Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Σέβομαι απολύτως τις δημοσκοπήσεις. Αν γνωρίζεις να τις διαβάζεις, σου λένε πάντα την αλήθεια. Δεν σ’ την κρύβουν.
Ωστόσο, μου αρέσει να αφιερώνω χρόνο για να ακούω απευθείας τις απόψεις καθημερινών ανθρώπων όλων των κοινωνικών τάξεων. Και της ανωτέρας και της μεσαίας και της τάξης των οικονομικά αδυνάμων. Ετσι, μαζί με τα εργαλεία των μετρήσεων διαθέτω συνήθως πανοραμική άποψη των τάσεων της κοινής γνώμης. Στην παρούσα συγκυρία διακρίνω δύο οριζόντια κοινωνικά, πολιτικά και ιδεολογικά ρεύματα τα οποία θα κονταροχτυπηθούν για τον έλεγχο της ατζέντας των εκλογών.
-Το ρεύμα του κυνισμού, των υλικών αγαθών που αποτιμά τη ζωή σε τιμές και ευρώ. Το ρεύμα που δίδει απόλυτη προτεραιότητα στις ατομικές επιθυμίες και τις ατομικές ελευθερίες. Οι άυλες αξίες έπονται, προηγούνται οι υλικές. Πρόκειται στην πραγματικότητα για ένα φιλελεύθερο ρεύμα ελληνικής κοπής. Διότι ο γνήσιος κοινωνικός φιλελευθερισμός εμπεριέχει ισχυρότατα στοιχεία ηθικής μέσα του. Ο νόθος, όχι.
– Το δεύτερο ρεύμα που διατρέχει την ελληνική κοινωνία ασφαλώς ενδιαφέρεται το ίδιο με το πρώτο για το ύψος του ατομικού και του οικογενειακού του εισοδήματος, για το προς το ζην γενικώς, αλλά αποτιμά τη ζωή σε συναισθήματα.
Ανυψώνεται κατά βάση με άυλες αξίες. Αναζητά τις απαντήσεις στην ψυχή του, όχι μόνο στην τσέπη του. Ανυψώνεται με την πίστη της ατομικής επιτυχίας μέσα στο σύνολο, την πίστη στη συλλογική μοίρα, στο χριστιανικό δόγμα, στην εντιμότητα, στην πνευματική πληρότητα, στην παράδοση, στην άδολη αγάπη για την πατρίδα και το έθνος.
Ο κυνισμός και οι αξίες σε ευρώ είναι τα κυρίαρχα στοιχεία του πρώτου ρεύματος που απλώνεται τόσο σε ανώτερα όσο και σε κατώτερα στρώματα.
«Καλύτερα να κυβερνά τη χώρα ένας κλέφτης παρά ο Τσίπρας, περισσότερη ασφάλεια θα νιώθω» μου είπε προσφάτως ένας νεαρός οικογενειάρχης ταξιτζής. «Ας έχει η χώρα αυτοδυναμία, ας έχω εγώ σταθερό επιχειρηματικό και φορολογικό περιβάλλον για τις δουλειές μου και δεν με νοιάζει αν είναι λίγο διεφθαρμένοι» μου σχολίασε καθ’ υπερβολήν κορυφαίος Ελλην επιχειρηματίας.
«Ας βγάζω εγώ γρήγορα χρήματα χωρίς ιδρώτα και δεν με νοιάζει ποιος κυβερνά» έλεγε το καλοκαίρι στην παραλία μια εικοσάρα χωρίς σπονδυλική στήλη, που αναζητούσε στους λουόμενους μεσήλικα άνδρα με χοντρό πορτοφόλι για να τον ξεζουμίσει. Δίπλα στους χιλιάδες κυνικούς υπάρχουν και νομιμόφρονες φιλήσυχοι άνθρωποι που δεν θέλουν κλέφτες να τους κυβερνούν, δεν είναι κυνικοί. Ωστόσο, είναι άνθρωποι που κοιτούν αποκλειστικώς το καλώς νοούμενο «συμφέρον» τους. Η μείωση της φορολογίας εισοδήματος και περιουσίας (ΕΝΦΙΑ), οι επιδοτήσεις της πανδημίας και οι επιστρεπτέες ενισχύσεις, τα πάσης φύσεως επιδόματα, οι επιλεκτικές χρηματοδοτήσεις επενδύσεων από τον αναπτυξιακό νόμο είναι πολιτικές που δεν τους αφήνουν αδιάφορους.
Αν και ο φίλος μου ο Αχιλλέας θεωρεί εξοργιστικό πως όσοι έχουν μηνιαία εισοδήματα 10.000 ευρώ στην Ελλάδα κατάφεραν να πείσουν όσους εισπράττουν 1.500 ευρώ μηνιαίως ότι το πρόβλημα της χώρας είναι αυτοί που παίρνουν… 600 ευρώ μηνιαίως, (κοινωνικός αυτοματισμός ονομάζεται αυτό), στην πραγματικότητα ισχύει. Οι μικρότεροι γίνονται σάντουιτς από τη συμμαχία των μεγαλυτέρων. Καθένας θέλει να σώσει τα κεκτημένα του ακόμη και εις βάρος του άλλου. Στα εθνικά θέματα αυτή η κυνική σχολή σκέψης εκδηλώνεται με τη φράση «και τι θέλετε, να κάνουμε πόλεμο;».
