Του Μάνου Οικονομίδη
Ο φόβος ως κινητροδότηση δεινών, πολλές φορές μάλιστα, με την ανοχή του πρωταγωνιστή…
Η Ευρώπη κρατάει την ανάσά της για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών της Γαλλίας, μετά το αναιμικό προβάδισμα του Εμμανουέλ Μακρόν απέναντι στη Μαρίν Λεπέν. Μαζί με τον ψίθυρο ανακούφισης που ακούστηκε πάνω από το σύνολο της ηπείρου μας, είναι εξίσου ευδιάκριτη η εδραίωση του φόβου ως στοιχείο ταυτότητας για την εκλογική αναμέτρηση στη Γαλλία. Ως πυρηνικό στοιχείο που θα καθορίσει την τελική επιλογή των πολιτών.
Δεν είναι δυνατόν να μιλάμε σοβαρά ότι, η χώρα-κληρονόμος των ιδεών του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού ανέχεται με αδιαφορία την επέλαση των άκρων. Λεπέν, Ζεμούρ, Μελανσόν και λοιποί… μη μετριοπαθείς, συνθέτουν ένα αντισυστημικό μέτωπο ανορθολογισμού, στο οποίο αθροίζονται ατομικοί και συλλογικοί φόβοι από πληθυντικές αφετηρίες.
Ο φόβος για την επιβίωση. Ο φόβος για την επόμενη μέρα. Μια κοινωνία, η γαλλική, που βλέπει την ποιότητα ζωής της να φτωχοποιείται, στη σκιά της ακρίβειας και της αδυναμίας της διακυβέρνησης Μακρόν να κατανοήσει, και επομένως να εκφράσει τις τρέχουσες αγωνίες των πολιτών. Και ως γνωστόν, η ποιότητα ζωής είναι αυτή που κρίνει κάθε φορά μια εκλογική αναμέτρηση.
Ο φόβος για τις ακροδεξιές ρίζες της Λεπέν. Για το ρατσιστικό dna της. Για την αντιευρωπαϊκή κουλτούρα της. Για τις φιλορωσικές θέσεις της. Ένας φόβος που μετριάστηκε, από τη στιγμή που ο… περισσότερο ακραίος Ερίκ Ζεμούρ την έκανε να φαντάζει… λιγότερο επικίνδυνη. Ένας φόβος που συρρικνώνεται μπροστά στις “μεγάλες αλήθειες”. Την αβεβαιότητα για την προσωπική επιβίωση.
Ο φόβος ως… μαιευτήριο του θυμού. Ο θυμός δεν… συνομιλεί με την κοινή λογική. Δεν διακρίνεται από την υπομονή να ακούσει. Δεν συνδιαλέγεται με την ψυχραιμία. Δεν φοβάται τα άκρα. Ο θυμός ξεσπάει. Τυφλά και βίαια. Και τιμωρεί…
Αν διαβάσει κανείς προσεκτικά τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των γαλλικών εκλογών, θα υποψιαστεί ότι η γαλλική κοινωνία είναι θυμωμένη με τον Εμμανουέλ Μακρόν. Και θέλει να τον τιμωρήσει. Γι’ αυτό και από το 66% των εκλογών του 2017, η καλύτερη για εκείνον πρόβλεψη για τον δεύτερο γύρο, τον προσγειώνει στο 56%. Οι περισσότερες εκτιμήσεις “δείχνουν” οριακή επικράτηση, λίγο πάνω από το 51%. Και φυσικά, υπάρχει πάντα ο τρόμος του… αδιανόητου, μιας οριακής επικράτησης Λεπέν.
Η επέλαση του θυμού ως εκλογική συμπεριφορά, είναι μη μαχητή. Ένας θυμωμένος ψηφοφόρος δεν βλέπει μπροστά του, παρά μόνο το πρόσωπο του πολιτικού τον οποίο θέλει να τιμωρήσει. Ο Ντέιβιντ Άξελροντ, στρατηγός των εκλογικών θριάμβων του Μπαράκ Ομπάμα το 2008 και το 2012, μας είχε προειδοποιήσει εγκαίρως, ότι το 2016 οι Αμερικανοί θα ψήφιζαν “οποιονδήποτε εκτός από τη Χίλαρι Κλίντον”. Και… τον ψήφισαν, στο πρόσωπο του Ντόναλντ Τραμπ.
Η ελπίδα όλων είναι, η ιστορική συνείδηση των θυμωμένων Γάλλων να μην τους οδηγήσει στην τυφλή μετάφραση της αντίστοιχης εκλογικής συμπεριφοράς, “οποιονδήποτε εκτός από τον Μακρόν”, ως ψήφο ακόμη και στην ακραία Μαρίν Λεπέν.
Η Ιστορία έχει βιωματική συνείδηση. Και κάποιες ιδέες, είναι πράγματι αλεξίσφαιρες…