Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, Αλέξης Τσίπρας, παρουσίασε στο πάρκο Ασυρμάτου, το προγράμματο για την Yγεία «Το νέο ΕΣΥ». Αναλυτικά η ομιλία του:
“Θέλω να σας ευχαριστήσω θερμά για την υπομονή σας να ξεπεράσουμε, πέρα όλων των άλλων, και τις καιρικές δυσκολίες. Διότι φαίνεται ότι κάποιος μας έχει καταραστεί, αλλά εμείς δεν μασάμε από αυτά. Και δεν είναι δα και μεγάλη δυσκολία να βραχούμε λίγο, «ο βρεγμένος τη βροχή δεν τη φοβάται». Κι εμείς δίνουμε αγώνες στην πρώτη γραμμή και δεν μας πειράζει αν βραχούμε και λίγο.
Φίλες και φίλοι, πήραμε την απόφαση για μια ακόμη φορά να εστιάσουμε την προσοχή μας στο κρίσιμο, κατά την άποψή μας, ίσως ένα από τα πιο κρίσιμα ζητήματα που αφορά την κοινωνική πλειοψηφία: στο ζήτημα της δημόσιας Υγείας. Πιστεύω ότι αυτό είναι ένα από τα θέματα που θα έπρεπε αν όχι να μονοπωλεί, τουλάχιστον να αποτελεί κεντρικό ζήτημα της προεκλογικής αντιπαράθεσης, ενόψει των κρίσιμων εκλογών της 25ης του Ιούνη.
Το λέω αυτό διότι δυστυχώς η προηγούμενη συζήτηση ενόψει των εκλογών της απλής αναλογικής στις 21 του Μάη, δυστυχώς δεν εστιάστηκε καθόλου στα μεγάλα, στα κρίσιμα προβλήματα που αφορούν και απασχολούν την κοινωνική πλειοψηφία.
Έπρεπε να έχουμε τρία περιστατικά μαζεμένα, δραματικά, ακραία περιστατικά, αλλά όχι και τόσο τυχαία, τρία περιστατικά την προηγούμενη εβδομάδα, τρεις θανάτους συμπολιτών μας που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, αν το ΕΚΑΒ λειτουργούσε αποτελεσματικά και κάλυπτε τις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού. Τρία περιστατικά όμως τα οποία έφεραν με δραματικό τρόπο ξανά στο προσκήνιο την πραγματικότητα. Και ποια είναι η πραγματικότητα; Ότι το Εθνικό Σύστημα Υγείας σήμερα βρίσκεται σε κατάσταση πλήρους κατάρρευσης. Αυτή είναι η αλήθεια.
Είναι μια αλήθεια που όλοι οι πολίτες που έχουν επαφή με το σύστημα Υγείας, ιδίως οι πολίτες εδώ σε λαϊκές περιοχές, μεσαία και λαϊκά στρώματα, γνωρίζουν πάρα πολύ καλά. Ο καθένας και η καθεμιά από εμάς, ιδίως την περίοδο της πανδημίας αλλά και αργότερα, έτυχε να βρεθεί σε ένα δημόσιο Νοσοκομείο και έχουμε εικόνα αυτής της κατάρρευσης. Ίσως αυτή την εικόνα της κατάρρευσης να μην την έχουν σε άλλα προάστια της Αθήνας, που εκεί έχουν την οικονομική δυνατότητα να έχουν πρόσβαση σε ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας. Αλλά όσοι ζούμε στην πραγματική ζωή και όχι σε ένα παράλληλο σύμπαν, γνωρίζουμε ποια είναι η κατάσταση στα δημόσια νοσοκομεία. Το ΕΣΥ έχει σχεδόν καταρρεύσει.
Επιτρέψτε μου να πω ότι αυτό ήταν μια συνειδητή επιλογή. Η Νέα Δημοκρατία αποφάσισε να μην αυξήσει τις δημόσιες δαπάνες για το ΕΣΥ, ενώ σε όλη την Ευρώπη άρθηκαν οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις και οι δημοσιονομικοί περιορισμοί ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο. Εξαιτίας της πανδημίας, για να αντιμετωπιστεί η πανδημική κρίση και να ενισχυθούν τα συστήματα Υγείας.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η Ελλάδα ήταν τελικά, στο τέλος της πανδημικής κρίσης, η χώρα με έναν από τους χειρότερους δείκτες, με έναν από τους μεγαλύτερους αριθμούς απωλειών αναλογικά με τον πληθυσμό της σε ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτό κατά την άποψή μας επίσης δεν είναι τυχαίο. Οφείλεται στο σχέδιο της Νέας Δημοκρατίας του κ. Μητσοτάκη για τη δημόσια υγεία. Ένα σχέδιο που δεν υλοποιήθηκε στο σύνολό του την προηγούμενη τετραετία, γιατί η πανδημία ανέστειλε την υλοποίησή του. Αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αν η Νέα Δημοκρατία κερδίσει τις επόμενες εκλογές και γίνει κυβέρνηση, θα υλοποιηθεί αυτό το σχέδιο.
