Της Μαριάννας Μπιτσάνη
Φοιτήτρια Νομικής Σχολής
Ο αισθητητής Όσκαρ Γουάιλντ, μία από τις πιο συζητημένες και ακραίες μορφές απόρριψης του τυπικού ήθους της Βικτωριανής Εποχής, είχε κάποτε επισημάνει πως από το να μη σε γνωρίζει κανείς, είναι προτιμότερο να είσαι περιβόητος, το αντικείμενο, δηλαδή αρνητικού σχολιασμού, ένα «αγκάθι».
Η συγκεκριμένη σκέψη συνδέθηκε στο μυαλό μου, κατά παράδοξο τρόπο, με την πρόσφατη διαφήμιση μεγάλης σοκολατοβιομηχανίας η οποία, απορρίπτοντας τη συνηθισμένη της ρόδινη αναπαράσταση του έρωτα, επέλεξε μία εκδοχή πιο κοντά στο σάπιο της ταινίας «American Beauty».
Αυτή η παρουσίαση σκηνών κακοποίησης μίας γυναίκας-τόσο επίκαιρη, δυστυχώς, αναλογιζόμενοι τα ποσοστά δολοφονιών γυναικών φέτος-γεννά στο μυαλό το ερώτημα: «γιατί μας ελκύουν τόσο επικίνδυνα και δηλητηριώδη στοιχεία;».
Δανειζόμενη το βλέμμα ενός επιδειξιομανούς φιλοσόφου θα απαντούσα «ακριβώς επειδή είναι δηλητηριώδη»·και αυτό γιατί το εμφανώς τοξικό και επιβλαβές σημείο μας βοηθά να υπερνικήσουμε την ανασφάλεια πως είμαστε συνηθισμένοι. Ο Όσκαρ Γουάιλντ διακοσμούσε το δωμάτιό του με ακριβές πορσελάνες, ντυνόταν εξεζητημένα και βυθιζόταν σε σκανδαλώδη ειδύλλια για να απομακρύνει, θα έλεγε κανείς, την επίφαση «συμβατικότητας» που διαπερνούσε την κοινωνική του τάξη. Άλλοι επιλέγουν δηλητηριώδη λουλούδια.
Στο πλαίσιο της σοφής βιολογίας των φυτών, η φύση έχει μεριμνήσει ιδιαιτέρως για την κατηγορία των σαρκοβόρων φυτών, τα οποία είχε ήδη μελετήσει ο Δαρβίνος από τον 19ο αιώνα. Αναλυτικότερα, λουλούδια τα οποία τρέφονται με έντομα, χωρίς να περιορίζονται στο απλό νερό και οξυγόνο, έχουν τον πιο ιδιαίτερο σχεδιασμό: εντυπωσιακά χρώματα, παράδοξα σχήματα, μεθυστικές ουσίες οι οποίες εκκρίνονται για να προσελκύσουν το έντομο. Αυτό μόλις πιαστεί στην παγίδα πρόκειται να αντιμετωπίσει μία διαδικασία επώδυνης και αρχής χώνεψης.
Αλήθεια, η φύση έχει μία έντονη αίσθηση ειρωνείας.
Επιστρέφοντας στο ανθρώπινο πλαίσιο, η κατάσταση παραμένει αξιοπεριέργως παρόμοια. Το άτομο συνδέεται συναισθηματικά με ένα πρόσωπο το οποίο, όχι μόνο δεν ενισχύει την αίσθηση προσωπικής αξίας του, αλλά και εντείνει τα συναισθήματα αυτοαπαξίωσης, διαμορφώνοντας την εντύπωση ότι η αξία του «εξαρτώμενου» πηγάζει από τον ρόλο που διαδραματίζει για το χαρισματικό παράσιτο.
«Αυτός ο ιδιαίτερος άνθρωπος με διάλεξε, γιατί είμαι ιδιαίτερη» σκεπτόμεθα. Λες και υπήρχε ποτέ περίπτωση το σαρκοβόρο φυτό να διακρίνει μεταξύ ακρίδας και μύγας.
Η αμφισβήτηση ενυπάρχει στον ανθρώπινο μηχανισμό: Μέσω αυτής αξιολογούμε το περιβάλλον μας και τον εαυτό μας, αναζητώντας σημεία βελτίωσης. Ως «ανθρωπότητα» είμαστε πρωτοπόροι, σοφοί λογιστές, στρατηγοί, μελλοντιστές και βιομήχανοι, τύραννοι και δικτάτορες.
Τί συμβαίνει, όμως, με τον μικρό άνθρωπο που αποτελεί μέρος απλό της μεγάλης εικόνας; Ένα από τα πολλά λουλούδια σε μία γιγάντια τοιχογραφία; Ειδικά σε τέτοιες περιπτώσεις, η αίσθηση του «συνηθισμένου», του «αναλώσιμου» λειτουργεί συχνά ως άχθος που πιέζει την πλάτη και αλλοιώνει τη σκέψη. Την αλλοιώνει τόσο πολύ, ώστε η ιδέα του να είμαστε οι «σωτήρες» κάποιου στον μικρόκοσμο είναι πιο ανακουφιστική από το να μείνουμε ζωντανοί και υγιείς σε μία πιο γήινη πραγματικότητα.
Λοιπόν, είναι ώρα για μία δυσάρεστη αφύπνιση.
Όταν απορροφάσαι από τον μικρόκοσμο τινός, μπορείς να χαθείς ολικά και από τον μακρόκοσμο.
