Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αλλάξει τα πάντα. Ανάμεσά τους το πώς θα διεξάγεται ένας πόλεμος από εδώ και πέρα στον 21ο αιώνα. Οι ανατροπές είναι μεγάλες. Ξαφνικά όλοι συνειδητοποιούν ότι μερικά φθηνά μη επανδρωμένα αεροχήματα, του εμπορίου, μπορούν να προκαλέσουν πολύ μεγαλύτερη ζημιά από ό,τι τα πανάκριβα παραδοσιακά πολεμικά αεροσκάφη. Ή ότι το ηλεκτρονικό ρολόι που φοράει ένας αξιωματικός του αντιπάλου και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που χρησιμοποιεί μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να επιλεγούν στόχοι κάποιας επίθεσης. Η συλλογή πληροφοριών έχει αλλάξει πια εντελώς, όπως και το παιχνίδι της προπαγάνδας. Και βέβαια σε όλες αυτές τις αλλαγές διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ).
Η Ουκρανία είχε ετοιμαστεί, σε μεγάλο βαθμό, για τις νέες μορφές πολέμου. Προφανώς με τη συνδρομή των Αμερικανών. Ηταν, για παράδειγμα, έτοιμη να αντιμετωπίσει μαζικές κυβερνοεπιθέσεις. Αυτός ήταν από τους βασικούς λόγους που μπόρεσε να αντισταθεί το πρώτο κρίσιμο διάστημα της ρωσικής επίθεσης.
Ο πόλεμος κερδίζεται όμως και στο πεδίο της επικοινωνίας. Εκεί ο Ζελένσκι αποδείχθηκε μετρ, καθώς κατάφερε να γίνει παγκόσμιος παίκτης και σύμβολο και να κερδίσει την υποστήριξη της κοινής γνώμης στη Δύση. Το έκανε χρησιμοποιώντας τα μέσα μαζικής δικτύωσης καταφέρνοντας να υπερκεράσει έτσι τους δισταγμούς των ηγεσιών, με πρώτο παράδειγμα τη Γερμανία.
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Οτι έχουμε μεγάλη και επείγουσα ανάγκη να πετάξουμε και εδώ στην Αθήνα τα σκουριασμένα «εργαλεία» του χθες και να προσαρμοστούμε στο νέο περιβάλλον.
Είμαστε έτοιμοι στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, για τα πιο απλά σενάρια;
Εχουμε μαζέψει τα καλύτερα ελληνικά μυαλά από την Ελλάδα και τη Διασπορά για να συστήσουμε κέντρα έρευνας αλλά και επιχειρησιακές ομάδες που θα ετοιμάσουν πρακτικά τη χώρα για την επόμενη ημέρα;
Εχουμε ξανασκεφτεί από το μηδέν και χωρίς παρωπίδες πού πρέπει να ξοδευτούν τα χρήματα του Ελληνα φορολογουμένου στον τομέα των εξοπλισμών, ξεφεύγοντας από τις παραδοσιακές μας παραδοχές;
Εχουμε πραγματικά ετοιμαστεί από πλευράς δημόσιας διπλωματίας; Εχουμε προετοιμάσει τη Διασπορά για τον ρόλο που θα της αναλογεί;
Θα περάσει ποτέ η αμυντική μας βιομηχανία στον 21ο αιώνα μακριά από τη φαυλότητα και τον συνδικαλισμό;
Εχουμε καλέσει τα καλύτερα στρατηγικά μυαλά των φίλων μας, π.χ. του Ισραήλ, να μας μιλήσουν για το τι κάνουν εκεί;
Αν μάθαμε κάτι από την Ουκρανία, είναι ότι ο πατριωτισμός είναι ένα συγκλονιστικά απαραίτητο εργαλείο επιβίωσης για ένα κράτος. Δεν φτάνει, όμως, αν δεν παντρευτεί με επαγγελματισμό και ανοικτά μυαλά.