Μέρος αυτού του σχεδίου φανέρωσε άθελά του ένας κατά τα άλλα εξαίρετος επιστήμονας, αλλά πιστός στις νεοφιλελεύθερες απόψεις και αντιλήψεις για τη δημόσια Υγεία, για την Υγεία συνολικά, ο κ. Πνευματικός. Και ποιο είναι αυτό το σχέδιο; Είναι το σχέδιο για τη μετατροπή των νοσοκομείων της χώρας μας σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, για το κλείσιμο δημόσιων δομών, για την περεταίρω μείωση των δημόσιων δαπανών για την Υγεία, ακόμη και για τη διαλογή ασθενών. Και αν εντέλει δεν προλάβαμε να ανατριχιάσουμε, όπως μας είχε υποσχεθεί ο κ. Μητσοτάκης στη Βουλή λίγο πριν την πανδημία προαναγγέλλοντας το σχέδιό του για τη δημόσια Υγεία πιλοτικά -έλεγε τότε ότι θα προχωρήσει στη σύμπραξη Δημοσίου – Ιδιωτικού σε τρία μεγάλα δημόσια νοσοκομεία-, ακόμη κι αν δεν προλάβαμε να ανατριχιάσουμε τότε, ανατριχιάσαμε τώρα, όταν ακούσαμε αυτές τις δηλώσεις. Ανατριχιάσαμε, διότι τι είπε ο κ. Πνευματικός; Μίλησε για ανάλυση κόστους-οφέλους σε ό,τι αφορά τις ιατρικές πράξεις. Από την οποία ανάλυση κόστους-οφέλους θα προκύπτει πότε θα τραβάμε την κόκκινη γραμμή μεταξύ ζωής και θανάτου. Αυτό όμως είναι το ακραίο νεοφιλελεύθερο σχέδιο της Νέας Δημοκρατίας για την Υγεία.
Πρόκειται για έναν κυνικό ωφελιμισμό ο οποίος αγνοεί, τι; Ότι κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός, κάθε άνθρωπος είναι ανεπανάληπτος, έχει εγγενή αξία ως πρόσωπο και δεν μπορούμε να τον βάζουμε στη ζυγαριά. Δεν μπορούμε να μετράμε τη ζωή του με βάση οικονομοτεχνικές παραμέτρους.
Από την άλλη, όμως, για να είμαστε ειλικρινείς, αυτό δεν έκανε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και την περίοδο της πανδημίας και αμέσως μετά; Ενώ είχαμε ως χώρα και ως κοινωνία τη δημοσιονομική δυνατότητα, όπως είπα και πριν, αλλά και την πολιτική υποχρέωση, θα έλεγα εγώ, να στηρίξουμε το Εθνικό Σύστημα Υγείας και να αξιοποιήσουμε με μακροπρόθεσμες επενδύσεις τη δυνατότητα να υπερβούμε τις παθογένειές του, μετά από μια δεκαετή κρίση που το άφησε το σύστημα υγείας πολυτραυματισμένο. Η επιλογή όμως που έγινε δεν ήταν αυτή, επαναλαμβάνω, ενώ υπήρχαν οι δυνατότητες. Η επιλογή ήταν να μετατραπεί το Εθνικό Σύστημα Υγείας σε σύστημα μίας νόσου, χωρίς μάλιστα επαρκή στήριξη σε προσωπικό και υποδομές. Με προφανή στόχο να ευνοηθεί ο ιδιωτικός τομέας της Υγείας και ιδιαίτερα κάποια μεγάλα συμφέροντα της ιατρικής-νοσοκομειακής αγοράς.
Θέλω να συγκρατήσετε ένα νούμερο, γιατί μου αρέσει να λέω συχνά ότι ένας από τους εθνικούς στόχους που πρέπει να έχει η χώρα για την επόμενη τετραετία, για την επόμενη δεκαετία, θα πω εγώ, είναι να συγκλίνουμε και να σταματήσουμε να αποκλίνουμε με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Γιατί από το 2009 και μετά, από την έναρξη της κρίσης, η χώρα χάνει έδαφος και αυτό φαίνεται πολύ ξεκάθαρα στη σύγκριση που έχει να κάνει με τη δυνατότητα της χώρας με το κατά κεφαλήν εισόδημα, να το πω έτσι. Διότι η χώρα το 2007 ήταν στο 77% του ευρωπαϊκού μέσου όρου σε σχέση με το κατά κεφαλήν εισόδημα, ενώ το 2022 είναι στο 59%. Αποκλίνουμε από την Ευρώπη, μας πέρασαν χώρες που ήταν πιο κάτω από εμάς.
