Γράφει ο Μπάμπης Παπαδημητρίου
Πηγή: kathimerini.gr
Με τη (βεβαία) υπερψήφιση του νεομνημονιακού προϋπολογισμού θα περάσουμε στην πέμπτη και προτελευταία, κατά τον Αριστοτέλη, πράξη της τραγωδίας, που ξεκίνησε με τη μεγάλη χρηματοοικονομική κρίση του 2009, στην «Εξοδο». Ο «Αλέξης», υποδυόμενος τον πρωταγωνιστή, εμφανίζεται έτοιμος και για μια έκτη πράξη στο δράμα. Εμείς οι άλλοι, όμως, προτιμούμε μια σαιξπηρική «Λύση», που θα εμπεδώνει την αισιοδοξία.
Η κυβερνητική πλειοψηφία καταναλώνει βιαστικά τον πολιτικό χρόνο της. Κι επειδή δεν συμβαίνει τίποτε το εξαιρετικό και αισιόδοξο στην πραγματική οικονομία, υποχρεώνεται να ρίχνει στη μάχη με βιασύνη ό,τι πυρομαχικό διαθέτει. Μειώνει όμως, με αυτό τον τρόπο, τις πιθανότητες να παραμείνει στην κυβέρνηση πέραν της επερχόμενης άνοιξης. Σε μια χαρακτηριστική προσπάθεια, για παράδειγμα, ο υπουργός Οικονομικών είπε ότι το κράτος θα βγει στις αγορές «σε 2-3-4 μήνες» όταν έχει ήδη προγραμματιστεί μια έκδοση ελληνικού ομολόγου διάρκειας 5 ετών μέχρι το τέλος Ιανουαρίου.
Μέχρι τότε θα είναι έτοιμη και η υπουργός Εργασίας. Οι νομικές ρυθμίσεις για την αναδιοργάνωση του κατώτατου ημερομισθίου θα έχουν ολοκληρωθεί στις αρχές Φεβρουαρίου και θα εξαγγελθούν, για πολλοστή φορά, από τον πρωθυπουργό σε ειδική «λαΐκή» εκδήλωση με την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί να επανασυνδέσει τις κάκιστες σχέσεις του με τα συνδικάτα. Για να το επιτύχει, όμως, αυτό θα έπρεπε να έχει τη δυνατότητα να εξαγγείλει κάτι πολύ πιο εντυπωσιακό από την αύξηση των 25 ευρώ στον κατώτατο μισθό, ποσό για το οποίο έχουν ενημερωθεί διακριτικά όλοι οι ενδιαφερόμενοι, όπως είχαμε μάθει πριν από μερικές εβδομάδες («Κ», 28/10/2019).
Η εκ παραλλήλου κατάργηση του ειδικού αρχικού μισθολογίου για τους νέους εργαζομένους θα αντικατασταθεί, σύμφωνα με μια πρόταση, από την καθιέρωση περιόδου δοκιμασίας και μαθητείας. Θα προβλέπεται αμοιβή μικρότερη από την κατώτατη, αλλά η περίοδος θα έχει περιορισμένη διάρκεια και δεν θα μπορεί να επαναληφθεί στην ίδια επιχείρηση.
Στο τέλος της περιόδου προσαρμογής, η επιχείρηση θα πρέπει να προτείνει μια μακρόχρονη σχέση με τον εργαζόμενο. Με τον τρόπο αυτό καταργείται το κριτήριο της νεαράς ηλικίας, το οποίο δεν λειτουργούσε ορθολογικά. Ομως, στα οικονομικά πράγματα δεν γίνονται θαύματα. Η χώρα βρίσκεται σε παγίδα στασιμότητας και, κυρίως, δεν αλλάζει το κλίμα σε μία μέρα. Ειδικά όταν το βάρος των φόρων είναι τόσο μεγάλο και η κυβέρνηση λέγει ότι θα παραμείνει σε αυτό το επίπεδο μέχρι το 2022. Η μόνη αλλαγή που μπορεί να συμβεί είναι να ανατρέψει τα δεδομένα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, εφόσον εκλεγεί.
