Ο Υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας εκφώνησε ομιλία στο Συνέδριο “Το Σύστημα Υγείας στην COVID-19 και στη μετά COVID-19 εποχή”.
Ακολουθούν τα κυριότερα σημεία της ομιλίας του Βασίλη Κικίλια:
Δεν θα υπήρχε η δυνατότητα να διοργανωθεί αυτό το Συνέδριο, ούτε παράλληλα να κινηθεί οτιδήποτε άλλο στη χώρα αυτήν την εποχή, οικονομικό, κοινωνικό, τουριστικό, αν δικαιώνονταν όλοι αυτοί που σωστά έλεγαν στον ερχομό της πανδημίας στην Ευρώπη και στη γειτονική μας Ιταλία, ότι το Εθνικό Σύστημα Υγείας αποστεωμένο τα τελευταία 10 χρόνια, χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα να γίνει η παραμικρή επένδυση, θα καταρρεύσει μέσα σε αυτήν την τεράστια κρίση.
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας είναι πυλώνας της υγείας στη χώρα μας. Και απέδειξε μέσα στην κρίση, με τις προσπάθειες που κάνουμε όλοι μαζί με τους υγειονομικούς μας, γιατρούς, νοσηλευτές, Διοικητές Υγειονομικών Περιφερειών, Νοσοκομείων και Οργανισμών, φορείς πολιτών, ότι στάθηκε όρθιο παρά την υποχρηματοδότηση, την υποστελέχωση και τα διαχρονικά προβλήματα. Στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και κάτι παραπάνω, προσφέροντας ανθρωπιά, γιατί είναι ένα σύστημα ανθρωποκεντρικό, φτιαγμένο και οργανωμένο έτσι ώστε να υπηρετεί τον άνθρωπο και τις ανάγκες του.
Η ψηφιακή τεχνολογία που είναι ένα πολύ μεγάλο στοίχημα για την Κυβέρνησή μας, η παροχή των υπηρεσιών υγείας, τα φάρμακα νέας τεχνολογίας και ο τρόπος πρόσβασης σε αυτά, υπηρετούν τον άνθρωπο και τις ανάγκες του και κυρίως αυτούς που δεν μπορούν ή δεν έχουν.
Αυτή είναι η υποχρέωσή μου και η δουλειά μου, μετά την τιμή την οποία μου έκανε ο Πρωθυπουργός να με ορίσει Υπουργό Υγείας και να διαχειριστώ με όλους αυτούς τους εξαιρετικούς συναδέλφους αυτή την τεράστια κρίση.
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας άντεξε. Με 10.000 υγειονομικούς οι οποίοι προστέθηκαν στο σύστημα αυτούς τους μήνες. Με μία τεράστια προσπάθεια να δημιουργηθούν υποδομές, καθόλου εύκολο εν μέσω πανδημίας. Με μια τιτάνια προσπάθεια εξασφάλισης μέσων ατομικής προστασίας στην πρώτη φάση, μέσω της ΕΚΑΠΥ, όταν οι Γάλλοι συνάδελφοι φορούσαν σακούλες σκουπιδιών και οι Αμερικανοί μάσκες από τζιν.
Η δεύτερη φάση της μεγάλης πρόκλησης ήταν να μπορέσει εν κινήσει το σύστημα να δημιουργήσει κλίνες σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Από 556 φτάσαμε στις 1.500, με τη βοήθεια και τη στήριξη του ιδιωτικού τομέα, με ολοκαίνουργιες ΜΕΘ, με προσωπικό, με προδιαγραφές, με τελευταίας τεχνολογίας εξοπλισμό και με φροντίδα για τον τελευταίο συμπολίτη μας.
Με συνεργασίες με τον ιδιωτικό τομέα και το πρωτόγνωρο να εφημερεύουν μαζί μας κραταιές μονάδες υγείας του ιδιωτικού τομέα. Στο δεύτερο κύμα το Διαβαλκανικό στη Θεσσαλονίκη, το Metropolitan, το Ιατρικό και το Υγεία και άλλες τεράστιες πολύ μεγάλες δομές στο τρίτο κύμα στην Αττική, όταν πάλι κάποιοι στοιχημάτιζαν ότι δεν θα τα καταφέρουμε.
