Ομιλία του Εισηγητή του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής Κώστα Σκανδαλίδη για τον προϋπολογισμό του 2023.
Απορρίπτουμε τη Βαθιά Συντηρητική Λογική και την Αδιέξοδη Πολιτική της Κυβέρνησης
Α
Πανδημία και Πόλεμος. Έρχεται βαρύς χειμώνας. Το σπιράλ των κρίσεων καλά κρατεί. Οι επιπτώσεις στην οικονομία είναι δραματικές:
Τα επιτόκια ανεβαίνουν.
Το κόστος ζωής αυξάνεται ανεξέλεγκτα.
Οι οικονομίες μετά από μια μεταβατική φάση οδηγούνται σε ύφεση.
2023: μια ακόμη δύσκολη χρονιά.
Υψηλές τιμές της ενέργειας, γεωπολιτική αστάθεια και οικονομικές αβεβαιότητες. Και μείωση της αγοραστικής δύναμης. Αναμένεται να επιβραδύνουν την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας και ακόμη πιο πολύ της ευρωπαϊκής.
Οι ηγεσίες της Ε.Ε. επιστρέφουν στο «εθνικό τους κάστρο». Αδυνατούν να αξιολογήσουν την κατάσταση. Αμύνονται σε κάθε ζήτημα που απαιτεί συλλογικές αποφάσεις και έχει επιπτώσεις στις εθνικές οικονομίες. Προτάσσουν ακόμη μια φορά την προστασία των εθνικών τους επιδιώξεων.
Τραγελαφικό είναι το θέαμα. Παράλυτα ευρωπαϊκά όργανα που μεταθέτουν από μήνα σε μήνα επείγουσες αποφάσεις. Αδιανόητα πλαφόν που προτείνονται προσχηματικά στην ενέργεια. Εμφανής αδυναμία συνεννόησης και παραλυτική ισορροπία. Δε συμβαδίζουν με οποιαδήποτε αισιόδοξη προοπτική.
Οι φθινοπωρινές εκτιμήσεις της Κομισιόν για το 2023 προβλέπουν:
Αναιμική ανάπτυξη μόλις 0,3%
Τον πληθωρισμό να παραμένει υψηλός, με το δυσμενές σενάριο 7% για το ’23 και έως 5% για το ’24.
Τη μείωση της κατανάλωσης ως αποτέλεσμα της δραματικής περιστολής του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος που επιβραδύνει την ανάπτυξη.
Την αύξηση των επιτοκίων και τη γενικευμένη αστάθεια που θα μειώσουν το ρυθμό αύξησης των επενδύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο το 2023.
Β
Εν τω μεταξύ η Ελλάδα σε ένα κόσμο τρικυμίας και μια Ευρώπη άβουλη και εσωστρεφή:
Συνεχίζει ανεπίγνωστη στον ίδιο και απαράλλακτο δρόμο.
Σπαταλά την προίκα του Ταμείου Ανάκαμψης ασυλλόγιστα.
Καθυστερεί δραματικά την υλοποίηση του ΕΣΠΑ.
Ακολουθεί την πολιτική του «βλέποντας και κάνοντας».
Και μια ασυνάρτητη πολιτική παροχών χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα για τη μεγάλη πλειοψηφία νοικοκυριών, πολιτών, επιχειρήσεων.
Η Κυβέρνηση:
Προβάλλει ακατάπαυστα τους ευημερούντες αριθμούς της και τα ποσοστά των επιτευγμάτων της.
Κρύβει κάτω από το χαλί τα αξεπέραστα δομικά προβλήματα που καθιστούν την πορεία της οικονομίας έρμαιο των κυκλικών κρίσεων, το μέλλον της ανάπτυξης αβέβαιο και τη ζωή των πολιτών κάθε μέρα που περνά και περισσότερο φτωχή και αδιέξοδη.
Σε αυτό το περιβάλλον κύριοι της Κυβέρνησης φέρνετε τον 4ο και τελευταίο προϋπολογισμό σας.
Δε διεκδικεί καμιά πρωτοτυπία παρά το ότι τον εμφανίζετε ως ιστορικό και μοναδικό καθώς επαίρεστε ότι είναι εκτός μνημονιακής επιτήρησης και ενισχυμένης εποπτείας.