Η ανατροπή που περιγράφει η Νέα Δημοκρατία και για την οποία θα δεσμευθεί με ακόμη περισσότερες λεπτομέρειες κατά το συνέδριο του κόμματος στο τέλος της εβδομάδας, οδηγεί σε σοβαρές, αν και μετρημένες, ανατροπές όχι μόνον στα φορολογικά βάρη, αλλά στην κατανομή τους. Ετσι, ο κ. Μητσοτάκης θα αξιοποιήσει το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός επέλεξε να ανατρέψει την ψηφισμένη ρύθμιση και, επομένως, τη διαβεβαίωση που είχε δώσει ότι θα ελαφρύνει τη φορολόγηση των μερισμάτων. Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης σχεδιάζει να μειώσει εντυπωσιακά την επιβάρυνση της επιχειρηματικής αμοιβής, αφού δεν προκαλεί μεγάλη «τρύπα» στα έσοδα, ενώ βελτιώνει δραστικά και γρήγορα το οικονομικό κλίμα. Το μέτρο αυτό αφορά λίγες μεγάλες επιχειρήσεις, είναι όμως σωτήριο για δεκάδες χιλιάδες μικρές.
Ο κ. Τσίπρας υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει ένα πολύ σημαντικό «εκλογικό εργαλείο», κυρίως επειδή όλες οι μετρήσεις της κοινής γνώμης δείχνουν ότι πολύ δύσκολα θα επιτύγχανε μεταστροφή της δυσθυμίας που προκαλεί η πολιτική σε αυτή την ομάδα των ψηφοφόρων και γι’ αυτό στον ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζουν να ομιλούν για «ταξικές επιλογές» της φορολογικής πολιτικής.
Σε κάθε περίπτωση, το αργότερο τον Μάρτιο, όσοι πολίτες βρίσκονται στο προεκλογικό περισκόπιο του Μαξίμου θα έχουν εισπράξει όσες «παροχές» ακούγονται, ενώ οι συνταξιούχοι θα έχουν βεβαιωθεί ότι η «προσωπική διαφορά» είναι στη θέση της. Από εκείνο το σημείο μέχρι την κάλπη η απόσταση θα είναι μικρή.
Η κυβερνητική πλειοψηφία καταναλώνει βιαστικά τον πολιτικό χρόνο της. Κι επειδή δεν συμβαίνει τίποτε το εξαιρετικό και αισιόδοξο στην πραγματική οικονομία, υποχρεώνεται να ρίχνει στη μάχη με βιασύνη ό,τι πυρομαχικό διαθέτει. Μειώνει όμως, με αυτό τον τρόπο, τις πιθανότητες να παραμείνει στην κυβέρνηση πέραν της επερχόμενης άνοιξης. Σε μια χαρακτηριστική προσπάθεια, για παράδειγμα, ο υπουργός Οικονομικών είπε ότι το κράτος θα βγει στις αγορές «σε 2-3-4 μήνες» όταν έχει ήδη προγραμματιστεί μια έκδοση ελληνικού ομολόγου διάρκειας 5 ετών μέχρι το τέλος Ιανουαρίου.
Μέχρι τότε θα είναι έτοιμη και η υπουργός Εργασίας. Οι νομικές ρυθμίσεις για την αναδιοργάνωση του κατώτατου ημερομισθίου θα έχουν ολοκληρωθεί στις αρχές Φεβρουαρίου και θα εξαγγελθούν, για πολλοστή φορά, από τον πρωθυπουργό σε ειδική «λαΐκή» εκδήλωση με την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί να επανασυνδέσει τις κάκιστες σχέσεις του με τα συνδικάτα. Για να το επιτύχει, όμως, αυτό θα έπρεπε να έχει τη δυνατότητα να εξαγγείλει κάτι πολύ πιο εντυπωσιακό από την αύξηση των 25 ευρώ στον κατώτατο μισθό, ποσό για το οποίο έχουν ενημερωθεί διακριτικά όλοι οι ενδιαφερόμενοι, όπως είχαμε μάθει πριν από μερικές εβδομάδες («Κ», 28/10/2019).
