Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Ενα περίεργο πράγμα αυτό που συμβαίνει με τη Δύση και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Υποτίθεται πως αυτό που ξεχωρίζει εμάς τους δυτικούς από τον υπόλοιπο κόσμο είναι κάποιες αξίες, που έχουν να κάνουν με τη δημοκρατία και την προστασία των ελευθεριών του ανθρώπου. Μέσα από αυτά τα «γυαλιά» βλέπουμε τον υπόλοιπο κόσμο.
Το εντυπωσιακό είναι, όμως, το πόσο γρήγορα οι δυτικοί ηγέτες πετάνε στα σκουπίδια όλες τις αξίες και τις ευαισθησίες τους, επειδή αυτό επιτάσσουν το συμφέρον και η ανάγκη. Κλασικό και πρόσφατο παράδειγμα ο Σαουδάραβας ηγέτης. Από παρίας του διεθνούς συστήματος μετατράπηκε σε ντάρλινγκ, σε περιζήτητο συνομιλητή. Η δολοφονία Κασόγκι και όλα τα υπόλοιπα ξεχάστηκαν όταν η τιμή του πετρελαίου άρχισε να απειλεί το πολιτικό μέλλον των δυτικών ηγετών. Ο Μπάιντεν παρακαλούσε για ένα ραντεβού, το οποίο και άργησε να πάρει.
H Αθήνα πολύ καλά έκανε μέσα σε αυτό το σκηνικό και άδραξε την ευκαιρία, παίζοντας τόσο το γεωπολιτικό χαρτί όσο και το επενδυτικό. Αυτό εξυπηρετούσε τα ελληνικά συμφέροντα.
Στη μεγάλη εικόνα, όμως, η υποκρισία της Δύσης εντυπωσιάζει. Βέβαια, και την εποχή του Ψυχρού Πολέμου βρισκόταν απέναντι στη Σοβιετική Ενωση, στο όνομα της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτό δεν την εμπόδισε να συνεργαστεί με άπειρους δικτάτορες, και στην Ελλάδα, προκειμένου να ενισχύσει τα συμφέροντά της και να αποτρέψει τη ρωσική διείσδυση.
Απλά, στην εποχή μας έχουν πεθάνει οι ιδεολογίες. Η Δύση έχει χάσει την «πατίνα» της, δεν έχει την ίδια ακτινοβολία που είχε στον υπόλοιπο κόσμο. Ούτε και μπορεί να επιβάλει αξιακούς κώδικες με την ευκολία που το έκανε παλιότερα. Ενα πολύ μεγάλο κομμάτι του πλανήτη δηλώνει απερίφραστα ότι δεν ενδιαφέρεται για το τι πιστεύει το δυτικό μπλοκ.
Η συναλλαγή με κάθε είδους δικτάτορες και με απολυταρχικά καθεστώτα είναι, φυσικά, σαφές ότι έχει να κάνει μόνο με μπίζνες. Τίποτε άλλο. Και εδώ είναι η μεγάλη αντίφαση. Από τη μία, η Δύση αυτοαναλώνεται εσωτερικά σε εμμονές που φτάνουν τα άκρα της πολιτικής ορθότητας και, από την άλλη, κάνει συνεχώς εκπτώσεις και υιοθετεί διπλά στάνταρντ. Καλό είναι να το ξέρουμε ότι, αν μια Χ μεγάλη δυτική χώρα πρέπει να αποφασίσει μεταξύ τού να πουλάει λιγότερα αυτοκίνητα και εμπορεύματα και να επιβάλλει κυρώσεις για λόγους «αξιακούς», το πιθανότερο είναι να κάνει την… πάπια. Η εγκληματική συμπεριφορά ή ο αναθεωρητισμός ενός δικτάτορα-μεγάλου πελάτη θα πρέπει να ξεπεράσει απίθανα όρια πριν πάρουν το πάνω χέρι αξίες και αρχές. Ας το θυμόμαστε αυτό. Μας αφορά.