Ενώ λύσαμε ένα υπαρξιακό ζήτημα την περίοδο της μεγάλης κρίσης του χρέους, που διακυβεύονταν αν θα μείνουμε στην Ευρώπη -αν θα μείνουμε στο ευρώ, για να το πω πιο συγκεκριμένα- και το λύσαμε χάρη στις τολμηρές και δύσκολες, πολύ δύσκολες, με κόστος πολιτικές αποφάσεις που πήραμε εμείς το 2015, σήμερα το διακύβευμα δεν είναι πια αν θα μείνουμε Ευρώπη, αλλά αν θα γίνουμε Ευρώπη. Δηλαδή αν θα σταματήσουμε αυτή την πορεία απόκλισης, αν θα σταματήσουμε να είμαστε ουραγοί στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Όσο το εισόδημα συρρικνώνεται, όσο διαλύονται σημαντικές κοινωνικές υποδομές με πιο κρίσιμες αυτές της δημόσιας υγείας, αποκλίνουμε από την Ευρώπη.
Έλεγα λοιπόν ότι θέλω να σας πω ένα νούμερο που κατά την άποψή μου έχει μεγάλη αξία και σημασία. Στην Ευρώπη ο μέσος όρος των ιδιωτικών δαπανών για την υγεία είναι 15%, στην Ελλάδα οι ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία ανέρχονται στο 35%. 35% στην Ελλάδα ιδιωτικές δαπάνες – 15% ο μέσος όρος στην Ευρώπη.
Η κατά κεφαλήν δημόσια δαπάνη Υγείας στην Ελλάδα είναι σχεδόν δυο φορές μικρότερη από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Τι σημαίνει αυτό; Ότι υπάρχει στην Ελλάδα ένας τεράστιος χώρος για κέρδος. Που; Στην Υγεία. Ξεφυτρώνουν το ένα μετά το άλλο, όπως βλέπετε, μεγάλα ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και επενδύουν πάρα πολλά χρήματα τα funds, που δεν έρχονται για στρατηγικού χαρακτήρα επενδύσεις, αλλά για κερδοσκοπικού χαρακτήρα επενδύσεις.
Είναι μια ολόκληρη αντίληψη. Μια ολόκληρη αντίληψη που λέει ότι και η Υγεία είναι εμπόρευμα. Για να είναι εμπόρευμα, το κράτος πρέπει σιγά σιγά να αποσυρθεί, ο δημόσιος χώρος σιγά σιγά να συρρικνωθεί. Ο ιδιωτικός χώρος να επεκταθεί, πρόσβαση στον ιδιωτικό χώρο βεβαίως υπάρχει πάντοτε με κριτήριο την οικονομική δυνατότητα.
Η απόσυρση του κράτους σημαίνει μείωση των δαπανών, απόσυρση της δυνατότητας να δαπανάμε χρήματα στην Υγεία. Αυτό σημαίνει. Και πώς θα το αντιμετωπίσουμε αυτό, μας λέει το νεοφιλελεύθερο σχέδιο της Νέας Δημοκρατίας; Θα το αντιμετωπίσουμε με συμπράξεις Δημοσίου – Ιδιωτικού, με διάλυση δημοσίων δομών, ακόμη αν χρειαστεί για να περικόψουμε το κόστος, και με επιλογή ασθενών. Δηλαδή, όταν έρχεται κάποιος που έχει αρνητική πρόγνωση και πρόβλεψη και προσδόκιμο ζωής δεν θα του δώσουμε το ακριβό φάρμακο, θα το δώσουμε σε κάποιον που έχει καλύτερο προσδόκιμο. Αυτός είναι ο κυνισμός!
Εμείς ερχόμαστε με μια τελείως διαφορετική αντίληψη. Με μια αντίληψη που λέει ότι κάποια πράγματα σε αυτή τη ζωή δεν μπορούν ούτε να πουλιούνται ούτε να αγοράζονται. Διότι είναι από μόνα τους αξίες. Και η Υγεία είναι μια από αυτές τις αξίες που για μας είναι αδιαπραγμάτευτη αξία.
Βλέπουμε τι έγινε την περίοδο της πανδημίας και βλέπουμε τι γίνεται και μετά. Θέλω να σας πω έναν ακόμη αριθμό, δεν θέλω να σας πω πολλούς αριθμούς για να μην μπερδευτείτε, αλλά να σας πω έναν αριθμό. Παραδώσαμε το Εθνικό Σύστημα Υγείας με 6.500 χιλιάδες μόνιμους γιατρούς και νοσηλευτές περισσότερο από ό,τι είναι σήμερα, παρά το γεγονός ότι περάσαμε την κρίση της πανδημίας, παρά το γεγονός ότι όλη η ελληνική κοινωνία συνειδητοποίησε ότι πρέπει να ενισχύσουμε το ΕΣΥ.
