O πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπή του κόμματος έδωσε το στίγμα του για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας μετά της εκλογές της 21ης Μαΐου. Αναλυτικά η ομιλία του:
“Συντρόφισσες και σύντροφοι, νομίζω ότι αυτή η αποδοχή αντικατοπτρίζει και τα συναισθήματα όλων μας σε αυτήν εδώ την αίθουσα. Το βλέπουμε, το νιώθουμε, το καταλαβαίνουμε. Πάμε καλά.
Αυτό το μήνυμα, αυτόν τον αέρα, αυτή την αισιοδοξία, αυτή τη σιγουριά, θέλω να σας μεταφέρω από όποιες περιοχές, όποιες πόλεις, όποιες γειτονιές επισκέφτηκα τις τελευταίες μέρες.
Κι αυτή τη διαπίστωση νομίζω ότι τη μοιραζόμαστε όλοι. Επειδή εμείς δεν ζούμε πάνω από τον κόσμο, ούτε κοντά στον κόσμο. Ζούμε μέσα στον κόσμο.
Κι έτσι βλέπουμε και ξέρουμε και μας εμπνέει ότι από μέρα σε μέρα, κάθε στιγμή που περνάει, κάθε μέρα που περνάει, όσο πλησιάζουμε προς την εκλογική αναμέτρηση, η αντίθεση, η αγανάκτηση, η καταδίκη, η οργή, γίνεται λίγο-λίγο, απόφαση. Γίνεται απόφαση αλλαγής.
Το όχι στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, μετουσιώνεται σε ναι στην αλλαγή, ναι στην προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας, ναι στο αίτημα για δικαιοσύνη παντού.
Λέμε και ακούμε συχνά ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια κρίσιμη εκλογική μάχη. Κρίσιμη για την κοινωνία, κρίσιμη για την πατρίδα, κρίσιμη για το αύριο. Και αυτό είναι αλήθεια.
Με αφετηρία όμως αυτή την κοινή μας διαπίστωση, θα ήθελα σήμερα να κάνουμε κι ένα βήμα παραπέρα. Οι εκλογές που έχουμε μπροστά μας είναι όχι μονάχα μια κρίσιμη αναμέτρηση, αλλά είναι και μια ευκαιρία. Είναι μια ευκαιρία για την κοινωνία, είναι μια ευκαιρία για την πατρίδα. Είναι μια ευκαιρία για τη δημοκρατία και την πρόοδο. Είναι μια ευκαιρία για το λαό μας.
Αυτή την ευκαιρία δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να την αφήσουμε να πάει χαμένη. Να επιτρέψουμε δηλαδή στη Νέα Δημοκρατία του κ. Μητσοτάκη να την ακυρώσει με τη διχαστική ρητορεία, που δεν έχει άλλο σκοπό παρά να κρύβει τα προβλήματα, να κρύβει τους υπεύθυνους για τη δημιουργία αυτών των και κυρίως να κρύβει τις λύσεις.
Με τη ξεπατικωμένη αυτή προπαγάνδα από τα εγχειρίδια και τις πρακτικές του Τραμπ, που αποσκοπεί σε ένα πράγμα: Να θολώσει τα νερά και να διαδώσει την άποψη ότι όλοι είμαστε ίδιοι. Να οδηγήσει στην απάθεια και την αποχή, κυρίως τους νέους ανθρώπους, που γνωρίζουν όλοι πάρα πολύ καλά ότι αν πάνε τελικά στην κάλπη όλοι, δεν έχει καμία πιθανότητα να διασωθεί το καθεστώς που σήμερα μας κυβερνά.
Οφείλουμε λοιπόν σε αυτή τη μάχη όχι μόνο να ξεδιπλώσουμε το πρόγραμμα και την επιχειρηματολογία μας, αλλά να αντιμετωπίσουμε και αυτές τις πρακτικές του τραμπισμού.
Τα fake news, τις δολοφονίες χαρακτήρα, τις προβοκάτσιες, τις στοχευμένες επιθέσεις, που επιχειρούν να θέσουν οποιαδήποτε άλλη ατζέντα στον δημόσιο διάλογο εκτός από τα κρίσιμα, τα μεγάλα προβλήματα που απασχολούν την ελληνική κοινωνία.
Και μπορεί να είναι άχαρο και κουραστικό αλλά οφείλουμε να το επαναλαμβάνουμε διαρκώς: Δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Και ειδικά με τη Νέα Δημοκρατία του κ. Μητσοτάκη, δεν είμαστε καθόλου ίδιοι. Θα ήταν άλλωστε εξαιρετικά δύσκολο άλλωστε να τους μοιάσουμε. Είναι μοναδικοί στο είδος τους.
Δε μοιάζουμε ούτε στις ιδέες, ούτε στις κοινωνικές αναφορές, ούτε στις αντιλήψεις μας για το κράτος, ούτε στο ήθος και το ύφος της εξουσίας, ούτε βεβαίως πολύ περισσότερο, στα συμφέροντα που εκπροσωπούμε.
Και να κάνουμε για άλλη μια φορά σαφές προς όλες τις κατευθύνσεις: Δεν πρόκειται σε καμιά περίπτωση εμείς να μπούμε σε αυτή την αρένα της τοξικότητας και του διχασμού που επιδιώκει η Νέα Δημοκρατία του κυρίου Μητσοτάκη.
Καμιά συκοφαντία και καμιά προβοκάτσια δεν πρόκειται να μας αποσπάσει από την προσήλωσή μας στα μεγάλα θέματα, στη ζωή, την ασφάλεια, την πραγματικότητα που βιώνει σήμερα η μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία.
Να το πω διαφορετικά για να παραφράσω μια γνωστή φράση του αξέχαστου Ηλία Ηλιού: Εμείς θα τους ταράξουμε στην πραγματικότητα. Στην πραγματικότητα και στην αλήθεια.
Ποια είναι λοιπόν αυτή η πραγματικότητα που ζούμε σήμερα, που ζει η μεγάλη πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας εδώ και τέσσερα χρόνια; Γιατί είναι τέσσερα χρόνια που κυβερνά αυτή η κυβέρνηση: Η πραγματικότητα αυτή έχει να κάνει με την ακρίβεια που ρημάζει τους πολλούς και με την αισχροκέρδεια που απολαμβάνουν οι λίγοι.
Έχει να κάνει με τη διάλυση του ΕΣΥ, με τις εκατόμβες της πανδημίας για χιλιάδες ανθρώπινες ζωές που θα μπορούσαν να είχαν σωθεί. Και με τη διάλυση σήμερα των δημόσιων νοσοκομείων.
Η πραγματικότητα έχει να κάνει με την κακοποίηση του κράτους δικαίου, τις υποκλοπές και το παρακράτος, που το στρατηγείο του παρακράτους είχε στηθεί στο Μέγαρο Μαξίμου, μεσοτοιχία με το γραφείο του κ. Μητσοτάκη.
Η πραγματικότητα έχει να κάνει με τα δισεκατομμύρια των απευθείας αναθέσεων, τη γαλάζια επέλαση σε όλους τους δημόσιους οργανισμούς, τις πρακτικές του κ. Πάτση, της λεηλασίας, δηλαδή, και των υπολοίπων.
Έχει να κάνει με τη μεσαία τάξη, που δήθεν ο κ. Μητσοτάκης υποσχέθηκε ότι θα την έβαζε στο σαλόνι αλλά την έκανε να ζει με το κουπόνι. Αυτή είναι η πραγματικότητα.
Η πραγματικότητα έχει να κάνει επίσης με τα “κοράκια” που απειλούν με πλειστηριασμούς την πρώτη κατοικία των πολιτών. Με την κατάργηση του οχτάωρου, τις απλήρωτες υπερωρίες, τη μαύρη εργασία, τη διάλυση κάθε έννοιας προστασίας των εργαζομένων.
Με τα πανεπιστήμιά μας, που αντί να έχουν καθηγητές, έχουν περισσότερους αστυνομικούς και φράχτες για χιλιάδες παιδιά, που θέλουν να τα κατευθύνουν στα ιδιωτικά κολλέγια.
Έχει να κάνει η πραγματικότητα όμως και με την εγκληματικότητα που ανθεί και την ανασφάλεια να είναι τελικά το βασικό συναίσθημα, αφού η μαφία συνεργάζεται με την Αστυνομία. Αντί να διώκεται από την Αστυνομία, φαίνεται ότι συνεργάζεται με αυτήν.
Η πραγματικότητα λοιπόν έχει να κάνει με αυτό το γενικευμένο αίσθημα ανασφάλειας και αδικίας που επικρατεί σε όλη την ελληνική κοινωνία, σε κάθε έκφανσή της.
Αυτή λοιπόν η σκληρή πραγματικότητα και αυτά τα μεγάλη προβλήματα, που έχει σήμερα η ελληνική κοινωνία, αναζητούν λύσεις. Και με αυτά τα προβλήματα εμείς πρέπει να ασχοληθούμε σε αυτή την πορεία προς τις εκλογές. Για αυτά τα προβλήματα πρέπει να αναδείξουμε τις λύσεις, τις οποίες έχουμε επεξεργαστεί όλο το προηγούμενο διάστημα. Αυτά τα προβλήματα θα αντιμετωπίσουμε με σχέδιο, αποφασιστικότητα και με βούληση για μεγάλες μεταρρυθμιστικές τομές, μεταρρυθμίσεις και αλλαγές.
