Του Μάνου Οικονομίδη
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Αξία”, το Σάββατο 21 Αυγούστου 2021
Το διακριτό αποτύπωμα της ανθρώπινης σκέψης στη διαδρομή της εναλλαγής γενεών και ιδεών στον… ταπεινό πλανήτη μας, δεν απώλεσε ποτέ την ταυτοτική υπογραφή της αναγνώρισης της υπεραξίας του ατόμου. Της συναίσθησης εσωτερικής ευθύνης, υποχρεώσεων, δικαιωμάτων, ρόλου επιταχυντή της προόδου. Πολίτες. Όπως ακριβώς μας είχε θυμίσει ο Μπαράκ Ομπάμα, στην αποχαιρετιστήρια ομιλία του στην Αθήνα το 2016, προτού παραδώσει τα ηνία της ηγεσίας της Δύσης στον Ντόναλντ Τραμπ.
Ενεργοί πολίτες. Που ωστόσο, αν αυτοεγκλωβιζόμαστε σε αδιέξοδες μοναχικές διαδρομές, στερούμε από τον εαυτό μας, την κοινωνία και τη συνειδητή αναζήτηση της προόδου, τη ζωογόνο υπεροχή της συλλογικότητας. Της πρόσθεσης και του πολλαπλασιασμού, ως μαθηματικών πράξεων της προόδου. Της φυσικής συναπόφασης να συνυπάρξουμε. Να συνεννοηθούμε. Να συμφιλιωθούμε. Να συμβιώσουμε και να συμβάλλουμε στη συνδιαμόρφωση ενός κοινού μέλλοντος.
Στην περίπτωσή μας, η χώρα-μαιευτήριο της Δημοκρατίας, που μας… φιλοξενεί προσωρινά στον χώρο ευθύνης της, επέλεξε εγκαίρως και με ιστορική αυτοπεποίθηση να ενοποιήσει τον βηματισμό της προς το μέλλον με την ευρωπαϊκή οικογένεια. Το γεωγραφικό μόρφωμα, στο οποίο εμείς… δώσαμε το όνομά του, που ενσωματώνει διαφορετικές ιδέες, κουλτούρες, νοοτροπίες και συνειδήσεις, επιδιώκοντας τις συνθέσεις που θα μας επιτρέψουν να πάμε πιο μακριά από όσο θα φτάναμε μόνοι μας.
Η Ευρώπη, επένδυσε διαχρονικά και υποσυνείδητα στην υπεραξία της διαφορετικότητας που ενσωμάτωσε στους κόλπους της. Σε μια εποχή ακραίας παγκοσμιοποίησης και ατροφικών ηγεσιών ωστόσο, είναι προφανές και αυταπόδεικτο ότι πρέπει να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα.
Την πολιτική ενοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκείνη που θυσιάστηκε στο βωμό της δημιουργίας της ζώνης του κοινού νομίσματος. Την αλλαγή επιπέδου και υποδείγματος ηγεσίας, ώστε οι Βρυξέλλες να μην θυμίζουν μια παιδική χαρά βαριεστημένης γραφειοκρατίας, αλλά να μετεξελιχθούν στην πολιτική καρδιά εθνών και κοινωνιών, των αγωνιών, των προτεραιοτήτων και των προσδοκιών τους.
Η συγκυρία δεν ευνοεί τις μεγάλες ανατροπές. Στην ήπειρό μας καλπάζει η ψυχολογία της ακροδεξιάς, που δεν έχει φυσικά μονοδιάστατη κομματική και πολιτική ταυτότητα, αλλά διατρέχει οριζόντια το κοινωνικό γίγνεσθαι. Νοοτροπίες, ρητορική και συμπεριφορά ολοκληρωτισμού, σαν και εκείνου που γέννησε τέρατα και οδήγησε την ανθρωπότητα στο φλερτ με τον αφανισμό τις πρώτες δεκαετίες του προηγούμενου αιώνα. Ακατανίκητη έλξη προς την ανατροφοδότηση του διχασμού και του μίσους, των «κλειστών» κοινωνιών, που φυσικά εκκινούν από κλειστά μυαλά και, κυρίως, κλειστές καρδιές.
Η Ευρώπη που αγαπάμε και στην οποία έχουμε ιστορικό ρόλο «συνιδρυτή», συνεχίζει να μας απογοητεύει. Από την εθνική τραγωδία των Μνημονίων, στο ξεκίνημα της προηγούμενης δεκαετίας, μέχρι την αυτοκαταστροφική διαχείριση του μεταναστευτικού, και σήμερα τη βουλιμική απάθεια μπροστά στην ιστορική ντροπή της Δύσης απέναντι στους πολίτες του Αφγανιστάν, κυρίως τις γυναίκες και τα νεαρά κορίτσια, μπροστά στο δέος της παλινόστησης των ανισόρροπων Ταλιμπάν.
Απαιτείται φυσικά εμπνευσμένη ηγεσία. Δυστυχώς, η Ιστορία μας τιμώρησε, καταδικάζοντας τις γενιές μας να υποφέρουν στα χέρια ατελών προσωπικοτήτων που αντικρίζουν στον καθρέφτη τους παραμορφωμένες πραγματικότητες.