Κινείται ακριβώς στο ίδιο κλίμα, στην ίδια γραμμή με τους προηγούμενους τρεις, παραθέτοντας ένα ακόμη success story.
Ένα ευχάριστο σενάριο στη σφαίρα του επιθυμητού.
Έχετε κακή σχέση με τους αριθμούς και χειρότερη σχέση με τα ουσιαστικά προβλήματα της ανάπτυξης και της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Αντίθετα με τις έωλες επιδιώξεις σας, είναι πιστό αντίγραφο της αποτυχημένης, συντηρητικής, αναποτελεσματικής και βαθιά άδικης και αντικοινωνικής οικονομικής συνταγής σας.
Γ
Ξεκινώ με το μείγμα της δημοσιονομικής πολιτικής. Σπεύδω ευθέως να τοποθετηθώ στο κορυφαίο ζήτημα του καιρού μας: τον πληθωρισμό και το κόστος ζωής.
Ο πιο άδικος φόρος είναι αυτός που πληρώνουν οι πολίτες και τα νοικοκυριά για τον πληθωρισμό. Θα το πω απλουστευτικά για να το καταλάβετε. Ο πληθωρισμός των φτωχών είναι πολύ μεγαλύτερος από τον πληθωρισμό των πλουσίων.
Καθώς η ανεξέλεγκτη αγορά στην οποία σε αντίθεση με τις προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες ο ανταγωνισμός δε λειτουργεί με αποκλειστική ευθύνη της κυβέρνησης, η διανομή του εισοδήματος αλλάζει δραματικά υπέρ των κερδών και κατά των μισθών (δείτε για παράδειγμα τις διαφορές στην τιμή του ίδιου προϊόντος, της ίδιας εταιρείας, στο ράφι μιας χώρας της ΕΕ και ενός ελληνικού σουπερμάρκετ).
Τα κέρδη της βιομηχανίας, του μεγάλου εισαγωγικού χονδρικού και λιανικού εμπορίου συνεχώς διευρύνονται. Ενώ οι μισθοί αυξάνονται με ρυθμούς που δεν καλύπτουν ούτε μικρό ποσοστό του τιμαρίθμου.
Πιο συγκεκριμένα:
Η ακρίβεια οδηγεί στην αύξηση περαιτέρω των έμμεσων φόρων σε σχέση με τους άμεσους. Συνεχίζεται και το 2023 η διεύρυνση της αναλογίας καθώς και με την αίρεση της αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού που είναι αμφίβολη λόγω της επαναλαμβανόμενης ετήσιας αναξιοπιστίας των προβλέψεων της Κυβέρνησης, οι πολίτες θα πληρώσουν επιπλέον 1 δις ευρώ.
Για να μην το ξεχνάμε, σας υπενθυμίζω ότι για το 2022 προβλέπατε εναρμονισμένο δείκτη κατανάλωσης στο 0,8% και εκτιμάται τελικά ότι θα κυμανθεί στο 9,7%. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο στις προβλέψεις σας που κάθε χρόνο αποδεικνύονται αναξιόπιστες. Είναι και στους υπολογισμούς σας που είναι επιλεκτικοί και μεροληπτικοί προκειμένου να δικαιώσουν την πολιτική σας. Είναι στο αποτέλεσμα της πολιτικής σας. Που αντί η χώρα να εμφανίζει πληθωρισμό από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη, καταλήγει ξανά σήμερα να είναι από τους υψηλότερους. Τι δείχνει αυτό; Ότι η ελληνική οικονομία συνεχίζει να έχει τεράστια δομικά προβλήματα. Προβλήματα που επιτρέπουν σε ολιγοπωλιακές δομές να κερδοσκοπούν ασύστολα. Κι εσείς, αντί να τις ρυθμίζετε, τις επιδοτείτε.