Και πιστέψτε με, οι πολίτες διψάνε για να ακούσουν λύσεις στα προβλήματά τους, όχι διαπιστώσεις. Όλοι ξέρουμε ποιος είναι ο Μητσοτάκης και η κυβέρνησή του. Λύσεις ζητάνε ν’ ακούσουν οι πολίτες. Όχι διαπιστώσεις ούτε εύκολες δικαιολογίες.
Πιστεύω ότι το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών –και σήμερα κλείνουμε 40 μέρες απ’ αυτό το τραγικό δυστύχημα και πρέπει να πούμε και σήμερα εδώ ότι δεν ξεχνάμε τους συμπολίτες μας, τα νέα παιδιά που άδικα χάθηκαν, που πήραν το τρένο να πάνε στον προορισμό τους και δεν έφτασαν ποτέ- η τραγωδία των Τεμπών, λοιπόν, έχω την αίσθηση ότι άλλαξε τον τρόπο που η ελληνική κοινωνία στέκεται απέναντι στο πολιτικό σύστημα συνολικά.
Η εύκολη προπαγάνδα δεν είναι πια εύπεπτη. Όλο το καθεστωτικό κυβερνητικό αφήγημα, πήγε μεμιάς στον κάλαθο των αχρήστων. Το δήθεν επιτελικό κράτος που αποδείχτηκε στην πράξη ένα διαλυμένο κράτος σμπαραλιασμένο, οι δήθεν άριστοι που αποδείχτηκαν άχρηστοι, οι δήθεν εκσυγχρονιστές που αποδείχτηκαν αναχρονιστές, μας βύθισαν στις πιο παλιές εποχές του κομματισμού, της οικογενειοκρατίας, της ευνοιοκρατίας και της αναξιοκρατίας.
Και κυρίως, νομίζω ότι αυτό το τραγικό δυστύχημα ανέδειξε πόσο ψεύτικος είναι τελικά όλος αυτός ο μηχανισμός της πανίσχυρης προπαγάνδας. Πόσο στημένος και υποκριτής είναι ο αρχιεπιτελάρχης του επιτελικού κράτους, που δήθεν τίποτα δεν ήξερε και δεν έχει ευθύνη για τίποτα. Όλοι οι άλλοι σ’ αυτή τη χώρα ευθύνονται, όλοι μας έχουμε από μια ευθύνη, 10 εκατομμύρια ευθύνες, εκτός από μία: Του πρωθυπουργού.
Κι έτσι νομίζω ότι σήμερα αυτό που είναι διάχυτο ως αίσθηση στην ελληνική κοινωνία είναι ένα: Φτάνει πια μ’ αυτή την προπαγάνδα και μ’ αυτή την υποκρισία. Αυτό είναι το αίσθημα που εγώ καταλαβαίνω συζητώντας, μιλώντας, περπατώντας μέσα στους ανθρώπους.
Και το κρίσιμο ερώτημα τώρα για την Κεντρική μας Επιτροπή, για τον ΣΥΡΙΖΑ, για κάθε δημοκρατικό πολίτη, είναι πώς αυτό το “ως εδώ” από διαπίστωση, από συναίσθημα, θα γίνει πράξη πολιτικής αλλαγής. Πώς θα ανοίξει ο δρόμος για την αλλαγή και την προοδευτική διακυβέρνηση.
Και νομίζω ότι έχουμε μπροστά μας ένα διπλό καθήκον. Το πρώτο, να επικοινωνήσουμε το πρόγραμμά μας, να πείσουμε ότι τα πράγματα μπορούν να γίνουν αλλιώς. Ότι έχουμε το σχέδιο και μπορούμε να βάλουμε ένα τέλος στην αισχροκέρδεια, στην απαξίωση, στην αδιαφορία, στην αναξιοκρατία, στην αδικία.
Και το δεύτερο, ότι η αλλαγή μπορεί να γίνει πράξη με μια προϋπόθεση: Την καθαρή, αδιαμφισβήτητη εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία στις επικείμενες εκλογές της 21ης του Μάη.
Μόνο λοιπόν με νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, κι αυτό δεν είναι ένα επιχείρημα ψηφοθηρικό ή προπαγανδιστικό. Αντανακλά την αλήθεια των συσχετισμών, την αλήθεια της ζωής. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος.
Το καθεστώς Μητσοτάκη θα ηττηθεί αν η Νέα Δημοκρατία του κ. Μητσοτάκη ηττηθεί σ’ αυτές τις εκλογές. Και η Νέα Δημοκρατία θα ηττηθεί αν ο ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία κερδίσει αυτές τις εκλογές, έρθει πρώτος σ’ αυτές τις εκλογές. Είναι απλά τα πράγματα.
Μόνο με τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ ο λαός μας θα δώσει μια σαφή και αυστηρή, θα έλεγα, εντολή όχι μόνο στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά σε όλες τις προοδευτικές δυνάμεις, για προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας, τώρα, την επόμενη μέρα των εκλογών, στις 22 του Μάη.
Χωρίς τις περιπέτειες της αλυσίδας εκλογικών αναμετρήσεων που προτείνει και επιδιώκει ο κ. Μητσοτάκης. Αυτός είναι μόνο ο μόνος δρόμος προς την αλλαγή, για μια κυβέρνηση μακράς πνοής, που θα διαθέτει μια πρωτοφανή σε έκταση λαϊκή στήριξη. Είναι και ο μόνος δρόμος της πολιτικής και κοινωνικής σταθερότητας. Ο δρόμος της ενότητας του λαού μας στην κοινή προσπάθεια για το κοινό καλό.
Η Δεξιά επικαλείται το γεγονός ότι οι ηγεσίες των δημοκρατικών κομμάτων αρνούνται αυτή την προοπτική. Κι αυτό γίνεται επιχείρημα για να πείσει όχι ότι η κυβέρνηση συνεργασίας για την αλλαγή είναι αρνητική εξέλιξη, αλλά ότι είναι αδύνατη εξέλιξη.
Απαντάμε: Το γιατί δηλώνουν όσα δηλώνουν, όπως τα δηλώνουν, οι πάντες πριν από τις εκλογές, προσπαθώντας να κερδίσουν όσο γίνεται μεγαλύτερη λαϊκή επιρροή, είναι εύλογο. Η εκλογική αναμέτρηση είναι μια ανταγωνιστική διαδικασία. Και καλώς είναι έτσι.
Τι παραβλέπουν όμως όσοι διακινούν αυτή την άποψη; Παραβλέπουν ένα γεγονός: Αυτό που μεσολαβεί ανάμεσα στις προεκλογικές δηλώσεις και στις μετεκλογικές αποφάσεις, που είναι η λαϊκή ετυμηγορία, το ίδιο το εκλογικό αποτέλεσμα. Αυτό παραβλέπουν. Και δεν είναι καθόλου ασήμαντο.
Τον κυρίαρχο λαό και τη δημοκρατικά εκφρασμένη εντολή του. Αυτή την εντολή λοιπόν πρέπει να τη ζητήσουμε με ευθύτητα, με ειλικρίνεια, για λογαριασμό όχι μόνο δικό μας, αλλά για λογαριασμό μιας αναγκαίας αλλαγής, πολιτικής και κοινωνικής και μιας αναγκαίας νέας διακυβέρνησης, προοδευτικής διακυβέρνησης.
Κι εγώ θέλω να πάω κι ένα βήμα παραπάνω τη σκέψη μου εδώ. Να αναρωτηθώ: Αν έρθει αυτό το αποτέλεσμα που ζητάμε, αν διαμορφωθούν οι συνθήκες με νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και άρα διαμορφωθούν όχι μόνο πολιτικά, ηθικά, αλλά και σε επίπεδο αριθμών οι συνθήκες που θα δίνουν τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης προοδευτικών δυνάμεων, ποια ηγεσία, ποιου δημοκρατικού κόμματος θα είναι αυτή που θ’ αποφασίσει να αγνοήσει αυτή τη θέληση;
Και αναρωτιέμαι και πάλι: Ποια ηγεσία ποιου δημοκρατικού κόμματος θα είναι αυτή που θα αποφασίσει να αγνοήσει αυτή τη θέληση του λαού για τη μεγάλη πολιτική αλλαγή; Ποια ηγεσία ποιου πολιτικού κόμματος θα είναι αυτή που θα αποφασίσει να επωμιστεί το κόστος για τη χώρα, αλλά και το κόστος για την ίδια, μιας σειράς εκλογικών αναμετρήσεων που επιδιώκει η Νέα Δημοκρατία, αλλά που σίγουρα δεν θα είναι θετικές για τον ελληνικό λαό.
Γι’ αυτό λοιπόν επιμένουμε και θα επιμείνουμε ως την Κυριακή των εκλογών. Για να γίνει όμως πράξη, συντρόφισσες και σύντροφοι αυτό το “ως εδώ” που βγαίνει απ’ όλη την ελληνική κοινωνία, πρέπει ταυτόχρονα να γίνει απόφαση και το προς τα πού. Όχι μόνο το “ως εδώ” αλλά και το “προς τα πού”. Απόφαση και πράξη με τη ψήφο των πολιτών.
Το “ως εδώ” γίνεται πράξη μόνο με ισχυρή απόφαση προς τα πού: Προς την αλλαγή. Προς την προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας. Που διασφαλίζεται μόνο με τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές. Άρα το “ως εδώ” γίνεται πράξη μόνο με την απόφαση “προς τα ψηφοδέλτια και τη νίκη για τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία”. Αυτό πρέπει να είναι το μήνυμά μας στους πολίτες.
