Γράφει ο Δημήτρης Απόκης
Ακούγοντας κανείς τις δηλώσεις των ηγετών της Δύσης και βλέποντας τη σφοδρότητα των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη Ρωσία και τον Πούτιν τους τελευταίους μήνες, μετά την παράνομη εισβολή στην Ουκρανία, το λογικό αποτέλεσμα που θα περίμενε κανείς, είναι η Μόσχα και ο Ρώσος Πρόεδρος, να έχουν γονατίσει. Παρόλα αυτά μόνο κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει.
Πέντε μήνες μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, ο ρωσικός στρατός του συνεχίζει να παραπαίει. Οι υπερασπιστές του Κιέβου αντισταθμίζουν τους μικρότερους αριθμούς τους και τις ελλείψεις πυροβολικού με καλύτερους διοικητές, εξυπνότερες τακτικές, υψηλότερο ηθικό και, όλο και περισσότερο, καλύτερα όπλα καθώς τα δυτικά όπλα υψηλής τεχνολογίας φτάνουν στο πεδίο της μάχης.
Την ίδια στιγμή τη μεγαλύτερη επιτυχία, παραδόξως, ο Πούτιν την έχει στους τομείς της οικονομίας και της πολιτικής, όπου η Δύση πίστευε ότι η δύναμή της ήταν ισχυρότερη. Οι φόβοι ότι ένα ρωσικό εμπάργκο φυσικού αερίου θα μπορούσε να παραλύσει τις ευρωπαϊκές οικονομίες και να αφήσει τους Γερμανούς να παγώσουν στο σκοτάδι τον επόμενο χειμώνα, έχουν αντικαταστήσει τις ελπίδες ότι οι δυτικές κυρώσεις θα γονάτιζαν τη Μόσχα. Πλήρως εκφοβισμένη από τις συνέπειες ενός οικονομικού πολέμου με τη Ρωσία, η Γερμανία, για παράδειγμα, αρχίζει να ξανασκέφτεται τις υποσχέσεις της για αύξηση των αμυντικών δαπανών.
Η Ρωσία και η Κίνα εκμεταλλεύονται την ηθική και πολιτική σύγχυση της Δύσης.
Ομοίως, η πρώιμη δυτική αισιοδοξία ότι οι αξίες θα ένωναν τον κόσμο ενάντια στη ρωσική επιθετικότητα δεν έχουν επιβεβαιωθεί. Με επικεφαλής την Κίνα και μαζί με την Ινδία και τη Βραζιλία, οι χώρες σε όλο τον κόσμο επιλέγουν το εμπόριο με τη Ρωσία έναντι της αλληλεγγύης με τη G-7.
Για να αντιμετωπίσει τον Πούτιν και τον Σι Τζινπίνγκ, η Δύση πρέπει να αναπροσαρμοστεί. Από τότε που ο Ρώσος ηγέτης επιτέθηκε στη Γεωργία το 2008, οι δυτικοί ηγέτες έχουν επανειλημμένα εσφαλμένα χαρακτηρίσει και υποτιμήσει την απειλή που θέτουν οι ρεβιζιονιστικές δυνάμεις (Κίνα, Ρωσία και Ιράν).
Στη Γεωργία, την Κριμαία, τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και τη Μέση Ανατολή, το αποτέλεσμα ήταν η μία απροσδόκητη οπισθοδρόμηση μετά την άλλη. Για να αποφευχθεί μια άλλη μεγάλη οπισθοδρόμηση από αυτή την τελευταία και πιο κραυγαλέα επίθεση, η Δύση πρέπει να ξανασκεφτεί υποθέσεις και συμβατικά δόγματα που έχουν αποδεδειγμένα αποτύχει.
Η Δύση, πρέπει να κατανοήσει με σαφήνεια τον στόχο των ρεβιζιονιστών. Από τακτική άποψη, ο Πούτιν θέλει να απορροφήσει όσο το δυνατόν περισσότερα εδάφη στην Ουκρανία, αλλά αυτός ο πόλεμος δεν αφορά στην πραγματικότητα απορρόφηση εδαφών στην ανατολική Ουκρανία.
Στρατηγικά, ο Πούτιν, ο Σι και οι σύμμαχοί τους στο Ιράν, επιδιώκουν την καταστροφή αυτού που βλέπουν ως μια παγκόσμια ηγεμονία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ και κυριαρχούμενη από τη Δύση. Πιστεύουν ότι παρά τις επιβλητικές δυνάμεις της (οι χώρες της G-7 αντιπροσωπεύουν το 45% του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος και το 52% των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών), η Δύση βρίσκεται σε πορεία παρακμής και είναι ευάλωτη.
Τρία τρωτά σημεία στο δυτικό σύστημα τους δίνουν ελπίδα. Το ένα είναι η τάση προς τον προστατευτισμό στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, η οποία μειώνει την οικονομική έλξη του δυτικού συστήματος για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Τα άλλα περιλαμβάνουν αξίες. Ενώ η δυτική συμβατική σοφία πιστεύει ότι το «βασισμένο σε αξίες» στοιχείο της αμερικανικής και ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής είναι μια ζωτική πηγή δύναμης σε όλο τον κόσμο, οι ρεβιζιονιστές πιστεύουν ότι ο δυτικός ναρκισσισμός και η τύφλωση έχουν οδηγήσει τις δυτικές δυνάμεις σε μια ιστορική παγίδα.