Πριν από δυο περίπου χρόνια, αν θυμάμαι καλά, κατά τη διάρκεια του δεύτερου lockdown οργανώσαμε μια μεγάλη εκδήλωση τότε -χωρίς κόσμο βέβαια μέσω διαδικτύου ήταν η επαφή μας με τους πολίτες με τον κόσμο εκείνη την περίοδο- για να παρουσιάσουμε τις θέσεις μας για το νέο Εθνικό Σύστημα Υγείας, για την ανάγκη να πάμε σε ένα νέο ισχυρό σύστημα υγείας. Και ανέτρεξα στις σημειώσεις μου, σε αυτά που είπα σε εκείνη την εκδήλωση. και είχα πει επί λέξει τα εξής:
«Η εικόνα ενός συστήματος Υγείας έχει ξεπεράσει πολύ τα όριά του και αν κρατιέται, κρατιέται χάρη στις υπεράνθρωπες προσπάθειες των ανθρώπων του, και αυτή την εικόνα κανείς δεν μπορεί να τη διαψεύσει.
Όπως και κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί -έλεγα τότε- σήμερα (πριν δυο χρόνια) ότι είναι άχρηστα τα δημόσια νοσοκομεία και ότι καλό είναι να γκρεμίσουμε κάνα δυο, όπως έλεγαν ορισμένοι πολιτευτές και δημοσιογράφοι στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης πριν από τις εκλογές του ’19.
Και κανείς σήμερα -έλεγα τότε- δεν έχει το θάρρος να επαναφέρει στο τραπέζι τα σχέδια μετατροπής δημόσιων Νοσοκομείων σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου για τη καλύτερη σύμπραξη με ιδιώτες, που ήταν το προεκλογικό πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας.
Ωστόσο -προσέθετα- είμαι βέβαιος ότι πολύ σύντομα, ίσως την πρώτη κιόλας μέρα μετά την έξοδο από την πανδημία, κάποιοι θα ξεχάσουν εύκολα όλα αυτά που μας φανέρωσε η ίδια η πραγματικότητα και θα τα ξεχάσουν, διότι είναι ζήτημα αξιών και προτεραιοτήτων.
Αν αξία μας είναι ο άνθρωπος, αν αξία μας είναι η ζωή, ή αξία μας είναι το κέρδος».
Αυτά τα έλεγα πριν από δυο χρόνια. Τότε που κανείς δεν τολμούσε να βγει και να πει ότι αυτό είναι το πρόγραμμα. Δυστυχώς επιβεβαιώθηκα μέχρι κεραίας. Αμέσως μετά τη λήξη της πανδημίας, η μεγάλη αντιμεταρρύθμιση ξεκίνησε. Άρχισε η μετατροπή των νοσοκομείων σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, καταργήθηκε η πλήρης και αποκλειστική απασχόληση των γιατρών του ΕΣΥ, διαμορφώθηκαν οι θεσμικοί όροι για την εισβολή των ιδιωτικών συμφερόντων στον χώρο της υγείας.
Και μόλις σήμερα ο κ. Μητσοτάκης, αντί να ζητήσει μια συγγνώμη για όλη αυτή την εικόνα, την κατάσταση του ΕΣΥ μετά από τέσσερα χρόνια διακυβέρνησής του, μας ξεφούρνισε ότι σκέφτεται να επιλύσει δήθεν το πρόβλημα του ΕΚΑΒ, πώς; Με μισθωμένα ιδιωτικά ελικόπτερα από το εξωτερικό, που θα έρχονται για να κάνουν διακομιδές. Προσέξτε, δεν είναι αστείο. Είναι μια μέθοδος: πρώτα απαξιώνουμε και μετά αρχίζουμε να μοιράζουμε εργολαβίες.
Αυτό λοιπόν που κρίνεται στις εκλογές της 25ης του Ιούνη δεν είναι το μέλλον των κομμάτων και οι έδρες των κομμάτων. Αυτό που κρίνεται στις εκλογές της 25ης του Ιούνη είναι οι ζωές μας. Αυτό που κρίνεται είναι η ύπαρξη του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Η ίδια του η ύπαρξη.
Θέλω να σας πω, φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι, ότι εμείς έχουμε δώσει δείγματα γραφής τόσο για τις προθέσεις μας, όσο και για την αποτελεσματικότητα μας, σε δύσκολες συνθήκες. Όταν για το τελευταίο ευρώ έπρεπε να δίνουμε λογαριασμό στην τρόικα, και τι κάναμε. Διαπραγματευτήκαμε με σθένος και όποια χαραμάδα βρίσκαμε, την αξιοποιούσαμε προς όφελος της κοινωνίας. Σε συνθήκες μνημονιακές, εμείς καταργήσαμε το πεντάευρο του κ. Γεωργιάδη, εξασφαλίσαμε πλήρη ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη για δυόμιση εκατομμύρια ανασφάλιστους συμπολίτες μας. Ρύθμιση που η Νέα Δημοκρατία περιόρισε μετά τα μνημόνια, τώρα, προχθές, αφήνοντας τώρα εκατοντάδες χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες χωρίς φαρμακευτική κάλυψη από συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥ γιατρούς.
