Ομιλία του Υπουργού Εσωτερικών, Μάκη Βορίδη,
στο 14ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας
Έχω διαλέξει ένα θέμα για να σας μιλήσω, το οποίο μπορεί να σας φανεί πολύ θεωρητικό. Είχα πει να μιλήσω για το εξής θέμα, «το κράτος ως ιδεολογικός μηχανισμός: από την ανατροπή του εξισωτισμού στην υπεράσπιση της αξιοκρατίας και της ακεραιότητας». Επειδή φοβάμαι μήπως χαθούμε, θα προσπαθήσω να το κατεβάσω όσο μπορώ, χωρίς όμως να εγκαταλείψω και την αρχική ιδέα.
Πρώτον, πιστεύω βαθιά ότι η πολιτική έχει αξία γιατί είναι μάχη ιδεών. Είναι μάχη πρωτίστως ηθική και από αυτό παράγονται πολιτικά προγράμματα. Η μάχη αυτή των ιδεών δεν σταματά, έχει πολιτικές νίκες και πολιτικές ήττες αλλά δεν σταματά και κυρίως έχει ένα νήμα που τη συνέχει. Γι’ αυτό και μου κέντρισε το ενδιαφέρον το θέμα της συγκεκριμένης θεματικής ενότητας, γιατί ακριβώς δείχνει μια διαχρονική πορεία και αποκτά και μια ιδιαίτερη αξία αυτή η ιστορική διαλεκτική συνοχή τώρα που λέμε, και ευτυχώς που το λέμε και πρέπει να το λέμε όλο και πιο δυνατά ότι η παράταξη μας πάντοτε βρέθηκε στη σωστή πλευρά της ιστορίας. Αυτό το πάντοτε, αυτό το πάντοτε έχει μεγάλη αξία και να το θυμόμαστε εμείς οι ίδιοι αλλά και να το θυμίζουμε στο δημόσιο διάλογο γιατί υπήρξαν κρίσιμες ιστορικές στιγμές για τη χώρα στην πολιτική της διαδρομή που αν ακούγαμε την Αριστερά – να λέμε τα πράγματα λίγο με το όνομα τους – αν ακούγαμε την Αριστερά, η χώρα θα είχε γίνει σοβιετικό καθεστώς. Κάποιοι πολέμησαν και νίκησαν τότε τον κομμουνισμό για να είναι η χώρα σήμερα μια ελεύθερη, δυτική δημοκρατία και αξίζει να τους τιμάμε και να τους θυμόμαστε.
Μα δεν σταμάτησε αυτό εκεί, διότι στη συνέχεια, σε μια άλλη ιστορική φάση, αυτοί που θα έπρεπε να είχαν διδαχθεί, δεν διδάχθηκαν. Γιατί τότε, με άλλη μορφή, γι’ αυτό σας λέω ότι δεν θα κοιτάμε μόνο το πολιτικό φαινόμενο, θα κοιτάμε τη συνοχή των ιδεών, θα κοιτάμε τη διαχρονική τους εξέλιξη και πορεία, έτσι όπως βέβαια διαρθρώνεται κάθε φορά μέσα από τα σύγχρονα πολιτικά προγράμματα.
Σε μια άλλη λοιπόν ιστορική φάση αυτοί που θα έπρεπε να είχαν διδαχθεί δεν διδάχθηκαν. Κάποιοι φώναζαν «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» στον Κωνσταντίνο Καραμανλή που έβαζε την Ελλάδα στην ΕΕ. Πάλι βρέθηκαν στη λάθος πλευρά της ιστορίας. Το δε εντυπωσιακό με όλους αυτούς είναι ότι βρίσκονται συνεχώς στη λάθος πλευρά της ιστορίας και συνεχώς επαναλαμβάνουν τα ίδια λάθη χωρίς καμία περίσκεψη χωρίς κανένα αναστοχασμό, χωρίς καμία αμφιβολία. Οι ίδιοι, δεν μιλώ απαραίτητα επαναλαμβάνω με κομματικούς όρους, μιλώ με ευρύτερους ιδεολογικοπολιτικούς όρους. Οι ίδιοι, ήταν εκείνοι που εν συνεχεία έπαιξαν την τύχη της Ελλάδας στα ζάρια όταν μας έλεγαν ότι είμαστε γερμονοτσολιάδες, ότι θα μας κρεμάσουν στην πλατεία συντάγματος γιατί παλεύαμε σε μια πτωχευμένη χώρα να την κρατήσουμε στο σκληρό πυρήνα της Ευρώπης όλα εκείνα τα δύσκολα χρόνια του μνημονίου. Αυτή η παράταξη κράτησε τη χώρα όρθια όλες εκείνες τις δύσκολες ώρες, για να είμαστε εδώ σήμερα να συζητάμε για την ανάπτυξη και το μέλλον της χώρας.