Ξέρω και ξέρουμε, βέβαια, ότι σε αυτή τη μάχη δεν έχουμε να αντιμετωπίσουμε μόνο τον κ. Μητσοτάκη, την προπαγάνδα του και τα πεπραγμένα του. Αλλά έχουμε να αντιμετωπίσουμε και όλους εκείνους που απεχθάνονται και φοβούνται, ακόμα, και το σύνθημα που έχουμε εδώ: Το «Δικαιοσύνη Παντού».
Όλους αυτούς που το απεχθάνονται και φοβούνται, διότι έχουν συμφέροντα ισχυρά. Και δεν θέλουν τη δικαιοσύνη. Την ολιγαρχία της διαφθοράς, όλους εκείνους που έχουν στηρίξει αυτό το καθεστώς που ζούμε σήμερα, το θεωρούν ιδιοκτησία τους.
Και αναφέρομαι όχι μόνο σε συμφέροντα αλλά και σε τμήματα στην κορυφή της κρατικής πυραμίδας, που διαπλέκονται μαζί τους. Με δυο λόγια, δεν έχουμε απέναντί μας μόνο τον κ. Μητσοτάκη, αλλά όλο το σύστημα νομής, διαπλοκής, συμφερόντων, αισχροκέρδειας και διαφθοράς που φράζει τους πόρους της κοινωνίας και της χώρας.
Και το ερώτημα που πολλοί συμπολίτες μας έχουν είναι, καλοπροαίρετα απέναντί μας, είναι: Αυτό το σύστημα μπορεί να αλλάξει με μια εκλογική νίκη, με μια πολιτική αλλαγή; Μπορεί να αλλάξει όλο αυτό το σύστημα; Μπορεί να αλλάξει το κράτος; Μπορεί να αλλάξει η Δικαιοσύνη; Μπορεί να αλλάξει η ενημέρωση; Μπορεί να πάψει η εξουσία να υπηρετεί πάντα τα μεγάλα συμφέροντα εις βάρος της μεγάλης λαϊκής και κοινωνικής πλειοψηφίας;
Και εν τοιαύτη περιπτώσει, όταν στο πάνε παρακάτω, σου λένε “ωραία, εμείς ξέρουμε ότι το θέλετε, το μπορείτε όμως να το καταφέρετε”; Και δεν εννοώ αν μπορούμε να νικήσουμε τις εκλογές, που βεβαίως είναι το κλειδί για το αύριο, αλλά αν μπορούμε να διαμορφώσουμε τέτοιους συσχετισμούς και τέτοιες προϋποθέσεις, ώστε να κερδίζουμε όχι μια φορά στις εκλογές, αλλά να κερδίζουν κάθε μέρα έδαφος η δικαιοσύνη, η διαφάνεια, η αξιοκρατία. Να γίνεται βήμα βήμα πράξη αυτό που ονομάζουμε αποτελεσματικό και δίκαιο κράτος.
Η απάντησή μας εδώ, πιστεύω, δεν πρέπει να είναι απλά, ναι μπορούμε, αλλά να είναι κάτι περισσότερο: Σήμερα είμαστε οι μόνοι που μπορούμε να ηγηθούμε σε μια τέτοια προσπάθεια αλλαγής όχι μόνο την ημέρα των εκλογών, αλλά αλλαγής που θα είναι σε βάθος και θα ακουμπήσει την καθημερινότητα των πολιτών.
Γιατί; Γιατί έχουμε αποδείξει στη διαδρομή μας -και ως κόμμα διαμαρτυρίας παλαιότερα αλλά και ως κόμμα εξουσίας- ότι η πολιτική για μας δεν είναι μόνο η τέχνη του εφικτού. Είναι πρωτίστως η τέχνη να καθιστάς εφικτό εκείνο που φαίνεται και προπαγανδίζεται ως ανέφικτο.
Και έχουμε τα δικά μας όπλα για να το καταφέρουμε αυτό στις εκλογές, αλλά και μετά από αυτές. Πάνω απ’ όλα, το σημαντικότερο όπλο μας, πιστέψτε το, είναι τα καθαρά μας χέρια και το πεντακάθαρο πολιτικό μας μητρώο. Η εντιμότητα, η ειλικρίνεια, η αποφασιστικότητα.
Είναι όμως και το σχέδιό μας, η μεταρρυθμιστική μας αποφασιστικότητα, που πηγάζει από τις ιδέες, τις αξίες, την πολιτική μας καταγωγή και την κοινωνική μας αναφορά. Είναι η αφοσίωση στη δικαιοσύνη, που έχει δοκιμαστεί σε πολύ δύσκολες συνθήκες.
Είναι και το ανθρώπινο δυναμικό, που διαθέτει ένα απαράμιλλο πλούτο γνώσης, αγωνιστική πείρα, κοινωνική γείωση. Τα ψηφοδέλτια που καλούμαστε να εγκρίνουμε σήμερα, νομίζω ότι είναι ο καθρέφτης του.
Είναι η εμπειρία αλλά και η ωριμότητα που αποκτήσαμε ως κυβέρνηση της χώρας στις πιο δύσκολες συνθήκες από τη μεταπολίτευση και μετά, μέσα από τις πολλές μάχες που κερδίσαμε, αλλά και από αυτές που χάσαμε. Μέσα και από τα λάθη που κάναμε.
Και βέβαια είναι το πρόγραμμά μας, το εθνικό μας σχέδιο, οι πολιτικές μας, που απαντούν με σύγχρονο και τεκμηριωμένο τρόπο στα σύγχρονα προβλήματα της κοινωνίας μας. Αυτά είναι τα διαπιστευτήρια που παρουσιάζουμε στον λαό για να πείσουμε την πλειοψηφία του: ότι δεν θέλουμε μόνο, αλλά και μπορούμε να κερδίσουμε και να αλλάξουμε τα πράγματα.
Και να προσθέσω κάτι σε αυτά τα επιχειρήματα. Οι εκλογές αυτές είπα πιο πριν ότι είναι όχι μόνο κρίσιμες, αλλά και μια ευκαιρία για τον ελληνικό λαό. Είναι και μια ευκαιρία για τον ΣΥΡΙΖΑ. Μια ευκαιρία που αξίζουμε όχι βέβαια για να επανέλθουμε στην εξουσία για την εξουσία. Ή πολύ περισσότερο για να πάρουμε κάποια ρεβάνς από τους πολιτικούς μας αντιπάλους. Είπα σε κάποια συνέντευξη ότι δεν αισθανόμαστε ότι μας χρωστάει η ιστορία, εμείς χρωστάμε στην ιστορία.
Τι χρωστάμε στην ιστορία και ποια είναι η ευκαιρία; Χρωστάμε στην ιστορία να κυβερνήσουμε αυτό τον τόπο υπό κανονικές συνθήκες. Όχι με το μαχαίρι στο λαιμό. Όχι κάτω από τη σκιά των μνημονίων και της τρόικας. Για να δείξουμε ποιο είναι το δικό μας πρόγραμμα, ποιο είναι το δικό μας σχέδιο και τι μπορούμε να υλοποιήσουμε εμείς.
Φανταστείτε, κυβερνήσαμε κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες με αντικειμενικό σκοπό να βγάλουμε τη χώρα από τα μνημόνια, να ρυθμίσουμε το χρέος, άρα να συμμαζέψουμε τα δημόσια οικονομικά που τα είχαν αφήσει διαλυμένα. Να μαζέψουμε τα δικά τους άπλυτα.
Είχαμε αντικειμενικό στόχο, υποχρέωση να μαζέψουμε 37 δισεκατομμύρια ευρώ στα δημόσια Ταμεία. Φανταστείτε να είχαμε την ευκαιρία, όπως τούτοι εδώ, να δώσουμε 50 δισεκατομμύρια, όχι να μαζέψουμε. Να στηρίξουμε την κοινωνία -τι διαφορετικά πράγματα θα είχαμε κάνει σήμερα, αυτή την τετραετία.
Να στηρίξουμε το δημόσιο σύστημα Υγείας, την Παιδεία, το κοινωνικό κράτος, τους αδύναμους, τη μεσαία τάξη. Άρα λοιπόν, ναι, είναι για μας μια ευκαιρία. Και θα έλεγα ότι δεν είναι η δεύτερη ευκαιρία, είναι η πρώτη ευκαιρία να κυβερνήσουμε υπό κανονικές συνθήκες, χωρίς μνημόνια και τρόικα πάνω από το κεφάλι μας.
Η ευκαιρία να εφαρμόσουμε επιτέλους στην πράξη όλες εκείνες τις πολιτικές και το πρόγραμμα που αποβλέπουν στη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων. Στη δημοκρατία δίχως αστερίσκους. Στη διαφάνεια, στο αποτελεσματικό και δίκαιο κράτος και στη δικαιοσύνη παντού, που δεν είναι μόνο το σύνθημά μας, είναι και η ψυχή μας.
Συντρόφισσες και σύντροφοι, σ’ αυτή την αναμέτρηση θα έχουμε ένα επιπλέον πολύ ισχυρό όπλο πέρα από το πρόγραμμα, πέρα από τα ψηφοδέλτιά μας. Ένα επιπλέον πολύ ισχυρό όπλο που δεν το είχαμε σε προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Ποιο είναι αυτό; Το κόμμα μας.