Για πολλές μετα-αποικιακές χώρες, η σημερινή παγκόσμια τάξη είναι η τελευταία ενσάρκωση της δυτικής ηγεμονίας, με τις ρίζες της στην εποχή του ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού. Γιατί αλλιώς, ρωτούν οι άνθρωποι, η Βρετανία και η Γαλλία είναι μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ενώ υπάρχει μόνο ένα μόνιμο μέλος από την Ασία και κανένα από την Αφρική, τον ισλαμικό κόσμο ή τη Λατινική Αμερική; Ποια είναι η πιθανή δικαιολογία για τη συμπερίληψη της Ιταλίας και του Καναδά στο κλαμπ G-7;
Οι συμβατικοί υπερασπιστές της δυτικής παγκόσμιας τάξης απαντούν διαλαλώντας τη δέσμευσή της σε οικουμενικές αξίες όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα και η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Η σημερινή παγκόσμια τάξη μπορεί, αναγνωρίζουν, να είναι ιστορικά ριζωμένη στη δυτική αυτοκρατορική δύναμη, αλλά ως «αυτοκρατορία αξιών», η δυτική παγκόσμια τάξη αξίζει την υποστήριξη όλων όσων ενδιαφέρονται για το μέλλον της ανθρωπότητας.
Δυστυχώς, η ολοένα και πιο απομακρυσμένη από τις παραδοσιακές πολιτικές, ιδεολογικές και πολιτισμικές, αξίες ατζέντα της Δύσης δεν είναι τόσο αξιόπιστη ή τόσο δημοφιλής όσο ελπίζουν οι σημερινές ηγεσίες. Η επίσκεψη του προέδρου Μπάιντεν στη Σαουδική Αραβία αυτή την εβδομάδα υπενθυμίζει στον κόσμο τα όρια των δυτικών δεσμεύσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πολλές αξίες αγαπημένες στις καρδιές των δυτικών ηγεσιών (δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ, άμβλωση κατά παραγγελία, ελευθερία του λόγου που θεωρείται ότι επιτρέπει την ανεξέλεγκτη πορνογραφία στο Διαδίκτυο) προβληματίζουν και προσβάλλουν δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο που δεν έχουν συμβαδίσει με τις τελευταίες καυτές τάσεις στις αμερικανικές πανεπιστημιουπόλεις.
Οι προσπάθειες των δυτικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και ρυθμιστικών αρχών να εμποδίσουν τη χρηματοδότηση για την εξόρυξη και τη διύλιση ορυκτών καυσίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες εξοργίζουν τόσο τις ελίτ εκεί όσο και το ευρύ κοινό.
Επιπλέον, η νέα, μετα-ιουδαιοχριστιανική ατζέντα αξιών της φιλελεύθερης Δύσης διχάζει τη Δύση. Οι πολιτιστικοί πόλεμοι στο εσωτερικό δεν προωθούν την ενότητα στο εξωτερικό. Εάν ο κ. Μπάιντεν, με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καταστήσει την άμβλωση κατά παραγγελία βασικό στοιχείο της ατζέντας αξιών της παγκόσμιας τάξης, είναι πιο πιθανό να αποδυναμώσει την αμερικανική υποστήριξη προς την Ουκρανία παρά να ενώσει τον κόσμο εναντίον του Πούτιν.
Η ηθική και πολιτική σύγχυση της σύγχρονης Δύσης είναι το μυστικό όπλο που οι ηγέτες της Ρωσίας και της Κίνας πιστεύουν ότι θα γονατίσει την αμερικανική παγκόσμια τάξη. Ο Πούτιν και ο Σι μπορεί να κάνουν λάθος. Ας ελπίσουμε ότι κάνουν, αλλά τα μέχρι τώρα αποτελέσματα δεν δείχνουν κάτι τέτοιο.
Το στοίχημά τους στη δυτική παρακμή αποδίδει σταθερά περισσότερο από μια δεκαετία. Η επιβίωση της Δύσης και η παγκόσμια άνθηση απαιτούν περισσότερη σκέψη και βαθύτερη αλλαγή από ότι μπορεί να φανταστεί σήμερα η κυβέρνηση Μπάιτεν και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της. Και κυρίως αυτό που απαιτεί είναι επιστροφή στις παραδοσιακές πολιτικές και πολιτιστικές αξίες της δυτικής φιλελεύθερης δημοκρατίας.
* Ο Δημήτρης Γ. Απόκης, είναι Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος, ειδικός σε θέματα Αμερικανικής Πολιτικής. Απόφοιτος των πανεπιστημίων The American University, School of International Service, και του The Johns Hopkins University, The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies της Ουάσιγκτον, μέλος του The International Institute for Strategic Studies του Λονδίνου, και υπήρξε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, στο Στέητ Ντιπάρτμεντ και στο Αμερικανικό Πεντάγωνο.