Άρα, συνεννοημένοι με όλους. Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους. Ερώτημα προς όλους: Γιατί κατά σύμπτωση, αυτοί οι συγκεκριμένοι βρίσκονται πάντα στη λάθος πλευρά της ιστορίας; Ποιος είναι ο λόγος; Δεν έχουν μήπως τόσους πολλούς διανοούμενους μαζί τους, δεν έχουν μήπως τόσους πολλούς καλλιτέχνες να τους στηρίζουν, δεν έχουν μήπως μεγάλη ηγεμονία σε όλους τους ιδεολογικούς μηχανισμούς είτε αυτό είναι διανόηση είτε είναι τέχνη, είτε είναι ευρύτερα όλο το πλαίσιο των ιδεολογικών μηχανισμών; Γιατί πάντα βρίσκονται στη λάθος πλευρά της ιστορίας; Μία πολύ απλή απάντηση: Γιατί υποστηρίζουν τις λάθος ιδέες. Είναι οι ιδέες τους που είναι λάθος, που τους οδηγούν κάθε φορά στη λάθος πλευρά της ιστορίας.
Έχει μια σημασία όμως να μιλήσουμε για τους ιδεολογικούς μηχανισμούς γιατί στην πραγματικότητα η άλλη πλευρά, η αντίπαλη παράταξή μας κατανόησε σε μεγάλο βάθος την αξία αυτών των μηχανισμών και προσπάθησε συστηματικά, για να χτίσει την ηγεμονία της, για πάρα πολλά χρόνια να τους ελέγξει, να τους ορίσει και μάλιστα έχει κατανοήσει ότι πρέπει να τους ελέγξει όχι τόσο στο επίπεδο των προσώπων. Εδώ πάμε σε μία συζήτηση πιο βαθιά. Οι ιδεολογικοί μηχανισμοί, το κράτος, αυτοί καθ’ εαυτοί και από μόνοι τους παράγουν ιδεολογία; Από μόνοι τους; Ή η ιδεολογία τους κάθε φορά συνδέεται με την ηγεσία τους; Να το κάνω πιο απλό το ερώτημα, με κίνδυνο να χάσει το θεωρητικό του βάθος αλλά ίσως για να συνεννοηθούμε. Αν στην ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών είναι ο Βορίδης και στην ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών είναι ο Σκουρλέτης – γιατί το έχουμε περάσει αυτό – άρα, ερώτημα: Αλλάζει αυτό από μόνο του, προσέξτε, μόνο αυτό αλλάξτε, μην αλλάξετε τίποτα άλλο. Αλλάζει αυτό από μόνο του τον τύπο της ιδεολογίας που παράγεται από τον ιδεολογικό μηχανισμό που λέγεται κράτος; Η απάντηση είναι όχι. Γιατί; Και πάω στο κομμάτι του εξισωτισμού.