Ενώ είχατε επίγνωση αυτής της εικόνας, που ήταν ίδια το 2019, θέσατε ως βασική προτεραιότητα τη μείωση της φορολογίας της μεγάλης ακίνητης περιουσίας, των επιχειρήσεων και των μερισμάτων στα χαμηλότερα επίπεδα της Ευρώπης. Κορυφαία πρόκληση η προνομιακή φορολόγηση των “golden boys”. Ενώ γνωρίζετε την επίπτωση της ακρίβειας στην αγοραστική δύναμη των πιο ευάλωτων στρωμάτων, συνεχίσατε να φορολογείτε ακριβά τους Έλληνες με τους πολύ υψηλούς φόρους κατανάλωσης που πληρώνουν δυσανάλογα υψηλές τιμές. Και ταυτόχρονα ελαφρύνατε φορολογικά ακόμη και όσους κερδοσκοπούν. Αποτέλεσμα: η διαρκής διεύρυνση της ανισότητας. Σε αυτό το άδικο δημοσιονομικό μίγμα που βρήκατε και ενισχύσατε, προστέθηκε ο υψηλός πληθωρισμός τον τελευταίο ενάμιση χρόνο που καταρρακώνει τα νοικοκυριά. Για να δικαιολογήσετε την απαράδεκτη πολιτική σας παίρνετε ημίμετρα, πολλές φορές ανεφάρμοστα. Η υπερφορολόγηση των ενεργειακών κολοσσών είναι το πιο επιτυχημένο ανέκδοτο για την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Και τα κοινωνικά στρώματα με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα; Αυτά πληρώνουν το μάρμαρο.
Σύμφωνα με το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ, το 2022 οι απώλειες αγοραστικής δύναμης φθάνουν στο 40% για νοικοκυριά με μηνιαίο εισόδημα έως 750 ευρώ και στο 9 – 14% με εισόδημα έως 1100 ευρώ.
Επιπλέον, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ήδη δείχνουν αύξηση της φτώχειας το 2020 και αύξηση της ανακατανομής του εισοδήματος το 2019 και το 2020.
Και τέλος, σύμφωνα με τη Eurostat, μόλις το 6,9% των ελληνικών νοικοκυριών αύξησε το εισόδημά του το 2021 σε σχέση με το 2020 (δεύτερη χειρότερη επίδοση μετά την Ιταλία), ενώ το 26,3% είδε μείωση εισοδήματος (δεύτερη χειρότερη επίδοση μετά την Κύπρο).
Είναι τεράστια πρόκληση με τη φτώχεια να ξεπερνά το 20% του πληθυσμού να ισχυρίζεστε ότι πολίτες και νοικοκυριά θα σας πουν «καλά περνάμε».
Δ
Πάμε τώρα στην πραγματική οικονομία και τις επιπτώσεις αυτής της πολιτικής στο οικογενειακό εισόδημα.
Ο Κρατικός Προϋπολογισμός προβλέπει μείωση κατά 2 δις ευρώ το 2023 των κρατικών δαπανών που με τους κατά 1 δις ευρώ αυξημένους τόκους η μείωση των πρωτογενών δαπανών γίνεται 3 δις ευρώ. Αυτή η μείωση θα οδηγήσει σε δοκιμασία τις δημόσιες πολιτικές για την προστασία των πιο ευάλωτων στρωμάτων.
Αναρωτιέμαι που πήγε η γαλαντομία σας που έδινε κάθε μήνα σημαντικά ποσά για κάλυψη των αυξημένων τιμολογίων της ενέργειας, όταν για ολόκληρο το 2023 προϋπολογίζετε 1 δις ευρώ; Όσα περίπου ξοδεύατε κάθε μήνα. Ξεμείνατε από καύσιμα;
Και ύστερα μας κατηγορείτε γιατί ισχυριζόμαστε ότι όλα αυτό τον καιρό γίνονται στο βωμό της προεκλογικής παροχής. Μέχρι που ήρθε η νομιμοποίηση των αυθαιρέτων και η δυνατότητα να χτίσει κάποιος εκτός σχεδίου σε λιγότερο από 4 στρέμματα για να οδηγήσουν στο απόγειο την αναξιοπιστία σας. Όλα στο βωμό των εκλογών. Όσο για τη σταθερότητα στην οποία ομνύετε σε ότι αφορά την οικονομία μετά τις εκλογές «ας πάει και το παλιάμπελο».
