Του Μάνου Οικονομίδη
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Αξία”, το Σάββατο 22 Ιανουαρίου 2022
Η Ιστορία, η καταγραφή, η μελέτη, η ανάμνησή της… Μια ζωηρή κιβωτός κληρονομιάς, για τον παρόντα χρόνο και τη χρηστική σημασία του για τη διαμόρφωση και προετοιμασία μελλοντικών διαδρομών.
Η συμβιωτική σχέση με την Ιστορία, δεν είναι ούτε εύκολη, ούτε αυτονόητη, ούτε συνηθισμένη. Αντιθέτως, διεκδικεί διαστάσεις αιφνίδιας εξαίρεσης, κάθε φορά που αντικρίζουμε με γενναιότητα τον καθρέφτη της Ιστορίας και τα διδάγματά του, αντί να αναζητούμε βολικούς αποπροσανατολισμούς, στρεβλωτικές αναγνώσεις, ζωογόνους μύθους…
Το έθνος μας έχει αποδείξει σε πλείστες ιστορικές καμπές του, ότι… δεν τα πηγαίνει καλά με την Ιστορία και τα διδάγματά της. Δεν ανήκουμε στους λαούς που μπορούν να σηκώσουν το συναισθηματικό βάρος της αλήθειας, τουλάχιστον στην πλησιέστερη προς την πραγματικότητα εκδοχής της.
Δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Δεν βελτιώνουμε την οπτική μας. Δεν διορθώνουμε τη διαδρομή μας. Δεν κουραζόμαστε να αναζητούμε και να πλάθουμε (εθνικούς) μύθους, και φυσικά να τους… ζούμε, με ασυγκράτητο ενθουσιασμό.
Τα χρόνια της εθνικής τραγωδίας των Μνημονίων, που έδωσαν τη σκυτάλη στη βίαιη απαλλοτρίωση του αισθήματος κανονικότητας, που συνοδεύει την πανδημία του κορονοϊού, ήρθαν να ενισχύσουν τη συγκεκριμένη εθνική παθογένεια.
Απολύτως αναμενόμενη και προβλέψιμη η εξέλιξη, αν σκεφτεί κανείς ότι, μετά τις μοιραίες εκλογές του 2009, η Ελλάδα παραδόθηκε στην επέλαση των άκρων, η θυελλώδης κυριαρχία των οποίων, με τη μορφή και τη νοοτροπία της ακροδεξιάς κουλτούρας του ολοκληρωτισμού, του μίσους και του διχασμού, καθώς και της αλλεργίας προς τη διαφορετική άποψη, διατρέχει οριζόντια το πολιτικό σύστημα, ανεξαρτήτως κομματικών ταυτοτήτων, τα ΜΜΕ, συνολικά τον δημόσιο βίο. Οι εκκρεμότητες με το «τέρας», που έλυσε η θυσία σημαντικότερων γενεών από τις δικές μας, σε δυο Παγκοσμίους Πολέμους, επιστρέφουν καλπάζουσες, αν όχι περισσότερο εκφοβιστικές για τον αξιακό πυρήνα της κοινωνίας.
Φυσικά, στο αποτύπωμα «διαρκούς κρίσης», που μπορεί να ιχνηλατήσει κανείς σχεδόν σε κάθε πτυχή της δημόσιας σφαίρας στη σημερινή Ελλάδα, λειτουργεί ανατροφοδοτικά η ποιοτική υποβάθμιση των φορέων της ηγεσίας.
Σε επίπεδο ιδεών, αλλά και των ανθρώπων που θα τις ενσαρκώσουν, θα τις υλοποιήσουν, θα εμπνεύσουν. Θα σταθούν όρθιοι, απέναντι στον πειρασμό της φθοράς, απέναντι στη γοητεία της παρακμής.