Προσωπογραφίες
Οικονομία
Γράφει η Iron Lady
Από πού να ξεκινήσει κανείς με την περίπτωση του Σωκράτη Κόκκαλη. Ο ιδρυτής του Ομίλου Intracom έχει τόσες πολλές και πολλαπλές ιδιότητες στο βιογραφικό του, που η αρίθμηση… κουράζει.
Γιος του εμβληματικού γιατρού και υπουργού της κυβέρνησης του βουνού Πέτρου Κόκκαλη, δαιμόνιο πνεύμα, ανοικτός σε καινούριες προκλήσεις, με παρέμβαση στο πολιτικό σκηνικό και μια αίσθηση «εθνικής ευθύνης» που χαρακτήριζε και κάθε άλλον μεγάλο της γενιάς του, όπως τον Βαρδή Βαρδινογιάννη.
Ίσως όμως, περισσότερο από κάθε άλλη ιδιότητα, εκείνη την οποία θα υπογράψει ο ίδιος στο βιογραφικό της υστεροφημίας του, είναι αυτή του ηγέτη του Ολυμπιακού. Του ανθρώπου που ασχολήθηκε με τον μεγαλύτερο ελληνικό σύλλογο, σταμάτησε τα «πέτρινα χρόνια» του ποδοσφαίρου, και δημιούργησε δυο αυτοκρατορίες, στη «στρογγυλή θεά» και στο μπάσκετ.
Όπως συνέβη και με την ενασχόληση της οικογένειας Βαρδινογιάννη με τον Παναθηναϊκό, η εμπλοκή του Σωκράτη Κόκκαλη με τον Ολυμπιακό διεύρυνε τους ορίζοντές του. Αφύπνισε περαιτέρω ένα γονιδακά ανήσυχο πνεύμα. Τον ανάγκασε σε σύνθετες σκέψεις και την κοστολόγηση των ενεργειών του στο μεγαλύτερο ακροατήριο. Αυτό των φίλων του αθλητισμού.
Ο Ολυμπιακός ήταν το σημείο καμπής και για τον επιχειρηματία Σωκράτη Κόκκαλη. Έγινε… άλλος άνθρωπος. Κινήθηκε πιο γρήγορα από τον ανταγωνισμό και μπροστά από την εποχή του. Και μέχρι και σήμερα, σε ηλικία 85 ετών αποδεικνύει τη διαχρονική αντοχή μιας παλαιάς λαϊκής σοφίας: Η «γριά κότα» έχει το… ζουμί.
Η επένδυση στην ελληνική καινοτομία
Για αρκετές δεκαετίες, και σίγουρα στο ξεκίνημα της διαδρομής του στην Ελλάδα με την Intracom, ο Σωκράτης Κόκκαλης έδειξε να απολαμβάνει την… εμπειρία. Είχε αποφασίσει να επενδύσει στην ελληνική καινοτομία. Να συγκεντρώσει σε μια εταιρεία νέων τεχνολογιών, τα καλύτερα μυαλά της χώρας. Να συνθέσει διαφορετικές γενιές. Να δημιουργήσει υπεραξία καινούριων προϊόντων και να τα εξάγει στο εξωτερικό. Και με αυτή τη φήμη, να διεκδικήσει και να πετύχει καινούριες συμμαχίες με εταιρείες στο εξωτερικό, στις χώρες-πυλώνα της παγκόσμιας οικονομίας. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, στη Γερμανία, στη Μεγάλη Βρετανία, στη Γαλλία. Παντού…
Ο Σωκράτης Κόκκαλης εμπνεύστηκε μια εταιρεία που θα γινόταν πρεσβευτής της θετικής φήμης και του ονόματος μιας Ελλάδας που μπορεί να ηγηθεί και να πρωταγωνιστήσει της μεγάλης επανάστασης των νέων τεχνολογιών.
Για τα δεδομένα της εποχής και του μεγέθους της χώρας μας, τα κατάφερε… και με το παραπάνω. Η καινοτομία παραμένει μέχρι και σήμερα το βασικό ζητούμενο και ο θεμελιώδης πυρήνας της ανάπτυξης κάθε προηγμένης οικονομίας. Και χρηματοδοτείται γενναιόδωρα από την ακαδημαϊκή έρευνα.
Ο Σωκράτης Κόκκαλης ταξίδεψε, στο θέμα αυτό, τη ματιά του πολύ μπροστά από την εποχή του. Προετοίμασε το μέλλον στο οποίο ήθελε να πρωταγωνιστήσει. Και έτσι, κατάφερε να επιβιώσει.
Πάμε… Στοίχημα ότι δεν ξεμπλέκουμε εύκολα μαζί του;
Φυσικά, «το διαμάντι του στέμματος» για την Intracom υπήρξε για πολλά χρόνια η προνομιακή, σχεδόν αποκλειστική συνεργασία με τον ΟΠΑΠ. Που διατηρήθηκε, έστω σε… υποτυπώδη μορφή, και μετά την αγορά του Οργανισμού από την κοινοπραξία των Τσέχων και του Δημήτρη Μελισσανίδη.