Ας επανέλθω όμως στο θέμα της ακρίβειας και του κόστους στο οικογενειακό εισόδημα. ας πάρουμε μια οικογένεια μικρομεσαίου εισοδήματος και τις οικονομικές της συναλλαγές με το δημόσιο, τις τράπεζες και την αγορά.
Μια οικογένεια που:
Πληρώνει νοίκι το 35-40% του μηνιαίου εισοδήματός της.
Πληρώνει 15% για μια πιστωτική κάρτα ή ένα καταναλωτικό δάνειο με 8% επιτόκιο.
Έχει κάποιες καταθέσεις με 0,2% επιτόκιο.
Και επιπλέον έρχονται οι λογαριασμοί του ρεύματος, οι αγορές στο σουπερμάρκετ με το ανεκδιήγητο «καλάθι», οι ιδιωτικές δαπάνες στην υγεία και την παιδεία.
Αν αυτή η οικογένεια σε αυτό το κύμα ακρίβειας και με τα εισοδήματα που έχει αντιμετωπίζει αξεπέραστο πρόβλημα στοιχειώδους αξιοπρεπούς διαβίωσης, σας ρωτώ ευθέως:
Για τον εργαζόμενο που ζει με τον κατώτατο μισθό πως περιγράφεται το πρόβλημά του; Προφανώς αντιμετωπίζει τεράστιο ζήτημα επιβίωσης.
Τα νούμερα είναι καταλυτικά. Μόνο στο 1ο εξάμηνο του ’22 σύμφωνα με το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ έχασε 19% της αγοραστικής του δύναμης, ενώ για ολόκληρο το χρόνο πήρε αύξηση 9,7%. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει με τους συνταξιούχους. Ειλικρινά, ηχούν ακόμη στα αυτιά μου οι προεκλογικές δεσμεύσεις του Πρωθυπουργού για τον κατώτατο μισθό. Ούτε λίγο ούτε πολύ, μιλούσε για αύξηση διπλάσια από την εκάστοτε αύξηση του ΑΕΠ.
Ε
Παράλληλα, το ιδιωτικό χρέος φουσκώνει.
Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την ΑΑΔΕ αυξήθηκαν σε άνω των 112,6 δις ευρώ.
Τα κόκκινα δάνεια (κυρίως σε funds) είναι 111 δις ευρώ.
Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στον ΕΦΚΑ σε ένα χρόνο αυξήθηκαν 5,5 δις ευρώ.
Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στην Εφορία έφτασαν σε 9 μήνες τα 6,2 δις ευρώ και οι απλήρωτοι φόροι τα 5,8 δις ευρώ.
Ταυτόχρονα ο Πρωθυπουργός μερίμνησε να πληρώσουν οι μερισματούχοι το δεύτερο χαμηλότερο φόρο στην Ε.Ε. Ενώ την ίδια στιγμή οι συνταξιούχοι και οι μισθωτοί, μέσω του υψηλού ΦΠΑ και του ΕΦΚ κάθε φορά που μπαίνουν στο σουπερμάρκετ καταβάλλουν στον προϋπολογισμό το 24% της αξίας των προϊόντων που αγοράζουν και κάθε φορά που πηγαίνουν στο βενζινάδικο καταβάλλουν πάνω από το 50% της αξίας της βενζίνης.
Οι μερισματούχοι από την κερδοφορία των μεγάλων εμπορικών αλυσίδων, των διυλιστηρίων και των τραπεζών φορολογούνται για τα κέρδη τους με 5%. Βεβαίως γι’ αυτούς το Ταμείο Ανάκαμψης σχεδιάστηκε κομμένο και ραμμένο στα μέτρα τους.
Η ρευστότητα σύμφωνα με τα στοιχεία των τραπεζών κατευθύνεται σε λίγες μεγάλες επιχειρήσεις, και οι υπόλοιποι καταδικάζονται σε οικονομική ασφυξία. Λίγες μεγάλες, ισχυρές και σύγχρονες επιχειρήσεις σε ένα αρχιπέλαγος 200.000 πολύ μικρών και εκατοντάδων χιλιάδων μικρομεσαίων που αφήνονται στο έλεος του θεού.
