Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Εντυπωσιάστηκαν οι αναγνώστες μας κατά τη διάρκεια της εβδομάδος που διανύσαμε την ημέρα που διάβασαν στην εφημερίδα μας τις πληροφορίες μας για τις υπόγειες συνεννοήσεις μεταξύ Τουρκίας – Αιγύπτου στη Χερσόνησο του Σινά και το κλίμα προσέγγισης που άρχισε να διαμορφώνεται μεταξύ Ερντογάν και Σίσι. Ήταν, βλέπετε, οι μέρες που πραγματοποιήθηκε το επιτυχές ως προς τον βασικό του στόχο ταξίδι του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια στο Κάιρο και οι πληροφορίες μας δεν «ταίριαζαν» με την ατμόσφαιρα.
Πράγματι οι αιγυπτιακοί χάρτες με τα οικόπεδα που εφάπτονται της θεωρούμενης τουρκικής υφαλοκρηπίδας απεσύρθησαν μετά το διάβημα Δένδια και αυτό εξενεύρισε την Αγκυρα, όπως διεφάνη από τις οργίλες δηλώσεις Τσελίκ. Ωστόσο το στρατηγικό πλαίσιο δεν άλλαξε.
Ουδεμία νύξη έγινε δημοσίως για την αλλαγή της όδευσης του αγωγού ΕastMed προκειμένου να παρακάμπτει την Κύπρο. Ιδέα που συνεπάγεται ότι το ισραηλινό φυσικό αέριο θα μεταφέρεται στην Ευρώπη μέσω Αιγύπτου και Ελλάδος (Κρήτη) χωρίς να «περνά» από τον σχεδιαζόμενο σταθμό αποθήκευσής του στα Βασιλικά της Μεγαλονήσου.
Δυστυχώς οι πληροφορίες μας ότι είναι σε εξέλιξη απόπειρα συνεννόησης μεταξύ Τουρκίας – Αιγύπτου επιβεβαιώνονται. Όχι μόνο από τις δημόσιες δηλώσεις του εξ απορρήτων συμβούλου του Ερντογάν Ιμπραήμ Καλίν, ο οποίος κολάκευσε την Αίγυπτο ως «καρδιά του αραβικού κόσμου».
Αλλά και από δημοσιεύματα έγκυρων ισραηλινών ιστοσελίδων, που αποκαλύπτουν κάτι χειρότερο: Ο «σουλτάνος» βολιδοσκοπεί το Ισραήλ μέσω Αιγύπτου, η οποία έχει αναλάβει για λογαριασμό του τον ρόλο του έμπιστου τρίτου, με αποστολή να διερευνήσει αν μπορούν να συνεργαστούν -και οι τρεις χώρες μαζί- για τη συνεκμετάλλευση του φυσικού αερίου της Μεσογείου!
Συγκεκριμένα, ρεπορτάζ της ιστοσελίδας ΤikDepta της 22ας Φεβρουαρίου 2021, το οποίο πέρασε αρχικώς κάτω από τα ελληνικά ραντάρ με τίτλο «Η Τουρκία εξετάζει αν το Ισραήλ είναι διατεθειμένο να συνεργαστεί μαζί της για την εκμετάλλευση του πετρελαίου στη Μεσόγειο Θάλασσα. Τα ΗΕΑ επενδύουν εκατομμύρια στην επέκταση του αγωγού πετρελαίου Εϊλάτ – Ασκελόν», αποκαλύπτει ότι, πρώτον, επισκέφθηκε προσφάτως το Ισραήλ ο Αιγύπτιος υπουργός Ενέργειας Τάρεκ ελ Μόλα και συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Νετανιάχου, τον υπουργό Ενέργειας και ανώτερους κυβερνητικούς αξιωματούχους ειδικούς στους τομείς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.
Δεύτερον, η ατζέντα των συνομιλιών περιελάμβανε ζητήματα εξαγωγής ισραηλινού φυσικού αερίου στην Αίγυπτο, την πιθανότητα διεύρυνσης του Φόρουμ Φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (Αίγυπτος, Ισραήλ, Ιορδανία, Ελλάδα, Κύπρος).
