Γράφει ο Γιώργος Χαρβαλιάς
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η ξαφνική αφύπνιση της ελληνικής διπλωματίας, που τόσο καιρό σιγούσε, προέκυψε επειδή το τουρκικό ερευνητικό «Oruc Reis» και η αρμάδα που το συνοδεύει «πάτησαν» τα 12 μίλια. Και πιθανότατα έπεται συνέχεια.
Η Αθήνα ζητάει εκ των υστέρων αυτά που έπρεπε να έχει απαιτήσει στην Πρόσφατη Σύνοδο κορυφής με επίκληση βέτο. Και με τον τρόπο που τα ζητάει είναι βέβαιο ότι δεν θα πάρει τίποτα.
Υπό το φως της συνεχιζόμενης πολύμηνης αδράνειας και της ουσιαστικής αφωνίας στις συνόδους κορυφής, ακόμη και οι πιο εύλογες απαιτήσεις φαίνονται μαξιμαλιστικές κορόνες από ένα κράτος σε πανικό που προσπαθεί να περισώσει με διπλωματικές εκκλήσεις την κουρελιασμένη του κυριαρχία, αφού δεν είναι αποφασισμένο να πατήσει τη σκανδάλη.
Η αναστολή της τελωνειακής ένωσης, που θα είχε έναν σοβαρό οικονομικό αντίκτυπο στην Τουρκία, μπορούσε ίσως να έχει μία καλύτερη τύχη αν ετίθετο σε επίπεδο πρωθυπουργού (όχι υπουργού Εξωτερικών!) και μόνον υπό τη μορφή αξίωσης περισσότερων των δύο (Ελλάδα – Κύπρος) χωρών, σε μια έκτακτη σύνοδο κορυφής με αυτή την ατζέντα. Υπάρχουν κράτη, όπως η Αυστρία, που δυνητικά θα υποστήριζαν αυτό το μέτρο και κάποιες αλληλέγγυες συντηρητικές φωνές στο Ευρωκοινοβούλιο, όπως του Γερμανού επικεφαλής του ΕΛΚ Μάνφρεντ Βέμπερ. Αυτό βεβαίως θα είχε ως προϋπόθεση μια σοβαρή προετοιμασία και την άσκηση διπλωματίας πυγμής σε επίπεδο κορυφής από τον πρωθυπουργό. Όχι σπασμωδικές ενέργειες, όπως επιστολές του υπουργού Εξωτερικών σε ομολόγους του και σε μέλη της Κομισιόν.
Βεβαίως, το αίτημα δεν υπήρχε περίπτωση να περάσει αφού θα προσέκρουε στις κάθετες αντιρρήσεις του Βερολίνου και πολλών άλλων χωρών που προσχηματικά ή μη θα πρότασσαν τον φόβο τουρκικών αντιποίνων στο Μεταναστευτικό. Σε κάθε περίπτωση, όμως, θα έθετε μία υποθήκη για να ξανασυζητηθεί στο μέλλον.
Η δεύτερη ελληνική αξίωση για επιβολή «εμπάργκο όπλων» στην Τουρκία κινείται στη σφαίρα της φαιδρότητας και δεν έχει καμία ελπίδα να τεθεί, έστω και ως υπόθεση εργασίας, ειδικότερα μάλιστα για ήδη συμφωνημένες παραγγελίες. Είναι τόσο αφελής όσο και η παράκληση στο ΝΑΤΟ να… μαλώσει την Τουρκία.
Αν υπήρχαν ελληνικές κυβερνήσεις που πραγματικά σέβονταν τον εαυτό τους και είχαν τη βούληση να παρεμποδίσουν την αγορά από τη γειτονική χώρα ευρωπαϊκών οπλικών συστημάτων, θα είχαν φροντίσει να συνοδεύσουν τις δικές μας αμυντικές προμήθειες με μία ρήτρα περί «μη πώλησης» αντίστοιχων μονάδων στην Τουρκία για τα επόμενα 20 χρόνια. Αυτό είναι και λογικό και εφικτό. Και εξαρτάται εξ ολοκλήρου από εμάς, όχι από τρίτους. Θέλετε να αγοράσουμε τα όπλα σας; Υποχρεωτική προϋπόθεση η ρήτρα εξαίρεσης πώλησης ανάλογων συστημάτων στην Τουρκία.
Είναι πολύ απλά τα πράγματα όταν γίνονται με αποφασιστικότητα, έστω και μονομερώς. Το να ζητάμε γενικό εμπάργκο εξοπλισμών στην Τουρκία προκαλεί μόνο χαμόγελα συγκατάβασης στους Ευρωπαίους… Το ίδιο μάλλον και στον Ερντογάν.