Διότι αν έχεις οικοδομήσει ένα κράτος στο οποίο εργάζονται 600.000 μόνιμοι δημόσιοι υπάλληλοι και περίπου 240.000 συμβασιούχοι με διάφορες μορφές σχέσεων. Και σε αυτό το κράτος αυτοί οι 840.000 άνθρωποι που έχουν οικογένειες, που γυρνάνε σπίτι τους, που μιλάνε με τους φίλους τους, στην πραγματικότητα τί σκέφτονται; Πως εγώ ό,τι και να κάνω δεν θα βελτιώσω τη θέση μου, δεν θα αλλάξει ο μισθός μου, δεν συνδέεται η προσπάθεια μου με την υπηρεσιακή μου εξέλιξη. Είτε δουλέψω πολύ, είτε λίγο αυτό τελικά δεν έχει καμία σημασία για την επαγγελματική μου πορεία και διαδρομή. Κανείς δεν θα εκτιμήσει τις προσπάθειές μου, τα χαρίσματα μου, τις αρετές μου σε σχέση με κάποιον ο οποίος εργάζεται δίπλα μου. Γιατί; Διότι οικοδομήθηκε μία τέτοια αντίληψη και κουλτούρα όλα αυτά τα χρόνια μέσα σε αυτούς τους μηχανισμούς. Με επηρεάζει αυτό ως άνθρωπο; Την αντίληψη μου για τον κόσμο την επηρεάζει; Η απάντηση είναι προφανώς ναι. Και ακριβώς επειδή επηρεάζει την αντίληψη μου για τον κόσμο, παράγει μία συγκεκριμένη αντίληψη για το πώς πρέπει να σκέφτομαι γενικότερα. Και επηρεάζει το περιβάλλον μου. Να η λειτουργία, αντικειμενικά, του ιδεολογικού μηχανισμού. Τί πρέπει να κάνεις για να τα αλλάξεις; Πρέπει να παρέμβεις ακριβώς σε αυτά τα στοιχεία τα οποία παράγουν τον εξισωτισμό. Όπου πια το μόνο κριτήριο π.χ. για την εργασία στο Δημόσιο είναι να μπούμε μέσα γιατί κανείς δεν θα μας απολύσει ποτέ και θα έχουμε όλη μας τη ζωή δουλειά, δηλαδή μία λογική ήσσονος προσπάθειας. Αν το αλλάξεις όμως αυτό, αν ξαφνικά έχει σημασία αν είσαι καλός ή κακός, έχει σημασία αν δουλεύεις λίγο ή πολύ, έχει σημασία και αυτό μετατρέπεται σε κάτι πρακτικό. Όποιος πετυχαίνει τους στόχους του, γιατί ξαφνικά αποκτάς στόχους που μέχρι τώρα δεν έχεις, θα έχει ένα μπόνους παραγωγικότητας, άρα θα αμείβεται καλύτερα. Όποιος πετυχαίνει τους στόχους του, στην αξιολόγηση θα το συνδέουμε αυτό με την εξέλιξη του, τη θετική ή την αρνητική ως προϊσταμένου. Στη διαδρομή καριέρας του όλα αυτά αποκτούν σημασία και έχει διαδρομή καριέρας. Αντί να βαλτώνει σε μία θέση, «μπήκες εκεί και θα μείνεις για πάντα και δεν θα κουνηθεί τίποτα, ποτέ», έχει έναν μηχανισμό κινητικότητας που μπορεί να ελπίζει ότι θα πάει κάπου καλύτερα και το καλύτερα είναι ότι πια οι οργανισμοί για να τον προσελκύσουν, οι οργανικές μονάδες πρέπει οι ίδιοι να είναι πιο καλοί, πρέπει οι ίδιοι να είναι πιο ελκυστικοί.
Αλλάζει το περιβάλλον του εξισωτισμού; Χτίζεται μία διαφορετική αντίληψη; Και πλέον είναι πιο κοντά στις δικές μας αρχές και αξίες όλος αυτός ο εργαζόμενος κόσμος γιατί αλλάζει το πρότυπο και το υπόδειγμα μέσα στο οποίο λειτουργεί; Η απάντηση είναι ναι. Να λοιπόν η δουλειά που κάνουμε όλο αυτό το τελευταίο διάστημα στη Δημόσια Διοίκηση. Αλλάζουμε την αξιολόγηση, ενδυναμώνουμε τις δεξιότητες, εισάγουμε το bonus παραγωγικότητας, βάζουμε ξανά στοχοθεσία, συνδέουμε την επίτευξη των στόχων με την εξέλιξη των προϊσταμένων και με την εξέλιξη την υπηρεσιακή, φτιάχνουμε διαδρομές καριέρας, ανοίγουμε τη συζήτηση για την καινοτομία στη Δημόσια Διοίκηση, αλλάζουμε το οργανωσιακό περιβάλλον. Τί φτιάχνουμε; Ένα νέο κράτος που νικάει τον εξισωτισμό, που ανατρέπει δομημένα στερεότυπα δεκαετιών.
Τελειώνω με την αγαπημένη μου αναφορά στη διαφθορά. Λατρεμένο θέμα, θα το πω γρήγορα, γιατί έχει μέσα και Νοβάρτις, έχει μέσα και αυτό που έκαναν όλο το προηγούμενο χρονικό διάστημα και αυτό που κάνουμε τώρα για να δείτε τις διαφορές στην αντίληψη και στην κουλτούρα και σε αυτό το θέμα.
