Γράφει ο Τάσος Παππάς
Με αφορμή την πρωτοβουλία της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ να οργανώσει εναλλακτικό κάμπινγκ στον Γράμμο ξεκίνησε μια συζήτηση για τον Εμφύλιο. Οπως συμβαίνει συνήθως, από τον διάλογο δεν έλειψαν τα ευτράπελα και οι ανοησίες. Στην κατηγορία των σοβαρών προσεγγίσεων ανήκει το κείμενο του φίλου Γιώργου Γιαννουλόπουλου στην «Εφημερίδα των Συντακτών» (8-8-2020) με τον τίτλο «Πότε τελείωσε ο Εμφύλιος;».
Κατά τον συντάκτη, ο Εμφύλιος τελείωσε το 1974 με την πτώση της χούντας γιατί «τα αυτονόητα του μετεμφυλιακού καθεστώτος ανατράπηκαν και τη θέση τους πήραν άλλα που μέχρι τότε θεωρούνταν όχι απλώς αδύνατα αλλά αδιανόητα… Δεν αναφέρομαι μόνον στη νομιμοποίηση του ΚΚΕ (σ.σ. και του ΚΚΕ εσωτερικού και των άλλων οργανώσεων της εξωκοινοβουλευτικής κομμουνιστικής Αριστεράς)… Κανείς δεν μιλάει σήμερα για βία και νοθεία στις εκλογές, τα μεγάλα κόμματα εναλλάσσονται χωρίς προβλήματα στην εξουσία, η ελευθερία του λόγου δεν απειλείται, δεν υπάρχουν άνθρωποι που διώκονται για τις ιδέες τους».
Θεωρητικά ισχύει ότι ο Εμφύλιος τελείωσε το 1974. Θεωρητικά όμως, γιατί στην πράξη τα τοξικά απόνερά του -που ήταν πολλά- δηλητηρίαζαν την πολιτική ζωή για αρκετά χρόνια μετά την πτώση της χούντας. Δυστυχώς κάποιοι, ακόμη και σήμερα, λειτουργούν με τη λογική του νικητή της εμφύλιας σύρραξης.
Για παράδειγμα:
– Αν εξαιρέσει κανείς τις προσπάθειες αποχουντοποίησης στα πανεπιστήμια λόγω της πίεσης που ασκούσε το ισχυρό την εποχή εκείνη φοιτητικό κίνημα, συνεργάτες της δικτατορίας παρέμειναν στα πόστα τους μέχρι να τους πιάσει το όριο ηλικίας και να συνταξιοδοτηθούν. Πολλοί εξ αυτών δεν λούφαξαν, προκαλούσαν ατιμωρητί, θυμίζοντας στην Αριστερά ποιος επικράτησε στον Εμφύλιο.
– Μπορεί τα πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων να καταργήθηκαν, αλλά μέχρι το 1981 δύσκολα κάποιος που δεν ήταν δεξιός θα καταλάμβανε θέση ευθύνης στον κρατικό μηχανισμό ή θα έπαιρνε υψηλόβαθμο ρόλο στην ιεραρχία της δημόσιας διοίκησης. Αν ήταν κομμουνιστής δεν θα πέρναγε ούτε απ’ έξω. Στα σώματα ασφαλείας και στις Ενοπλες Δυνάμεις δεν έβρισκες μη δεξιό ούτε για δείγμα. Το κράτος ήταν στα χέρια της Δεξιάς, παράγοντες της οποίας συμπεριφέρονταν όπως οι πρόγονοί τους μετά τη λήξη του Εμφυλίου, τον οποίο φυσικά αποκαλούσαν συμμοριτοπόλεμο.
– Μπορεί να μην εκδίδονταν από τα Αστυνομικά Τμήματα σημειώματα με την εντολή «παρουσιαστείτε το ταχύτερον από της λήψεως ταύτης εις το οικείον αστυνομικόν τμήμα δι’ υπόθεσίν σας», όμως το φακέλωμα συνεχιζόταν κανονικά όπως και οι παρακολουθήσεις πολιτών που θεωρούνταν από τις δυνάμεις ασφαλείας ύποπτοι για αντεθνική και αντικοινωνική δράση.