Τι άλλο κάναμε; Προσελάβαμε 19.000 νέο προσωπικό, παρά τα μνημόνια, και εκκινήσαμε τις διαδικασίες μόνιμων προσλήψεων. Νοικοκυρέψαμε τα οικονομικά των νοσοκομείων, τα οποία παραδώσαμε για πρώτη φορά με πραγματικό πλεόνασμα, ενώ σήμερα το τρέχον έλλειμμά τους ξεπερνά το ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Ξανά!
Ενισχύσαμε τις υποδομές των νοσοκομείων με σύγχρονα μηχανήματα και ξεκινήσαμε τη μεγάλη μεταρρύθμιση για να αποκτήσει η χώρα επιτέλους ένα σύγχρονο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας Υγείας, ιδρύοντας 127 Τοπικές Μονάδες Υγείας. Και μας έλεγε ο κ. Μητσοτάκης ότι είναι Σοβιετικό μοντέλο αυτό που θέλουμε να φτιάξουμε. Όπως έλεγε και για το ΕΣΥ η Παράταξή του όταν τη δεκαετία του ’80 ιδρύονταν το ΕΣΥ. «Σοβιετικού τύπου Υγεία», έλεγε τότε η Παράταξη της Νέας Δημοκρατίας και το καταψήφισε.
Θέλω να πω ότι για εμάς είναι πάρα πολύ κρίσιμο και πάρα πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσουν οι πολίτες τη διαφορά φιλοσοφίας ανάμεσα στη δική μας αντίληψη για την Υγεία και στη νεοφιλελεύθερη αντίληψη. Με αυτές τις εισαγωγικές παρατηρήσεις θα ήθελα να παρουσιάσω όσο πιο συνοπτικά μπορώ το σχέδιό μας γι’ αυτό το νέο ΕΣΥ που έχει ανάγκη η ελληνική κοινωνία. Ένα νέο ΕΣΥ που υπακούει σε συγκεκριμένες στρατηγικές, προτεραιότητες και ιεραρχήσεις.
· Πρώτη προτεραιότητα: Η ενδυνάμωση και αναδιοργάνωση του ΕΣΥ, για ισότητα και δικαιοσύνη στην Υγεία, με έμφαση στην πρωτοβάθμια υγειονομική κάλυψη. Αναβαθμισμένη και ασφαλής, για προσωπικό και ασθενείς, λειτουργία των δημόσιων δομών Υγείας.
· Δεύτερη προτεραιότητα: Η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό του ΕΣΥ, διότι το ΕΣΥ είναι οι άνθρωποι του, είναι οι γιατροί, είναι οι νοσηλευτές. Είναι αυτοί οι άνθρωποι που πασχίζουν να σώσουν ζωές σε αντίξοες συνθήκες και νομίζω ότι το ανθρώπινο δυναμικό είναι πολύ κρίσιμο κομμάτι. Άρα λοιπόν η αντιστροφή της τάσης παραίτησης και φυγής ιατρικού δυναμικού, ο δραστικός περιορισμός του brain drain με ένα πλαίσιο αμοιβών, συνθηκών εργασίας, εκπαίδευσης και επιστημονικής εξέλιξης των νέων επαγγελματιών Υγείας, που θα μπορεί να τους κρατάει στη χώρα, να μη φεύγουν δηλαδή νέοι γιατροί στο εξωτερικό, διότι θα βρίσκουν τριπλάσιες και τετραπλάσιες αμοιβές.
· Πεποίθηση μας επίσης είναι και το τρίτο στρατηγικό σημείο, ότι η δημοσία Yγεία πρέπει να αποτελεί παράμετρο σε όλες τις πολιτικές. Και αυτό επιτάσσει την αναδιοργάνωση των Υπηρεσιών Δημοσίας Υγείας και τη διατομεακή – διυπουργική συνεργασία σε ούλα τα κρίσιμα πεδία (περιβαλλοντική προστασία, αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, υγιεινή και ασφάλεια στη εργασία, σχολική υγειά, ασφάλεια τροφίμων, οδική ασφάλεια, σεξουαλική υγεία, εξαρτήσεις… όλος αυτός ο κύκλος), με στόχο την υγειονομική θωράκιση της κοινωνίας και της χωράς, ως κρίσιμης προϋπόθεσης για δίκαιη και ανθεκτική ανάπτυξη.
· Τέταρτη στρατηγική προτεραιότητα είναι για εμάς η οικοδόμηση μιας νέας σχέσης δημοσίου – ιδιωτικού τομέα, στην κατεύθυνση της επικουρικής του λειτουργίας με το ΕΣΥ, με στόχο τη διευρυμένη κάλυψη αναγκών και τη μείωση των επιβαρύνσεων των πολιτών. Με ένα νέο πλαίσιο συμβάσεων του ΕΟΠΥΥ με ιδιώτες και δικλείδες ασφάλειας για την αποτροπή αναδιάρθρωσης της αγοράς Υγείας.