Εννοώ ένα μαζικό κόμμα με δεκάδες χιλιάδες μέλη σε όλη τη χώρα. Αναφέρομαι στις γυναίκες και στους άντρες, τους νέους και τις νέες, παλαιότερους και νεότερους, που έχουν υπογράψει αυτό το συμβόλαιο για τη δικαιοσύνη και την αλλαγή με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Το κόμμα μας πιστεύω ότι μπορεί να είναι ο κρίσιμος παράγοντας για τη νίκη στις εκλογές. Ο εμβρυουλκός της πολιτικής αλλαγής. Γιατί τα δεκάδες χιλιάδες μέλη του κόμματος είναι μια ακατανίκητη δύναμη. Αν κάθε μέλος του κόμματος αλλά και κάθε φίλος του κόμματος γίνει η αλλαγή που προσδοκούμε, τότε να ξέρετε, αυτή η αλλαγή έχει ήδη ξεκινήσει. Και τίποτα δεν μπορεί να τη σταματήσει.
Αυτό όμως, αυτή η γνώση, μας επιφορτίζει όλους και όλες εμάς εδώ, όλα τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής, με δύσκολα καθήκοντα. Το καθήκον να θέσουμε όλο το κόμμα, μέχρι το τελευταίο χωριό, μέχρι το τελευταίο ακριτικό νησί, σε θέση και σε διάταξη μάχης.
Το καθήκον να οργανώσουμε αυτή τη μάχη και να μην αφήσουμε τίποτε στην τύχη του. Το καθήκον να βγούμε από τα γραφεία και από των μανιφέστων την κλεισούρα, για να θυμηθώ ένα καλό τραγούδι, και να βγούμε έξω στην κοινωνία, εκεί όπου ζει και αναπνέει η κοινωνία, αναπνέουν οι πολίτες, να βρεθούμε όλοι εκεί που δένεται ο καρπός της αλλαγής και της προοδευτικής κυβέρνησης.
Το καθήκον, επίσης, να δείξουμε και μέσα από την εκλογική μάχη ότι οι δικοί μας υποψήφιοι έχουν μια διαφορά από άλλους: Ανταγωνίζονται με κανόνες για την υπερψήφισή τους αλλά δεν είναι ανταγωνιστές, αλλά συναγωνιστές. Και αυτό που επιδιώκουν είναι η υπερψήφιση του κόμματος, το ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ να πάει στην κάλπη επιδιώκουν περισσότερο από τον σταυρό στο δικό τους όνομα.
Να μιλήσουμε λοιπόν, συντρόφισσες και σύντροφοι, με τον κόσμο, αλλά και να ακούσουμε το κόσμο. Να ξεπεράσουμε τους φράχτες της συστημικής ενημέρωσης και να φέρουμε στον λαό, σε όλες τις κοινωνικές ομάδες, σε όλες τις γειτονιές, σε όλα τα σπίτια, τις απόψεις και τα επιχειρήματα του κόμματος που αφορούν τη ζωή τους.
Να προσπαθήσουμε με τη φωνή της λογικής, με ηρεμία και ψυχραιμία, να συνενώσουμε όλα εκείνα τα ρυάκια της αντίθεσης, της οργής, της αγανάκτησης. Να τα συνενώσουμε πείθοντας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα είναι η μοναδική διέξοδος. Διότι μόνο αν τα συνενώσουμε θα μπορέσουμε να φτιάξουμε αυτό το ποτάμι, το ποτάμι της αλλαγής.
Ξέρω και ξέρουμε ότι αυτή δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Δεν είναι εύκολη δουλειά κάθε οργάνωση μελών να γίνει επιτελείο μάχης στον τόπο της. Κάθε μέλος και στέλεχος του κόμματος απόστολος της αλήθειας και της αλλαγής. Όμως είναι μια δουλειά που πρέπει να την κάνουμε. Έχουμε την πείρα, την τεχνογνωσία, την απόφαση. Την κάναμε σε δύσκολους καιρούς, σε πιο δύσκολες συνθήκες, σε άγονες εποχές. Και χωρίς αυτό το σημαντικό όπλο, όπως είπα και πριν, τα δεκάδες χιλιάδες μέλη μας.
Θα την κάνουμε και τώρα αυτή τη δουλειά, ξεκινώντας από την Κεντρική μας Επιτροπή, όπου κάθε μέλος της, μιας και έχουμε την τιμή και την ευθύνη να είμαστε μέλη ενός ζωντανού και αποφασισμένου κομματικού οργανισμού, να είμαστε μέλη της Κεντρικής Επιτροπής, πρώτοι εμείς πρέπει να δείξουμε αυτό το παράδειγμα, να πρωτοστατήσουμε σ’ αυτή την προσπάθεια και σε αυτή τη μάχη.
Και θέλω να επισημάνω και δύο ακόμη πράγματα. Καθήκον μας είναι στις εκλογές της 21ης Μάη -πρέπει από τώρα όμως να το φροντίσουμε- να μη μείνει εκλογικό τμήμα σε οποιοδήποτε ακριτικό νησί, σε οποιοδήποτε απομακρυσμένο χωριό, όχι μόνο στις πόλεις, χωρίς εκλογικό αντιπρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία.
Και ξέρετε, αυτό δεν είναι μονάχα εχέγγυο για τη διασφάλιση της διαδικασίας, είναι και μήνυμα. Η παρουσία μας σε κάθε εκλογικό κέντρο είναι μήνυμα νίκης την ημέρα των εκλογών.
Δεύτερο καθήκον μας είναι, στην πορεία προς τις εκλογές, να διεκδικήσουμε όχι μόνο τη ψήφο αλλά και κάτι απαραίτητο για να φτάσουμε μέχρι την ψήφο, για να οργανώσουμε την καμπάνια μας: Να διεκδικήσουμε την οικονομική στήριξη των μελών μας, των φίλων μας, του κόσμου, για να πετύχουμε τη νίκη και την αλλαγή.
Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, συντρόφισσες και σύντροφοι, είναι το μόνο κόμμα που δεν χρωστάει σε κανέναν. Και δεν σιτίζεται από συμφέροντα. Στηρίζεται αποκλειστικά στη συνεισφορά των μελών και των υποστηρικτών του.
Η καμπάνια μας λοιπόν θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί από τους φίλους και από τους υποστηρικτές μας, όχι από κρυφούς χορηγούς. Δεν έχουμε κρυφούς χορηγούς. Άρα, είναι κρίσιμο και αποφασιστικό να αποφασίσουμε σήμερα εδώ την οικονομική εξόρμηση στην πορεία προς τις εκλογές και να την κάνουμε πράξη.
Συντρόφισσες και σύντροφοι, θέλω να υπενθυμίσω φτάνοντας προς το τέλος της ομιλίας μου, ότι πέραν της μάχης των εθνικών εκλογών, έχουμε μπροστά μας σύντομα κι άλλη μια εκλογική μάχη, την αυτοδιοικητική μάχη, τον Οκτώβρη που μας έρχεται. Και σε αυτοδιοικητικό επίπεδο, προετοιμαζόμαστε και γι’ αυτή τη μάχη. Σε πολλούς δήμους υπάρχουν ήδη διεργασίες για την ανάδειξη των κατάλληλων Συνδυασμών και των καταλληλότερων ως επικεφαλής αυτών των Συνδυασμών ως επί το πλείστον Συνδυασμών προοδευτικής συνεργασίας.
Τις παρακολουθούμε και τις ενθαρρύνουμε. Στόχος μας η ανάδειξη ψηφοδελτίων νίκης και πλατιάς προοδευτικής συνεργασίας, λαμβάνοντας βέβαια υπ’ όψιν, σε κάθε περίπτωση, τα τοπικά χαρακτηριστικά και τις ιδιαιτερότητες κάθε Δήμου.
Σήμερα όμως, δεδομένου ότι πιθανότατα δεν θα ξανασυνεδριάσουμε ως τις εκλογές, είμαστε σε θέση σε αυτή την Κεντρική μας Επιτροπή να αποφασίσουμε τη στήριξή μας σε μια σειρά από μεγάλους δήμους. Όπως προβλέπει άλλωστε το καταστατικό μας, ότι για τους μεγάλους δήμους η απόφαση είναι απόφαση αυτού του οργάνου.
Στον Δήμο της Αθήνας πιστεύω ότι είμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε, και είμαι πολύ χαρούμενος γι’ αυτό, την υποστήριξή μας σε μια προσπάθεια που ήδη έχει ξεκινήσει να συγκροτηθεί ένα πλατύτερο μέτωπο συσπείρωσης με στόχο ένα και μοναδικό: Την αλλαγή στον Δήμο της Αθήνας.
Ο «μεγάλος περίπατος» της ταλαιπωρίας και της οικογενειοκρατίας κάποια στιγμή πρέπει να τελειώσει. Μας κούρασε όλους. Η επιθυμία του γνωστού διεθνούς καλαθοσφαιριστή του Παναθηναϊκού, παλιότερα και της ΑΕΚ, του Νίκου Παππά να ηγηθεί μιας τέτοιας προσπάθεια, είναι, πιστεύω, μια πολύ θετική εξέλιξη.
Το επόμενο διάστημα λοιπόν θα ενθαρρύνουμε και θα συμβάλλουμε να γίνει πράξη μια τέτοια εξέλιξη για τη μέγιστη δυνατή συσπείρωση πολιτικών και αυτοδιοικητικών δυνάμεων, ώστε να πετύχουμε όλοι μαζί, το τρίποντο της αλλαγής για τον Δήμο της Αθήνας. Και θα είναι και buzzer beater, όπως λένε στη μπασκετική ορολογία.
