Γράφει ο Νίκος Φιλιππίδης
Να γίνονται πλειστηριασμοί ή να μη γίνονται; Ιδού η απορία! Μόνο σαιξπηρικό δεν είναι το δίλημμα. Τις πιο πολλές φορές στο παρελθόν απαντήθηκε με μεγάλη ευκολία: Προφανώς και να μη γίνονται! Και ποιος να διαφωνήσει στην Ελλάδα. Τις περισσότερες φορές συνηγορούσαν όλοι σε αυτή τη λύση, με πρώτες τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Σε κάποιες εποχές ακόμα και οι ίδιες οι τράπεζες προτιμούσαν να μη γίνονται πλειστηριασμοί, καθώς απειλούνταν η καλή τους φήμη. Ακόμα και τώρα όμως που βαδίζουμε ολοταχώς για την ολοκλήρωση της τέταρτης χρονιάς της μεταμνημονιακής εποπτείας, σχεδόν το αποκλειστικό θέμα των συζητήσεων της κυβέρνησης με τους θεσμούς είναι οι πλειστηριασμοί. Το ίδιο «έργο» παίζεται κάθε φορά. Μια κυβερνητική ομάδα προσπαθεί να πείσει τους τεχνοκράτες των θεσμών για την ανάγκη να λειτουργήσει ένα ακόμα «καταφύγιο» για τους πιο αδύναμους. Να σωθεί η πρώτη κατοικία. Ταυτόχρονα όμως δημιουργείται η αίσθηση ότι κάθε νέο νομοθέτημα που έρχεται αποτελεί καταφύγιο και για τους «πονηρούς».
Οι εκπρόσωποι των θεσμών, έχουν δει όλα αυτά τα χρόνια σχεδόν τα πάντα και πλέον δυσκολεύονται να πιστέψουν το οτιδήποτε. Το σύγχρονο αφήγημα περιλαμβάνει τη λειτουργία του Φορέα Απόκτησης Ακινήτων. Σύμφωνα με αυτό ο Φορέας απόκτησης και επαναμίσθωσης ακινήτων θα είναι ένας ιδιωτικός φορέας, ο οποίος θα επιλεγεί από το κράτος κατόπιν δημόσιου διεθνούς διαγωνισμού. Ο φορέας αυτός θα αγοράζει την 1η κατοικία του οφειλέτη και υποχρεούται να τη μισθώσει στον ίδιο πολίτη για 12 χρόνια. Με τον τρόπο αυτό εκτιμήθηκε ότι θα αποφευχθούν οι εξώσεις, που θα επέρχονταν εάν αποκτούσε τρίτος το ακίνητο. Ο φορέας, κατά τη διάρκεια της 12ετούς μίσθωσης και μέχρι τη λήξη αυτής, υποχρεούται να επαναπωλήσει την κατοικία στον πολίτη, εφόσον αυτός ανακάμψει οικονομικά και εφόσον είναι συνεπής ως προς την καταβολή του μισθώματος. Το κράτος (ΟΠΕΚΑ) θα παρέχει μηνιαίο επίδομα ενοικίου στον πολίτη για να τον βοηθήσει να παραμείνει στην κατοικία.
Ολα αυτά τα «υπέροχα» δεν μπορούν να γίνουν ακόμα καθώς δεν υπάρχει ο φορέας. Η προκήρυξη για τη δημιουργία του είναι έτοιμη από τον Μάρτιο του 2021. Ωστόσο, ακόμη δεν έχει δημοσιευτεί. Χρειάζεται και ένας εύλογος χρόνος για να βρεθεί ο ιδιώτης επενδυτής. Με τα σημερινά δεδομένα είναι εξαιρετικά δύσκολο να τεθεί σε λειτουργία πριν από τις αρχές του 2023. Στο μεσοδιάστημα όμως τι θα γίνεται; Οι τράπεζες εξέφρασαν την άποψη και η κυβέρνηση μάλλον συντάσσεται με την άποψή τους, να αναλάβουν αυτές τον ρόλο του άτυπου φορέα και το επίδομα να το εισπράττουν απευθείας οι ίδιες, τουλάχιστον μέχρι να φτιαχτεί ο φορέας. Αγνωστο τι προτείνεται για όσων τα δάνεια έχουν περάσει στα χέρια των εταιρειών διαχείρισης.
Οι θεσμοί δεν φαίνεται να συμφωνούν με την πρόταση των τραπεζών. Ανησυχούν περισσότερο για την κουλτούρα πληρωμών και θεωρούν ότι το φόβητρο των πλειστηριασμών μπορεί να την αποκαταστήσει. Στην πραγματικότητα, δεν έχουν εμπιστοσύνη στις προσωρινές λύσεις. Εχουν δει πολλά, από τον νόμο Κατσέλη μέχρι σήμερα. Τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το ιδιωτικό χρέος, έχει αποδειχτεί ότι «ουδέν μονιμότερο του προσωρινού».
Το θέμα όμως είναι τι γίνεται με τους πλειστηριασμούς. Ειδικά των αδυνάτων. Αυτών για τους οποίους θα φτιαχτεί ο φορέας. Το θέμα δεν είναι απλά πιεστικό, αλλά θέμα επιβίωσης για πολλούς. Ηδη στην ηλεκτρονική πλατφόρμα των πλειστηριασμών είναι αναρτημένοι 109.650 πλειστηριασμοί που είναι προγραμματισμένοι να γίνουν μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους. Μόνο για την ερχόμενη εβδομάδα έχουν αναρτηθεί 875 πλειστηριασμοί.