· Και τέλος, πέμπτη στρατηγική προτεραιότητα, είναι για εμάς η εξάλειψη των ανισοτήτων στην Yγεία, ώστε να εγγυηθούμε την ισότιμη πρόσβαση σε όλους και όλες, ανεξαρτήτως εισοδήματος και με θετικές διακρίσεις υπέρ των ευπαθών ομάδων, των ευάλωτων πληθυσμών και ουσών ζουν σε απομακρυσμένες νησιωτικές περιοχές.
Είναι ακριβώς αυτοί οι στρατηγικοί στόχοι που εξειδικεύονται στις 12 επιμέρους προγραμματικές δεσμεύσεις, που είναι το πρόγραμμά μας για την Υγεία, στις οποίες επιτρέψτε μου να αναφερθώ απλώς επιγραμματικά, διότι θα τις εξειδικεύσουν αναλυτικά οι επόμενοι ομιλητές και ομιλήτριες:
· 1η προγραμματική δέσμευση: Η αποκατάσταση του δημόσιου χαρακτήρα του ΕΣΥ, με ακύρωση των νομών της Νέας Δημοκρατίας για τις εργασιακές σχέσεις των γιατρών και την ιδιωτικοποίηση του συστήματος. Μιλάμε για την επαναφορά της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης των γιατρών, των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, των Συμβάσεων Ορισμένου Χρόνου στην καθαριότητα, στη φύλαξη και στη σίτιση των νοσοκομείων.
· 2η προγραμματική δέσμευση: Μιλάμε για την ανάγκη να έχουμε νέες δημόσιες υπηρεσίες για τους πολίτες. Κανένας κάτοικος της χωράς χωρίς εγγυημένη κάλυψη των συγχρόνων υγειονομικών αναγκών του. Που σημαίνει Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, οικογενειακός γιατρός κατ’ οίκον και κοινοτική φροντίδα, επείγουσα ιατρική αποκατάσταση, ψυχική Yγεία, ογκολογική́ φροντίδα, στοματική́ υγεία, ιατρική́ εργασίας, γηριατρική φροντίδα, ανακουφιστική́ φροντίδα, υποβοηθουμένη αναπαραγωγή. Υπάρχουν μια σειρά από κρίσιμα θέματα που απασχολούν το σύνολο της κοινωνίας, στα οποία δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα.
· 3η προγραμματική δέσμευση: Η αντιμετώπιση της κρίσης στελέχωσης του ΕΣΥ με έναν μηχανισμό αυτόματης και μόνιμης κάλυψης των κενών λόγω συνταξιοδότησης. Με μονιμοποίηση των συμβασιούχων, όλων των συμβασιούχων που ήταν στην πρώτη γραμμή την περίοδο της πανδημίας. Αυτό για εμάς αποτελεί ηθική δέσμευση. Χειροκροτούσαν τους γιατρούς στα μπαλκόνια, θυμάστε; Και αργότερα η ανταμοιβή τους ήταν να τους έχουν έτοιμους να φύγουν εντελώς από το σύστημα. Και μετά ήρθαν τα ΜΑΤ. Πρώτα τα χειροκροτήματα στα μπαλκόνια και μετά οι καρπαζιές! Αυτή ήταν η εξέλιξη. Έχουμε λοιπόν ηθική υποχρέωση να προχωρήσουμε στη μονιμοποίηση των ανθρώπων που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή. Πέραν όμως αυτού, σχεδιασμός μας είναι να προχωρήσουμε στην τετραετία σε 15.000 στοχευμένες προσλήψεις, σε νέες ιατρικές εξειδικεύσεις, σε στήριξη της επιστημονικής ερευνάς και σε ένα νέο πλαίσιο συνεργασίας του Εθνικού Συστήματος Υγείας με τα δημόσια πανεπιστήμια της χώρας μας.
· 4η προγραμματική δέσμευση: Η γενναία μισθολογική αναβάθμιση των γιατρών, αλλά και των υπολοίπων εργαζομένων του ΕΣΥ. Εισαγωγικός μισθός 2.000 ευρώ για τον προσδιοριζόμενο γιατρό. Διότι αλλιώς δεν θα βρίσκει κανένα λόγο να πάει στο Εθνικό Σύστημα Υγείας ένας νέος επιστήμονας που έχει φάει τη μισή του ζωή στα θρανία και που μπορεί να βρει τριπλάσιο ή τετραπλάσιο μισθό είτε στην Κύπρο, είτε σε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Λέμε για την ανάγκη και δεσμευόμαστε να ενταχθούν οι νοσηλευτές στα βαρέα και ανθυγιεινά. Λέμε για την ανάγκη να υπάρξει μια νέα δέσμη κινήτρων (εργασιακών, οικονομικών, κοινωνικών, εκπαιδευτικών, επιστημονικής εξέλιξης) για την προσέλκυση ιατρικού δυναμικού στο ΕΣΥ, με ειδική μερίμνα για τις δυσπρόσιτες νησιωτικές περιοχές, αλλά και για τις ειδικότητες που βρίσκονται σε πολύ μεγάλη έλλειψη και τα άγονά τμήματα και κλινικές σε όλη τη χωρά.