Στον Δήμο του Πειραιά, έχουμε τη χαρά να στηρίξουμε έναν δοκιμασμένο αγωνιστή της Αριστεράς αλλά και της Αυτοδιοίκησης, καθώς ήταν αντιπεριφερειάρχης Πειραιά και νήσων για πέντε χρόνια: τον σύντροφό μας, τον Γιώργο Γαβρίλη. Και να ευχηθούμε καλή δύναμη και καλή επιτυχία στο «Λιμάνι της Αγωνίας».
Στον Δήμο της Πάτρας, μπορούμε σήμερα να έχουμε τη χαρά να ανακοινώσουμε τη στήριξή μας στον Πρόεδρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου της περιοχής, τον Βασίλη Αϊβαλή, σε ένα ευρύ ψηφοδέλτιο συνεργασίας προοδευτικών δυνάμεων.
Στον Δήμο Περιστερίου, έχουμε τη χαρά να μπορούμε σήμερα να ανακοινώσουμε τη στήριξή μας σ’ έναν -εκ του αποτελέσματος- από τους πιο πετυχημένους αυτοδιοικητικούς, τον σημερινό Δήμαρχο-πατριάρχη της Αυτοδιοίκησης, τον Ανδρέα Παχατουρίδη.
Στη Λάρισα, έχουμε τη χαρά και την τιμή να στηρίξουμε έναν σύντροφό μας, που είναι εξίσου πετυχημένος, επί σειρά ετών δήμαρχος, τον σημερινό δήμαρχο της Λάρισας, τον Απόστολο Καλογιάννη.
Τέλος, μπορούμε να ανακοινώσουμε τη στήριξή μας και για τον Δήμο του Αγρινίου, στον έγκριτο και μάχιμο δικηγόρο, τον Δημήτρη Τραπεζιώτη.
Είναι σαφές ότι αυτές δεν είναι οι μόνες επιλογές που έχουν ολοκληρωθεί. Και σε άλλους δήμους έχουν οι διεργασίες προχωρήσει και βεβαίως στην πορεία προς τις εκλογές, το κόμμα μας θα είναι σε θέση εμπράκτως να εκφράζει τη στήριξη σε πρόσωπα αλλά και σε Συνδυασμούς που μπορούν να εκφράσουν την ευρύτατη δυνατή προοδευτική συμπαράταξη για ψηφοδέλτια νίκης στις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές.
Συντρόφισσες και σύντροφοι, σήμερα η Κεντρική μας Επιτροπή καλείται να εγκρίνει επί της αρχής το εκλογικό μας πρόγραμμα και να εγκρίνει τη συντριπτική πλειοψηφία των ψηφοδελτίων μας.
Με την έγκριση του προγράμματος, νομίζω ότι ξεκινάμε και μπαίνουμε σε μια τροχιά ουσιαστικής προγραμματικής αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση. Όχι πως δεν το κάναμε τέσσερα χρόνια τώρα. Πιστεύω ότι είναι ίσως η μόνη φορά που η αξιωματική αντιπολίτευση έχει τόσο αναλυτικά εντρυφήσει σε προγραμματικές θέσεις.
Τέσσερα χρόνια τώρα, σας θυμίζω πόσες ειδικές παρουσιάσεις κάναμε, με τελευταία, νομίζω, μια παρουσίαση που είχε πολύ μεγάλη επιτυχία και αφορά ένα κρίσιμο θέμα, το ιδιωτικό χρέος και τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, επαγγελματικής στέγης και αγροτικής γης.
Παρά όμως από το ότι μετά την έγκριση του προγράμματος επί της αρχής, που θα κάνουμε σήμερα, θα πρέπει να υπάρξει άμεσα η περαιτέρω επεξεργασία του, ώστε να μπορέσουμε να παρουσιάσουμε δημόσια σε ειδική εκδήλωση στον ελληνικό λαό και με λόγο εύκολα κατανοητό και με τρόπο εύκολα κατανοητό, αυτό το κυβερνητικό πρόγραμμα.
Πιστεύω ότι θα είναι το μεγάλο μας όπλο αυτό στην εκλογική μάχη. Συνεπώς, θα πρέπει πέραν της έγκρισης επί της αρχής, να εξουσιοδοτήσουμε και κάποιους συντρόφους για να προχωρήσουν σε συνεννόηση με την Πολιτική Γραμματεία, το Εκτελεστικό Γραφείο, σε αυτή την επεξεργασία.
Σήμερα εγκρίνουμε λοιπόν και τα ψηφοδέλτιά μας. Θέλω να σας πω, για να το ξέρετε, ότι ήταν ένας ευχάριστος μεν, πονοκέφαλος δε, τα ψηφοδέλτια. Ένας ευχάριστος πονοκέφαλος, γιατί αναγκαστήκαμε να κάνουμε δύσκολες επιλογές ανάμεσα σε πολύ σημαντικές και δυνατές υποψηφιότητες. Και μπορεί και να αδικήσαμε κάποιους συντρόφους, με την έννοια ότι είναι πολύ δύσκολο να επιλέξεις ανάμεσα σε ισοδύναμες υποψηφιότητες.
Τα ψηφοδέλτια που καλούμαστε όμως να εγκρίνουμε σήμερα, όμως, πιστεύω ότι είναι ο καθρέφτης της σχέσης μας με την κοινωνία. Καθρεπτίζουν και το «θέλουμε», αλλά και το «μπορούμε» και βεβαίως καθρεφτίζουν όσα διακηρύσσουμε και πιστεύουμε.
Αλλά και την αφοσίωση σε ιδέες, αρχές και αξίες, καθώς επίσης και την πολυχρωμία που απαιτεί μια εκλογική μάχη. Και το ανήσυχο πνεύμα των νέων, αλλά και τη σταθερότητα και τη σοφία των παλιότερων. Την πολυσυλλεκτική καταγωγή από πολιτικές προελεύσεις, αλλά κυρίως την πολυχρωμία των κοινωνικών προελεύσεων.
Τα ψηφοδέλτιά μας είναι ανανεωμένα σε σχέση με το 2019 κατά 50% περίπου, και για πρώτη φορά εφαρμόζουν μια καινοτομία: για πρώτη φορά στη χώρα είναι 50% άντρες, 50% γυναίκες. Δηλαδή, για πρώτη φορά έχουμε ισότητα φύλου στα ψηφοδέλτιά μας.
Είμαι πεπεισμένος, μπορεί να αδικώ τις συντρόφους σ’ αυτή την Κεντρική Επιτροπή, αλλά είμαι πεπεισμένος ότι αυτό θα περάσει και στην ψήφο των πολιτών, θα έχει άρωμα γυναίκας η ψήφος.
Μ’ αυτές τις σκέψεις, λοιπόν, θέλω να ολοκληρώσω την εισήγησή μου λέγοντας ότι έχουμε πλέον την πλήρη γνώση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η ελληνική κοινωνία, έχουμε το σχέδιο, το πρόγραμμα, τις λύσεις που χρειάζονται τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε.
Έχουμε το όραμα, γνωρίζουμε τις τομές και τις μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται για να ξαναφέρουμε στον τόπο το αίσθημα της δικαιοσύνης, της ασφάλειας και της προκοπής.
Έχουμε τους ανθρώπους που θα φέρουνε την αλλαγή.
Έχουμε την πείρα, τις ιδέες, τη δύναμη από τις ρίζες της Αριστεράς και τους αγώνες της και τους αγώνες της δημοκρατικής παράταξης, έχουμε την πείρα για να κερδίσουμε αυτή την εκλογική μάχη.
Πάνω απ’ όλα, όμως, έχουμε την αλήθεια, το δίκιο, την αποφασιστικότητα, το πρόγραμμα, τους ανθρώπους για να την κερδίσουμε αυτή τη μάχη.
Και θα την κερδίσουμε αυτή τη μάχη. Θα την ξαναφέρουμε τη δικαιοσύνη παντού σ’ αυτό τον τόπο.
Θα νικήσουμε! Να είστε καλά. Σας ευχαριστώ, καλή δύναμη, καλούς αγώνες, καλές αποφάσεις!”
“Προϋπόθεση για την αλλαγή είναι η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ”
Ο Αλέξης Τσίπρας παραχώρησε συνέντευξη στην “Καθημερινή” και το δημοσιογράφο Αντώνη Αντζολέτο.
– Έχετε πει ότι η «προοδευτική κυβέρνηση» στην οποία προσβλέπετε δεν θα είναι κυβέρνηση των ηττημένων. Αυτό ισχύει και αν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι δεύτερος με πολύ μικρή διαφορά, με μισή μονάδα ας πούμε; Δεν θα δοκιμάσετε σε αυτή την περίπτωση να σχηματίσετε κυβέρνηση, αν οι κοινοβουλευτικοί συσχετισμοί το επιτρέπουν;
– Πιστεύω βαθιά ότι μια κυβέρνηση προγραμματικής συνεργασίας των προοδευτικών δυνάμεων θα μπορούσε να είναι και βιώσιμη και μακράς πνοής. Και κυρίως θα μπορούσε να αντιμετωπίσει με αποτελεσματικότητα τις μεγάλες προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας, αλλά και να βρει ευρύτατες συναινέσεις σε ένα πρόγραμμα θεσμικών τομών και μεταρρυθμίσεων. Η πρώτη εφαρμογή όμως ενός νέου μοντέλου διακυβέρνησης δεν μπορεί να βρει γόνιμο έδαφος ηθικής και πολιτικής νομιμοποίησης αν το κόμμα που θα αποτελεί τον κορμό της νέας διακυβέρνησης δεν είναι ο νικητής των εκλογών. Άρα, αντικειμενικά, προϋπόθεση για την αλλαγή είναι η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ.
