Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης παραχώρησε συνέντευξη στο τηλεοπτικό δίκτυο CNN και στη δημοσιογράφο Christina Macfarlane.
Christina Macfarlane: Κύριε Πρωθυπουργέ, σας ευχαριστώ που είστε μαζί μας σε μια συγκυρία που έχετε πολλές υποχρεώσεις. Ξεκινώ ρωτώντας τι είδους βοήθεια έχει παράσχει η Ελλάδα στην περιοχή και πού βρίσκεται αυτή η βοήθεια τώρα;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η Ελλάδα, Christina, ήταν μία από τις πρώτες χώρες που ανταποκρίθηκαν στο αίτημα της Τουρκίας για κινητοποίηση του ευρωπαϊκού μηχανισμού αρωγής σε περίπτωση φυσικών καταστροφών. Ήδη μία ομάδα διασωστών επιχειρεί στο πεδίο, στην περιοχή Χατάι. Και υποθέτω, επειδή δεν έχω πρόσβαση στο βίντεο που προβάλατε, ότι η εικόνα του επτάχρονου κοριτσιού την οποία δείξατε, πρόκειται για ένα κορίτσι που σώθηκε από ελληνικό σωστικό συνεργείο που επιχειρεί στην περιοχή αυτή. Οι ομάδες μας, λοιπόν, βρίσκονται ήδη επί τόπου.
Όπως γνωρίζετε, η Ελλάδα είναι μια χώρα που έχει σημαντική εμπειρία όσον αφορά την αντιμετώπιση σεισμών. Γνωρίζουμε ότι σε αυτές τις κρίσιμες στιγμές ο χρόνος είναι ζωτικής σημασίας. Πρέπει να στείλουμε τα συνεργεία μας στο πεδίο το ταχύτερο δυνατό ώστε να σώσουμε ανθρώπους που είναι εγκλωβισμένοι κάτω από συντρίμμια, σε φρικτές συνθήκες, επί παρά πολλές ώρες.
Christina Macfarlane: Κύριε Πρωθυπουργέ, καθώς μιλάτε βλέπουμε κάποιες εικόνες από την περιοχή Χατάι, που έχει καταστραφεί εντελώς μετά τον σεισμό. Και το Χατάι, όπως γνωρίζουμε, ήταν μια από τις περιοχές που δεν έχει λάβει καμία βοήθεια μέχρι τώρα. Τι σάς λένε οι ομάδες διασωστών σας ή τι ακούτε για τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν εκεί; Δεδομένου ότι ξέρουμε πως επικρατεί δριμύ ψύχος, οι θερμοκρασίες είναι υπό το μηδέν και οι άνθρωποι δεν έχουν πουθενά να καταφύγουν.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πρόκειται για εξαιρετικά δύσκολες και αντίξοες συνθήκες. Πρέπει να επισημάνω κατ’ αρχάς ότι ουσιαστικά μιλάμε για δύο ξεχωριστούς, ισχυρότατους σεισμούς. Είναι δύσκολο να μεταφέρει κανείς στους τηλεθεατές σας, σε όσους δεν έχουν βιώσει έναν ισχυρό σεισμό, πόσο συγκλονιστικά μπορούν να είναι τέτοια γεγονότα. Συνεπώς, οι συνθήκες είναι πολύ δύσκολες, αλλά συνεργαζόμαστε εξαιρετικά καλά με τις τουρκικές αρχές. Καταλαβαίνω ότι υπήρξε μια πολύ σημαντική κινητοποίηση από την πλευρά της Τουρκίας.
Θα επαναλάβω ότι πρώτη προτεραιότητα αυτή τη στιγμή είναι να σωθούν οι άνθρωποι που έχουν παγιδευτεί στα ερείπια κτιρίων που έχουν καταρρεύσει. Αμέσως μετά είμαι βέβαιος ότι οι αρχές θα επικεντρωθούν σε ζητήματα στέγασης, σίτισης όσων δεν μπορούν να επιστρέψουν στις εστίες τους. Και, ασφαλώς, θα αρχίσει η επίπονη διαδικασία της ανοικοδόμησης.
