Όταν η παρακμή γίνεται στοιχείο ταυτότητας μιας κοινωνίας

Του Μάνου Οικονομίδη

Twitter@EmOikonomidis

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Αξία”, το Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2021

Πρόοδος… Ο ενσυνείδητος προορισμός κάθε κοινωνίας, στη συλλογική αλλά και εξατομικευμένη εκδοχή της, να παραμερίζει τη φθορά της συγκυρίας και τα βάρη του χρόνου, ώστε να παραδίδει στις γενιές που ακολουθούν, περισσότερα, πιο φωτεινά και αισιόδοξα από εκείνα που παρέλαβε η ίδια τεκμήρια ελπίδας.

Παρακμή… Ο αναπόφευκτος κίνδυνος με μοιραία χαρακτηριστικά παγίωσης και εγκλωβισμού, κάθε φορά που η κοινωνία λυγίζει, απογοητεύεται, καταθέτει τα όπλα της μονομαχίας με τις χειρότερες εκδοχές του εαυτού της.

Στη σημερινή Ελλάδα, μια δεκαετία μετά την έναρξη της οικονομικής καταστροφής από την εθνική τραγωδία των Μνημονίων, η τρέχουσα, σύνθετη και πολυεπίπεδη κρίση της πανδημίας του κορονοϊού, επιβεβαιώνει με βαθιά οδύνη τη θλιβερή διαπίστωση ότι το έθνος μας διάγει παρατεταμένη παρακμή.

Μια κοινωνία ανορεκτική ως προς την αναζήτηση καινούριων οραμάτων και των προσωπικοτήτων που θα τα εκφράσουν. Ένα πολιτικό σύστημα… από το κάτω ράφι, παραδομένο στη θυελλώδη επέλαση της ακροδεξιάς, ανεξαρτήτως κομματικών αφετηριών, που λειτουργεί ως επιταχυντής και ανατροφοδότης του μίσους και του διχασμού που διαχέεται στη βάση της κοινωνίας. Ένας πνευματικός κόσμος σε… ατροφία πνεύματος, αισθητικής, κουλτούρας και συνειδητοποίησης του ηθικού βάρους της αποστολής του. Μια Εκκλησία σε προφανή απόσταση από την αναζήτηση και φροντίδα της αλήθειας που καλείται να διαχειριστεί κάθε καρδιά η οποία τρόμαξε από το δέος της χυδαιότητας γύρω μας.

Κάθε φορά που η παρακμή γίνεται στοιχείο ταυτότητας μιας κοινωνίας, το μέλλον θολώνει επικίνδυνα. Η παγίωση άλλωστε είναι η περισσότερο διαβρωτική συνθήκη αυτοπροσδιορισμού για μια συμπεριφορά. Και εμείς, δείχνουμε να έχουμε αποδεχτεί την κυριαρχία του μίσους και του διχασμού. Τα άκρα και οι ακρότητες που τα συνοδεύουν, όπως μας προειδοποιούσε ο Κώστας Καραμανλής, εγκλωβίζουν την κοινωνία μας σε έναν καθημερινό εσωτερικό εμφύλιο, για να βρίσκουν εκείνα ρόλο, λόγο ύπαρξης και… βιοπορισμό.

Σε τόσο οριακές ιστορικές συγκυρίες, έχει σημασία η καταμέτρηση. Εκείνων που συνθηκολογούν. Εκείνων που απέχουν από τη μάχη. Εκείνων που επιλέγουν τη σιωπή. Κοινή και ασυγχώρητη η ευθύνη για την ανάσχεση της εθνικής προόδου.

Η Ιστορία θα είναι αμείλικτη στην κρίση της.