– Υπουργοί της Δεξιάς παρίσταντο και χαιρέτιζαν τις εκδηλώσεις στο κτίριο του Μακρυγιάννη και πρωταγωνιστούσαν στις γιορτές μίσους στον Γράμμο και στο Βίτσι. Το 1982 ο Ανδρέας Παπανδρέου κατέθεσε στη Βουλή τον νόμο για την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης. Ποια ήταν η αντίδραση της Νέας Δημοκρατίας; Αποχώρησε από τη Βουλή και ο αρχηγός της, Ευάγγελος Αβέρωφ, κατηγόρησε τον ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ ότι «δίνει συγχωροχάρτι στο ΚΚΕ».
Θα περίμενε κανείς πως στις μέρες μας αυτά τα φαινόμενα θα είχαν εξαφανιστεί. Ωστόσο, η Δεξιά ποτέ δεν συμφιλιώθηκε με την ιδέα ότι ένα κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς θα μπορούσε να μπει σφήνα στον συναινετικό δικομματισμό. Εκανε τα πάντα για να το αποτρέψει και στη συνέχεια, αφού δεν τα κατάφερε, προσπάθησε να υπονομεύσει την πορεία του, μετερχόμενη μέσα και ρητορική που παρέπεμπαν στον Εμφύλιο.
Κορυφαία στελέχη της καλούσαν τους πολίτες πριν από τις εκλογές του 2015 να αποσύρουν τις καταθέσεις τους για να μην τις βρουν οι αριστεριστές και τις διαγουμίσουν. Φώναζαν στα κανάλια ότι αν κερδίσουν οι αριστεροί θα γεμίσει η χώρα συσσίτια, θα δίνονται τα τρόφιμα με το δελτίο και δεν θα υπάρχουν χαρτιά υγείας. Αφησαν στην κυριολεξία άδεια ταμεία, ο Αντ. Σαμαράς αρνήθηκε να παραδώσει το μέγαρο Μαξίμου, μιλούσαν για θλιβερή αριστερή παρένθεση, κορυφαίοι παράγοντες της συντηρητικής παράταξης παρομοίαζαν τον Τσίπρα με τον Στάλιν, τον Τσαουσέσκου, τον Πολ Ποτ, αποκαλούσαν τους υπουργούς του ΣΥΡΙΖΑ «κατσαπλιάδες», ο Μάκης Βορίδης ζήτησε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη να βρει τον τρόπο ώστε να μην κυβερνήσει ποτέ ξανά η Αριστερά, βουλευτής της Ν.Δ. είπε ότι στον Εμφύλιο οι κομμουνιστές σκότωναν Ελληνες, την περίοδο που συζητιόταν η Συμφωνία των Πρεσπών κατηγόρησαν τον Τσίπρα και τον Κοτζιά για προδοσία, ξεπούλημα της Μακεδονίας και βεβήλωση των ιερών και των οσίων του έθνους (φρασεολογία Εμφυλίου).
● Κλείνοντας το άρθρο του ο Γ. Γιαννουλόπουλος επισημαίνει πως «το γεγονός και μόνον ότι η Αριστερά κέρδισε εκλογές, κυβέρνησε επί τεσσεράμισι χρόνια και μετά έχασε τις εκλογές και παρέδωσε την εξουσία, και όλα αυτά χωρίς ν’ ανοίξει μύτη, αποδεικνύει ότι ο Εμφύλιος ανήκει στο παρελθόν». Δεν νομίζω ότι συμφωνεί η ακροδεξιά πτέρυγα της Ν.Δ., μέλη της οποίας βρίσκονται στην κυβέρνηση, στην Κοινοβουλευτική Ομάδα, σε ηγετικές θέσεις στο κόμμα και με την ανοχή του πρωθυπουργού σπέρνουν το μίσος.
Ανάγωγα
Ξαναμπήκε δυναμικά στα ελληνοτουρκικά η Γαλλία. Δηλώσεις στήριξης από τον Μακρόν, κοινές ασκήσεις ελληνικών και γαλλικών πλοίων και αεροσκαφών στις επίμαχες περιοχές. Να υποθέσω ότι επανεκκίνησαν οι διαπραγματεύσεις με τους Γάλλους για την αγορά των δύο φρεγατών; Μάλλον. Το παραδοσιακό σύνθημα «Ελλάς-Γαλλία συμμαχία» για να περάσει από το ρητορικό στο πρακτικό επίπεδο χρειάζεται καύσιμα, δηλαδή ρευστό. Ελπίζω όχι μίζες…