– Πάντως όλοι οι πιθανοί εταίροι του ΣΥΡΙΖΑ αρνούνται τη συνεργασία. Ο κ. Ανδρουλάκης απορρίπτει και εσάς προσωπικά για τη θέση του πρωθυπουργού. Είναι πειστική μια λύση διακυβέρνησης όταν την αρνούνται αυτοί που υποτίθεται πως θα τη συγκροτήσουν;
– Δεν θα κουραστώ να το λέω. Ανάμεσα στις προεκλογικές τακτικές και στις μετεκλογικές κινήσεις μεσολαβούν οι εκλογές. Η ψήφος του λαού καθορίζει τα δεδομένα, τους συσχετισμούς και τις εξελίξεις. Και όταν ο λαός αποφανθεί, όπως πιστεύω ότι θα κάνει, όταν δώσει με την ψήφο του σαφή εντολή για προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας, δεν μπορώ να φανταστώ ποιο προοδευτικό κόμμα και με ποια επιχειρήματα θα αναλάβει την ευθύνη και το κόστος να πει «όχι». Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη και το κόστος, με οποιοδήποτε πρόσχημα, να οδηγήσει τη χώρα στις δεύτερες και τρίτες εκλογές που επιδιώκει η Ν.Δ.
– Επειδή ακούστηκαν αντιφατικές φωνές από το κόμμα σας τις τελευταίες ημέρες, ήθελα να το ξεκαθαρίσετε: Η δική σας πρόσκληση θα απευθύνεται και προς το ΚΚΕ; Και προς τον κ. Βαρουφάκη;
– Δεν συνηθίζω να βάζω το κάρο μπροστά από το άλογο. Η πρότασή μας δεν εξαιρεί κανέναν, πέραν της Ν.Δ., του κ. Βελόπουλου και φυσικά της Ακροδεξιάς. Αλλά, πέρα από τα κόμματα, απευθύνεται πρώτα και κύρια σε όλους τους δημοκρατικούς πολίτες. Στην κοινωνική πλειοψηφία που απαιτεί απαλλαγή από το καθεστώς της Δεξιάς και πολιτική αλλαγή. Οι πολίτες με την ψήφο τους θα κρίνουν ποιοι και πώς θα κυβερνήσουν τη χώρα. Και οι ηγεσίες των κομμάτων της δημοκρατικής αντιπολίτευσης θα έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σε ένα κοινό πρόγραμμα αλλαγής και προόδου από τη μια, και στην περιπέτεια μιας νέας εκλογικής αναμέτρησης από την άλλη. Την οποία, επαναλαμβάνω, επιδιώκει και έχει προαναγγείλει ο κ. Μητσοτάκης.
– Έχετε υποστηρίξει πως η κυβέρνηση που θα συγκροτήσετε δεν θα είναι «κομματική». Δεν έχουμε όμως δει νέα στελέχη πλην των κομματικών που μετείχαν και στη διακυβέρνηση του 2015-2019. Έχετε άλλη ομάδα διακυβέρνησης και δεν μας τη δείχνετε;
– Μάλλον δεν θα έχετε εστιάσει όσο θα έπρεπε τόσο στους ανθρώπους της «δεξαμενής σκέψης» που εδώ και δύο χρόνια έχω συγκροτήσει, όσο όμως και στα ίδια τα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. Αν το κάνετε, θα διαπιστώσετε πάρα πολλά νέα πρόσωπα. Είτε νέα σε ηλικία είτε νέα στον πολιτικό στίβο. Εμείς δεν πιστεύουμε ούτε στα «τζάκια», ούτε στη μονιμότητα στην πολιτική, ούτε σε οικογενειακά προνόμια. Και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι θα αποτελέσει έκπληξη η προοδευτική κυβέρνηση και στα νέα πρόσωπα και στον αριθμό των γυναικών, που θα κληθούν να σηκώσουν το βάρος της προσπάθειας για δικαιοσύνη παντού.
– Πολλοί λένε πάντως ότι η πρόταση διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι πειστική και μόνο από το γεγονός ότι σε όλες τις δημοσκοπήσεις που έχουν δημοσιευθεί τα τελευταία επτά χρόνια ο ΣΥΡΙΖΑ είναι δεύτερος. Εσείς πώς εξηγείτε την αδυναμία του κόμματός σας να υπερκεράσει τον αντίπαλο; Τι φταίει; Οι δημοσκόποι;
– Κοντός ψαλμός αλληλούια. Έρχεται η ώρα της κρίσης και για τα πολιτικά κόμματα αλλά και για τις δημοσκοπήσεις. Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι πολίτες δεν πρόκειται να τις λάβουν σοβαρά υπόψη για την τελική τους επιλογή.
– Αν αναλάβετε την εξουσία, θα επαναφέρετε την απλή αναλογική;
– Η απλή αναλογική είναι κατά γενική ομολογία το δικαιότερο σύστημα. Αξίζει να δοκιμαστεί για πρώτη φορά και να δώσει σταθερή κυβέρνηση προοδευτικής συνεργασίας. Πιστεύω βαθιά ότι θα είναι μια μεγάλη θετική αλλαγή για τον τόπο. Όλα τα δεδομένα της πολιτικής αντιπαράθεσης και της τοξικότητας θα αλλάξουν. Θα πρόκειται για μια νέα εποχή για τη δημοκρατία μας, που θα τη χαρακτηρίζουν οι συναινέσεις, οι προγραμματικές συγκλίσεις, η ίση αξία κάθε ψήφου, η στήριξη της κυβέρνησης από την πλειοψηφία της κοινωνίας και του εκλογικού σώματος. Αν αυτό λειτουργήσει, δεν βλέπω τον λόγο να επιστρέψουμε στην οξύτητα, στην πόλωση, στις αμαρτωλές και αλαζονικές, όπως αποδείχθηκε, κυβερνήσεις μειοψηφίας, που όμως ονομάζαμε αυτοδύναμες.
– Η πρότασή σας για τη ρύθμιση οφειλών και την προστασία της πρώτης κατοικίας καλύπτει και τα μεσαία στρώματα, όχι μόνο τους πιο ευάλωτους πολίτες;
– Απολύτως, και αυτή είναι η μεγάλη διαφορά από όσες προτάσεις έχουμε ακούσει ή έχουν εφαρμοστεί μέχρι σήμερα. Έχει μια πολύ μεγαλύτερη περίμετρο από αυτή των ευάλωτων νοικοκυριών και απευθύνεται στην καρδιά της μεσαίας τάξης. Και το κυριότερο, είναι μια εφαρμόσιμη και ρεαλιστική πρόταση. Δίνει τη δυνατότητα σε νοικοκυριά που έχουν μια στοιχειώδη οικονομική δυνατότητα αλλά που για λόγους αντικειμενικούς κοκκίνισε το δάνειό τους και τα πανωτόκια κατέστησαν απαγορευτική την εξυπηρέτησή του, με ένα πολύ μεγάλο «κούρεμα» και με κρατική ενίσχυση, να πάρουν πίσω το σπίτι τους σε μικρό χρονικό διάστημα 5 έως 10 ετών. Αυτό είναι πολύ κρίσιμο. Οι άνθρωποι της μεσαίας τάξης δεν είναι μπαταχτσήδες. Γνωρίζουν ότι θα χρειαστεί να βάλουν το μερίδιο που τους αναλογεί για να καταφέρουν να αφήσουν μια μικρή περιουσία στα παιδιά τους. Αρκεί αυτό να το αντέχουν και να μπορούν να δουν σχετικά σύντομα το αποτέλεσμα.
– Τι θα γίνει αν οι εταιρείες που διαχειρίζονται τα δάνεια αρνηθούν να συμμετάσχουν στην εξωδικαστική διαδικασία και στην πλατφόρμα;
– Η πρότασή μας επιχειρεί να λύσει το πρόβλημα με το μικρότερο δυνατό κόστος για όλες τις πλευρές. Οι εταιρείες διαχείρισης βρίσκονται και αυτές σε ένα αδιέξοδο γιατί το σχέδιο «Ηρακλής» απέτυχε. Για να καταστεί βιώσιμος ο σχεδιασμός τους, απαιτείται ένα τσουνάμι πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας. Αν συμβεί, θα πρόκειται για τη μεγαλύτερη αναδιανομή περιουσίας από τον πόλεμο και μετά. Δεν ξέρω τι τους έχει υποσχεθεί ο κ. Μητσοτάκης, αλλά είμαι βέβαιος ότι και αυτοί τώρα θα καταλαβαίνουν ότι στην Ελλάδα αυτό δεν μπορεί να γίνει ανεκτό, ανεξαρτήτως του ποιος κυβερνάει. Εμείς λοιπόν προτείνουμε μια λύση που είναι και για αυτούς ελκυστική, πρώτα και κύρια γιατί είναι ρεαλιστική και δεύτερον γιατί δεν θα τους οδηγήσει σε ζημίες. Μπορεί να μην έχουν υπερκέρδη, αλλά θα αποφύγουν τα χειρότερα και θα έχουν ένα εύλογο κέρδος σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα.