· 5η προγραμματική δέσμευση: Η ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και ειδικότερα στον θεσμό του οικογενειακού γιατρού, με μεγάλη προτεραιότητα την ενίσχυση των δημόσιων δομών (Κέντρα Υγείας, Τοπικές Μονάδες Υγείας, Περιφερειακά Ιατρεία). Με τη συγκρότηση επιπλέον Τοπικών Μονάδων Υγείας ώστε να φτάσουμε στις 380 σε όλη τη χώρα και, επικουρικά, με την αξιοποίηση ιδιωτών οικογενειακών γιατρών συμβεβλημένων με τον ΕΟΠΥΥ. Μιλάμε επίσης για την ανάγκη δικτύωσης των δημοσίων δομών της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας με τις κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων και τις κοινοτικές δομές Ψυχικής Υγείας, στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης υγειονομικής και ψυχοκοινωνικής φροντίδας, με επίκεντρο την κοινότητα και τη στροφή στην πρόληψη και στην προαγωγή υγείας.
· 6η προγραμματική δέσμευση: Η ενίσχυση των προϋπολογισμών τόσο του ΕΣΥ όσο και του ΕΟΠΥΥ, με τελικό στόχο να προσεγγίσουμε να φτάσουμε στον ορίζοντα, να γίνουμε όπως λέμε Ευρώπη, να φτάσουμε στον μέσο ευρωπαϊκό ορό που έχουν όλες οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ως δαπάνες για την Yγεία. Ο μέσος ευρωπαϊκός όρος δαπανών για την υγεία είναι στο 7,5%, στην Ελλάδα είναι στο 5%. Άρα πρέπει σιγά σιγά να αρχίζουμε να βλέπουμε προς τα εκεί, να λέμε ότι η προτεραιότητά μας είναι δαπάνες για την Υγεία. Προτεραιότητά μας θα έπρεπε να είναι να προσλάβουμε 700 διασώστες στο ΕΚΑΒ. Δεν προσελήφθησαν. Εμείς προσελάβαμε 300 μόνιμους την περίοδο την μνημονίων. Έφυγαν 560 τα τέσσερα τελευταία χρόνια και δεν υπήρξε ούτε μία μόνιμη πρόσληψη. Υπήρχαν όμως χρήματα και προσέλαβαν 1.000 αστυνομικούς για την πανεπιστημιακή Αστυνομία, 700 διασώστες για το ΕΚΑΒ δεν μπόρεσαν να προσλάβουν. Άρα είναι κατά την άποψή μας ζήτημα προτεραιοτήτων.
· 7η προγραμματική δέσμευση: Η δραστική μείωση των ιδιωτικών δαπανών Υγείας. Έκανα μια παρένθεση στην αρχή εξηγώντας σας τη διαφορά ανάμεσα στον μέσο ευρωπαϊκό όρο και αυτό που συμβαίνει στη χώρα μας. Πώς θα συμβεί αυτό; Μέσα από τη μείωση της συμμέτοχης στο κόστος φαρμάκων και την αυξημένη κάλυψη αναγκών που επιβαρύνουν τα νοικοκυριά (εργαστηριακές εξετάσεις, φυσικοθεραπεία, αποκατάσταση, οδοντιατρική φροντίδα, αποκλειστικές νοσοκόμες, ειδική αγωγή κ.λπ.), είτε μέσα από τις δημοσιές δομές, είτε με επιπλέον παροχές από τον ΕΟΠΥΥ. Η συνέργεια πόρων κράτους και κοινωνικής ασφάλισης είναι αυτή που μπορεί να εγγυηθεί στην πράξη την καθολική και ισότιμη κάλυψη Υγείας.
· 8η προγραμματική δέσμευση: Είναι ένας νέος Χάρτης Υγείας και θεσμική́ αναδιοργάνωση του ΕΣΥ, με βάση τα σύγχρονα πληθυσμιακά́, συγκοινωνιακά, επιδημιολογικά δεδομένα της χωράς. Χωρίς κλείσιμο νοσοκομείων και συρρίκνωση κλινικών και τμημάτων, αλλά με συνέργειες δομών και συνολική αναβάθμιση της παρεχόμενης φροντίδας.
