Γράφει η Ράνια Τζίμα
Τα Τέμπη έχουν τη δύναμη να ταρακουνούν το πολιτικό σκηνικό όσο κανένα άλλο θέμα. Και αυτό επειδή αυτή η τραγωδία δεν εκλήφθηκε τελικά από την κοινή γνώμη ως ένα αποκλειστικά «ανθρώπινο λάθος», μολονότι καταβλήθηκε προσπάθεια από την κυβέρνηση για αυτό.
Αντιθέτως γίνεται αντιληπτή ως μια προδιαγεγραμμένη καταστροφή που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί. Συμπυκνώνει τις κακοτοπιές του ελληνικού κράτους. Στη συλλογική συνείδηση κυριαρχεί μία αντίληψη ανεπάρκειας, κακοδιαχείρισης, αδιαφάνειας, προχειρότητας, ανευθυνότητας στα ζητήματα που διέπουν την καθημερινότητα.
Ακτινογραφώντας τις αντιδράσεις της κοινής γνώμης, υπάρχουν τέσσερις βασικοί λόγοι για τη διάρκεια της κοινωνικής οργής.
Πρώτον, οι πολίτες αντιλαμβάνονται ότι το πρόβλημα των σιδηροδρόμων ήταν γνωστό εδώ και πολύ καιρό. Η έλλειψη επενδύσεων, η κακοδιαχείριση και η αδιαφορία διαδοχικών κυβερνήσεων έχουν οδηγήσει σε ένα μη ασφαλές δίκτυο.
Είναι πραγματικά απορίας άξιο πώς με τόσα χρήματα που έχουν δαπανηθεί για υποδομές στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες, το σιδηροδρομικό δίκτυο είναι τόσο απαξιωμένο.
Δεύτερον, οι προειδοποιήσεις και τα εξώδικα των εργαζομένων και σωματείων αγνοήθηκαν επιδεικτικά. Η αίσθηση ότι η κυβέρνηση είχε προειδοποιηθεί και δεν έδρασε εντείνει την αγανάκτηση.
Τρίτον, από τις πρώτες ώρες μετά το δυστύχημα, κυβερνητικοί αξιωματούχοι έσπευσαν να αποδώσουν το συμβάν σε «ανθρώπινο λάθος», αφήνοντας να εννοηθεί ότι η ευθύνη βαρύνει αποκλειστικά τον σταθμάρχη.
Αυτό προκάλεσε οργή, καθώς οι πολίτες γνώριζαν ότι τα προβλήματα του σιδηροδρομικού δικτύου ήταν συστημικά και είχαν επισημανθεί επανειλημμένα. Η αίσθηση ότι επιχειρήθηκε να μετατεθεί η ευθύνη σε ένα άτομο και όχι στο κράτος, που δεν είχε διασφαλίσει την ασφάλεια των επιβατών, εξόργισε ακόμη περισσότερο την κοινωνία.
Και τέταρτο και σημαντικότερο, η διαχείριση του δυστυχήματος από την πλευρά της κυβέρνησης με τρόπο που προκάλεσε μομφές για προσπάθεια συγκάλυψης δυνάμωσε την κοινωνική οργή. Η εμπειρία της εξεταστικής επιτροπής, τα μονταρισμένα ηχητικά, τα χαμένα βίντεο της φόρτωσης της εμπορικής αμαξοστοιχίας και το περίφημο μπάζωμα του χώρου δεν συνηγορούν υπέρ μιας προσπάθειας να φωτιστούν οι σκοτεινές πτυχές της τραγωδίας.
Λίγες μέρες πριν συμπληρωθούν δύο χρόνια, οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης καταφανώς δυσκολεύονται να συντονιστούν και να λειτουργήσουν συγκροτημένα απέναντι σε μια κυβέρνηση με σημαντική φθορά. Το σημαντικό όμως που πρέπει να αναλογιστούν τόσο στην αντιπολίτευση όσο και στην κυβέρνηση είναι ότι στην πολιτική τα κενά δεν μένουν για πολύ καιρό.
Νέες πολιτικές δυνάμεις, θεωρητικά, αντισυστημικές (στα λόγια τουλάχιστον) δείχνουν έτοιμες να καλύψουν το κενό που δημιουργείται. Και κάπως έτσι μπορεί να βρεθεί το πολιτικό σύστημα σε συνθήκες 2012, αλλά από την άλλη όψη του νομίσματος.