Τί μας έλεγαν όλο το προηγούμενο διάστημα. Μας λέγανε, αυτό λέγεται νομικά «petitio principii», λήψις του ζητούμενου, δηλαδή αντί να αναζητήσω τα αίτια της διαφθοράς εκεί που πραγματικά υπάρχει, έχω μια θεωρία για το πως λειτουργεί η διαφθορά. Δεν κάνω μία πραγματική αναζήτηση, ποιος είναι, ποιος δεν είναι και τί συμβαίνει, αλλά προσπαθώ να κατασκευάσω τα γεγονότα έτσι ώστε να ταιριάξουν στη θεωρία μου.
Τί έκανε η Αριστερά, τί έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ όλο το τελευταίο διάστημα; Ποια ήταν η θεωρία; Υπάρχουν διαπλεκόμενα μέσα ενημέρωσης, συμφέροντα επιχειρηματικά, αυτά παίρνουν λεφτά και τα δίνουν στα μέσα ενημέρωσης, τα μέσα ενημέρωσης στηρίζουν διεφθαρμένους πολιτικούς, οι διεφθαρμένοι πολιτικοί κάνουν χατίρια στα επιχειρηματικά συμφέροντα, αυτό είναι το τρίγωνο της διαπλοκής. Αυτή είναι η θεωρία τους. Ήρθαν και είπαν λοιπόν ότι θα πατάξουν τη διαφθορά. Μάλιστα. Έκαναν Εξεταστικές Επιτροπές. Κάνανε Εξεταστική Επιτροπή για τις σχέσεις Τύπου και κομμάτων, έκαναν Εξεταστική Επιτροπή για τη δαπάνη στην υγεία. Η Εξεταστική Επιτροπή που έκαναν για τη θεωρία αυτή κατέληξε στο μηδέν. Όταν λέμε στο μηδέν, κανονικά στο μηδέν. Η Εξεταστική Επιτροπή που κάνανε για τη Νοβάρτις, κατέληξε στη σκευωρία. Από την υπόθεση Νοβάρτις θέλω απλά να θυμίσω ότι έχουν απαλλαγεί όλοι οι εμπλεκόμενοι και έχουμε πράγματι έναν κατηγορούμενο: τον κύριο Παπαγγελόπουλο, αυτόν που ενορχήστρωσε αυτή την υπόθεση. Να συνεννοούμαστε τί συνέβη με τη διαφθορά επί ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό συνέβη.
Προσέξτε όμως τί κάναμε εμείς, αντί να κάνουμε αυτό, τί φτιάξαμε; Τον Εσωτερικό Έλεγχο. Παράγουμε αυτή τη στιγμή από το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης Εσωτερικούς Ελεγκτές, πιστοποιημένους. Τον Σύμβουλο Ακεραιότητας, καινούργιο θεσμό. Βγαίνουν εκπαιδευμένοι Σύμβουλοι Ακεραιότητας, Κώδικες Δεοντολογίας για τους δημοσίους υπαλλήλους, για τους αιρετούς, μία τεράστια προσπάθεια και ένας εσωτερικός ελεγκτικός μηχανισμός που διαμορφώνει μία κουλτούρα ακεραιότητας. Και προσέξτε, έχει και άλλα. Θα αλλάξουμε το Πειθαρχικό Δίκαιο, θα κάνουμε μία σειρά από πράγματα προκειμένου να είμαστε αποτελεσματικοί σε αυτό. Προσέξτε όμως το αποτέλεσμα: Επί ΣΥΡΙΖΑ, με αυτά που έκαναν ήταν η χώρα στη διεθνή κατάταξη διαφθοράς να κατρακυλήσει 11 μονάδες και αυτό που έχουμε κάνει αυτά τα 3 χρόνια, να έχουμε κερδίσει πίσω τις 11 μονάδες και να έχουμε βελτιώσει τη θέση μας άλλες δύο. Αυτή είναι μία διαφορά για το πώς μπορεί κανείς να δει τα πράγματα. Τελειώνω λέγοντας το εξής: Έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας, αλλά θα πρέπει να ξέρετε και θα πρέπει να είστε έτοιμοι για σκληρές μάχες που μας περιμένουν γιατί, οι μάχες αυτές που δίνουμε βεβαίως είναι μάχες για το πολιτικό μας πρόγραμμα αλλά κυρίως είναι μάχες για την υπεράσπιση των μεγάλων διαχρονικών αξιών της παράταξης μας, του Έθνους και της Ελευθερίας. Αυτές οι μεγάλες αξίες μας φωτίζουν, τις εκφράζει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μαζί του θα πάμε νικηφόρα για μία ακόμη φορά στις εκλογές.