– Πρόσφατα αναθεωρήσατε την απόφασή σας για αποκλεισμό του Παύλου Πολάκη από τα ψηφοδέλτια και δεχθήκατε τη συγγνώμη του. Όμως, ο κ. Πολάκης δεν ζήτησε συγγνώμη από τα πρόσωπα που στοχοποίησε – και με κάποια από τα οποία, όπως ο διοικητής της ΤτΕ, συνομιλείτε. Τελικά ποιο ήταν το παράπτωμα που συγχωρέθηκε στον βουλευτή; Μόνο η κομματική απείθεια; Είναι οι διαφορές σας με τον κ. Πολάκη μόνο διαφορές ύφους;
– Για την Αριστερά η αυτοκριτική είναι μια πολύ σημαντική πράξη. Το να αναγνωρίζει κανείς λάθη, και μάλιστα δημόσια, να τα ξεχωρίζει από τις προθέσεις και να βλέπει τις αρνητικές επιπτώσεις τους στη συλλογική δράση, είναι πράξη στοιχειώδους ευθύνης. Και είναι πολύ πιο ουσιαστική από μια υποκριτική συγγνώμη. Ο ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ., όπως ξέρετε, είναι ένα κόμμα δημοκρατικό και πολυσυλλεκτικό. Δεν έχουμε όλοι τις ίδιες απόψεις, ούτε το ίδιο ύφος. Έχουμε όμως τους ίδιους κανόνες λειτουργίας και τις ίδιες συλλογικές επεξεργασίες που, πέρα από τις ιδιαίτερες απόψεις μας, σεβόμαστε όλοι.
– Μετά το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, το γενικό αίτημα είναι να αλλάξει το κράτος. Τι πρέπει να αλλάξει, κατά τη γνώμη σας, στη λειτουργία των δημόσιων οργανισμών; Υπάρχει ανάγκη εντατικότερης αξιολόγησης του προσωπικού;
– Υπάρχουν δεκάδες πληγές και παθογένειες, που καθιστούν το κράτος αναποτελεσματικό, άδικο, εχθρικό, ακόμη και επικίνδυνο, όπως αποδείχθηκε με τραγικό τρόπο στα Τέμπη. Ενδημικό ρουσφέτι, αναξιοκρατία, οικογενειοκρατία, βόλεμα των ημετέρων, ιδιοποίηση του δημόσιου χρήματος με όρους αδιαφάνειας και διαφθοράς. Και η κυβέρνηση Μητσοτάκη, που υποσχέθηκε και διαφήμισε την αριστεία και το επιτελικό κράτος, το μόνο που έκανε ήταν τελικά να επενδύσει στις παθογένειες για ίδιον όφελος. Πολιτικό, αλλά και οικονομικό. Προσέδωσε στο κράτος όχι απλώς καθεστωτικά, αλλά ιδιοκτησιακά χαρακτηριστικά. Κατάφερε να ιδιωτικοποιήσει το κράτος κατά κάποιο τρόπο, με τον ίδιο τον κ. Μητσοτάκη βασικό μέτοχο. Ιδιόκτητη ΕΥΠ, ιδιόκτητη ΕΡΤ, ιδιόκτητα ταμεία ανοιχτά σε απευθείας αναθέσεις δισεκατομμυρίων. Και προκλητικό βόλεμα συγγενών και φίλων με παχυλές αμοιβές και σκανδαλώδη αδιαφάνεια. Όλα αυτά πρέπει να τελειώσουν. Και ας έχει κομματικό κόστος. Θέλουμε ένα κράτος αποτελεσματικό και δίκαιο. Με αυστηρούς κανόνες διαφάνειας και αξιολόγησης. Με έλεγχο σε κάθε πτυχή της λειτουργίας και της δράσης του. Σε κάθε ευρώ που ξοδεύεται. Με την ψηφιοποίηση ως εργαλείο και μέσο για να γίνει πιο φιλικό προς τον πολίτη. Και βέβαια με αναδιοργάνωση των «σκληρών» μηχανισμών του, όπως η ΕΥΠ και η Αστυνομία.
– Σας άκουσα να λέτε σε έναν νέο που συναντήσατε και σας είπε ότι απέτυχε στις Πανελλήνιες ότι «δεν κόπηκες. Σε κόψανε. Σε έκοψε η Κεραμέως». Επιμένετε ότι είναι σωστό να μπαίνει στο ελληνικό πανεπιστήμιο κάποιος που έχει γράψει μέσο όρο 3 ή 5 στις εξετάσεις; Δεν είναι αυτό σαν να λέτε ότι «οι άλλοι σας κόβουν, εγώ θα σας περάσω» και στο πανεπιστήμιο, ανεξαρτήτως του τι ποιότητας πανεπιστήμιο είναι αυτό;
– Όλοι σε αυτή τη χώρα είτε έχουμε δώσει οι ίδιοι Πανελλήνιες είτε έχουν δώσει τα παιδιά μας. Και γνωρίζουμε ότι είναι το πιο αδιάβλητο σύστημα που υπάρχει σε αυτή τη χώρα, αλλά ταυτόχρονα και το πιο παράλογο για ένα παιδί 17 χρόνων που καλείται σε τρεις και μόνο ώρες να κριθεί για το μέλλον των σπουδών του. Η υψηλή ζήτηση για ορισμένες σχολές, ωστόσο, μας αναγκάζει να διατηρήσουμε, τουλάχιστον για αυτές, τη διαδικασία των εξετάσεων για τον κλειστό αριθμό των θέσεων που η πολιτεία έχει προαποφασίσει. Όχι αυτός ο αριθμός να διαμορφώνεται ανάλογα με τη δυσκολία των θεμάτων. Αυτό που έκανε η κυβέρνηση Μητσοτάκη, μέσω των αποφάσεων Κεραμέως, ήταν μια λαθροχειρία εις βάρος των νέων παιδιών και των οικογενειών τους. Και το έκαναν όχι γιατί τους έπιασε ο πόνος για το επίπεδο των εισακτέων, αλλά γιατί θέλησαν να κατευθύνουν έναν ικανό αριθμό χιλιάδων νέων παιδιών στην επιλογή των κολεγίων. Αυτό είναι και άδικο και ανήθικο. Για αυτό και θα το αλλάξουμε.
– Για να μείνουμε στην εκπαίδευση, εσείς σκοπεύετε να επαναφέρετε το προηγούμενο καθεστώς του ασύλου στα πανεπιστήμια. Δεν θα μπορεί η δημόσια δύναμη να παρεμβαίνει χωρίς άδεια των πρυτανικών αρχών;
– H δημόσια δύναμη μπορούσε και πριν από την κατάργηση του ασύλου να παρεμβαίνει, εφόσον διαπράττονταν εγκλήματα. Συνεπώς πρακτικά δεν έχει καμία διαφορά απέναντι στο έγκλημα. Η κατάργηση του ασύλου και η πανεπιστημιακή αστυνομία έγιναν μόνο για να θρέψουν ένα συντηρητικό ακροατήριο πεπεισμένο ότι τα πανεπιστήμιά μας δεν είναι χώροι μάθησης και δημιουργίας αλλά γκέτο εγκληματικών συμμοριών. Ευτυχώς δεν είναι έτσι. Αλλά είναι και αυτά μέρος του κοινωνικού ιστού. Υπάρχει θέμα ασφάλειας, όπως παντού. Αλλά η ασφάλεια δεν αποκαθίσταται με διατάγματα. Στα πανεπιστήμια σήμερα έχουμε πανεπιστημιακή αστυνομία, αλλά οι φοιτητές μας δεν αισθάνονται πιο ασφαλείς. Το έγκλημα παραμένει πέριξ, καμιά φορά και μέσα στους πανεπιστημιακούς χώρους, όπως στη φοιτητική εστία του Ζωγράφου, αλλά καμία πανεπιστημιακή ή μη αστυνομία δεν παρεμβαίνει. Μόνο στις φοιτητικές διαδηλώσεις. Αυτό είναι παράλογο. Εμείς θα στείλουμε τους αστυνομικούς στις γειτονιές και στο έγκλημα. Στα αμφιθέατρα λέμε να στείλουμε περισσότερους καθηγητές. Και πιστεύουμε έτσι θα αισθάνονται όλοι, και οι φοιτητές, περισσότερο ασφαλείς.
