Του Μάνου Οικονομίδη
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Αξία”, το Σάββατο 4 Νοεμβρίου 2023
Η ενσωμάτωση των ταυτοτικών στοιχείων ενός μηνύματος από το ακροατήριο στο οποίο απευθύνεται, εξαρτάται σε (ασυγχώρητα) μεγάλο βαθμό από τις διαθέσεις του δέκτη. Πόσο ευέλικτος είναι στο να ακούσει, να καταλάβει, να κατανοήσει, να αποδεχτεί.
Η κοινωνία μας, συναρπαστική στα πληθυντικά οξύμωρα που συνθέτουν την ταυτότητά μας, έδειξε πολλές φορές αυτοσυγκράτηση, ακόμη και άρνηση, στο να ενσωματώσει ένα μήνυμα αφύπνισης και έγκαιρης προειδοποίησης. Ακόμη και όταν το μήνυμα είχε φωτοδότη αποστολέα και διαχρονική ανθεκτικότητα.
Μέσα από τα αλησμόνητα έργα του, ο μεγάλος και αναντικατάστατος Οδυσσέας Ελύτης μας είχε προτρέψει εγκαίρως και πεισματικά να κάνουμε ένα άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά. Διαισθανόμενος ότι η φθορά είχε διαβρωτική συνέπεια για την παγίωση κάθε παρακμής, ατομικής, συλλογικής, κοινωνικής, εθνικής.
Τον Ελύτη δεν τον ακούσαμε. Η φθορά μας πρόλαβε, σε πολλαπλές στροφές της εθνικής διαδρομής τις πολλές τελευταίες δεκαετίες. Και στην τρέχουσα εθνική εκδοχή, μιας κοινωνίας που δεν έχει καταφέρει να προσπεράσει τις αβίωτες συνέπειες της καταστροφικής περιόδου των Μνημονίων, η παρακμή συσσωρεύεται. Αχρείαστα, σιωπηλά, επώδυνα. Η έκρηξή της είναι γεωμετρικά δεδομένη. Ζητούμενο τα επιμέρους στοιχεία. Ο χρόνος, ο τρόπος, η ένταση, η διάρκεια.
Η χώρα μας δείχνει στοιχεία συνειδησιακής κόπωσης. Σταματήσαμε να νοιαζόμαστε. Σταματήσαμε να αναζητούμε καινούριες ιδέες. Σταματήσαμε να διεκδικούμε καινούριες αναμνήσεις. Σταματήσαμε γενικώς…
Η ιστορική μνήμη μας προσφέρει τη συναισθηματική διέξοδο της αναζήτησης εξαιρέσεων. Τα έθνη άλλωστε προχωρούν με εξαιρέσεις. Εκείνες που λειτουργούν ως ρωγμή στην απάθεια της παρακμής. Αφυπνίζουν, εμπνέουν, καθοδηγούν.
Ένα περήφανο έθνος σαν το δικό μας, σε αναζήτηση εξαιρέσεων. Καλή (μας) τύχη…