Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Ολοι μας έχουμε τις αγωνίες μας. Oι πολίτες αυτής της χώρας έχουν τις δικές τους, τεράστιες, αγωνίες για το τι μπορεί να τους ξημερώσει. Και μετά διαβάζεις και ακούς κάποιους να έχουν τη δική τους μεγάλη αγωνία, για το αν στην επόμενη Βουλή θα υπάρχει βουλευτής από τη Χ ή Ψ πολιτική οικογένεια. Το επιχείρημα, ατράνταχτο: δεν υπάρχει καμία Βουλή από το 19.. χωρίς βουλευτή με αυτό το επώνυμο. Δεν νομίζω ότι υπάρχει επιχείρημα και ζήτημα που να εξοργίζει περισσότερο τους ψηφοφόρους. Το τελευταίο πράγμα που τους ενδιαφέρει είναι το αν ένα πολιτικό τζάκι ή franchise θα συνεχιστεί ή όχι. Λύσεις στα προβλήματά τους θέλουν, όχι απάντηση στο αν στις επόμενες Βουλές θα υπάρχει Παπανδρέου, Μητσοτάκης, Καραμανλής ή οτιδήποτε άλλο.
Λογικό είναι όποιοι διαχειρίζονται το franchise να αγωνιούν για τη συνέχισή του. Αλλοι καλοπροαίρετα γιατί αφορά την υστεροφημία του «πατριάρχη» της όποιας δυναστείας, άλλοι γιατί φοβούνται ότι με την εξαΰλωσή του θα χαθούν και προνόμια δεκαετιών.
Η πίεση όμως αυτή εξοργίζει πολλές φορές και όσους φέρουν τέτοια ιστορικά ονόματα. Προφανώς δεν θέλουν να νιώθουν ότι είναι αχθοφόροι βαριάς κληρονομιάς και παράδοσης. Ούτε ότι χρωστάνε την πολιτική τους ύπαρξη στο όνομά τους. Οσοι πέτυχαν, άλλωστε, δοκίμασαν την πατροκτονία και έφτιαξαν διακριτό προφίλ.
Η είσοδος στο γήπεδο της πολιτικής είναι πολύ πιο εύκολη για αυτούς. Γιατί έχουν πλεονεκτήματα, αναγνωρισιμότητα, συστήματα υποστήριξης και know how. Είναι όμως πολύ πιο δύσκολη η πορεία στη διάρκεια του αγώνα. Η κερκίδα συγκρίνει με κάθε ευκαιρία, και με μεγάλη σκληρότητα, τον συνεχιστή με τον ιδρυτή. Μπερδεύει ιστορικές περιόδους και δημιουργεί προσδοκίες που είναι νομοτελειακά μη εκπληρούμενες.
Είναι πολλοί οι γόνοι που συνεθλίβησαν από τη σύγκριση.
Αλλά και αρκετοί εκείνοι που αδικήθηκαν λόγω επωνύμου.
Για να επιστρέψουμε στην αρχή όμως, η συζήτηση για το πόσο κρίσιμο είναι να υπάρχει σε μια σύνοδο της Βουλής το Α ή Β μέλος μιας πολιτικής οικογένειας είναι πάρα πολύ άκαιρη, επικίνδυνα άκαιρη. Ζούμε σε αντισυστημικούς καιρούς αλλά και σε μια περίοδο που ο κόσμος έχει αγανακτήσει με όσους κυβέρνησαν τον τόπο για δεκαετίες. Είναι ήδη δύσκολο για κάποιον με βαρύ επώνυμο να κριθεί ανάλογα με την προσωπικότητα και τις ικανότητές του και μόνον· αυτή η συζήτηση το κάνει αδύνατον.
Υπάρχει όμως και το άλλο ζήτημα. Γιατί οι καταναλωτές εμπιστεύονται τα franchises σε όλο τον κόσμο; Επειδή ξέρουν ότι αν παραγγείλεις μια τυρόπιτα από franchise μιας μεγάλης «αλυσίδας», θα φας ακριβώς την ίδια, όποτε και όπου και αν τη φας. Ενώ με τα πολιτικά franchises έχεις πάντοτε τον κίνδυνο άλλο προϊόν να έχεις πλάσει στο μυαλό σου, άλλο να περιμένεις και άλλο να γεύεσαι τελικά στην πράξη.