Σε αυτή την τραγική εικόνα η Κυβέρνηση επικαλείται ανερυθρίαστα την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος για το σύνολο του πληθυσμού και πάνω σε αυτή στήριξε τη συλλογιστική της για τους ευημερούντες αριθμούς στον Κρατικό Προϋπολογισμό που συζητάμε. Γνωρίζοντας ωστόσο ότι αυτό δεν είναι παρά ένα φύλλο συκής απέναντι στη σκληρή πραγματικότητα:
Ότι με την πολιτική σας, οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι και οι πλούσιοι πλουσιότεροι. Αυτή είναι η πραγματικότητα απέναντι στο Πρωθυπουργικό ευφάνταστο σενάριο για ευημερούσα Ελλάδα.
ΣΤ
Για μας δεν υπάρχει καμία έκπληξη για το ότι η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει απογοητευτικές επιδόσεις και στα πεδία τα οποία συνήθως διαφημίζει. Και αυτό γιατί:
Το αναπτυξιακό της υπόδειγμα είναι επιεικώς αναποτελεσματικό.
Η ανάπτυξη εξακολουθεί στην πεπατημένη των προηγούμενων χρόνων και θα συνεχίσει και το 2023 να στηρίζεται στα «ξύλινα πόδια» της κατανάλωσης. Από αυτή προέρχεται το μεγαλύτερο μέρος του παραγόμενου ΑΕΠ.
Ενώ ταυτόχρονα η αύξηση του πάγιου σχηματισμού κεφαλαίου αδυνατεί να καλύψει το μεγάλο επενδυτικό κενό που μας χωρίζει από τις άλλες χώρες της Ε.Ε. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω ότι το 2021 υπολογιζόταν στο 13,3%του ΑΕΠ όταν ο μέσος όρος της Ε.Ε. ήταν 22%.
Όσο για το κλίμα εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας της χώρας στις διεθνείς αγορές το κατεδαφίζει εδώ και χρόνια η «επενδυτική βαθμίδα» που ολοένα έρχεται και φθάνει και ολοένα αναβάλλεται. Κάποια στιγμή θα την πάρουμε και δε θα το πιστεύουμε.
Προβάλλετε ως μέγα επίτευγμα το ρυθμό ανάπτυξης της αύξησης του ΑΕΠ. Ξέρετε όμως καλά ότι αυτό δεν μπορεί να αποδοθεί στην προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων. Είναι το αποτέλεσμα της πολυδιαφημισμένης αύξησης των δημοσίων δαπανών χάρη στους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ που μοιράζονται αφειδώς, επιλεκτικά και αυθαίρετα από τη «Μαξίμου Α.Ε.».
Ξέρετε επίσης πολύ καλά ότι οι άμεσες ξένες επενδύσεις κατευθύνονται στη συντριπτική τους πλειοψηφία σε αγορές πολυτελών κατοικιών και σε χρηματοοικονομικού χαρακτήρα τοποθετήσεις σε υπάρχουσες επιχειρήσεις, ενώ οι επενδύσεις σε πάγια επιβεβαιώνουν την «τουριστική μονοκαλλιέργεια».
Το ξεπούλημα που επιχειρείται αυτή την εποχή από ξένες επιχειρήσεις που αγοράζουν μαζικά ζωντανές παραγωγικές μονάδες αλλά και έτοιμες υποδομές δεν έχει προηγούμενο.
Προφανώς οι επενδύσεις είναι χρήσιμες και ευπρόσδεκτες. Το ερώτημα είναι τι προστιθέμενη αξία προσδίδουν στη χώρα. Αν αλλάζουν το παραγωγικό και αναπτυξιακό τους μοντέλο που τόσο έχει ανάγκη αυτούς τους καιρούς. Αν καθιστούν εντέλει ανθεκτική την οικονομία απέναντι στις αλλεπάλληλες κρίσεις.