· 9η προγραμματική δέσμευση: Έχει να κάνει με τον περιορισμό των ανισοτήτων στη φροντίδα υγείας μεταξύ Κέντρου και Περιφέρειας, είναι αυτό που ονομάζουμε «Υγειονομικό Ισοδύναμο», ιδίως για τις νησιωτικές περιοχές. Δηλαδή ειδικά κίνητρα προσέλκυσης γιατρών σε άγονες, δυσπρόσιτες, νησιωτικές περιοχές. Και θέσπιση «υγειονομικού ισοδυνάμου», που σημαίνει αποζημίωση των πολιτών για υπηρεσίες που χρειάζεται να μετακινηθούν εκτός τόπου κατοικίας, για να έχουν πρόσβαση σε αυτές. Είναι ένα πολύ σημαντικό όραμα για τους νησιώτες συμπολίτες μας μετά το όραμα του μεταφορικού ισοδυνάμου, που το κάναμε πράξη και με την ιδιαίτερη συμβολή του αείμνηστου συντρόφου μας, του Νεκτάριου Σαντορινιού.
· 10η προγραμματική δέσμευση: Έχει να κάνει με τη δημοκρατική και συμμετοχική διοίκηση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Με διαφάνεια, δημοσία λογοδοσία και κοινωνικό έλεγχο των εκπροσώπων των ασθενών στις Διοικήσεις των νοσοκομείων, όργανα κοινωνικής διαβούλευσης και δημοκρατικού σχεδιασμού σε κάθε ΥΠΕ, που θα προτάσσουν τις ανάγκες των ληπτών υπηρεσιών υγείας και θα εξασφαλίζουν τη δίκαιη κατανομή των πόρων και την κοινωνική τους ανταποδοτικότητα.
· 11η προγραμματική δέσμευση: Είναι η θεσμοθέτηση μηχανισμού εκτίμησης των αναγκών υγείας του πληθυσμού και συστηματικής παρακολούθησης των ανισοτήτων στην Υγεία.
· 12η προγραμματική δέσμευση αλλά όχι έσχατη, είναι η δέσμευσή μας για ένα εθνικό σχέδιο υποδομών Υγείας για τη σταδιακή αναβάθμιση των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Με ειδικό χρηματοδοτικό εργαλείο μεσώ του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ, μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και φυσικά μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
Αυτές είναι, αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι, οι προγραμματικές δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ για την Υγεία σε ό,τι αφορά την επόμενη τετραετία.
Θέλω να κλείσω όμως λέγοντας δυο λόγια για τη μάχη για τη δημόσια Υγεία. Η μάχη για τη δημόσια Υγεία δεν είναι μια μάχη χαρακωμάτων, δεν είναι μια μάχη αμυντική, μια μάχη διατήρησης κεκτημένων. Είναι λάθος να το δούμε έτσι. Κατά την άποψή μου είναι μια μάχη ορίζοντα και προοπτικής, αλλά ταυτόχρονα θα έλεγα ότι στις μέρες μας παίρνει κι ένα χαρακτήρα μιας μάχης υπαρξιακής.
Στην πραγματικότητα, το ερώτημα που έχουμε να απαντήσουμε ως πολίτες, ως ψηφοφόροι, ως κοινωνία σε αυτές τις εκλογές, αφορά όχι το ποιο κόμμα θέλουμε απλά να μας κυβερνήσει, αλλά το τι κοινωνία θέλουμε, πώς θέλουμε να είναι το αύριο της χώρας μας. Θέλουμε «μια κοινωνία δίκαιη με ευημερία για όλους», όπως λέει το σύνθημά μας; Μια κοινωνία αλληλεγγύης και αξιοπρέπειας ή θέλουμε μια κοινωνία που θα ενδώσει στην τάση που συστηματικά καλλιεργείται από την αγορά, αλλά και από το μιντιακό σύστημα, ώστε να καταλήξουμε τελικά σε έναν αγώνα όλων εναντίον όλων; Σε αυτό που ονομάζουν κάποιοι «κοινωνικό αυτοματισμό».
Εμείς έχουμε απαντήσει στο δίλημμα αυτό και γι’ αυτό και επιμένουμε στην απάντηση μας. Επιλέγουμε το πρώτο. Μια κοινωνία ευημερίας για όλους και μια κοινωνία αλληλεγγύης. Επιμένουμε στο πρώτο, σε πείσμα των ιδεολόγων της απαισιοδοξίας και της “φυσικότητας” των κοινωνικών ανισοτήτων. Γιατί έτσι μας είπαν ότι «είναι φυσικό φαινόμενο η ανισότητες».
Ε, λοιπόν λέμε όχι, δεν είναι φυσικό φαινόμενο οι ανισότητες. Φυσικό φαινόμενο είναι η ισότητα, η δικαιοσύνη, η αλληλεγγύη. Αυτό είναι φυσικό φαινόμενο. Τερατογένεση είναι αυτή η κοινωνία των διευρυμένων ανισοτήτων.
Θα συνεχίσουμε τον αγώνα για την ισότητα και τη δικαιοσύνη ανυποχώρητα και χωρίς συμβιβασμούς. Και θα συνεχίσουμε αυτό τον αγώνα, ό,τι κι αν χρειαστεί, ό,τι κι αν γίνει, μέχρι να τον κερδίσουμε.
Να είστε καλά, σας ευχαριστώ θερμά”.
