Του Μάνου Οικονομίδη
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Αξία”, το Σάββατο 4 Δεκεμβρίου 2021
Η διαρκής υποχρέωση κάθε γενιάς που σηκώνει τη σκυτάλη της προόδου, να σπρώχνει στο μέλλον τον τροχό της Ιστορίας… Αυτή είναι η φυσική υποχρέωση, από την οποία προκύπτει η διαρκής ζύμωση ιδεών, η επικαιροποίηση της γνωστικής κληρονομιάς που έφτασε στα χέρια μας, ώστε να ανταποκρίνεται περισσότερο αποτελεσματικά στις ανάγκες και τις προτεραιότητες της τρέχουσας συγκυρίας.
Ο δυτικός πολιτισμός και ακόμη πιο συγκεκριμένα η Ευρώπη, μοιάζουν προορισμένοι να υπερασπίζονται, να φροντίζουν και να προοδεύουν τις ιδέες του Διαφωτισμού, πέρα και μακριά από θνησιγενείς δοξασίες και ματαιόδοξους καιροσκόπους. Να συνεχίσουμε να βλέπουμε μακριά, παραμερίζοντας τις ομίχλες των ιδεών.
Η τρέχουσα κρίση, λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, έχει πολυεπίπεδα ταυτοτικά χαρακτηριστικά, αλλά και επιπτώσεις που υπερβαίνουν τη βιωματική συγκυρία. Έρχονται να λειτουργήσουν σωρευτικά, αθροιστικά και πολλαπλασιαστικά στην οικονομική κρίση που προηγήθηκε, και σε μια ευρύτερη κρίση αξιών και προτεραιοτήτων για τις ανθρώπινες κοινωνίες.
Εκεί ιχνηλατούνται οι μεγάλες και δύσκολες αλήθειες. Στα «υποκείμενα νοσήματα» που θα μας κληρονομήσει η πανδημία, σε επίπεδο λειτουργίας της Δημοκρατίας, σε επίπεδο εσωτερικής λειτουργίας της ίδιας της κοινωνίας.
Ήδη είναι εμφανής ο χορός των τεράτων. Ακραίων διχαστικών αντιλήψεων, ως ωδή στην ηθική και συμπεριφορική επιλογή της ακροδεξιάς, η οποία φυσικά δεν έχει κομματική ταυτότητα και σύνορα. Απόψεων που προκαλούν ρωγμές στον κεντρικό πυρήνα των αξιακών προτεραιοτήτων, χάρη στις οποίες οι κοινωνίες συναινούν στη δημιουργική συμπόρευση, αντί να ξοδεύουν πολύτιμο κεφάλαιο σε αδιέξοδες και τυφλές συγκρούσεις.
Το μίσος και ο διχασμός είναι οι σκοτεινές σελίδες της ανθρώπινης συνείδησης. Αν επικρατήσουν ως πρωτογενή και κυρίαρχα στοιχεία ταυτότητας της εποχής μας, η σκυτάλη που θα περάσουμε στις γενιές οι οποίες θα μας διαδεχθούν, θα είναι ατελής. Ατροφική. Ακρωτηριασμένη.
Η Ιστορία θα είναι αμείλικτη στην ανοχή μας απέναντι σε τέτοιες ηθικές ανορθογραφίες. Και περισσότερο αμείλικτο στην κρίση του θα είναι το μέλλον.