Η ενασχόληση με τον Ολυμπιακό και τον ελληνικό αθλητισμό ευρύτερα, τον βοήθησε και σε αυτό το μέτωπο, να καταλάβει… μεγάλες αλήθειες. Όπως για παράδειγμα, ότι οι κοινωνίες γοητεύονται από το εύκολο κέρδος. Από τον στοιχηματισμό. Και η εμπλοκή της Intracom με το Στοίχημα, της επέτρεψε να γιγαντώσει τα κέρδη της. Και κατά συνέπεια την παρέμβασή της.
Η «ιστορία επιτυχίας» με το ελληνικό Στοίχημα, έδειξε στον Σωκράτη Κόκκαλη ότι θα έπρεπε να επαναλάβει το πείραμα και εκτός συνόρων. Και το έκανε. Η εταιρεία του άρχισε να εξασφαλίζει πολυετή συμβόλαια για τυχερά παιχνίδια, με Πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως το Οχάιο, που διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην εκλογή του Προέδρου των ΗΠΑ.
Πάμε στοίχημα ότι ο Σωκράτης Κόκκαλης δεν το έκανε τυχαία αυτό; Και επίσης ότι… δεν ξεμπλέκουμε εύκολα μαζί του; Τόσο ως φυσική παρουσία, όσο κυρίως ως επιχειρηματική και ταυτοτική κληρονομιά και υστεροφημία;
Η αναδιάρθρωση που… έπιασε στον ύπνο τον ανταγωνισμό
Τα τελευταία χρόνια, η Intracom ήταν σκιά του παλαιού εαυτού της. Όχι όμως και ο Σωκράτης Κόκκαλης. Οι σημαντικές απώλειες κερδών και το πλήρωμα του χρόνου, δηλαδή η ηλικία του, που δεν αφήνει κανέναν… ανεπηρέαστο, τον ανάγκασαν και πάλι να σκεφτεί διαφορετικά. Και να σκεφτεί γρήγορα.
Έτσι, πούλησε, απέκτησε σημαντική ρευστότητα, και επένδυσε εκ νέου, στοχευμένα και μεθοδικά, σε καινούριες αγορές και τομείς δραστηριοποίησης. Το real estate, ο τουρισμός, οι υπηρεσίες, υποκατέστησαν στο μυαλό του Σωκράτη Κόκκαλη το «Ιερό Δισκοπότηρο» της επιτυχίας και της δημιουργίας.
Σήμερα, ο Όμιλος του διακρίνεται από σταθερή υγεία, και οι προωθητικές κινήσεις του σε τομείς που μέχρι πρότινος… δεν γέμιζαν το μάτι, έχουν αναγκάσει και άλλες επιχειρηματικές κοινοπραξίες να τον παρακολουθούν, για να διαπιστώσουν… που το πάει. Και όπως συνέβη πολλές φορές στο παρελθόν, να τον ακολουθήσουν.
Κάπου εκεί έξω, το χαρακτηριστικό «χο-χο-χο», που συνόδευε τις παρουσίες του Σωκράτη Κόκκαλη στις συνεντεύξεις Τύπου την εποχή που ήταν ηγέτης του Ολυμπιακού, ακούγεται και πάλι. Αυτή τη φορά, με ακροατήριο τον επιχειρηματικό κόσμο. Σε εποχές μετά-κρίσης και διαρκούς αβεβαιότητας. Τότε που μόνο οι σκληροί επιβιώνουν…
«Οι πολιτικοί… είναι φίλοι μας»
Παραφράζοντας τη σχετική διάσημη φράση από τον ελληνικό κινηματογράφο, εκτός από τους… Γερμανούς, και οι πολιτικοί είναι φίλοι μας.
Για τους επιχειρηματίες μιλάμε. Τους ισχυρούς της οικονομίας και του χρήματος. Εκείνους που έχουν στα χέρια τους εξουσία, αλλά εξαρτώνται από την εξουσία της υπογραφής ενός πολιτικού.
Ο Σωκράτης Κόκκαλης ήταν ίσως ο περισσότερο… προχωρημένος επιχειρηματίας στις σχέσεις του με το πολιτικό σύστημα. Με κίνδυνο να… παρεξηγηθεί. Ακόμη και όταν του ασκήθηκε κριτική, ή όταν βρέθηκε υπό δικαστικές έρευνες.
Ο ιδρυτής της Intracom ήξερε να τιμά τις φιλίες του. Να μην «πουλάει» ανθρώπους. Και ίσως η πιο χαρακτηριστική ήταν η αναγνώριση για τον Ανδρέα Παπανδρέου, τον οποίο δεν «πούλησε», σε αντίθεση με άλλους ισχυρούς του χρήματος, ούτε την περίοδο του λεγόμενου «βρώμικου 89».
Ίσως για τον πρόσθετο λόγο ότι έβλεπε στο πρόσωπο ενός μοναδικά χαρισματικού πολιτικού όπως ήταν ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ, έναν ηγέτη που μπορούσε να κρατήσει ψηλά τη σημαία της χώρας. Όχι να την αφήσει να την… πάρει ο αέρας, όπως συνέβη στα Ίμια το 1996, από το καθεστώς Σημίτη.
