Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Παρακολούθησα δύο φορές από το κανάλι της Βουλής -τη μία σε ζωντανή μετάδοση και την άλλη σε μαγνητοσκόπηση στις επτά το πρωί την επομένη- την ειδική συνεδρίαση της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» για το μέλλον (στη δεύτερη προβολή «πιάνεις» λεπτομέρειες που χάνεις στο ζωντανό).
Συνεδρίαση κατά την οποία μίλησαν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο πρόεδρος της Βουλής Κωνσταντίνος Τασούλας και η πρόεδρος της επιτροπής, παλαιά γνώριμη από τη θητεία μου στον «Ελεύθερο Τύπο», Γιάννα Αγγελοπούλου.
Το ενδιαφέρον είναι ότι η συνεδρίαση αυτής της επιτροπής έγινε στην αίθουσα της Γερουσίας την περασμένη Δευτέρα, αμέσως μετά τη λήξη της κοινοβουλευτικής αντιπαράθεσης Μητσοτάκη – Τσίπρα για την πανδημία. Και όσο να ‘ναι ήταν δύσκολο για τον μέσο θεατή να αλλάξει κλίμα από τη μια στιγμή στην άλλη, και από την κοκορομαχία και τους προσωπικούς χαρακτηρισμούς μεταξύ αρχηγών να βυθιστεί σε αναλύσεις για το decarbonization (απανθρακοποίηση πρωτογενούς τομέα) και το quantum computing. Κι όμως!
Σε μια δημόσια ζωή που καθημερινώς τρέφεται από κουτσομπολιά για τη βιτριολίστρια, τη διαθήκη του Μίκη και επαναλαμβανόμενα πρωτοσέλιδα για τα αναδρομικά, πρέπει κάποια στιγμή να συζητήσουμε και για το μέλλον. Γιατί το μέλλον μοιάζει μακρινό, αλλά με τις ταχύτητες που κινείται ο κόσμος το μέλλον μπορεί να είναι και αύριο το πρωί. Η διαχείριση του απροόπτου, όπως αποκάλεσε ο πρωθυπουργός τις διαδοχικές κρίσεις, καθίσταται στις μέρες μας ίσως ακόμη πιο σημαντική και από την προετοιμασία για την Ελλάδα είκοσι χρόνια μετά.
Υπό αυτή την έννοια «πιστώνω» και τη Γιάννα Αγγελοπούλου και τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Πιστώνω την Αγγελοπούλου γιατί, από το μέσον της θητείας της και αφού είχε «γυρίσει» μια φορά όλη τη χώρα, ψαχνόταν πώς όλη η δουλειά της επιτροπής στην οποία ηγήθηκε θα μπορούσε να συνεχιστεί και να αποδώσει καρπούς στο μέλλον.
Κάναμε αυτή τη συζήτηση με τον στενό συνεργάτη της Θανάση Κανταρτζή, πρώην δήμαρχο Καρδίτσας, όταν με την ιδιότητα του προέδρου της Τοπικής Επιτροπής 2021 Δήμου Αίγινας υποδέχθηκα την πρόεδρο στο νησί μου πέρυσι τον Σεπτέμβριο. Η Αγγελοπούλου, αφού άκουσε την κριτική για τον λάθος δρόμο που πήγε να πάρει η επιτροπή της αρχικώς (όταν αναθεωρητές μέλη της αποπειράθηκαν να ξαναγράψουν την Ιστορία), χωρίς εγωισμούς άλλαξε ρότα, το «πήρε αλλιώς». Και αφού υπό τις περιστάσεις -δέχθηκε πόλεμο- κατάφερε να φέρει την αποστολή της εις πέρας, τώρα κάνει νέα σχέδια: Η Επιτροπή «Ελλάδα 2021» μετασχηματίζεται σε Φόρουμ «Ελλάδα 2040».
Με θεματικές για τη δημοκρατία, την Ορθοδοξία, την οικονομία, τους θεσμούς κ.λπ. Προκλήσεις που, όπως είπε η Αγγελοπούλου στην ομιλία της -όχι τυχαία-, απαιτούν «ευρείες συνεργασίες». Πιστώνω όμως και στον πρωθυπουργό το εξής: Βρίσκει χρόνο μέσα στη θύελλα της καθημερινής διαχείρισης βουνού προβλημάτων να ασχολείται και με ζητήματα θεωρητικώς μακρινά. Χωρίς προσδοκία άμεσου πολιτικού οφέλους.
Όπως η κατάργηση της ιδιοκτησίας που φέρνει ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η στρατηγική αυτονομία της άμυνας της χώρας (δύο φορές χρησιμοποίησε τον όρο «αυτονομία» στην ομιλία του), η αυτάρκεια της αγροτικής μας παραγωγής στο μέτρο του εφικτού, η μετατροπή της χώρας σε βιομηχανική από υπηρεσιών, η εξέλιξη των μέσων δικτύωσης ως απειλή για τη δημοκρατία (τα χαρακτήρισε «ευχή και κατάρα»).
Στην προσεκτικά διατυπωμένη ομιλία Μητσοτάκη για το 2040 βρήκα έως και ειδήσεις για το παρόν. Ομίλησε για «επιστροφή στη δημοσιονομική πειθαρχία» και για προσαρμογή της ενεργειακής πολιτικής του «στις προσωρινές ή στιγμιαίες ασυμμετρίες» – εννοούσε ότι θα επαναλειτουργήσουν τα εργοστάσια με λιγνίτη για να συγκρατηθούν οι τιμές του ρεύματος. Για κάποιους οι συζητήσεις για το μέλλον είναι αδιάφορες, καθώς κάθε μέρα που ξυπνάς καλείσαι να αντιμετωπίσεις ένα εφιαλτικό παρόν.
Ωστόσο ο προβληματισμός για το μέλλον -είτε με τον δημόσιο διάλογο είτε μέσω της κυβερνητικής ομάδος Foresight Greece ή μέσω της Επιτροπής 2040- έχει ένα πλεονέκτημα: Ιχνηλατώντας το μέλλον, δεν αιφνιδιάζεσαι αν τυχόν και έρθει νωρίτερα. Τελευταίο αλλά όχι έλασσον: Βλέποντας την Αγγελοπούλου να ομιλεί από του βήματος της Γερουσίας και τον πρωθυπουργό να την παρακολουθεί κάτω από τα έδρανα συμπέρανα τα εξής: Η πρόεδρος του 2021 μοιάζει να έμαθε από τα λάθη της, μερικά από τα οποία της επισημάναμε και εμείς με δηκτικότητα από αυτήν εδώ τη θέση. Και πείσμων όπως είναι η Αγγελοπούλου, δείχνει ότι ήρθε αυτή τη φορά για να μείνει. Το «πώς» η ίδια η ζωή θα το δείξει.
