Του Μάνου Οικονομίδη
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Αξία”, το Σάββατο 6 Αυγούστου 2022
Η Ιστορία και οι… πλευρές της, αντίθετες ή συμβιωτικές, βιωματικές ή αφηγηματικές… Μια διαρκής προσπάθεια του ατόμου, των κοινωνιών και των εθνών να αυτοπροσδιοριστούν, με τρόπο που δεν θα ακυρώνει την ηθική κληρονομιά της διαδρομής τους, και θα επιτρέπει στη σκυτάλη να περνάει στις γενιές που έρχονται, με συρρικνωμένες αφορμές για… ντροπή.
Σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται γύρω μας με ρυθμούς απρόσμενα ισοπεδωτικούς, το εγχείρημα δεν είναι εύκολο. Και δεν έχει στατικά χαρακτηριστικά. Η θέση μας στην Ιστορία, πολύ περισσότερο στη «σωστή» πλευρά της, κερδίζεται σε βάθος χρόνου και όχι συγκυριακά. Η Ιστορία άλλωστε, ως αυστηρός κριτής διαδρομών και αποτυπωμάτων, δεν… ξεγελιέται από πρόσκαιρες εντυπώσεις. Εμβαθύνει. Κρίνει και συγκρίνει. Αξιολογεί.
Εμείς που μας ευνόησε η γεωγραφία να γεννηθούμε στην πλευρά της ανθρωπότητας όπου το φως σεργιάνιζε πάντα σε πλεόνασμα, στη Δύση των φιλελεύθερων ιδεών του Διαφωτισμού, έχουμε την πρόσθετη υποχρέωση να είμαστε αυστηροί. Με τη Δύση και τον εαυτό μας.
Η πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία, οι δραματικές επιπτώσεις για την ποιότητα ζωής των Ευρωπαίων πολιτών, η διεθνής αναστάτωση στο μέτωπο της Ταϊβάν, η προσέγγιση της Δύσης με «δυνάμεις του σκότους», όπως τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, το Ιράν και τη Βενεζουέλα, σε αναζήτηση κοινών τόπων (συμφερόντων) και η απελπιστική αδυναμία των πολιτικών ηγεσιών να κατανοήσουν τις πραγματικές ανάγκες των κοινωνιών τους, και επομένως να τις εκφράσουν, διαμορφώνουν το μωσαϊκό μιας Ιστορίας που βιώνουμε, αντί να τη… μελετούμε ετεροχρονισμένα.
Η Ευρώπη, περισσότερο από κάθε άλλη ήπειρο στον πλανήτη, στέκεται αγέρωχη στην κρίση της Ιστορίας, ως ένα διαρκές και ανατροφοδοτούμενο μαιευτήριο ιδεών. Ένα εργαστήρι κοινωνικής και ιδεολογικής ζύμωσης, με ταυτοτικό αποτύπωμα την πρόοδο. Την κοινή πρόοδο. Γι’ αυτό και είναι τόσο μελαγχολική η εικόνα μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης… συμπλήρωμα άλλων μεγάλων δυνάμεων της εποχής.
Η Ευρώπη διατηρεί… πνευματικά δικαιώματα στις αξιακές αρχές του δυτικού πολιτισμού. Δεν μπορεί να σταθεί ως φτωχός και φοβισμένος συγγενής.
