Του Μάνου Οικονομίδη
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Αξία”, το Σάββατο 26 Οκτωβρίου 2024
Η μνήμη και τα κάδρα εικόνων που δημιουργεί… Στον επίλογο του Οκτωβρίου, του δεύτερου μήνα της τέταρτης εποχής του χρόνου, το ιστορικό ημερολόγιο προσφέρει περίσσευμα από αφορμές για συλλογική μελαγχολία, με κάθε αναπόφευκτη σύγκριση με το βιωματικό παρόν. Από την Αλλαγή και τον Ανδρέα Παπανδρέου, μέχρι τα γενέθλια του Μάνου Χατζιδάκι, το χλιμίντρισμα της Ιστορίας για μια Ελλάδα που… ξέμεινε από μεγάλους Έλληνες, ηχεί εκκωφαντικό, αχαλίνωτο, επίμονο.
Οι λαοί, ως συλλογικές οντότητες συναπόφασης για συμβίωση, πορεύονται με αναπόφευκτη την ανάγκη καθοδήγησης από φωτογενείς προσωπικότητες. Από μυαλά που μπορούν να υπερβούν τη συγκυρία, να παραμερίσουν τη γοητεία της φθοράς, να αντισταθούν στη μιζέρια, να ανοίξουν δρόμους, να φιλοτεχνήσουν διαρκή παραδείγματα ανατροφοδότησης της αδιαπραγμάτευτης δέσμευσης να μην καταγραφεί ασυνέχεια στην ιστορική διαδρομή ενός έθνους.
Η σημερινή Ελλάδα, εγκλωβισμένη σε αλεξίσφαιρη παρακμή, με αφετηρία την εθνική καταστροφή των Μνημονίων, παραδομένη μοιρολατρικά στη φθορά της πτώσης, δεν διαθέτει εκείνες τις πληθωρικές προσωπικότητες που θα προκαλούσαν την αναγκαία ρωγμή στη τζαμαρία της απάθειας και του συμβιβασμού με το κακό ριζικό μας.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου, ανεξάρτητα με το πόσο συμφωνεί κανείς μαζί του, πολιτικά, ιδεολογικά, αξιακά, ηθικά και αισθητικά, κέρδισε τη θέση του στην Ιστορία ως καινοφανές φαινόμενο. Διάβασε επαρκώς την κοινωνία που επεδίωξε να εκφράσει, και όχι μόνο την εξέφρασε πλειοψηφικά, με χρονικές αντοχές και με εφεδρείες συναισθηματικής ταύτισης, αλλά πέτυχε κάτι περισσότερο σπάνιο. Να αλλοιώσει πυρηνικά στοιχεία του dna της. Οι γενιές μετά τον Ανδρέα είναι διαφορετικές από εκείνες που προηγήθηκαν του γητευτή της Αλλαγής.
Ο Μάνος Χατζιδάκις προσέφερε στη διαρκή Ιστορία του μέλλοντος ένα αδιατάρακτο υπόδειγμα πλήρους προσωπικότητας. Αγκάλιασε και εναρμόνισε τις ατέλειές του. Έδωσε εικόνα και, πρωτίστως ήχο, σε κάδρα ελπίδας. Έντυσε μια οδό γεμάτη όνειρα, τα οποία μπορούσε να διεκδικήσει ο καθένας για τον εαυτό του. Και, μόνος απέναντι στα άκρα και τις ακρότητες που τα συνοδεύουν, στη χυδαιότητα και τους άθλιους, προκάλεσε το τέρας σε αναμέτρηση. Και βγήκε νικητής. Το τέρας που, δεν μας τρομάζει, κάθε φορά που αρχίζουμε να του μοιάζουμε…
Μεγάλοι Έλληνες. Μιας άλλης, «μεγαλύτερης» Ελλάδας. Πόσο ασυγχώρητα «μικρύναμε» το αποτύπωμα του έθνους μας. Του «μαιευτηρίου» της Δημοκρατίας και των ιδεών που πήγαν την ανθρωπότητα μπροστά.
