Γράφει ο Βασίλης Ταλαμάγκας
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “One Voice”, την Κυριακή 11 Αυγούστου 2024
Οι Αμερικανοί Πρόεδροι τις τελευταίες δεκαετίες είχαν επιμείνει ότι το ελεύθερο εμπόριο και η παγκοσμιοποίηση εξυπηρετούσαν καλύτερα τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Η κυρίαρχη ιδεολογία έλεγε ότι τα οφέλη της παγκοσμιοποίησης για τις αμερικανικές εταιρείες θα κυριαρχήσουν και στην υπόλοιπη κοινωνία.
Ενάντια στο ελεύθερο εμπόριο, τόσο ο Μπάιντεν αλλά κατεξοχήν ο Τραμπ , ευνόησαν τις πολλαπλές κρατικές παρεμβάσεις στο διεθνές εμπόριο, κυρίως την αύξηση των υπαρχόντων δασμών.
Όποιος κι αν εκλεγεί, (Τραμπ η Καμαλα Χάρις ) , οι ΗΠΑ πρέπει να δώσουν ένα νέο μεγάλο πόλεμο , τον εμπορικό .
Πολλές αμερικανικές εταιρείες ακόμη και όσες πλούτισαν είχαν αλλάξει τις προσδοκίες τους για τα κέρδη ως απάντηση στον ανταγωνισμό που αντιμετώπιζαν από νέες, ισχυρές εταιρείες εκτός ΗΠΑ κυρίως Κινεζικές και Ινδικές .
Οι αμερικανικές εταιρείες απαιτούσαν προστασία από αυτούς τους ανταγωνιστές. Ως εκ τούτου, κατεύθυναν την μεγάλη μάζα προς τον οικονομικό εθνικισμό. Τραμπ και Μπάιντεν υιοθέτησαν έτσι πολιτικές υπέρ των δασμών που προστάτευαν τα κέρδη πολλών εταιρειών και όχι τα εισοδήματα των εργαζομένων.
Ένα βασικό επιχείρημα ήταν ότι «οι δασμοί προστατεύουν τις θέσεις εργασίας». Ξεκίνησε μια πολιτική αντιπαράθεση ανάμεσα στους υπερασπιστές του «ελεύθερου εμπορίου» και σε εκείνους που απαιτούσαν «προστασία».
Οι καπιταλιστικές οικονομίες σχεδόν πάντα φέρνουν το ελεύθερο εμπόριο, ενάντια στους υποστηρικτές της θέσης, «υπέρ των δασμών » .
Και οι δύο πλευρές ανταγωνίζονται επίσης για να προσελκύσουν την υποστήριξη του κοινού και ιδιαίτερα των ψηφοφόρων προκειμένου να επιβάλουν πολιτικές.
Στην πράξη, όμως, ούτε οι δασμοί ούτε το αντίθετό τους, το ελεύθερο εμπόριο, προστατεύουν απαραίτητα τις θέσεις εργασίας. Στην καλύτερη περίπτωση, και οι δύο προστατεύουν ορισμένες θέσεις εργασίας, με τίμημα την απώλεια άλλων.
Δεδομένου ότι η Κίνα είναι ο κύριος στόχος των δασμολογικών πολιτικών των ΗΠΑ και της Ε.Ε., είναι σημαντικό να δούμε πώς η Κίνα μπορεί να αντιδράσει με τρόπους που απειλούν μεγάλες απώλειες θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ και την Ε.Ε.
Η επιβολή δασμών δίνει κίνητρα στην Κίνα να αντισταθμίσει το μεγαλύτερο μέρος ή το σύνολο αυτής της ζημίας μετατοπίζοντας την παραγωγή της στον κόσμο εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ε.Ε. και ιδιαίτερα στους εταίρους της BRICS.
Όλες αυτές οι αλλαγές θα επηρεάσουν πολλές βιομηχανίες των ΗΠΑ και της Ε.Ε. και τις θέσεις εργασίας που διατηρούν.
Θα αλλάξει την κρατούσα κατάσταση ο νέος αμερικανος πρόεδρος που θα εκλεγεί ;
Με δεδομένο ότι ο Τραμπ είναι πάντα απρόβλεπτος μπορεί να αλλάξει στάση στο θέμα των δασμων για Ευρώπη και Κίνα και να «σηκώσει τους τόνους » της αντιπαράθεσης σε γεωπολιτικο επίπεδο .
Αν ένα πράγμα δεν θέλει ο Τραμπ , είναι να χανει στην οικονομία …