Πως όμως θα γίνει αυτό όταν το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος του ΑΕΠ που ανακτάται μετά την πανδημική κρίση είναι καταναλωτική δαπάνη και όταν ο ακαθάριστος σχηματισμός πάγιου κεφαλαίου έχει μείνει πολύ πίσω, παρά τις δειλές ενδείξεις αύξησης τα τελευταία χρόνια.
Τα στοιχεία είναι καταλυτικά:
Δείχνουν ότι το μεγαλύτερο μέρος των άμεσων ξένων επενδύσεων κατευθύνεται κυρίως στη διαχείριση ακινήτων και στις χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες. Όχι σε παραγωγικές επενδύσεις.
Από την πρόσφατη έκθεση του ΟΗΕ συνάγεται ότι οι νέες επενδύσεις που δεν αφορούν αυτούς τους τομείς ήταν μειωμένες 14,2% σε σύγκριση με το 2020.
Στην ίδια έκθεση αναφέρεται ότι οι επενδύσεις αυξήθηκαν σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες κατά 130% μέσο όρο και στην Ευρώπη κατά 171%, τρέχοντας με ρυθμό διπλάσιο σε σχέση με το 78% της Ελλάδας.
Επιπλέον, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία οι επενδύσεις παραμένουν στα ίδια επίπεδα της κρίσης και της περιόδου ΣΥΡΙΖΑ.
Το ότι το αναπτυξιακό σας υπόδειγμα πάσχει σοβαρά αποδεικνύεται από το διευρυνόμενο έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου και του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Έλλειμμα που δε μπορούν να αντισταθμίσουν ούτε η αύξηση των εξαγωγών, ούτε το ρεκόρ του τουρισμού φέτος.
Ούτε βεβαίως από το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων που η επίδρασή του στη μείωση του χρέους είναι πενιχρή.
Το μοντέλο σας δεν αποτελεί ούτε κατά διάνοια τον ενδεδειγμένο τρόπο ανάπτυξης της χώρας και ενδυνάμωσης της οικονομίας. Προσομοιάζει περισσότερο σε ένα μοντέλο που παλιότερα θα το χαρακτηρίζαμε «ανάπτυξη της υπανάπτυξης» ή «εμποδισμένης ανάπτυξης».
Η χώρα χρειάζεται μια άλλου τύπου ανάπτυξη και άλλης δομής και φιλοσοφίας Προϋπολογισμό που να τον υλοποιεί.
Χρειάζεται γενναία παραγωγική ανασυγκρότηση.
Χρειάζεται ισχυρή αποκέντρωση πόρων σε ένα περιφερειακό σχεδιασμό που εδράζεται σε δημοκρατικό προγραμματισμό.
Χρειάζεται άλλη κατανομή των διαθέσιμων πόρων με προτεραιότητα το κοινωνικό κράτος, την κλιματική αλλαγή, την ενεργειακή αυτονομία, την πολιτική προστασία.
Χρειάζεται μια οικονομία που κρίνεται στη βάση της προστιθέμενης αξίας που παρέχει τη δυνατότητα να αναβαθμίσει τη θέση της στον ευρωπαϊκό και διεθνή καταμερισμό του κεφαλαίου και της εργασίας.
Ο δικός σας πόρρω απέχει και στη φιλοσοφία, και στην κατεύθυνση, και στο περιεχόμενο από μια τέτοιου τύπου ανάπτυξη.
Ζ
Άφησα τελευταίο σημείο αντιπαράθεσης στην πολιτική της Κυβέρνησης, την καθ’ έξη πλέον αναφορά του Πρωθυπουργού και των Υπουργών για την επεκτατική δημοσιονομική πολιτική και τους πόρους που διέθεσε για την αντιμετώπιση της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης.
Θα το πω όσο μπορώ πιο απλά και κατανοητά:
Ναι, τα χρήματα είναι πολλά. Αλλά χρησιμοποιήθηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε να πληρώσουμε ως χώρα το ακριβότερο δημοσιονομικό εισιτήριο στην Ευρώπη, με τη χαμηλότερη απόδοση σε όρους ανάπτυξης και κοινωνικής δικαιοσύνης.
