Τη μεταπολιτική την εισήγαγε πρώτος στον δημόσιο λόγο ο Ευάγγελος Βενιζέλος με όρους θετικούς – ως υπερβατική και προωθητική προοπτική απέναντι στα αδιέξοδα των εν Ελλάδι κομματικών κατεστημένων, στερεοτύπων και συγκρούσεων.

«Με ενδιαφέρει», είχε πει, «κάτι πολύ περισσότερο από την πολιτική. Η μεταπολιτική. Μια πολιτική που δεν είναι αιχμάλωτη των σκοπιμοτήτων της συγκυρίας, που δεν φλερτάρει ούτε άμεσα ούτε έμμεσα και κομψά με τον λαϊκισμό. Ο ενεργός και ενήμερος πολίτης δεν αφήνει ανυπεράσπιστο το πεδίο της πολιτικής, δηλαδή το πεδίο της Ιστορίας εν τω γίγνεσθαι, στα χέρια μιας στερεοτυπικής αντιπαράθεσης μεταξύ κομμάτων». Και είχε εκφράσει την ελπίδα να είναι αρκετοί εκείνοι που συμμερίζονται αυτή την προσέγγιση, «που έχουν κουραστεί από μια επιδερμική, επικοινωνιακή, συγκυριακή και στενά κομματική αντίληψη περί πολιτικής που είναι πολύ συχνά ανιστόρητη».

Τη μεταπολιτική επικαλείται τώρα, με εντελώς αντίστροφους και αρνητικούς όρους, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος – ως μια απο-ιδεολογικοποιημένη πολιτική μετάλλαξη όπου κυριαρχούν η εικόνα και τα πρόσωπα.

«Είμαι αναγκασμένος να πω ότι η μεταπολιτική -η έμφαση στο πρόσωπο και την εικόνα- έχει διεισδύσει εκεί που δεν το περιμένει κανείς. Είναι προφανές ότι στη συνέχεια θα υπάρχει η ίδια επιμονή για την Αριστερά και την ουσία της πολιτικής», είπε μετά το σεισμικό πέρασμα του Στέφανου Κασσελάκη από τις εσωκομματικές κάλπες του ΣΥΡΙΖΑ.

Κάπου ανάμεσα στους δύο ορισμούς, όμως, ίσως ελλοχεύει το κενό από το οποίο ξεφύτρωσε το φαινόμενο Κασσελάκη – ένα φαινόμενο που δεν αφορά μόνον τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά ολόκληρο το πολιτικό σύστημα. Και σφραγίζει εκκωφαντικά την απόσταση ανάμεσα στην πραγματική κοινωνία και τις κομματικές βαρονίες, είτε της Αριστεράς είτε της Δεξιάς.

Ναι, μπορεί η πραγματική κοινωνία (και ειδικά οι νέοι) να είναι απολιτίκ, ινσταγκραμική και απο-ιδεολογικοποιημένη, να μη δακρύζει με τον Μαρξ και να μην ομνύει στον Μίλτον Φρίντμαν, και να διαλέγει ηγέτες και κυβερνήσεις με όρους ροκ σταρ. Αυτή είναι όμως η κοινωνία κι εάν έχει ανάγκη από νέο πολιτικό όραμα και νέα αξιακή στράτευση είναι ευθύνη των δημοκρατικών κομμάτων να την εμπνεύσουν. Εάν δεν μπορούν, ή επιμένουν να το κάνουν με όπλα ενός εξαντλημένου παρελθόντος, έχει κάθε δικαίωμα να δοκιμάσει την τύχη του ο Στέφανος Κασσελάκης. Ή ο επόμενος ροκ σταρ…