Γράφει ο Λευτέρης Χαραλαμπόπουλος
Μιλώντας στην προ ημερησίας διάταξης συζήτηση στη Βουλή για το εξοπλιστικό πρόγραμμα και κυρίως, την επόμενη μέρα, στη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας της Νέας Δημοκρατίας, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προσπάθησε να δώσει μια εικόνα αποφασιστικότητας επιμένοντας ότι αυτός θα ηγηθεί της Νέας Δημοκρατίας στις επόμενες εκλογές που θα γίνουν, κατά δήλωσή του, το 2027, δηλαδή με τη συμπλήρωση της τετραετίας.
Αυτό συνδυάστηκε με μια προσπάθεια να δείξει ότι όντως ακούει τα αιτήματα των βουλευτών (και των υπουργών) και ότι το Μέγαρο Μαξίμου δεν θα είναι τόσο απρόσιτο στα αιτήματά τους, παρότι βεβαίως την ίδια στιγμή προσπάθησε να εξασφαλίσει ότι δεν θα δεχτεί καταιγισμό αιτημάτων για μισθολογικές αυξήσεις σε ορισμένες κατηγορίες που υπουργοί και βουλευτές θεωρούν προνομιακές ξεκινώντας από τους ένστολους, με τον Βασίλη Κικίλια να θέτει πάντως ζήτημα αδικίας ζητώντας αυξήσεις σε όλους τους ένστολους.
Σε αυτό προστέθηκε το τελευταίο διάστημα μια προσπάθεια «επικοινωνιακής αντεπίθεσης» γύρω από τα Τέμπη, στον τόνο ότι όσα λέει η αντιπολίτευση είναι κατά βάση μια θεωρία συνωμοσίας. Μάλιστα, σε αυτό το πλαίσιο ο πρωθυπουργός φέρεται να διαβεβαίωσε τους βουλευτές της κυβερνητικής παράταξης στο «κεκλεισμένων των θυρών» τμήμα της συνεδρίασης της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΝΔ, ότι ανακαλεί τη δήλωση περί λάθους που είχε κάνει για την εξεταστική. Θυμίζουμε ότι σε μία από τις πρόσφατες συνεντεύξεις και με προφανή στόχο να απαντήσει στις αιτιάσεις της κοινής γνώμης ο πρωθυπουργός είχε παραδεχτεί ότι ήταν λανθασμένος ο χειρισμός στην εξεταστική επιτροπή για τα Τέμπη που πρακτικά είχε αρνηθεί κάθε πολιτική ευθύνη. Η αυτοκριτική αυτή είχε αντιμετωπιστεί αρνητικά από αρκετούς βουλευτές γιατί τους παρουσίαζε σαν συνυπεύθυνους στη συγκάλυψη. Τώρα φαίνεται ο πρωθυπουργός να επιθυμεί την αναδίπλωση και την επιστροφή στη γραμμή που πρακτικά λέει «δεν κάναμε τίποτα λάθος».
Εύκολα μπορεί κανείς να κατανοήσει τον πολιτικό υπολογισμό αυτής της τακτικής. Με τη δημοκρατική αντιπολίτευση να μην μπορεί να προσφέρει μια πειστική εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης και τα εμφανή πολιτικά όρια όσων προσπαθούν να «καβαλήσουν το κύμα» της δυσαρέσκειας, ο πρωθυπουργός αισθάνεται ότι θα μπορέσει να πείσει για άλλη μια φορά ότι είναι η λύση της «σταθερότητας». Γι’ αυτό θεωρεί ότι εάν επιδείξει αποφασιστικότητα ως προς το «κεντρικό αφήγημα», αρνούμενος κάθε πολιτική ευθύνη και καταγγέλλοντας την αντιπολίτευση με την αξιοποίηση και την αρωγή πάντα διαφόρων φίλιων ΜΜΕ και ταυτόχρονα «καθησυχάσει» την κοινοβουλευτική ομάδα αφήνοντας «παράθυρα» πιο ευνοϊκής μεταχείρισης του εκλογικού ακροατηρίου, θα μπορέσει να πετύχει μια κρίσιμη εκλογική συσπείρωση και στις επόμενες εκλογές.
Μόνο που δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι αυτός ο υπολογισμός θα πετύχει. Άλλωστε οι δημοσκοπήσεις εδώ και καιρό δεν δικαιολογούν αυτήν την αισιοδοξία.
Και αυτό γιατί η ελληνική κοινωνία δεν αποτελείται ακριβώς από τους αρθρογράφους των φιλικών προς την κυβέρνηση μέσων που τις τελευταίες μέρες αναπαράγουν τη θεωρία ότι η κυβέρνηση δεν έχει καμιά ευθύνη για τα Τέμπη και όσοι προσπαθούν να την εμπλέξουν στηρίζονται σε θεωρίες συνωμοσίας.