Η κριτική μας δεν εστιάστηκε ποτέ στο ύψος των μέτρων και των παροχών, αλλά στην κατανομή και στην απόδοσή τους:
Με τις οριζόντιες κατανομές ποιοι ήταν τελικά οι ωφελημένοι; Οι έχοντες και κατέχοντες.
Με τις πρόχειρες, ασχεδίαστες επιλογές του «βλέποντας και κάνοντας» δόθηκαν λύσεις στο κόστος ζωής, έλυσαν τα κυρίαρχα προβλήματα της ακρίβειας, της εργασίας, της ασφάλειας για τη συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού; Αντίθετα, οξύνθηκαν και πολλαπλασιάζονται καθημερινά.
Με τα 56 δις ευρώ που διατέθηκαν το ΑΕΠ αυξήθηκε περίπου 45 δις ευρώ δείχνοντας τη χαμηλή αποτελεσματικότητα καθώς μεγάλο μέρος των επιδοτήσεων, κυρίως των πλουσίων, κατέληξε σε καταθέσεις. Τι άλλο σημαίνει όταν τα στοιχεία δείχνουν ότι οι καταθέσεις στις 5.000 ευρώ αυξήθηκαν κατά 4,5%, οι καταθέσεις άνω των 10 εκ. ευρώ σχεδόν διπλασιάστηκαν;
Να μην αναφερθώ στην αδιανόητη πολιτική σας απέναντι στις συστημικές τράπεζες στις οποίες αναθέσατε εν λευκώ τη διαχείριση σημαντικών κρατικών πόρων με ταξικά κριτήρια. Στις οποίες επιτρέπετε να διατηρούν το μεγαλύτερο χάσμα επιτοκίων ανάμεσα στις καταθέσεις και τα δάνεια με αποτέλεσμα να θησαυρίζουν. Και δεν τολμάτε να φορολογήσετε τα υπερκέρδη τους. Και με τις οποίες, σε συνδυασμό με τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και το δικό σας απαράδεκτο πτωχευτικό δίκαιο, κρατάτε ομήρους τους δύστυχους πολίτες στις τράπεζες και τα funds.
Και σήμερα, μόνο για προεκλογικούς λόγους, στέλνετε αυστηρά μηνύματα να συμμορφωθούν. Απεκδύεστε τις ευθύνες σας στο όνομα της ανεξαρτησίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Και δε διδάσκεστε τίποτα από την ισπανική κυβέρνηση που προχωρεί σε έκτακτη φορολογία στα υπερκέρδη των τραπεζών, πιέζει παράλληλα και δημόσια για ουσιαστικά μέτρα στήριξης των δανειοληπτών με μείωση επιτοκίων, παράταση εξόφλησης και πλαφόν μηνιαίας δόσης.
Και όπου να’ ναι, θα δούμε ξανά το απαραίτητο προεκλογικό σποτάκι ενός Πρωθυπουργού οργισμένου για την αδικία που επιβάλλει ημίμετρα χωρίς να λύνει το πρόβλημα. Γιατί όχι μόνο δε μπορείτε, αλλά δε θέλετε να το λύσετε.
Μετά από όλα αυτά αναρωτιέμαι για την αποκοτιά σας να ισχυρίζεστε ότι «για πρώτη φορά», που είναι το αγαπημένο σας σλόγκαν μετά τον μεταρρυθμιστικό σας οίστρο, τολμάτε να μιλάτε:
Για πρώτη φορά πλεονάσματα – που δημιουργούν οι φόροι για τους πολλούς.
Για πρώτη φορά ανάπτυξη – όταν είναι σαθρή και στηρίζεται σε ξύλινα πόδια.
Για πρώτη φορά επενδύσεις – όταν μοιάζουν περισσότερο με ξεπούλημα ασημικών.
Για πρώτη φορά αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος – όταν διογκώσατε τις ανισότητες.
Για πρώτη φορά στήριξη της κοινωνίας – όταν άνθρωποι, σπιτικά και επιχειρήσεις φυτοζωούν.
Για όλους αυτούς τους λόγους το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής καταψηφίζει και τον τέταρτο Προϋπολογισμό σας απορρίπτοντας τη βαθιά συντηρητική λογική της διακυβέρνησής σας και την αδιέξοδη πολιτική σας.