Τρίτον, ενδιαφέρεται να μετάσχει στο τριμερές σχήμα στρατιωτικής συνεργασίας Ελλάδος – Κύπρου – Ισραήλ και ο ηγέτης των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων Μοχάμεντ μπιν Ζαγέντ, o οποίος επιθυμεί να συμμετάσχει το Αμπού Ντάμπι σε κοινές ασκήσεις με τις αεροπορίες Ελλάδος και Ισραήλ.
Τέταρτον -εδώ «μπαίνουμε στο ψητό», κατά το κοινώς λεγόμενον-, ο Ερντογάν, σε γνώση του οποίου είναι όλα τα παραπάνω, σύμφωνα με πηγές του TikDepka, «έχει ξεκινήσει τις τελευταίες εβδομάδες μια σειρά διερευνητικών κινήσεων με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αλ Σίσι για την εξέταση ενδεχόμενης συνεργασίας μεταξύ Τουρκίας – Ισραήλ και Αιγύπτου στην ανάπτυξη των κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου». Σύμφωνα με αυτές τις πηγές -συνεχίζει το δημοσίευμα- «το κύριο μήνυμα που μεταβιβάστηκε από την Τουρκία στην Αίγυπτο για να το μεταφέρει και αυτή με τη σειρά της στο Ισραήλ είναι ότι το Ισραήλ δεν θα πρέπει να επικεντρωθεί στις σχέσεις του με την Ελλάδα και την Κύπρο και να μη συνεργαστεί με την Αθήνα και τη Λευκωσία σε θέματα που αφορούν κοιτάσματα και αγωγούς φυσικού αερίου στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου».
Μετά ταύτα ο πρόεδρος της Αιγύπτου όχι μόνο δεν απέρριψε την πρόταση, αλλά ανέθεσε στον υπουργό Ενέργειας της Αιγύπτου να προσπαθήσει να διερευνήσει στην Ιερουσαλήμ ποια θα ήταν η απάντηση του Ισραήλ σε ένα τέτοιο ερώτημα. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η τουρκική πρόταση ήταν αποτέλεσμα τεσσάρων εξελίξεων. Αυτές είναι:
1. Η επιδείνωση των σχέσεων της Τουρκίας με το Ιράν.
2. Η αντίθεση του Ιράν στην ανάμειξη της Τουρκίας στον πόλεμο του Ναγκόρνο Καραμπάχ.
3. Η πίεση που άσκησε η κυβέρνηση του Ιράν στην κυβέρνηση του Λιβάνου να αλλάξει στάση όσον αφορά τα κοιτάσματα φυσικού αερίου του Ισραήλ στη Μεσόγειο.
4. Οι συμφωνίες ειρήνης του Ισραήλ με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα σχετικά με τη συνεργασία της OEAPC (υπεύθυνη για τη μεταφορά πετρελαίου Ασκελόν – Εϊλάτ) και τη MED – RED Land Bridge. Εάν ο αγωγός Εϊλάτ – Ασκελόν επεκταθεί, θα δώσει τη δυνατότητα στο Αμπού Ντάμπι για φθηνότερες εξαγωγές πετρελαίου.
Έως την ώρα που τυπώνονταν αυτές οι γραμμές μας ήταν άγνωστη η απάντηση του Ισραήλ στη βολιδοσκόπηση του Τούρκου προέδρου. Αν και η συνεργασία της Ιερουσαλήμ με την Αθήνα εξελίσσεται σε στρατηγική μετά την πώληση της ΕΛΒΟ σε εταιρία της φίλης χώρας και την προμήθεια «έξυπνων» όπλων ηλεκτρονικού πολέμου (drones και πυραυλικά συστήματα), στη διεθνή πολιτική κανείς δεν πρέπει να αποκλείει ποτέ τίποτε.
Από τότε που είδε το φως της δημοσιότητος η πληροφορία για τις επαφές Ερντογάν – Σίσι, οι Αιγύπτιοι ήδη έκαναν κινήσεις καλής θελήσεως προς την Τουρκία. Και με τα οικόπεδα των υδρογονανθράκων που εφάπτονταν της «τουρκικής υφαλοκρηπίδας» -ασχέτως έκβασης, η πρόθεση μετράει- και με τα σενάρια για την αλλαγή όδευσης του αγωγού. Τα οποία πλήττουν την ΑΟΖ της Κύπρου και του Καστελορίζου.