Τα καταφέραμε και με μια παρακαταθήκη πολύ-πολύ μεγάλη αυτής της προσπάθειας. Την κουλτούρα συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα, με τα στρατιωτικά Νοσοκομεία, με όλους τους υγειονομικούς που μας δίνουν τη δυνατότητα δημιουργίας ενός νέου υγειονομικού χάρτη στη χώρα.
Υγειονομικός χάρτης ο οποίος θα περιλαμβάνει όλες τις δυνάμεις ενός Εθνικού Συστήματος Υγείας. Δηλαδή τις ανάγκες που υπάρχουν στα αστικά κέντρα και στην Περιφέρεια μεταξύ των μονάδων του Ε.Σ.Υ., των στρατιωτικών Νοσοκομείων και των ιδιωτικών Κλινικών και της συνεργασίας που μπορεί να συναφθεί μέσω του Κράτους και του ΕΟΠΥΥ με όλες αυτές τις δυνάμεις, έτσι ώστε να μπορέσουμε να προσφέρουμε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας στους ασθενείς.
Είναι μια τεράστια επιτυχία της Κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη, ότι φέραμε στην Ελλάδα το Γραφείο Ποιότητας και Ασφάλειας των Ασθενών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Ήρθε εδώ ο Γενικός Διευθυντής του Γραφείου Ευρώπης Χανς Κλούγκε και ανέφερε πόσο μεγάλη είναι η σημασία ενός τεχνικού συμβούλου όχι μόνο για τη χώρα, καθώς εκπροσωπούμε πλέον όλες τις μεσογειακές χώρες σε ό,τι έχει να κάνει με την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας και την ασφάλεια των ασθενών.
Πάμε στο επόμενο βήμα. Μετά το Εθνικό Σύστημα Υγείας, κάποιοι αμφισβήτησαν το αν μπορούμε να οργανώσουμε σωστά και με τρόπο υψηλών προδιαγραφών τους εμβολιασμούς στη χώρα μας, το μεγαλύτερο υγειονομικό εγχείρημα το οποίο έχει ποτέ προσπαθήσει η οργανωμένη Πολιτεία να εφαρμόσει.
Αρχικά υπήρχε αμφιβολία για το αν θα έρθουν τα εμβόλια ή όχι. Θυμίζω τη δήλωσή μου τον Αύγουστο του 2020 περί δυνατότητας της χώρας να ξεκινάει να εμβολιάζει από τον Δεκέμβριο του 2020. Προφανώς και δικαιωθήκαμε. Ήρθαν τα εμβόλια που είναι ένα αγαθό στην υπηρεσία του ανθρώπου, από τη συνεργασία της Επιστήμης με τις εταιρείες.
Πολλές αμφιβολίες υπήρχαν αν θα τα καταφέρουμε στους εμβολιασμούς. Φτάσαμε να εμβολιάζουμε πάνω από 100.000 συμπολίτες μας την ημέρα, με συστήματα τελευταίας τεχνολογίας, ψηφιοποιημένα και μηνύματα που έρχονται στο κινητό όλων.
Κυρίως όμως, με την τεράστια δουλειά που έγινε, έτσι ώστε να υπάρχουν δομές Πρωτοβάθμιας, Κέντρα Υγείας, Νοσοκομεία, Mega Centers και ιδιώτες, που όλοι μαζί θα εμβολιάζουν με άριστο τρόπο.
Η αντίληψη της κοινωνίας και των συμπολιτών μας και το ποια είναι η επαφή του Κράτους με τον πολίτη, άλλαξε μέσω της Επιχείρησης «Ελευθερία» και θεωρώ ότι είναι παράδειγμα προς μίμηση από εδώ και πέρα για τη σχέση Δημοσίου και πολίτη.
