Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Λίγο πριν αρχίσει η χθεσινή συνεδρίαση της Βουλής των Ελλήνων με αντικείμενο την ψήφιση του νομοσχεδίου για την Ανώτατη Παιδεία, μια παλιά, γνώριμη φιγούρα δρασκέλιζε τα σκαλιά της εισόδου του υπουργείου Εξωτερικών στην απέναντι πλευρά του δρόμου. Στην οδό Βασιλίσσης Σοφίας.
Ο νυν αντιπρόεδρος της κυβέρνησης των Σκοπίων και τέως υπουργός Εξωτερικών κύριος Ντιμιτρόφ. Ο υψηλόβαθμος ξένος αξιωματούχος εθεάθη να περνά το κατώφλι του γραφείου του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια.
Το τι ακριβώς ελέχθη μεταξύ τους δεν έγινε γνωστό, ωστόσο η κατάσταση στη γειτονική χώρα μετά την απόφαση της τελευταίας Συνόδου Κορυφής, το περίφημο γαλλικό πακέτο, είναι έκρυθμη. Το Σύνταγμα της γειτονικής χώρας αναθεωρήθηκε ήδη μία φορά προκειμένου να ενσωματώσει τις βασικές πρόνοιες της Συνθήκης των Πρεσπών (ήταν απαίτηση του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου) και τώρα, μετά την άρση του βέτο της Βουλγαρίας για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της γείτονος με την Ε.Ε., πρέπει να αναθεωρηθεί και δεύτερη, προκειμένου να αναγνωριστεί η ύπαρξη βουλγαρικής εθνικής μειονότητας στο έδαφος των Σκοπίων.
Η Βουλγαρία επέδειξε τη στρατηγική υπομονή που δεν είχε η Ελλάδα στις αντίστοιχες διαπραγματεύσεις και η Ευρώπη τής έκανε τελικώς το χατίρι. Το όραμά της να εμφανίσει το γειτονικό της κράτος ως μια «μικρή Βουλγαρία» και κάποτε να την απορροφήσει εδαφικά έλαβε σάρκα και οστά με την τελευταία απόφαση της Συνόδου Κορυφής. Έγινε χειροπιαστό. Ωστόσο, όπως λένε και οι Κατσιμιχαίοι στην περίφημη «Συνέλευση των Ποντικών» τους:
«Ολες οι λύσεις είναι φίνες και ωραίες, τότε και μόνον όταν είναι εφικτές, αλλά, αν δεν έχεις κότσια να τις εφαρμόσεις, άσ’ τις καλύτερα, καθόλου μην τις λες!» Στο σημείο αυτό βρισκόμαστε ακριβώς. Στο «άσ’ τις καλύτερα, καθόλου μην τις λες». Ακόμη και στις αποικίες και τα προτεκτοράτα της Δύσεως υπάρχει ολίγη αξιοπρέπεια. Δεν καταπίνονται όλα «αμάσητα»!
Ο Ντιμιτρόφ φέρεται ότι ενημέρωσε την ελληνική κυβέρνηση πως η αναθεώρηση και η αναγνώριση βουλγαρικής μειονότητας δεν περνούν αυτή τη φορά από την (αγιογραφημένη με ορθοδόξους Πατέρες στο περιστύλιό της, όπως είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω ιδίοις όμασσιν το 2018) Βουλή των Σκοπίων. Αδύνατον. Θα προκαλέσει νέα αστάθεια σε ένα κράτος που υπέγραψε τις Πρέσπες, με δόλωμα εκτός από το ΝΑΤΟ και την ένταξη στην Ευρώπη. Μόνο που τώρα αποδεικνύεται ότι ο ξένος παράγων, όπως ευρύτατα συνηθίζεται στην περιοχή μας, δεν τήρησε τις υποσχέσεις του, με συνέπεια η λαϊκή υποστήριξη σε νόθες λύσεις να περιορίζεται δραματικά. Η Ελλάς, δυστυχώς, έχασε τη μάχη του ονόματος τις προηγούμενες δεκαετίες ειδικώς, όταν το ΑΕΠ της και η επιρροή της στην περιοχή τής επέτρεπαν να νικήσει με περίπατο. Άφησε αναξιοποίητο το βέτο. Από τη στιγμή που το έχασε και μετά τίθενται τα θεμελιώδη ερωτήματα, λοιπόν: Μας συμφέρει η αναστάτωση που επικρατεί στη γειτονική χώρα; Μας συμφέρει η αποσταθεροποίησή της; Μας συμφέρει η διάλυσή της, την οποία είχε προβλέψει το 2008 ο Αντώνης Σαμαράς;
Τη Ρωσία σίγουρα τη συμφέρει. Παρακολουθεί με ικανοποίηση τα αδιέξοδα της δυτικής πολιτικής και κερδίζει αθόρυβα ζωτικό χώρο στα Βαλκάνια. Τη Σερβία, ίσως. Την Αμερική, που διατηρεί τη μεγάλη βάση, γι’ αυτό και τα έδωσε όλα να την εντάξει στο ΝΑΤΟ, όχι. Εμάς; Μας συμφέρουν η διάλυση και η αποσταθεροποίηση; Το βασικό ερώτημα που πρέπει να απαντήσουμε στους εαυτούς μας είναι με ποιους θέλουμε να έχουμε σύνορα από Βορρά. Οι Αλβανοί δεν είναι καλοί γείτονες. Αυτή τη στιγμή επιχειρείται οριοθέτηση των χερσαίων συνόρων μαζί τους και μας κάνουν θέμα για πέντε και για δέκα μέτρα, μέχρι να συμφωνήσουν πού θα μπουν οι πυραμίδες της οριοθέτησης. Σκεφτείτε να μας προέκυπτε κάποτε στο μέλλον η Μεγάλη Αλβανία, με την προσθήκη του Κοσσυφοπεδίου και της αλβανικής κοινότητας που ζει στην περιοχή της Αχρίδας.
Οι Βούλγαροι, πάλι, έχουν αυτή τη στιγμή ζόρια και τους βοηθάμε με αμερικανική επίνευση να ξεπεράσουν το ενεργειακό τους πρόβλημα με τον νέο κάθετο αγωγό φυσικού αερίου IGTB, αλλά τα όνειρά τους για την έξοδο στο Αιγαίο δεν τα ξέχασαν ποτέ, ούτε πρόκειται να τα ξεχάσουν. Στην Καβάλα και τη Δράμα οι κάτοικοι διατηρούν τις χείριστες μνήμες από την κατοχή τους το 1945. Θέλουμε, λοιπόν, εμπιστευόμαστε να έχουμε στη θέση των Σκοπίων σύνορα με τη Βουλγαρία και την Αλβανία; Αν ναι, πρέπει να το «συζητήσουμε» και να το συμφωνήσουμε. Εάν όχι, πρέπει να δούμε τι θα κάνουμε με το κράτος-μαξιλάρι, του οποίου η ιντελιγκέντσια ξεχειμώνιασε στη Θεσσαλονίκη και ξεκαλοκαιριάζει στην Πιερία και τη Χαλκιδική. Όσο κι αν ακούγεται μακρινό ή υπερβολικό, πρόκειται για ζήτημα εθνικής ασφαλείας. Ο πόλεμος τα αλλάζει όλα.