Η κυβέρνηση στο θέμα της τραγωδίας των Τεμπών έχει χάσει την κοινωνία. Η ελληνική κοινωνία έχει πλέον μια βαθιά και μη αντιστρέψιμη δυσπιστία προς την κυβέρνηση. Γιατί της αποδίδει μεγάλη και πραγματική ευθύνη για την τραγωδία. Και αυτή δεν σχετίζεται με το ποια ήταν η αιτία της «πυρόσφαιρας», αλλά με την πολιτική ευθύνη, που ανήκει εξ ολοκλήρου στην κυβέρνηση, για το γεγονός ότι εξαιτίας της έλλειψης των απαραίτητων μέσων ασφάλειας, όχι μόνο βρέθηκαν δυο τρένα να κινούνται σε αντίθετη κατεύθυνση στην ίδια γραμμή, αλλά και δεν υπήρχε κανένας τρόπος να αποτραπεί το μοιραίο. Η απώλεια της εμπιστοσύνης της κοινωνίας οφείλεται ακόμη στις πρακτικές «μονταζιέρας», που ακόμη και τώρα δεν ξέρουμε ποιος εμπλέκεται, καθώς και στο «μπάζωμα» που δεν επέτρεψε εξαρχής να έχουμε πλήρη εικόνα.
Και δεν είναι μόνο τα Τέμπη. Η ελληνική κοινωνία δεν εμπιστεύεται την κυβέρνηση ότι είναι προτεραιότητά της να αντιμετωπίσει μια πολύ πραγματική κρίση κόστους ζωής που είναι σε εξέλιξη και που έχει οδηγήσει στο να τελειώνουν οι μισθοί πολύ πριν τελειώσει ο μήνας. Ακόμη περισσότερο δεν της έχει καμία εμπιστοσύνη ότι θέλει και θα καταβάλει κάθε προσπάθεια να φτιάξει ένα αξιοπρεπές δημόσιο σύστημα υγείας ή να ενισχύσει τη δημόσια εκπαίδευση. Πόσο μάλλον όταν βλέπει την κυβέρνηση πρωτίστως να μεθοδεύει τον ερχομό ιδιωτικών σουπερμάρκετ πτυχίων, την ώρα που τα δημόσια πανεπιστήμια αν και διαπρέπουν, είναι υποχρηματοδοτημένα και υποστελεχωμένα.
Όλα αυτά τα γνωρίζουν οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας. Και τα ξέρουν γιατί δεν μιλούν με επικοινωνιολόγους, ούτε με τους αρθρογράφους που ενίοτε γράφουν ως επαγγελματίες απολογητές της κυβέρνησης. Μιλούν με τους ψηφοφόρους τους και γίνονται αποδέκτες της δυσαρέσκειας, τη δυσπιστίας και της διαμαρτυρίας τους.
Αντιλαμβάνονται ότι ακόμη και οι ψηφοφόροι της Νέας Δημοκρατίας δεν πρόκειται να πειστούν από μια επικοινωνιακή αντεπίθεση που δεν θα περάσει προς τα κάτω, ούτε με κάποιες – περιορισμένες και κατά βάση «μεταχρονολογημένες» – «παροχές».
Καταλαβαίνουν ότι το σενάριο ήττας της Νέας Δημοκρατίας στις επόμενες εκλογές είναι πάρα πολύ πραγματικό. Ακόμη και χωρίς εναλλακτική κυβερνητική επιλογή. Άλλωστε στη Δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα, η κοινωνία πάντα αν το αποφασίσει μπορεί να βρει εναλλακτικούς δρόμους και λύσεις.
Και επειδή είναι βουλευτές και όχι απλώς αναλυτές, αυτό που τους ενδιαφέρει πρωτίστως είναι ότι μια εκλογική αποτυχία της ΝΔ σημαίνει λιγότερες βουλευτικές έδρες. Και αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι διακυβεύεται και η βουλευτική έδρα του καθενός από αυτούς.
Η συνειδητοποίηση αυτή αυτομάτως ενεργοποιεί έναν από τους βασικούς μηχανισμούς πολιτικών εξελίξεων που πολύ συχνά προσπερνάμε: το ένστικτο πολιτικής επιβίωσης των βουλευτών.
Μπορεί ακόμη αυτό να μην έχει βγει εντόνως στην επιφάνεια, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχει. Ή ότι δεν «εκμυστηρεύονται» τα παράπονα και τις ανησυχίες τους βουλευτές από εδώ και από εκεί. Ή ότι δεν γίνονται συζητήσεις ή ακόμη και διεργασίες. Ποτέ άλλοτε οι επιλογές του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν δέχονταν τόσο έντονη και «οργανωμένη» εσωκομματική κριτική, ακόμη και αν οι ερωτήσεις υποβάλλονται «για την βελτίωση της κυβέρνησης» όπως προσπαθεί να πείσει το Μαξίμου, ούτε η υπερσυγκέντρωση εξουσιών στο πρόσωπό του και αυτό το υπόκωφο «αποφασίζω και διατάζω» προκαλούσε τόσες αντιδράσεις.
Πιστεύω δε ότι όλα αυτά μπορεί τώρα να φαντάζουν μακρινά, αλλά σύντομα θα γίνουν πολύ πιο καθοριστικά από όσο θα ήθελε και ελπίζει ο πρωθυπουργός.
Ένα από τα βασικά προσόντα στην πολιτική είναι να ξέρεις πότε έχεις εξαντλήσει το πολιτικό σου κεφάλαιο.
