Γράφει ο Γιώργος Λακόπουλος
Περίπου 14 μήνες μετά την αποχώρησή του από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, ένα ερώτημα πλανάται στην πολιτική ομίχλη της χώρας: «Πόσος Αλέξης Τσίπρας υπάρχει μέσα στον Αλέξη Τσίπρα;». Η αλήθεια είναι ότι η παραίτησή του, μετά τη συντριβή του 2023, ήταν τομή στην εγχώρια πολιτική σκηνή: Οδήγησε στην εποχή του μονοκομματισμού, που συνεχίζεται.
Ωστόσο, η φορτισμένη δήλωση που τη συνόδευσε, δεν δικαιώθηκε. Επειδή δεν απέδιδε την πραγματικότητα – σε πολλά μέτωπα. Πρώτο: Ο ίδιος δεν υπέστη την ήττα. Τη δημιούργησε. Πράγματι «το εκλογικό σώμα έδωσε στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ διπλή εντολή, να ανταποκριθεί στον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης και να αλλάξει δραστικά, αν θέλει να διεκδικήσει εκ νέου την κυβέρνηση». Αλλά αυτό ίσχυε κυρίως στις εκλογές του 2019. Όταν ο ίδιος πήρε την ίδια εντολή και την άφησε να εκπνεύσει, ανεκτέλεστη.
Δεύτερο: Άφησε την ηγεσία, αλλά δεν άφησε επιγόνους. Η φράση του «κατανοώ την ανάγκη για ένα νέο κύμα του ΣΥΡΙΖΑ και αποφάσισα να παραμερίσω για να περάσει», δεν είχε περιεχόμενο. Δεν υπήρχε κανένα «νέο κύμα». Μόνο παλιές σπαρασσόμενες «φράξιες» – δύο από τις οποίες είχαν επικεφαλής τον ίδιο. Αν με τη φράση «έχω εμπιστοσύνη στο ανθρώπινο δυναμικό του κόμματός» εννοούσε τον …Στέφανο Κασσελάκη – που δεν είχε σχέση με το κόμμα – σήμερα τον στοιχειώνει…
Τρίτο: Στα κόμματα, ο απερχόμενος αρχηγός εγγυάται τις διαδικασίες της διαδοχής του, αλλά ο Τσίπρας δεν λειτούργησε σαν εγγυητής: Ανέχθηκε οικεία πρόσωπα και συνεργάτες του να τον εμπλέκουν υπέρ ενός υποψηφίου, στον οποίο επέτρεψε να αυτοπαρουσιάζεται ότι ως εκλεκτός του. Τέταρτο: Οι παρεμβάσεις του μετά την παράδοση της σκυτάλης και ιδίως το προνουτσιαμέντο ανατροπής του διαδόχου του, τον έφεραν στο έλεός του. Τα άγρια διώχνουν τα ήμερα πλέον. Όλα μαζί τα προηγούμενα οδηγούν σε ένα συμπέρασμα ότι δημιουργός της κρίσης στον ΣΥΡΙΖΑ είναι ο Τσίπρας.
Οι ήττες του από τον Μητσοτάκη και η επικράτηση του Κασσελάκη είναι πολιτικά αποτελέσματα χειρισμών που ο ίδιος – δεν – έκανε. Ότι μια ετερόκλιτη εσωκομματική συμμαχία – ευεργετημένων από τον ίδιο – τον δείχνει ως αποδιοπομπαίο τράγο, είναι η πληρωμή του κόστους ευθυνών που δεν ανάλαβε στην ώρα τους. Εδώ τελειώνει, λοιπόν, η ιστορία του Αλέξη Τσίπρα; Υπήρξε παρένθεση – απλώς μεγαλύτερη από εκείνη που προέβλεπαν το 2015 οι Σαμαροβενιζέλοι; Καθόλου, αν ληφθεί υπόψη ότι του μένει προσωπικό πολιτικό κεφάλαιο. Με τρία χαρακτηριστικά γνωρίσματα που δεν διαθέτει άλλος στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο: Πρωθυπουργική εμπειρία στα 50 του, έντιμο κυβερνητικό βίο και πολιτική επάρκεια με εντυπωσιακή σκηνική παρουσία.
Τα πολιτικά προσόντα συγκροτούν την προσωπικότητα του πολιτικού ηγέτη και δεν μπαίνουν στον τόκο. Αλλά για να είναι ηγέτης, πρέπει να είναι ηγετικός και η σιωπή δεν υπήρξε ποτέ τεκμήριο ηγετικότητας. Στην ιστορία της πολιτικής, οι ηγέτες υπήρχαν μόνο με έναν τρόπο: Την ανάληψη πρωτοβουλίας, που τους έφερνε στο προσκήνιο, χωρίς το φορτίο του παρελθόντος τους.
Με φόντο την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ και την ανεπάρκεια του ΠΑΣΟΚ, ο Τσίπρας μόλις που προλαβαίνει να εκδηλώσει τη μόνη πρωτοβουλία που του μένει: Συγκρότηση νέου κόμματος με την προσωπική του σφραγίδα. Ως τομή στη δική του την πορεία: Ιδρυτής ενός φορέα θα συνδέσει τον εγχώριο άξονα Αριστεράς – Κεντροαριστεράς με την παράδοση της Ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας.
Αν ο Τσίπρας που έχει μέσα του, σκοπεύει να ποντάρει στη ρουλέτα του μέλλοντος, καλύτερα να το κάνει για την ανάκτηση του φυσικού ρόλου του στη Δημοκρατική Παράταξη. Παρά ως ιντριγκαδόρος ομαδάρχης της, μειοψηφικής, αντικασελλακικής σέχτας ανάκτησης του ΣΥΡΙΖΑ.
Ασφαλώς το θέμα είναι αν θα έχει απήχηση ένα τέτοιο εγχείρημα, από τον πρώην πρωθυπουργό. Ο Αμερικανός πολιτικός, Όουεν Λάφλιν, θα έλεγε: «Αν δεν ρωτήσεις, η απάντηση είναι πάντα όχι».