– Σας ασκείται κριτική ότι εξαντλήσατε φορολογικά τη μεσαία τάξη και γι’ αυτό σας γύρισε την πλάτη. Ήθελα να ρωτήσω αν συμφωνείτε με αυτή τη διαπίστωση. Και αν πιστεύετε ότι, εκτός από την οικονομία, στη σχέση του κόμματός σας με τη μεσαία τάξη παίζουν ρόλο και ζητήματα αξιών – όπως της Εκπαίδευσης, της Άμυνας ή του προσφυγικού. Και το ρωτώ γιατί ακούμε συχνά στελέχη σας να μιλούν υποτιμητικά για «κυρ-Παντελήδες» όταν αναφέρονται στη μεσαία τάξη. Μήπως δεν έφταιξαν μόνο οι φόροι;
– Όσο κι αν προσπαθούν κάποιοι σκόπιμα να ξαναγράψουν την ιστορία, η ιστορία του τόπου δεν ξεκίνησε το 2015. Εμείς παραλάβαμε μια μεσαία τάξη διαλυμένη από την κυβέρνηση Σαμαρά και μια χώρα χρεοκοπημένη με άδεια ταμεία. Και σε ό,τι αφορά τη δική μας διακυβέρνηση, εγώ ποτέ δεν δίστασα να πω ότι και επί των ημερών μας επιβαρύνθηκε η μεσαία τάξη, αλλά δεν ήταν επιλογή μας, ήταν εθνικός στόχος η έξοδος από τα μνημόνια. Ο κ. Μητσοτάκης όμως, που εκλέχθηκε με βασική υπόσχεση να την ελαφρύνει, την έχει οδηγήσει να ζει με κουπόνια. Με έμμεσους φόρους που της λεηλατούν το εισόδημα. Τέσσερα δισ. παραπάνω ήταν τα υπερέσοδα του κράτους μόνο από τον ΦΠΑ το 2022 σε σχέση με το 2021. Και οι υπουργοί του χαρακτηρίζουν «στρατηγικούς κακοπληρωτές» όσους κινδυνεύουν να χάσουν την περιουσία τους επειδή το κόστος ζωής και τα επιτόκια έχουν εκτιναχθεί. Αυτή τη στιγμή συντελείται η μεγαλύτερη αναδιανομή εισοδήματος και περιουσίας από τη μεσαία τάξη προς λίγους και ισχυρούς. Αλλά και στα αξιακά ζητήματα, είναι η μεσαία τάξη ικανοποιημένη που ο κ. Μητσοτάκης έχει καταφέρει να βρίσκεται η Ελλάδα στο στόχαστρο των ευρωπαϊκών θεσμών και του διεθνούς Τύπου για την καταρράκωση του κράτους δικαίου; Για τις υποκλοπές, για τη χειραγώγηση της Δικαιοσύνης, για την εκτεταμένη διαφθορά, την αδιαφάνεια, το πελατειακό κράτος, τις στρατιές των «γαλάζιων» golden boys που έχουν αλώσει το κράτος; Δεν νομίζω. Γι’ αυτό στις εκλογές της 21ης Μαΐου η μεσαία τάξη δεν θα βάλει άλλο πλάτη, αλλά θα γυρίσει την πλάτη στον κ. Μητσοτάκη.
– Οι σχέσεις μας με την Τουρκία το τελευταίο διάστημα φαίνεται να περνούν σε ύφεση. Εκτιμάτε ότι αυτό θα συνεχιστεί; Πρέπει η Ελλάδα να την εκμεταλλευτεί ως παράθυρο ευκαιρίας για έναν ουσιώδη διάλογο με την Τουρκία;
– Υπάρχει πράγματι ένα παράθυρο ευκαιρίας που θα πρέπει να αξιοποιηθεί ώστε να μπορούμε να επικεντρωθούμε στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι λαοί μας στην οικονομία και στην καθημερινότητά τους ειδικά αυτήν τη δύσκολη περίοδο. Αλλά αυτή η ευκαιρία μπορεί να αξιοποιηθεί μόνο αν υπάρχει πολιτική βούληση απέναντι στον φόβο του πολιτικού κόστους και εάν εξασφαλισθεί ένας δομημένος διάλογος με σαφείς κόκκινες γραμμές και σαφή στόχο. Δυστυχώς ο κ. Μητσοτάκης δεν είχε ούτε έχει βούληση και στόχο. Για εμάς η βούληση για διάλογο είναι ξεκάθαρη. Κόκκινες γραμμές μας είναι η εδαφική ακεραιότητα και το δικαίωμά μας να αμυνθούμε αυτής. Και σκοπεύουμε να αξιοποιήσουμε τις συμμαχίες μας ορθά ώστε να υποστηρίξουμε αυτές τις κόκκινες γραμμές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Και ο στόχος μας είναι απολύτως σαφής: η προσφυγή στη Χάγη για υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ.
– Αν η τάση αποκλιμάκωσης εμπεδωθεί μετά τις εκλογές στη γείτονα, θα επηρεάσει τη στάση σας απέναντι στις αμυντικές συμφωνίες που έχει υπογράψει η Ελλάδα; Θα ενισχύσει την ήδη εκπεφρασμένη πρόθεσή σας να τις αναθεωρήσετε;
– Το πρώτο ερώτημα μετά τις τουρκικές εκλογές θα είναι εάν η Τουρκία, πιεσμένη και από τις οικονομικές της δυσκολίες, θα κάνει κινήσεις προς τη Δύση ή όχι. Εάν κάνει, θα αναπτυχθεί μια θετική αμερικανοτουρκική και ευρωτουρκική ατζέντα, η οποία θα πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι θα εμπεριέχει ξεκάθαρα τις προϋποθέσεις για μια θετική ατζέντα στα ελληνοτουρκικά και στο Κυπριακό, που θα προστατεύει όμως τις θέσεις μας. Π.χ., από το 2021 έχουμε προτείνει τη διασύνδεση της διαπραγμάτευσης για αναθεωρημένη τελωνειακή ένωση Ε.Ε. – Τουρκίας με την κατάθεση συνυποσχετικού στη Χάγη για υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ. Ενώ προς τις ΗΠΑ τονίζουμε ότι απαιτείται ξεκάθαρη πίεση και όχι μισόλογα σε σχέση με τις απαράδεκτες τουρκικές θέσεις για «γκρίζες ζώνες». Θα διεκδικήσουμε, λοιπόν, δυναμικά τη στήριξη των ΗΠΑ, της Γαλλίας και άλλων εταίρων μας σε αυτήν τη διπλωματική κατεύθυνση και τη σαφή στήριξη σε αμυντικό επίπεδο απέναντι σε απειλές στην κυριαρχία και στα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Σε αυτό το πλαίσιο θα αξιολογήσουμε τις υφιστάμενες συμφωνίες και ενδεχόμενη τροποποίησή τους θα είναι υπέρ των ελληνικών συμφερόντων, στη βάση των σχετικών άρθρων.
– Πολλά στελέχη σας έχουν τοποθετηθεί σχετικά, αλλά θα ήθελα και τη δική σας γνώμη. Χρειάζεται ή όχι η επέκταση του φράχτη στον Έβρο;
– Ο κ. Μητσοτάκης θυμήθηκε τον φράχτη στον Έβρο κατά παραγγελία του Αμερικανού επικοινωνιακού συμβούλου του, ακριβώς όπως ο Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές, για να στήσει άλλη μια παράσταση πατριδοκαπηλίας. Μιας και μιλάμε για Αμερική όμως, να του θυμίσω τα λόγια του Αβραάμ Λίνκολν. Μπορείς να κοροϊδέψεις πολλούς ανθρώπους μία φορά ή λίγους ανθρώπους συνέχεια. Δεν μπορείς όμως να τους κοροϊδεύεις όλους για πάντα. Ο φράχτης, λοιπόν, μπορεί να συμβάλλει σε ορισμένα σημεία στον Έβρο, αλλά προφανώς δεν είναι η λύση στο μεταναστευτικό. Δημιουργεί, δε, επιπλέον θέματα που αφορούν τον έλεγχο του ελληνικού εδάφους μεταξύ του φράχτη και των ελληνοτουρκικών συνόρων. Προφανώς και θα τον διατηρήσουμε, αλλά δεν θα μείνουμε σε αυτό. Θα διεκδικήσουμε την προστασία των συνόρων μας στη βάση του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου, με μια νέα Συμφωνία Μετανάστευσης και Ασύλου που θα διαμοιράζει με δίκαιο και αναλογικό τρόπο τους αιτούντες άσυλο, με νόμιμες οδούς επανεγκατάστασης από την Τουρκία προς την Ε.Ε. Και με μια νέα ευρωτουρκική συμφωνία που να εξασφαλίζει με ακόμη πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι η Τουρκία θα κάνει το παν για αντιμετώπιση των διακινητών και θα δέχεται επιστροφές όσων δεν δικαιούνται άσυλο.
– Έχετε ασκήσει σφοδρή κριτική στην πολιτική της κυβέρνησης στο προσφυγικό. Εκτιμάτε ότι τα αποτελέσματα που είχε η δική σας κυβερνητική πολιτική στον τομέα αυτό, με χαρακτηριστικότερη την κατάσταση που παραδώσατε στη Μόρια, ήταν καλύτερα;
– Εμείς αντιμετωπίσαμε τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, με την ελληνική κοινωνία και οικονομία σε βαθύτατη κρίση, τη Χρυσή Αυγή τρίτο κόμμα και μια υπηρεσία ασύλου που είχε ιδρυθεί τρία χρόνια πριν. Και παραδώσαμε τη Μόρια το 2019 με 5.500 αιτούντες και συνολικά τα νησιά με 13.500. Σας θυμίζω ότι σε λίγους μήνες η Μόρια είχε φτάσει τους 15.000, τα νησιά συνολικά τους 45.000, η κυβέρνηση παραδεχόταν τη γεωπολιτική διάσταση του προβλήματος που δήθεν δεν υπήρχε πριν και έστελνε ΜΑΤ στα νησιά. Είναι πολύ θετικό ότι οι παράνομες ροές μειώθηκαν δραστικά με το lockdown και με την ευρωτουρκική διευθέτηση, μετά τη συνάντηση Μέρκελ – Ερντογάν. Ωστόσο, δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι αν αυτά δεν είχαν συμβεί θα είχαμε μείωση στις μεταναστευτικές ροές. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι μια ισορροπημένη μεταναστευτική πολιτική. Με φύλαξη συνόρων αλλά και σεβασμό στους κανόνες του διεθνούς δικαίου.
