Γράφει ο Τάσος Παππάς
Ο βηματισμός του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια προκαλεί πανζουρλισμό στο μέγαρο Μαξίμου. Λογικό. Είναι η πρώτη φορά, από τότε που εξελέγη αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας ο Κυριάκος Μητσοτάκης, που ένα κορυφαίο στέλεχος της παράταξης καθιστά σαφές ότι έχει φιλοδοξίες για την πρώτη θέση, όταν προκύψει θέμα. Τη διετία της διακυβέρνησης οι σχέσεις του πρωθυπουργού με τον υπουργό Εξωτερικών δεν ήταν ειδυλλιακές, παρά τα περί του αντιθέτου διαδιδόμενα από τους προπαγανδιστικούς μηχανισμούς. Δόθηκαν αρκετές αφορμές, κυρίως από το πρωθυπουργικό περιβάλλον, που επιβεβαιώνουν αυτή την εκτίμηση.
Η τάση του κ. Μητσοτάκη (η ανασφάλειά του είναι η αιτία) να ελέγχει τους πάντες και τα πάντα, τοποθετώντας σε καίριες θέσεις ανθρώπους της απολύτου εμπιστοσύνης του με βασικό αντικείμενο την εποπτεία των υπουργών, έχει ενοχλήσει αρκετούς στην κυβέρνηση, αλλά, με εξαίρεση τον κ. Δένδια που δεν έκρυψε τη δυσαρέσκειά του για την προσπάθεια παράκαμψής του από ειδικούς συμβούλους του πρωθυπουργού σε ζητήματα της αρμοδιότητάς του, οι υπόλοιποι κράτησαν τη δυσφορία τους για τον εαυτό τους και τους στενούς συνεργάτες τους.
Το τελευταίο διάστημα είχαμε δύο περιστατικά που τροφοδότησαν τα σενάρια περί αρχηγικής εμφάνισης του υπουργού Εξωτερικών. Το πρώτο το είδαμε σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση, το δεύτερο δεν είχε τη δημοσιότητα που του άξιζε, αν και, κοιτάζοντάς το εκ των υστέρων, μπορούμε να πούμε ότι είναι εξίσου σημαντικό, ενδεχομένως και πιο εύγλωττο.
Η ρητορική του κ. Δένδια στην Αγκυρα και η δημόσια αντιπαράθεσή του με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Μ. Τσαβούσογλου ενθουσίασε όλες τις πτέρυγες της Νέας Δημοκρατίας. Και τους καραμανλικούς και τους σαμαρικούς και όσους κινούνται εκτός των δύο αυτών εσωκομματικών πόλων. Η νίκη στο πεδίο των εντυπώσεων πιστώθηκε στον Ελληνα υπουργό Εξωτερικών.
Διαβλέποντας τον κίνδυνο, το μέγαρο Μαξίμου έσπευσε να διακινήσει λίγα λεπτά μετά την ολοκλήρωση της διπλωματικής μάχης την άποψη ότι ο κ. Δένδιας εκτελούσε εντολές του πρωθυπουργού. Αναρωτιέται κανείς γιατί το πρωθυπουργικό γραφείο χρειάστηκε να πει αυτό που έπρεπε να θεωρείται αυτονόητο, δηλαδή ότι ένας υπουργός και ιδιαίτερα αυτός που έχει την ευθύνη για την εξωτερική πολιτική δεν κάνει του κεφαλιού του στις διεθνείς επαφές; Στη συνέχεια, ήρθε και ο ίδιος ο υπουργός Εξωτερικών να επιβεβαιώσει ότι έπραξε αυτό που του είχε υποδείξει ο προϊστάμενός του. Δεν θα μπορούσε να πει κάτι άλλο. Τη δουλειά του πάντως την είχε κάνει. Ακόμη και τα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης εντόπισαν την τρύπα και βάλθηκαν να την μπαλώσουν. Ανεπιτυχώς.
