Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Την ευθύνη για κάθε συστημική αποτυχία-τραγωδία φέρουν όσοι διοικούν τον τόπο την ώρα που συμβαίνει. Χωρίς συζήτηση. Πίσω όμως από την τραγωδία στα Τέμπη κρύβονται αμέτρητες νεοελληνικές παθογένειες. Πρώτα απ’ όλα, η διαχρονική ανεπάρκεια και φαυλότητα του πολιτικού συστήματος. Ο ΟΣΕ εξελίχθηκε σε μια τεράστια μαύρη τρύπα σπατάλης και κακοδιαχείρισης λόγω των πολιτικών και των κομμάτων που κυβέρνησαν τη χώρα για πάρα πολλά χρόνια. Διόριζαν χωρίς τέλος, ξόδευαν χωρίς αύριο και ποιος ξέρει τι άλλο… Η χώρα χρεοκόπησε λόγω και του ΟΣΕ. Ηλθε μετά η τρόικα, η οποία αποφάσισε ότι το ελληνικό πολιτικό προσωπικό δεν ενδιαφέρεται να τον εκσυγχρονίσει και επέβαλε σκληρές περικοπές σε προσωπικό και μισθούς. Από το ένα άκρο πήγαμε στο άλλο. Κατόπιν ήλθαν και οι Βρυξέλλες, οι οποίες αποφάσισαν να σπάσουν τον ελληνικό σιδηρόδρομο σε κομμάτια. Ενα σύστημα διαλυμένο έγινε ακόμη πιο μπερδεμένο με αλληλοεπικαλύψεις ευθυνών. Η ιδιωτικοποίηση δεν ήταν πανάκεια, γιατί η εταιρεία που αποφάσισε να επενδύσει στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ αντιμετώπισε την Ελλάδα σαν μια τριτοκοσμική χώρα ευκαιρίας. Μας… φλόμωσε σε δελτία Τύπου για το «Βέλος» που ποτέ δεν έπιασε (ευτυχώς μάλλον) τη διαφημιζόμενη ταχύτητα, αλλά στην πράξη λειτούργησε χωρίς επαγγελματισμό.
Οπως κάθε νεοελληνική ακτινογραφία, και αυτή εδώ περιέχει έντονα στοιχεία διαπλοκής και λαμογιάς. Διαγωνισμοί ακυρώνονται, μένουν μετέωροι, εταιρικά σχήματα διαλύονται εσκεμμένα, τα πάντα υπερτιμολογούνται, και στο τέλος κανείς δεν ελέγχει πού πήγαν τα χρήματα του ελληνικού λαού. Εχει βέβαια και ανεπαρκή Δικαιοσύνη, καθώς συμβάσεις και διενέξεις εκκρεμούν επί χρόνια στα δικαστήρια. Κανένας σχεδιασμός, όσο αποφασιστικός και αν είναι, δεν έχει νόημα αν πρέπει να περιμένει το ΣτΕ ή το Ελεγκτικό Συνέδριο να ξεμπλέξει διάφορες υποθέσεις.
Η ακτινογραφία θα δείξει ασφαλώς και τα υπόλοιπα κλασικά: έλλειψη αξιοκρατίας και αξιολόγησης, συνδικαλιστές που καταγγέλλουν αλλά εμποδίζουν την εμπέδωση πειθαρχίας και επαγγελματισμού, λίγα ρουσφέτια, άσχετους ανθρώπους σε θέσεις-κλειδιά. Εχει ακόμη και τη συστηματική κλοπή καλωδίων και κομματιών σιδηροδρομικών γραμμών χωρίς καμία συνέπεια. Δεν λείπει τίποτα από την ακτινογραφία. Το μέγα ζήτημα είναι τι κάνουμε, πώς ξεμπλέκουμε αυτά τα κουβάρια που κρατάνε τη χώρα πίσω σε πάμπολλους τομείς, πώς διασφαλίζουμε ότι κάποιο κομμάτι του ελληνικού κράτους δεν θα λιώσει την κρίσιμη στιγμή ή δεν θα επιτρέψει να συμβεί μία ακόμη τραγωδία; Γιατί η αλήθεια είναι ότι αυτήν τη στιγμή είμαστε γυμνοί και αθωράκιστοι, όχι μόνο στα τρένα. Ούτε η επανίδρυση του κράτους, ούτε η τρόικα, ούτε το επιτελικό κράτος, τίποτα δεν έχει καταφέρει να λύσει αυτούς τους γόρδιους δεσμούς που μας καθηλώνουν, και ενίοτε σκοτώνουν…