Κάναμε πολλά και για την φαρμακοβιομηχανία εν μέσω κρίσης. Παραδώσαμε το clawback to 2014 στα 230-240 εκ. ευρώ και το παραλάβαμε πάνω από 750. Οι προβλέψεις ήταν να φτάσει πάνω από 1 δις φέτος. Όμως φέτος θα είναι η χρονιά η οποία θα μειωθεί το clawback στη χώρα, μετά από 5 χρόνια αλματώδους αύξησης.
Τεράστια επιτυχία στο χώρο του φαρμάκου ήταν και η έκδοση δύο δελτίων τιμών φαρμάκων τα δύο τελευταία χρόνια. Θυμίζω ότι την προηγούμενη χρονιά δεν υπήρχε καν δελτίο τιμών φαρμάκου. Κράτησε σε ισορροπία την αγορά, είναι ευχαριστημένοι όλοι οι παράγοντες της αγοράς σε σχέση με αυτό το οποίο εμείς θέλουμε: την παροχή φθηνού φαρμάκου, χωρίς επιβάρυνση των πολιτών. Και πετύχαμε 7% μείωση της συμμετοχής των συμπολιτών μας στο φάρμακο αυτά τα δύο χρόνια.
Και δώσαμε τη δυνατότητα το νομοθετικό πλαίσιο να είναι τέτοιο, σε συνεργασία του ΕΟΦ με τον ΕΟΠΥΥ, ώστε να μπορούν να αναπτύσσονται και οι επιχειρηματίες στο συγκεκριμένο χώρο και οι επιχειρήσεις με νέες θέσεις εργασίας, με το επενδυτικό clawback, με τη δυνατότητα συμψηφισμού, πράγματα τα οποία προεκλογικά κάποιοι έλεγαν ότι δεν θα τα κάνουμε ποτέ και τα υλοποιήσαμε.
Ανακοινώνω ότι ο στόχος του μέλλοντος είναι οι δύο Επιτροπές, η HDA και η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης, να γίνουν Οργανισμοί όπως είναι και σε όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες και να μπορούν με επιστημονικό, τεχνοκρατικό τρόπο να έχουν τα κριτήρια αυτά τα οποία χρειαζόμαστε, για αξιόπιστα φάρμακα, τελευταίας τεχνολογίας φάρμακα, φθηνά για τον ασθενή, με διαπραγματεύσεις τέτοιες που να ευνοούν το ελληνικό Δημόσιο.
Πάμε να δούμε πώς θα διαμορφωθεί ο χάρτης της υγείας τους επόμενους μήνες και χρόνια στην Ελλάδα και πώς θα είναι στην υπηρεσία του ασθενή.
Το πρώτο βήμα είναι η Δημόσια Υγεία. Φέραμε νομοσχέδιο για τη Δημόσια Υγεία. Κάναμε rebranding στο ΕΚΑΒ/ΚΕΠΥ. Αναβαθμίσαμε τον ΕΟΔΥ που είδαμε όλοι πόση δουλειά έκανε εν μέσω κρίσης. Και κοστολογήσαμε το Πρόγραμμα «Σπύρος Δοξιάδης», το οποίο έχει να κάνει με το προσυμβατικό, προγεννητικό, προσυμπτωματικό έλεγχο, κοινώς screening, σε όλες τις ηλικίες, σε όλους τους συμπολίτες μας, από παιδιά μέχρι τους ενήλικες.
Ψηφιοποιημένα και με sms το οποίο θα έρχεται σε κάθε ηλικιακή ομάδα ανάλογα τις ανάγκες τις οποίες έχουν. Για μαστογραφίες στις γυναίκες, για PSA στους άνδρες, για τρίπλεξ καρδιάς σε όλους.
