Γράφει ο Μπάμπης Παπαδημητρίου
Δεν πέρασε πολύς καιρός από τότε, Ιούνιος 2023, που ο Αλέξης Τσίπρας παρουσίαζε το «οικονομικό πρόγραμμα» του Σύριζα. Το επανέλαβε ο Στέφανος Κασσελάκης πριν δύο μέρες.
Υπάρχουν όμως διαφορές. Θα έφτανα στο σημείο να σημειώσω ότι οι διαφορές είναι… προς τη «σωστή κατεύθυνση»: περισσότερος καπιταλισμός.
Βρε, βρε, βρε…
Μπορεί βεβαίως να δει κανείς το θέμα και από την άλλη πλευρά: περισσότερο κράτος.
Μπερδευτήκατε; Λογικό. Μπερδεμένοι άνθρωποι, μπερδεμένες θέσεις. Γι αυτό, τελικά, επικρατεί ο Μητσοτάκης. Γιατί ο πρωθυπουργός προκρίνει μια ρεαλιστική, εφαρμόσιμη και τελικά αποδοτική οικονομική πολιτική, εκεί όπου οι αντιπολιτεύσεις προτείνουν σχεδόν τα ίδια αλλά με αμφίβολα και επικίνδυνα αποτελέσματα.
Παράδειγμα: ο Κασσελάκης θέλει να καταργηθεί πλήρως η προκαταβολή φόρου από επιχειρηματική δραστηριότητα. Ο Τσίπρας είχε πει να μειωθεί στο 50%.
Ο Μητσοτάκης την έχει μειώσει, ήδη από το 2021, από 100% που το είχε βάλει ο μνημονιακός Τσίπρας, στο 55% για επιχειρηματικές δραστηριότητες φυσικών προσώπων και 80% για όλες τις επιχειρήσεις.
Προφανώς δεν πρέπει να μηδενιστεί. Ισχύει άλλωστε στα περισσότερα κράτη. Ειδικά όμως σε μια χώρα που η φοροδιαφυγή ανθεί και βασιλεύει, ειδικά στην Ελλάδα όπου μόλις τώρα περνούμε, σταδιακά, στη φορολογική πειθαρχία.
Πρόσφατη μελέτη του Νομισματικού Ταμείου εκτίμησε ότι η ελληνική παραοικονομία ίσως να έχει μειωθεί από το 30%, δηλαδή το ένα τρίτο της οικονομίας, στο μόλις 16% του Εθνικού Εισοδήματος. Αν αυτό ισχύει, πρόκειται περί «θαύματος». Δεν υπάρχει κανένας λόγος να κρατήσει τρεις μέρες!
Δεν είναι μόνον οι πληρωμές με ηλεκτρονικό τρόπο, με τις κάρτες δηλαδή. Είναι ότι οι περισσότερες φορολογικές δουλειές έχουν απλοποιηθεί, γίνονται ηλεκτρονικά και παρακολουθούνται πολύ καλύτερα από τους λογιστές και την ανεξάρτητη φορολογική αρχή του Γιώρου Πιτσιλή.
Παράδειγμα άλλο. Ο Τσίπρας είχε προτείνει να μειωθεί στο 20% η φορολογία του πρώτου κλιμακίου. Ο Κασσελάκης, θέλει να βάλει στο αφορολόγητο τα εισοδήματα μέχρι 10 χιλιάδες, αλλά αυτό ισχύει και σήμερα, πρακτικά.
Το ενδιαφέρον είναι ότι θέλει μια πιο σταδιακή φορολόγηση μέχρι τα 30.000 ευρώ και αυτό είναι σωστό, γιατί, πρακτικά, τιμαριθμοποιεί την κλίμακα, και δεν μπορώ παρά να το υποστηρίξω όπως το έχω ήδη κάνει πριν λίγο καιρό.
Πιστεύω όμως ότι θα μας προλάβει όλους ο Μητσοτάκης. Σημειώνω πως όταν, στην αρχή της προηγούμενης κυβερνητικής θητείας του, η ΝΔ μείωσε όλους τους συντελεστές σε ολόκληρη την κλίμακα, ο Σύριζα κοιτούσε στην άλλη πλευρά. Δεν πειράζει, ποτέ δεν είναι αργά για μικρότερους φόρους.
Ολίγος φορολογικός ανταγωνισμός μεταξύ των παρατάξεων ποτέ δεν βλάπτει όταν είναι προς τη σωστή πλευρά. Εμμέσως άλλωστε, η «αριστερά» προσέρχεται στη σωστή φιλελεύθερη πλευρά.
Παράδειγμα δεύτερο. Ο Κασσελάκης θέλει να μειώσει τις εισφορές εργοδότη και εργαζομένου κατά 4,5 μονάδες μέσα σε τρία χρόνια, προκειμένου να μειωθεί η ανεργία κατά 5 μονάδες.
Κι αυτό είναι στη σωστή κατεύθυνση, αλλά κι αυτό το έκανε εν τινί μέτρω, ο Μητσοτάκης και ήδη έχει υποσχεθεί να το συνεχίσει, εφόσον το επιτρέψουν τα δημοσιονομικά και, κυρίως, η κουτσή, ακόμη σήμερα, εξυγίανση του ασφαλιστικού συστήματος.
Αυτό με τις δημοσιονομικές αντοχές είναι πιο σοβαρό από όσο νομίζουν οι περισσότεροι πολιτικοί και οι ακόμη περισσότεροι πολίτες.
Ο Κωστής Χατζηδάκης δεν είναι ο «κακός της παρέας». Απλώς γίνεται «δυσάρεστος» ολοένα και περισσότερο, τον τελευταίο καιρό. Ήταν εκείνος που έπεισε τον Μητσοτάκη ότι θα ήταν πιο σοφό να μη μοιράσει «δώρο-επίδομα» Πάσχα και ότι είναι πολύ ενωρίς για να επανέλθει η Ελλάδα σε τροχιά δημοσιονομικής χαλάρωσης.
Τον κατανοώ απολύτως. Όταν τα βασικά έργα αποκατάστασης για τη Θεσσαλία ξεπερνούν τα 500 εκατομμύρια και οι αγρότες της Κάρλας θέλουν άλλα 200 για ένα φαραωνικό έργο αποστράγγισης, υπάρχει θέμα.
Το θέμα είναι ότι μπαίνουμε, βοηθούντων των εκλογών, ξανά και πάλι σε κύκλο λαϊκίστικων υπερθεματισμών. Όταν θα ανοίξουν οι κάλπες του Ιουνίου, θα είναι ήδη αργά.
Όπως πάντοτε, τα θέματα της οικονομίας είναι πιο περίπλοκα. Θα ήταν μέγιστο λάθος να το ρίξουμε στη φορολογία τύπου «κόψε εδώ-βάλε εκεί» και να νομίσουμε ότι έχουμε κάνει τη δουλειά μας. Είναι πολύ «ωραίο» για να είναι αληθινό.
Κάπου εδώ τελειώνει το «έργο Κασσελάκη» και επιστρέφουμε στην δύσκολη πραγματικότητα. Αρα, στις πολιτικές που ακολουθεί η κυβέρνηση. Οι οποίες -και αυτό είναι η μεγάλη αλήθεια- πρέπει να αναπροσαρμοστούν τάχιστα.