Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Κάποια στιγµή πρέπει να σοβαρευτούμε στο πώς ψηφίζουμε δημάρχους και περιφερειάρχες, γενικώς. Και εμείς οι ψηφοφόροι, αλλά και τα κόμματα που έχουν τεράστια ευθύνη για το ποιους επιλέγουν να στηρίξουν. Η ασυμμετρία ανάμεσα στις απειλές και προκλήσεις, από τη μία, και στην ποιότητα του πολιτικού προσωπικού, από την άλλη, είναι τρομακτική, ειδικά στις μέρες μας. Οι περιφερειάρχες έγιναν πριν από μερικά χρόνια «μικροί πρωθυπουργοί» με τεράστιες εξουσίες και σημαντικούς προϋπολογισμούς. Ηταν μια λογική επιλογή, που όμως υποτίμησε την ελληνική πραγματικότητα. Και τώρα βλέπουμε πολιτικούς που τρέχουν πίσω από τις εξελίξεις, απροετοίμαστοι και με μοναδική ενασχόληση την επικοινωνία.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους δημάρχους. Πολλά νησιά αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα λόγω του υπερτουρισμού, της έλλειψης υποδομών και της κλιματικής αλλαγής. Οι δήμαρχοι συνεχίζουν, όμως, να εκλέγονται στις περισσότερες περιπτώσεις με βάση εντελώς προσωπικά ή τοπικά κριτήρια: σε πόσα βαφτίσια έχουν πάει, πόσα ρουσφέτια έχουν κάνει. Το αποτέλεσμα είναι προβλέψιμο. Οι δήμαρχοι εξαντλούνται σε μια χαζή διαχείριση και τα προβλήματα περιμένουν.
Η ασυμμετρία ανάμεσα στις απειλές και προκλήσεις, από τη μία, και στην ποιότητα του πολιτικού προσω-πικού, από την άλλη, είναι τρομακτική.
Ζούμε, όμως, σε μια εποχή που η διοίκηση είναι σύνθετη και δύσκολη δουλειά. Απαιτεί ικανότητες μάνατζερ. Ενας περιφερειάρχης ή ένας δήμαρχος πρέπει να πάρει ένα έργο από το Α και να το περπατήσει έως το Ω, να εκμεταλλευθεί τους πόρους χρηματοδότησης και να έχει σχέδιο.
Το κεντρικό κράτος δεν μπορεί να κάνει τη δουλειά του αποτελεσματικά εάν η τοπική αυτοδιοίκηση δεν έχει επάρκεια και επαγγελματισμό. Οι συναρμοδιότητες, από το κόψιμο των κλαδιών έως το καθάρισμα των φρεατίων, είναι τόσο μπλεγμένες, άλλωστε, που επιτρέπουν στους τεμπέληδες ή στους ανίκανους να κρυφτούν πίσω από γραφειοκρατικές δικαιολογίες. Οι καταστροφές έρχονται μετά, μαζί και οι εξάστηλοι τίτλοι για το αλαλούμ των αρμοδιοτήτων. Τίποτα δεν αλλάζει ωστόσο, και η ανεπάρκεια με όνομα και υπογραφή χάνεται μέσα στη γενική και άσκοπη «βαβούρα».
Ευθύνη έχει, βεβαίως, και το κεντρικό πολιτικό σύστημα. Οι επιλογές υποψηφίων είναι ανάγκη να γίνονται με σοβαρότητα και με μοναδικό κριτήριο την απάντηση στο ερώτημα «μπορεί να κάνει τη δουλειά;». Ευθύνη έχουμε κι εμείς όλοι. Που κάποια στιγμή πρέπει να σκεφθούμε αν θέλουμε δημάρχους ή περιφερειάρχες για τα πανηγύρια ή για τις πλημμύρες και τα δύσκολα.
