Του Μάνου Οικονομίδη
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Αξία”, το Σάββατο 14 Ιανουαρίου 2023
Εκείνη η… πέτρα στους Δελφούς, που ο Εθνάρχης Κωνσταντίνος Καραμανλής μας προέτρεπε τόσο εμφατικά να… πετάξουμε στη θάλασσα. Η άγαρμπη διασύνδεση του γενετικού κώδικα της σημερινής εκδοχής του Γένους, με την αρχαία Ελλάδα, των φωτεινών ιδεών οι οποίες έπλασαν τη συμμετρία σκέψης της ανθρωπότητας. Η αμήχανη θέαση ενός παρελθόντος τόσο φωτεινού, στη σκιά του οποίου αρνείται συνειδητά να μεγαλώσει και να… ενηλικιωθεί ένα παρόν αξιοπρεπές και έμπλεο αυτοπεποίθησης.
Αυτή είναι η εικόνα στον καθρέφτη της σημερινής Ελλάδας. Μιας χώρας συμβιβασμένης με την παρακμή, ενός έθνους που αποδέχτηκε μοιρολατρικά την κυρίαρχη επέλαση των άκρων και των ακροτήτων που τα συνοδεύουν, ως ασυγχώρητοι ανατροφοδότες του κοινωνικού μίσους και του εθνικού διχασμού.
Η φθορά που μας πρόλαβε, παρά τις έγκαιρες προειδοποιήσεις του Οδυσσέα Ελύτη. Οι καθρέφτες που γέμισαν τέρατα στα οποία μοιάζουμε, όπως ακριβώς το είχε προβλέψει ο Μάνος Χατζιδάκις. Το ταξίδι, η διαδρομή, οι Ιθάκες που σταματήσαμε να καταλαβαίνουμε τι σημαίνουν, παρά την πεισματική επιμονή του Κωνσταντίνου Καβάφη.
Ο θάνατος του τελευταίου, έκπτωτου βασιλιά των Ελλήνων, ήρθε να μας θυμίσει ότι η Δημοκρατία, το κατεξοχήν πολίτευμα ανοχής και ενσωμάτωσης διαφορετικών ιδεών και πεποιθήσεων, απειλείται διαρκώς από την (εθνική) αμνησία. Από την ανάσχεση της μνήμης ως ζωοφόρου ταυτοτικής επιλογής. Ως ανάσας αυτοπεποίθησης, σε συγκυρίες στις οποίες οι μεγάλες αλήθειες υποχωρούν μπροστά στη γοητεία της εφήμερης υστερίας.
Η Ελλάδα της παρακμής, και οι εθνικοί μύθοι. Όπως τα Γλυπτά του Παρθενώνα, που κάποιοι δεν θα είχαν πρόβλημα να δουν να επιστρέφουν στην Ελλάδα ακόμη και με όρους… κλεπταποδοχής. Χωρίς δηλαδή οι βάρβαροι του Βρετανικού Μουσείου, να έχουν αναγνωρίσει την ασυγχώρητη κλοπή του Έλγιν.
Απ΄ την άλλη, και για τους… βαρβάρους μας είχαν προειδοποιήσει οι μεγάλοι Έλληνες, μπροστά στους οποίους μοιάζει τόσο μικρή η σημερινή εκδοχή του έθνους μας. Τα έλεγε ο Καβάφης… Ήταν (πάντοτε) μια κάποια λύση (για τα εθνικά αδιέξοδα).