Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Εμείς βράζουµε στο ζουμί μας και βγάζουμε τα μάτια μας. Γύρω μας, όμως, συμβαίνουν πράγματα που είναι σημαντικά αλλά και απρόβλεπτα, και μας αφορούν. Η Τουρκία μοιάζει να τράβηξε το σχοινί στις σχέσεις της με τη Δύση παραπάνω από όσο άντεχε. Ο Ερντογάν ενδεχομένως να μην κατάλαβε και ο ίδιος πόσο άλλαξε ο κόσμος μετά τη ρωσική επέμβαση στην Ουκρανία. Το μπλόκο στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ έχει προκαλέσει απίστευτο εκνευρισμό τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και στην Ευρώπη. Το ίδιο και το «παιχνίδι» που παίζει η Τουρκία με τη Ρωσία, προκειμένου να παρακαμφθούν οι δυτικές κυρώσεις. Ολοι πλέον γνωρίζουν ότι οι τεράστιες ποσότητες μικροτσίπ που εισάγει τελευταία η Τουρκία δεν οφείλονται σε δεκαπλασιασμό της παραγωγής της. Το ίδιο ισχύει ασφαλώς και για τα ανταλλακτικά αεορσκαφών.
Οι εξομολογήσεις του τέως υπουργού Εξωτερικών Μάικ Πομπέο έριξαν φως στο τι συνέβαινε στα αμερικανικά κέντρα αποφάσεων σε σχέση με τον Ερντογάν πριν από την Ουκρανία. Είχε συσσωρευθεί πολύς εκνευρισμός από τα όσα συνέβαιναν στη Συρία, αλλά και τις σχέσεις με ακραίες μουσουλμανικές δυνάμεις. Φαίνεται πως ακόμη και στο Πεντάγωνο, που ήταν παραδοσιακά ο μεγαλύτερος υποστηρικτής της Αγκυρας, είναι πολλοί πια που σηκώνουν τα χέρια ψηλά.
Οχι πως η Τουρκία δεν έχει ακόμη απολογητές και συμμάχους. Διαθέτει τέτοιους τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και στο Βερολίνο. Απλά ο Ερντογάν τούς δυσκολεύει με τους χειρισμούς του. Κάτι σημαίνει όταν ο παγίως φιλοτουρκικός Εconomist φτάνει στο σημείο να ασκήσει τόσο σκληρή κριτική στον Τούρκο ηγέτη.
Τι σημαίνουν όλα αυτά για εμάς, εδώ στην Ελλάδα; Οι κυβερνώντες θεωρούν ότι θα περάσουμε μια ήσυχη περίοδο έως το πέρας των ελληνικών και των τουρκικών εκλογών. Υπάρχουν, προφανώς, σχετικές διαβεβαιώσεις από ευρωπαϊκές και αμερικανικές πηγές. Από την άλλη, η Αγκυρα συνεχίζει να κτίζει ένα αφήγημα με δηλώσεις αλλά και αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας της. Εμπειροι αναλυτές αρχίζουν να αναρωτιούνται αν κινήσεις, όπως η δημοσιοποίηση ενός βίντεο κρατικής πολεμικής βιομηχανίας που δείχνει ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος να επιτίθεται σε ελληνικό νησί, είναι κάτι τυχαίο ή αν επιχειρεί να δημιουργήσει αντίστοιχο κλίμα και μέσα στην Τουρκία.
Το βέβαιο είναι ότι μιλάμε για μιαν άλλη Τουρκία, που δεν έχει καμία σχέση με την Τουρκία των Ιμίων ή του 1974. Μια Τουρκία που βρίσκεται σε σαφή αντιδυτική τροχιά και που διακρίνεται από έντονο αντιαμερικανισμό. Και έναν Ερντογάν που βλέπει παντού εχθρούς, αλλά ταυτόχρονα θεωρεί τον εαυτό του ίσο με τον Μπάιντεν, τον Σολτς και τον Πούτιν. Και μια Δύση που σιγά σιγά, και με μεγάλη καθυστέρηση, αρχίζει να αντικρίζει τη νέα πραγματικότητα.