Το δεύτερο περιστατικό, για να ακριβολογούμε το δεύτερο χτύπημα του κ. Δένδια, συνέβη λίγες μέρες μετά. Σε συνέντευξή του στο ArabNews ο κ. Δένδιας είπε: «Η Ελλάδα πιστεύει στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και δεν πρόκειται να αρχίσει να σκάβει τον βυθό της Μεσογείου για να βρει αέριο και πετρέλαιο, για έναν πολύ απλό λόγο […] Χρειαζόμαστε 10 με 20 χρόνια για να το βρούμε και να το εκμεταλλευτούμε, και από οικονομική άποψη θα ήταν πολύ πιο ακριβό για παράδειγμα από το δικό σας, της Σαουδικής Αραβίας». Αμηχανία στο μέγαρο Μαξίμου. Με τη συγκεκριμένη φράση ο κ. Δένδιας έθεσε εν αμφιβόλω βασικές πλευρές της εξωτερικής πολιτικής και της σημερινής κυβέρνησης και της προηγούμενης.
Δύο χτυπήματα μέσα σε μια βδομάδα δεν θα μπορούσε να τα αντέξει κανείς πολιτικός ηγέτης όσο πλεόνασμα αυτοπεποίθησης (για την ακρίβεια αλαζονείας) κι αν διαθέτει, όση επικοινωνιακή στήριξη κι αν έχει από τα μέσα ενημέρωσης. Εγιναν κάποιες διευκρινιστικές δηλώσεις από τον κ. Δένδια του τύπου «δεν είναι αυτό που νομίζετε» ή «άλλο ήθελα να πω», αλλά επειδή δεν ανήκει στην κατηγορία των πολιτικών που διακρίνονται για την επιπολαιότητά τους, το μήνυμα έφτασε στο μέγαρο Μαξίμου. Τα περί πετρελαίου, φυσικού αερίου, εξορύξεων και πράσινου καπιταλισμού τα περιέγραψε πολύ καλά ο «ελεύθερος σκοπευτής» (ΚΙΜΠΙ) στην «Εφ.Συν.» («Σκληρή, πράσινη εποχή» 24-4-2021). Υπάρχει όμως και κάτι άλλο.
Υποψιάζομαι ότι ο πρωθυπουργός και οι σύμβουλοί του δεν πρόσεξαν τη λεξούλα που υπάρχει λίγο παρακάτω: «Ετσι, οικονομικά δεν οραματίζομαι την Ελλάδα να γίνει χώρα παραγωγής πετρελαίου», συμπλήρωσε ο κ. Δένδιας. Πού είναι το… επιλήψιμο σ’ αυτήν την πρόταση; Μα στο «οραματίζομαι». Πρώτο ενικό; Η χρήση του πρώτου ενικού δεν είναι κάτι πρωτοφανές. Και οι αστοί πολιτικοί το κάνουν κατά κόρον και οι σοσιαλδημοκράτες.
Το τελευταίο διάστημα δεν το αποφεύγει ούτε ο Α. Τσίπρας. Μόνον οι κομμουνιστές επιμένουν στο «εμείς» εκτός από την περίπτωση που κάνουν αυτοκριτική. Υπηρετούν με συνέπεια την κουλτούρα της ατομικής ταπεινοφροσύνης και προπαγανδίζουν με φανατισμό την κουλτούρα της συλλογικής έπαρσης, καθότι το κόμμα έχει πέσει μέσα σ’ όλες τις προβλέψεις του. Δικαιούνται οι αστοί πολιτικοί να οραματίζονται; Σίγουρα. Δικαιούνται οι υπουργοί να χρησιμοποιούν το πρώτο ενικό; Φυσικά, όταν αναφέρονται στην περιοχή ευθύνης τους. Εδώ όμως ο κ. Δένδιας οραματίζεται το μέλλον της Ελλάδας, ενώ δεν είναι ούτε αρχηγός κόμματος ούτε πρωθυπουργός. Ακόμη.
Ανάγωγα
Το αυτονόητο είπε ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ Δ. Τζανακόπουλος: «Αυτού του τύπου οι αυτονομημένες εστίες εξουσίας στο εσωτερικό της δημόσιας διοίκησης θα πρέπει να εκκαθαριστούν». Γιατί θορυβήθηκαν η κυβέρνηση, το κόμμα-ιδιοκτήτης της χώρας και τα δεξιά μέσα ενημέρωσης; Μα, γιατί φοβούνται ότι μπορεί να υπάρξει και άλλη «αριστερή παρένθεση». Κυρίως όμως φοβούνται πως αυτή τη φορά δεν θα είναι τόσο αφελής όσο ήταν η προηγούμενη.