Του Μάνου Οικονομίδη
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Αξία”, το Σάββατο 29 Ιουλίου 2023
Η διαρκής, επίμονη και ανατροφοδοτούμενων αντοχών προσπάθεια της ανθρώπινης σκέψης να κατανοήσει τα εφαλτήρια, τις διαδρομές και τους λιμένες προορισμού του «ταξιδιού». Της διαδρομής λαών και κοινωνιών, εθνών, σε μονοπάτια αναζήτησης της προόδου και της φυσικής έλξης που ασκεί.
Με το δικό μας έθνος, η… επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά. Μια ταυτοτική «ατέλεια» του εθνικού dna, που καθιστά δυσερμήνευτη την ιχνηλάτηση, πόσο μάλλον την εξήγηση της διαδρομής, στο σύνολό της. Από τις αφορμές που μας παρακινούν να ξεκινήσουμε, μέχρι εκείνες που μας θωρακίζουν με αντοχές για να συνεχίσουμε, και από εκεί σε εκείνες που μας προσφέρουν οπτικές του φωτός το οποίο προσδοκούμε ότι υπάρχει στο τέλος του ταξιδιού. Στο λιμάνι προορισμού.
Μια κοινωνική, εθνική, συλλογική και ατομική συνθήκη υπερδεκαετούς κρίσης, με τη μια εκδοχή της να δίνει την αχρείαστη σκυτάλη στην επόμενη, με ένταση, πάθος, πείσμα, και οι σωρευτικές επιπτώσεις των ανατροφοδοτούμενων κρίσεων να πολλαπλασιάζουν τις γκρίζες πινελιές στον εθνικό ορίζοντα.
Κάποια στιγμή, η κοινή λογική υπαγορεύει το φρένο. Την ανάκληση της διαδρομής του κατήφορου, την επανακάλυψη της διαδρομής προς την πρόοδο. Ο Ελύτης το είχε περιγράψει εκκωφαντικά, με τη διαρκή προτροπή να κάνουμε ένα άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά.
Στην παρούσα εκδoχή του έθνους μας, προβληματική αλλά αδιαπραγμάτευτα περήφανη, η φθορά μας πρόλαβε προ πολλού. Και η Ελλάδα μας μοιάζει εγκλωβισμένη στην παρακμή. Όχι μόνο και όχι τόσο επειδή συρρικνώθηκε ηχηρά το επίπεδο του αποτυπώματος της ηγεσίας, σε κάθε εκδοχή της δημόσιας σφαίρας. Αλλά επειδή εμείς οι ίδιοι, η ενεργή κοινωνία, οι πολίτες με την έννοια που τους αποθέωσε ο Μπαράκ Ομπάμα στην προ ετών ομιλία του στην Αθήνα, μοιάζουμε να αρνούμαστε να αφήσουμε πίσω μας την παρακμή.
Είναι ζήτημα εσωτερικής συζήτησης. Και απόφασης. Να πάμε από το «γιατί», στο «γιατί όχι». Και να μην κοιτάξουμε πίσω…