Οι συμπεριφορικοί και κοινωνικοί παράγοντες του δυτικού τρόπου ζωής, η καθιστική ζωή, το κάπνισμα, η μη άθληση και η κακή διατροφή είναι οι εχθροί μας. Στοχεύουμε σε αυτούς. Γίνονται αυτές οι εξετάσεις οριζόντια, κοστολογημένα, 1 δις τα επόμενα πέντε χρόνια, με εξασφαλισμένους πόρους, εθνικούς, ΕΣΠΑ, RRF και ιδιωτικά κονδύλια, έτσι ώστε να μπορέσουμε να έχουμε πιο υγιή τον πληθυσμό μας, πολύ νωρίτερα και άρα να έχουμε πολύ μικρότερη επιβάρυνση στο σύστημα υγείας.
Δεύτερο βήμα η πολύ μεγάλη μεταρρύθμιση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Είναι μία μεταρρύθμιση την οποία πολλοί έχουν αποτολμήσει με καλές προθέσεις, δεν έχει επιτύχει.
Η κεντρική σκέψη είναι να υπάρχουν συστήματα διασύνδεσης, δίκτυα στην Πρωτοβάθμια που ενώνουν τα Κέντρα Υγείας, τις ΤΟΜΥ, τα Περιφερειακά Ιατρεία, τα αγροτικά ιατρεία, τα δημοτικά ιατρεία και τους ιδιώτες οι οποίοι κατέχουν το 70% στο χώρο της πρωτοβαθμίου στη χώρα μας.
Με ενιαία αποζημίωση από τον ΕΟΠΥΥ και πλαίσιο εξετάσεων, εργαστηριακών η απεικονιστικών, τα δίκτυα θα δίνουν τη δυνατότητα στον πολίτη να πάει στον γιατρό της εμπιστοσύνης του και να μην χρειαστεί να πάει απευθείας στο Νοσοκομείο. Είναι μια τεράστια τομή, μια τεράστια μεταρρύθμιση που υλοποιείται από τη Γενική Γραμματεία Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του Υπουργείου Υγείας.
Τρίτο βήμα η περίθαλψη. Έχει γίνει πάρα πολύ μεγάλη προσπάθεια επί δύο χρόνια με τον Αναπληρωτή Υπουργό και το Γενικό Γραμματέα Υπηρεσιών Υγείας. Ο χάρτης υγείας θα ολοκληρωθεί. Είναι προφανές ότι το RRF και το ΕΣΠΑ δίνουν άλλες δυνατότητες.
Έχω ήδη ανακοινώσει την κτηριακή, ενεργειακή, ψηφιακή και από πλευράς εξοπλισμού αναβάθμιση όλου του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Οι τεχνικές μελέτες για όλα αφού όταν ολοκληρωθεί ο χάρτης υγείας πρέπει να τρέξουν. Χρόνος δεν υπάρχει.
Θυμίζω την καθολική παθογένεια που έχουν τα συστήματά μας στο παρελθόν στην απορρόφηση κονδυλίων. Πρέπει να τρέξουμε μπροστά στο χρόνο και να δημιουργήσουμε αυτές τις δομές, με βάση τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης, που ήταν μια τεράστια επιτυχία της Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού εν μέσω Covid.
Είναι μια τεράστια ευκαιρία που δεν θα ξαναπαρουσιαστεί στις επόμενες δεκαετίες στο Εθνικό Σύστημα Υγείας και πρέπει να την εκμεταλλευτούμε τώρα, σήμερα.
Πάω στο τελευταίο κομμάτι, την παρηγορητική ιατρική. Ο μέσος όρος ζωής στην Ελλάδα είναι τα 80,6 έτη, στην Ευρωπαϊκή Ένωση ο μέσος όρος στα 80 έτη, αλλά οι Έλληνες και οι Ελληνίδες ζουν με υποκείμενα νοσήματα τα τελευταία 12 χρόνια της ζωής τους.
Είναι πολύ σημαντικό κομμάτι για εμάς, το κομμάτι της ανακουφιστικής φροντίδας που παρουσίασα χθες στο Υπουργικό Συμβούλιο. Θα βγει σε διαβούλευση για 15 μέρες, όλοι οι συναρμόδιοι φορείς μπορούν να τοποθετηθούν και να προσθέσουν ιδέες.
