Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
O όμιλός μας ανέδειξε πρώτος τις προτάσεις που ανέπτυξε για τη μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης στο Φόρουμ των Δελφών ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Παναγιώτης Πικραμμένος. Αρχικώς, μάλιστα, απορήσαμε για τα αντανακλαστικά του χώρου μας.
Διατυπώθηκαν Παρασκευή και, αν δεν έκανε τον κόπο να μας στείλει το πλήρες κείμενο της συζήτησης το γραφείο του Ευάγγελου Βενιζέλου, ο οποίος μετείχε στον διάλογο, θα είχαμε μαύρα μεσάνυχτα.
Έστω, όμως! Η ανάδειξή τους από εμάς είχε ως συνέπεια να αντιδράσουν δύο ενώσεις εισαγγελέων, να πάρει τη σκυτάλη από εμάς χθες η «Καθημερινή» και να ανοίξει έτσι ο δημόσιος διάλογος για τη Δικαιοσύνη! Δεν θα υπεισέλθω στην ουσία των προτάσεων του κυρίου αντιπροέδρου.
Πέραν της διαδικαστικής παρατήρησης, πως μια τόσο σοβαρή θεσμική πρωτοβουλία δεν ανακοινώνεται σε φόρουμ και επ’ ευκαιρία, αλλά με πιο επίσημο τρόπο, δεν θα εμβαθύνω. Θεωρώ όμως -ειλικρινώς- ευλογία το γεγονός ότι, με αφορμή τις προτάσεις Πικραμμένου, ανοίγει ο διάλογος για τη Δικαιοσύνη. Διότι και η Δικαιοσύνη, κατά την ομολογία ανώτατων δικαστών σε ιδιωτικές συζητήσεις τους, «νοσεί». Έχει η… νόσος της σχέση μόνο με την επετηρίδα, η κάμψις της οποίας προωθείται; Ίσως. Ίσως η διάγνωση να δείξει και άλλα πράγματα.
Όταν συστάθηκε η Προανακριτική για τη Νovartis και πληροφορήθηκα πως θα παρελάσουν ενώπιόν της προς κατάθεση εφτά νυν και τέως ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί, διατύπωσα τον φόβο ότι το κύρος της Δικαιοσύνης θα πληγεί ανεπανόρθωτα. Δικαιώθηκα.
Ωστόσο σήμερα θεωρώ ότι, τελικώς, καλώς εκλήθησαν. Οι αποκαλύψεις που έγιναν για τις διαπλοκές πολιτικής, οικονομικής και δικαστικής εξουσίας ενώπιον της Προανακριτικής Επιτροπής με πείθουν πως τα πρακτικά της Προανακριτικής είναι πρώτης τάξεως κείμενο προς μελέτη από τη νομοπαρασκευαστική επιτροπή που θα συντάξει το νέο πλαίσιο λειτουργίας της Δικαιοσύνης. Ωστόσο -αυτό μπορώ να το πω- απεδείχθη ότι το πρόβλημά μας δεν είναι η έλλειψη καταρτισμένων δικαστών. Ούτε η έλλειψη καταρτισμένου εξειδικευμένου προσωπικού.
Στις υποθέσεις αυτές πρωταγωνίστησαν οι καλύτεροί μας δικαστές. Αυτοί διεπλάκησαν. Οι χαρισματικοί. Όλοι μού λένε τα καλύτερα για την κατάρτιση της τέως εισαγγελέως Διαφθοράς. Αλλά το πόρισμα του ΕΟΠΥΥ για τη δράση του συζύγου της την εξέθεσε. Εγείρει ζητήματα ήθους. Όλοι μού λένε τα καλύτερα για την κατάρτιση του τέως οικονομικού εισαγγελέα. Όμως, στην Προανακριτική ακούστηκαν ισχυρισμοί ότι επί των ημερών του στα ντουλάπια της Εισαγγελίας βρέθηκαν ξεχασμένοι φάκελοι διαφθοράς κορυφαίων πολιτικών. Όλοι λένε ότι ο αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου ήταν κορυφαίος στις δικαστικές συνδρομές. Και όμως. Αιωρείται η εντύπωση πως απέφυγε να παραλάβει κρίσιμα στοιχεία στη Βιένη.
Πλέον αυτών, υπάρχει και το εξής: Η παρούσα εισαγγελέας Διαφθοράς προήχθη με ψήφους 8-2 από αρχαιότερούς της. Αλλά η Εισαγγελία έχει τρεις – τέσσερις επίκουρους εισαγγελείς για τη διαλεύκανση των σκανδάλων, όχι είκοσι, που είχε για τη Siemens η Εισαγγελία Μονάχου. Άρα χρειαζόμαστε περισσότερους δικαστές και όχι λιγότερους, όπως λέει ο κύριος Πικραμμένος. Κατά συνέπεια -έρχομαι στην ουσία- στα ζητήματα που άνοιξαν από τον αντιπρόεδρο πρέπει να προστεθούν νέα ασυμβίβαστα, καλύτερος έλεγχος περιουσιακής κατάστασης, κώδικας δεοντολογίας για σχέσεις δικαστών – επιχειρήσεων και δικαστών – πολιτικών κ.ά.
Όσον αφορά τις τολμηρές προτάσεις Πικραμμένου, σκέφτομαι το εξής: Αν κορυφαίοι τακτικοί δικαστές, όπως αυτοί που ακούσαμε στην Προανακριτική, διαπλέκονται με τόση ευκολία με τις εξουσίες, τι θα γίνει αν αύριο ανοίξουν οι πόρτες και μπαινοβγαίνουν στο σώμα ως δικαστές δικηγόροι και καθηγητές ΑΕΙ; Τι να υποθέσουμε πως θα συμβεί; Μήπως ότι η Δικαιοσύνη θα γίνει «σουρωτήρι» από τις διαρροές και την κατάρρευση των τελευταίων στεγανών; Είναι προς συζήτηση και προβληματισμό. Όπως κι αν έχει, πάντως, ορθώς ανοίγει ο διάλογος. Ειδικώς για την αξιολόγηση. Καλώς πράττει ο αντιπρόεδρος. Όμως, πρέπει να τεθούν προς συζήτηση όλα. Χωρίς φόβο και πάθος!