Επιτρέψτε μου να επισημάνω ότι αυτός ο σεισμός δεν επηρέασε μόνο την Τουρκία, αλλά και τη Συρία. Η κατάσταση εκεί είναι ακόμη πιο περίπλοκη, γιατί ουσιαστικά δεν υπάρχει επίσημος συνομιλητής. Επομένως, πρέπει να κινηθούμε μέσω διεθνών οργανισμών.
Για σημαντικό μέρος της διεθνούς βοήθειας που κατευθυνόταν προς τη βόρεια Συρία -ακόμα και πριν από τον σεισμό- αναπόφευκτα υπάρχουν προβλήματα διακοπής της ροής λόγω της σεισμικής δόνησης.
Πιστεύω, συνεπώς, ότι οι επόμενες μέρες θα είναι πολύ δύσκολες, στις οποίες θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε, πρώτα απ’ όλα, καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Αργότερα θα προσπαθήσουμε να βοηθήσουμε την Τουρκία για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες αυτού του φρικτού γεγονότος.
Christina Macfarlane: Θα ήθελα να θέσω ένα ερώτημα συγκεκριμένα για τη Συρία; Γιατί προσπαθούμε να κατανοήσουμε πώς φτάνει βοήθεια σε αυτή την περιοχή, ειδικά στα βορειοδυτικά της χώρας. Με ποιον τρόπο προσπαθείτε να αποκτήσετε πρόσβαση σε αυτό το τμήμα της Συρίας; Έχετε καταφέρει να διοχετεύσετε βοήθεια εκεί;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μέχρι στιγμής όχι. Ωστόσο, προσπαθούμε να συνεργαστούμε με διεθνείς οργανισμούς. Και βεβαίως η πρότασή μου, όταν συνεδριάσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την Πέμπτη και την Παρασκευή, θα είναι να υπάρξει συντονισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι η βοήθεια που θα σταλεί θα φτάσει εκεί που πραγματικά υπάρχει η μεγαλύτερη ανάγκη.
Θα ήθελα σε αυτό το σημείο να επαναλάβω πως δεν τίθεται κάποιο γεωπολιτικό ζήτημα, δεν είναι ζήτημα αναγνώρισης οποιουδήποτε καθεστώτος. Το ζήτημα είναι η διάσωση ανθρώπων που βρίσκονται σε φρικτές συνθήκες και χρειάζονται απεγνωσμένα τη βοήθειά μας.
Christina Macfarlane: Λέτε ότι δεν υφίσταται πολιτικό θέμα, όμως αυτή τη στιγμή μπορείτε να πείτε με βεβαιότητα πως εάν στείλετε βοήθεια στη Συρία θα φτάσει στον προορισμό της; Μπορείτε να είστε βέβαιος πως ο Πρόεδρος Assad θα επιτρέψει την ασφαλή διέλευση αυτής της βοήθειας;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι. Γι’ αυτό πιστεύω πως καμία χώρα δεν είναι σε θέση να προβεί μόνη της σε τέτοιου είδους διευθετήσεις. Εξ ου και εκτιμώ ότι είναι σημαντικό αυτές οι διαπραγματεύσεις να διεξαχθούν είτε μέσω των Ηνωμένων Εθνών είτε μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με συλλογική αξιοποίηση πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Δεν θα ήταν ασφαλές να γίνουν τέτοιου είδους διαβουλεύσεις σε διμερές επίπεδο.
Christina Macfarlane: Δηλαδή μέχρι σήμερα δεν είχατε επικοινωνία με τη Δαμασκό;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι. Εστιάζουμε όλη την παροχή βοήθειας στην Τουρκία αυτή τη στιγμή.
Christina Macfarlane: Αναφερθήκατε σε κάποιες διπλωματικές συζητήσεις που θα πραγματοποιηθούν αργότερα αυτή την εβδομάδα, όπου θα γίνει η προσπάθεια για παροχή στήριξης στη Συρία. Θα ζητήσετε, έστω προσωρινά, την άρση των κυρώσεων σε βάρος της Συρίας, ώστε να μπορέσει να φτάσει η βοήθεια στη χώρα;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα επαναλάβω, Christina, ότι πρόκειται για μία πολύ λεπτή και περίπλοκη κατάσταση. Δεν είμαι σε θέση να κάνω οποιοδήποτε πρόσθετο σχόλιο αυτή τη στιγμή για το πώς θα αντιμετωπίσουμε αυτή την κατάσταση.