Η εκ παραλλήλου κατάργηση του ειδικού αρχικού μισθολογίου για τους νέους εργαζομένους θα αντικατασταθεί, σύμφωνα με μια πρόταση, από την καθιέρωση περιόδου δοκιμασίας και μαθητείας. Θα προβλέπεται αμοιβή μικρότερη από την κατώτατη, αλλά η περίοδος θα έχει περιορισμένη διάρκεια και δεν θα μπορεί να επαναληφθεί στην ίδια επιχείρηση.
Στο τέλος της περιόδου προσαρμογής, η επιχείρηση θα πρέπει να προτείνει μια μακρόχρονη σχέση με τον εργαζόμενο. Με τον τρόπο αυτό καταργείται το κριτήριο της νεαράς ηλικίας, το οποίο δεν λειτουργούσε ορθολογικά. Ομως, στα οικονομικά πράγματα δεν γίνονται θαύματα. Η χώρα βρίσκεται σε παγίδα στασιμότητας και, κυρίως, δεν αλλάζει το κλίμα σε μία μέρα. Ειδικά όταν το βάρος των φόρων είναι τόσο μεγάλο και η κυβέρνηση λέγει ότι θα παραμείνει σε αυτό το επίπεδο μέχρι το 2022. Η μόνη αλλαγή που μπορεί να συμβεί είναι να ανατρέψει τα δεδομένα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, εφόσον εκλεγεί.
Η ανατροπή που περιγράφει η Νέα Δημοκρατία και για την οποία θα δεσμευθεί με ακόμη περισσότερες λεπτομέρειες κατά το συνέδριο του κόμματος στο τέλος της εβδομάδας, οδηγεί σε σοβαρές, αν και μετρημένες, ανατροπές όχι μόνον στα φορολογικά βάρη, αλλά στην κατανομή τους. Ετσι, ο κ. Μητσοτάκης θα αξιοποιήσει το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός επέλεξε να ανατρέψει την ψηφισμένη ρύθμιση και, επομένως, τη διαβεβαίωση που είχε δώσει ότι θα ελαφρύνει τη φορολόγηση των μερισμάτων. Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης σχεδιάζει να μειώσει εντυπωσιακά την επιβάρυνση της επιχειρηματικής αμοιβής, αφού δεν προκαλεί μεγάλη «τρύπα» στα έσοδα, ενώ βελτιώνει δραστικά και γρήγορα το οικονομικό κλίμα. Το μέτρο αυτό αφορά λίγες μεγάλες επιχειρήσεις, είναι όμως σωτήριο για δεκάδες χιλιάδες μικρές.
Ο κ. Τσίπρας υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει ένα πολύ σημαντικό «εκλογικό εργαλείο», κυρίως επειδή όλες οι μετρήσεις της κοινής γνώμης δείχνουν ότι πολύ δύσκολα θα επιτύγχανε μεταστροφή της δυσθυμίας που προκαλεί η πολιτική σε αυτή την ομάδα των ψηφοφόρων και γι’ αυτό στον ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζουν να ομιλούν για «ταξικές επιλογές» της φορολογικής πολιτικής.
Σε κάθε περίπτωση, το αργότερο τον Μάρτιο, όσοι πολίτες βρίσκονται στο προεκλογικό περισκόπιο του Μαξίμου θα έχουν εισπράξει όσες «παροχές» ακούγονται, ενώ οι συνταξιούχοι θα έχουν βεβαιωθεί ότι η «προσωπική διαφορά» είναι στη θέση της. Από εκείνο το σημείο μέχρι την κάλπη η απόσταση θα είναι μικρή.