Αφορά τη φροντίδα σε μονάδες υγείας, ειδικά εξωτερικά ιατρεία, μονάδες ημερήσιας νοσηλείας, ξενώνες που είναι το ενδιάμεσο της φροντίδας ανάμεσα στο σπίτι και στα Νοσοκομεία. Αφορά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, δημοσίου δικαίου και ιδιωτικές δομές.
Είναι ένα συνολικό πρόγραμμα με χρηματοδότηση από το RRF και στη πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια, που δίνει τη δυνατότητα να μειωθούν τα κόστη στο κομμάτι της περίθαλψης. Κυρίως όμως, προσφέροντας σημαντική φροντίδα, ιατρική, νοσηλευτική και ψυχολογική, στους ασθενείς και τις οικογένειές τους, με νοσήματα τα οποία διαρκούν στο χρόνο και, δυστυχώς, με κακά αποτελέσματα.
Η Αμερική το καλύπτει στο 80% στην περίθαλψή της, η Ευρώπη σε πολύ υψηλό ποσοστό, εμείς σε πολύ χαμηλά ποσοστά. Εξαίρω την προσπάθεια του Μητροπολίτη Μεσογαίας και της Ανακουφιστικής Δομής «Γαλιλαία».
Οι δομές που θα δημιουργηθούν στη χώρα αφορούν 137.000 ασθενείς και τις οικογένειές τους ετησίως. 15.000 ασθενείς την ημέρα χρήζουν αυτής της περίθαλψης, το 97% μπορεί να έχει τη φροντίδα στο σπίτι και το 3% σε μονάδες και τέτοιες δομές.
Όλοι έχετε μια εμπειρία από τις οικογένειές σας, από έναν άνθρωπό σας, συνάνθρωπό μας, που έπρεπε να του δοθεί τέτοια φροντίδα, ανακουφιστική φροντίδα και δεν κατέστη δυνατό στο επίπεδο και στην ποιότητα την οποία θέλουμε.
Έχουμε και την εικόνα να έχουμε, για παράδειγμα στον Άγιο Σάββα, τελευταίου σταδίου περιστατικά συμπολιτών μας και να πηγαίνει μια νέα κοπέλα με έναν καρκίνο του μαστού και να πρέπει να είναι στο ίδιο δωμάτιο, στον ίδιο χώρο με έναν τέτοιο ασθενή. Καταλαβαίνετε τις ψυχολογικές επιπτώσεις στην οικογένεια, στον άρρωστο, σε όλη την κοινωνία.
Τα δύο αυτά χρόνια λύσαμε πολύ μεγάλα προβλήματα τα οποία κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε. Και το κάναμε πιστεύω προς όφελος του Έλληνα ασθενή με επιτυχία. Και αυτό γιατί πιστεύουμε στην ομαδική προσπάθεια, στο ομαδικό πνεύμα.
Υπάρχουν εξαιρετικά στελέχη της υγείας, εξαιρετικά στελέχη και τεχνοκράτες στο χώρο του φαρμάκου. Δουλέψαμε όλοι μαζί, με θάρρος, με αυταπάρνηση, με πολύ μεγάλη πίεση και πολλές κρίσεις και βάλαμε πάνω από όλα τον ασθενή.
Και φυσικά τονώσαμε, σεβαστήκαμε και εξήραμε την προσφορά γιατρών, νοσηλευτών, λοιπού προσωπικού και Καθηγητών σε όλη αυτή την προσπάθεια.
Δεν είναι τυχαίο ότι εγκαθιδρύθηκε στην Ελλάδα μία άλλη νοοτροπία, με τις Επιτροπές των κορυφαίων σε κάθε είδος που συμβουλεύουν, βοηθούν και δίνουν επιστημονικές οδηγίες.
Έχουμε πολλά να κάνουμε. Τα μανίκια είναι σηκωμένα, η δουλειά είναι μπροστά.
Σας ευχαριστώ πολύ.