Πιο προχωρημένα, το έχω ακούσει σε σαλόνια και σε αυτή την παραλλαγή: «Μήπως έχει και η Τουρκία δίκιο; Μήπως να της δώσουμε κανένα νησάκι για να έχουμε την ησυχία μας;» Το πικ του κυνισμού το άκουσα σε κλειστή ενημέρωση δημοσιογράφων από συνάδελφο του γνωστού τουρκοκάναλου, ο οποίος εξέφρασε την άποψη ότι «πρέπει να φτιάξουμε τη λίστα της ήττας από τώρα για να προετοιμάσουμε τον λαό». Στην ατζέντα του κυνισμού και του συμφέροντος ανήκουν με ευρύτερα κριτήρια και όσοι πλέον διακηρύσσουν το τέλος της ατομικής ντροπής και δημοσιοποιούν υπερηφάνως τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό ως στοιχείο του… βιογραφικού τους! Και εδώ η ατομική επιθυμία προηγείται της συλλογικής μοίρας.
Το δεύτερο ρεύμα των ρομαντικών που αποτελείται από επίσης σκεπτόμενους πολίτες αγαπά το χρήμα αλλά δεν ορίζεται μόνο από το χρήμα. Αλλά από ανώτερες αξίες. Η υπόθεση της ατιμίας των υποκλοπών έχει μεγάλη αξιακή σημασία για τη ζωή τους όσο και το ευρώ. Δεν την απαξιούν όπως έπραξε διάσημος εισαγγελέας με τη φράση «πάντοτε γίνονταν αυτά». Το να έχει βουλευτής εταιρία πλειστηριασμών της ιδιωτικής περιουσίας πολιτών και να σπάνε την πόρτα συνταξιούχου για να γίνει πλειστηριασμός πρώτης κατοικίας τούς εξοργίζει. Είναι σαν να βλέπουν τον τον Πάτση να «συναντά» τον Κοντολέοντα.
Η εμμονή της κυβέρνησης στην ανάδειξη της ατζέντας αιτημάτων των ΛΟΑΤΚΙ σε συνδυασμό με τις διαρκώς αναδυόμενες υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών από ΜΚΟ, κομματικούς παράγοντες, πρώην βουλευτές και παιδοβιαστές τούς αναστατώνει και δημιουργεί ένα έδαφος πολιτικά ολισθηρό, έτοιμο να υποχωρήσει από τη διάβρωση. Θα είναι βόμβα για τα θεμέλια της κοινωνίας τυχόν σύνδεση της κυβερνητικής ατζέντας για τους ΛΟΑΤΚΙ με τα πρόσφατα φαινόμενα παιδικής κακοποίησης. Το δημογραφικό πρόβλημα, το μέλλον της οικογένειας που περνά κρίση και οι πολιτικές στήριξης της παραμεθορίου αποτελούν ζήτημα διαρκούς προβληματισμού για εκείνους.
Οπως και η πνευματική απογοήτευση από την Εκκλησία, που κάποτε ήταν το στήριγμά τους. Πρόκειται για ένα ρεύμα που δίδει προτεραιότητα στη μεγάλη κοινωνία, στη συλλογική μοίρα, στο δόγμα, στις άυλες αξίες, στον ρομαντισμό. Ρεύμα που, κόντρα στον πεσιμισμό, πιστεύει πως η χώρα μπορεί να αλλάξει. Ακούω συχνά ανθρώπους αυτής της κατηγορίας να παραπονούνται ότι «η πολιτική μας ηγεσία έχει ατζέντα, δεν έχει όραμα». Και ότι από τη χώρα «λείπει η έμπνευση». Δεν είναι όλα λεφτά σε αυτή τη ζωή. Εκτός από τις τιμές, υπάρχουν και οι αξίες.
Εκτός από τον κυνισμό, και ο ρομαντισμός. Στην πραγματικότητα, λοιπόν, οδεύοντας προς τις εκλογές, συναντάμε δύο Ελλάδες. Η Ελλάδα των τιμών, που αποτιμάται σε ευρώ, από τη μία, και η Ελλάδα των αξιών, που δεν αποτιμάται σε τρέχουσες τιμές, η άλλη. Η Ελλάδα του κυνισμού και η Ελλάδα του ρομαντισμού. Η Ελλάδα του ατόμου και η Ελλάδα της συλλογικής μοίρας. Στο λεκανοπέδιο και σε μερικά αστικά κέντρα κυριαρχεί πλειοψηφικά στα στρώματα αυτά ο κυνισμός, ο οποίος διαθέτει και γνωστό αρχηγό. Στην ελληνική περιφέρεια, όπου ο κόσμος νιώθει πλούσιος ακόμη κι αν ζει με λιγότερα, κυριαρχούν ο ρομαντισμός και οι αξίες. Χωρίς εγκόσμιο αρχηγό. Ο μέσος Ελλην αναζητά να βρει το χαμένο κιμπαριλίκι του.
Μεταξύ αυτών των λεπτών γραμμών και της κονταρομαχίας των δύο αυτών ρευμάτων θα διαμορφωθεί ο τελικός συσχετισμός στις προσεχείς εκλογές. Εάν οι κυνικοί είναι περισσότεροι, η Ελλάδα θα κυβερνηθεί με αυτοδυναμία. Αν παρ’ ελπίδα είναι οι ρομαντικοί -δεν συγκαταλέγεται ο ΣΥΡΙΖΑ σε αυτούς-, τότε η χώρα θα κυβερνηθεί με συνεργασίες.
