Του Μάνου Οικονομίδη
Ίσως κανένα ποίημα δεν λέει τόσο πολλά, τόσο βαθιά και τόσο σύνθετα, όσο η Ιθάκη του Κωνσταντίνου Καβάφη.
Είναι το ταξίδι… ανόητοι, παραφράζοντας την ιστορική ρήση του επιτελείου του Μπιλ Κλίντον για τη μη αναστρέψιμη σημασία της οικονομίας για την έκβαση μιας εκλογικής αναμέτρησης.
Το ταξίδι. Πάντα θα είναι το ταξίδι. Η διαδρομή. Όσα περνάς. Όσα αντέχεις. Όσα ξεπερνάς.
Όσα δεν ζήτησες, αλλά η ζωή είχε κρυμμένα για σένα. Ως δυσάρεστες εκπλήξεις, δοκιμασίες, αχρείαστο πόνο, συντριβή.
Μια διαδρομή αναπόφευκτα συνδεδεμένη με την απώλεια. Αγαπημένων προσώπων, ονείρων και προσδοκιών, ίσως και της διάθεσης για να συνεχίσεις το ίδιο το ταξίδι της ζωής, όταν συνειδητοποιείς ότι δεν ήταν και τόσο γενναιόδωρη μαζί σου.
Σημασία δεν έχει η πτώση, αλλά η πρόσκρουση. Πόσες φορές και πώς θα σηκωθείς, αφού πρώτα θα έχεις πέσει. Θα έχεις συντριβεί. Θα έχεις χάσει μια περισσότερο φωτεινή εκδοχή του εαυτού σου.
Για όλους εμάς, που σε κάποια στραβοτιμονιά της ζωής μας, χάσαμε από τον ορίζοντα την Ιθάκη και αμφισβητήσαμε το νόημα της διαδρομής, η εικόνα του Τζο Μπάιντεν να ορκίζεται ως 46ος Πρόεδρος των ΗΠΑ, στην πιο προχωρημένη ηλικία από κάθε προκάτοχό του, στην πιο ακραία και επικίνδυνη συγκυρία για την ίδια τη Δημοκρατία, σαν σήμερα, πριν από έναν χρόνο, στις 20 Ιανουαρίου του 2021, λειτουργεί ως κλονισμός αδράνειας.
Ένας άνθρωπος που έχασε σχεδόν τα πάντα, τη γυναίκα και την κόρη του, σε νεαρή ηλικία, και αργότερα τον αγαπημένο γιο του… Ένας άνθρωπος που έδωσε μάχες και ηττήθηκε. Πανηγυρικά και εκκωφαντικά. Ένας άνθρωπος που δοκίμασε και απέτυχε κι άλλες φορές στο παρελθόν να γίνει Πρόεδρος των ΗΠΑ.
Μια ακλόνητη καρδιά. Που δεν ξέχασε τον πόνο του πένθους. Τον ενσωμάτωσε στην καινούρια εκδοχή του εαυτού του. Δεν υπέκυψε στον πειρασμό να γίνει χειρότερος. Έγινε καλύτερος. Δεν παραιτήθηκε από τη ζωή. Συνέχισε να ζει. Και για εκείνους που δεν ήταν πλέον μαζί του. Για εκείνους που σήμερα του χαμογελούσαν από εκεί ψηλά.
Η καβαφική κληρονομιά θα λειτουργούσε ως λυτρωτική επιβεβαίωση για την καρδιά του. “Κι αν φτωχική τη βρεις, η Ιθάκη δεν σε γέλασε. Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα, ήδη θα το κατάλαβες οι Ιθάκες τι σημαίνουν”…