Αλλά ένα είναι βέβαιο: χρειαζόμαστε μία διεθνή απάντηση και πρέπει να καταλήξουμε σε μία συμφωνία για το πώς θα βοηθήσουμε τη Συρία, λαμβάνοντας υπόψη την ιδιαίτερη πολυπλοκότητα του ζητήματος -δεδομένου τόσο του status του καθεστώτος, των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί- αλλά και το γεγονός ότι έχουμε να κάνουμε με μία ανθρωπιστική κρίση που πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Christina Macfarlane: Γνωρίζω ότι συνομιλήσατε χθες με τον Πρόεδρο Erdoğan. Ήταν μάλιστα, νομίζω, η πρώτη φορά που οι δυο σας μιλήσατε εδώ και πολλούς μήνες, λόγω διπλωματικών εντάσεων. Πώς πήγε αυτό το τηλεφώνημα; Τι συζητήσατε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πιστεύω ότι σε αυτούς τους καιρούς κρίσης αυτό που είναι σημαντικό να καταλάβουμε είναι ότι, εν τέλει, είμαστε γείτονες και πρέπει να βοηθάμε ο ένας τον άλλον στις δύσκολες στιγμές. Δεν είναι η πρώτη φορά που σεισμοί έχουν πλήξει τις χώρες μας. Είχαμε έναν μεγάλο σεισμό στην Τουρκία το 1999, η Ελλάδα προσέφερε βοήθεια. Είχαμε σεισμούς στην Ελλάδα όπου η Τουρκία προσέφερε τη βοήθειά της.
Στο τέλος της ημέρας, αυτή είναι στιγμή που πρέπει να αφήσουμε στην άκρη προσωρινά τις διαφορές μας και να προσπαθήσουμε να αντιμετωπίσουμε μια εξαιρετικά επείγουσα κατάσταση. Και πάλι, και οι δύο χώρες βρίσκονται σε ένα ενεργό τμήμα του κόσμου από πλευράς γεωλογικών φαινομένων, οπότε πρέπει -πέραν των θεμάτων που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή- να αντιμετωπίσουμε και τους σεισμούς.
Θα επαναλάβω εδώ αυτό που έχω πει δημοσίως: ότι ο ελληνικός και ο τουρκικός λαός είναι φίλοι. Μπορεί να έχουμε τις διαφορές μας πολιτικά, αλλά στο τέλος της ημέρας δεν έχουμε τίποτα να χωρίσουμε με τον τουρκικό λαό.
Τέτοιες στιγμές πιστεύω ότι υπάρχει μια έντονη εκδήλωση συμπόνιας και καλής θέλησης προς την Τουρκία, το οποίο είναι απολύτως κατανοητό όταν αντικρίζεις τέτοιου είδους εικόνες. Εν τέλει, δεν μπορώ να φανταστώ μία πιο ισχυρή εικόνα από αυτή -ίσως την έχετε δείξει- ενός Έλληνα διασώστη και ενός Τούρκου διασώστη να σώζουν ένα επτάχρονο κορίτσι. Αυτές είναι πολύ δυνατές εικόνες που, στο τέλος της ημέρας, χτίζουν γέφυρες μεταξύ των λαών μας.
Christina Macfarlane: Και καθώς μιλάτε, κ. Πρωθυπουργέ, νομίζω ότι βλέπουμε στις οθόνες μας αυτή ακριβώς την εικόνα: ενός Τούρκου και ενός Έλληνα διασώστη να σώζουν το νεαρό κορίτσι που αναφέρατε στην επαρχία Χατάι. Τη βλέπουμε στους δέκτες μας αυτή τη στιγμή. Και όπως λέτε, είναι πολύ σημαντικό αυτή τη στιγμή τα έθνη να παραμερίσουν τις διαφορές τους ώστε να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να βοηθήσουν αυτούς που το χρειάζονται απεγνωσμένα.
Σας ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο σας, κύριε Πρωθυπουργέ, και σας ευχόμαστε ό,τι καλύτερο στις προσπάθειές σας στο μέλλον.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Σε ευχαριστώ Christina.