Γράφει ο Αντώνης Καρακούσης
O πόλεμος καλά κρατεί και τίποτε επί του παρόντος δεν παραπέμπει σε ένα γρήγορο τέλος. Αντιθέτως, μάλιστα, το συμβολικό και επιχειρησιακό πλήγμα που δέχθηκε η ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, σε συνδυασμό με τις απειλές που εκτόξευσε το Κρεμλίνο για εγκατάσταση πυρηνικών όπλων στην ευρύτερη ζώνη της Βαλτικής και της Σκανδιναβικής Χερσονήσου μετά την εκδήλωση των προθέσεων της Φινλανδίας και της Σουηδίας να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, περιπλέκουν την κατάσταση, καθιστώντας πιο πιθανά τα σενάρια της μακράς πολεμικής εμπλοκής παρά εκείνα μιας σχετικά γρήγορης εκτόνωσης.
Πράγμα που σημαίνει ότι τουλάχιστον οι εξαρτημένες από το ρωσικό αέριο και πετρέλαιο ευρωπαϊκές οικονομίες θα τελούν για μεγάλο ακόμη διάστημα σε καθεστώς ενεργειακής ένδειας και πληθωριστικής πίεσης.
Στην Αθήνα μετρούν και ξαναμετρούν τις συνέπειες του πολέμου, χωρίς ακόμη να έχουν καθαρή εικόνα των βαρών που μεταφέρει ο πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας. Στις τράπεζες δεν βλέπουν για την ώρα σοβαρές αλλαγές στα πλάνα των μεγάλων και μεσαίων επιχειρήσεων. Τα επενδυτικά σχέδια συνεχίζουν να τρέχουν παρά τις επιφυλάξεις που ηγέρθησαν αρχικώς. Η αξιοποίηση των χαμηλότοκων χρηματοδοτήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης κατέστη μάλιστα επιτακτικότερη εξαιτίας της αναμενόμενης αύξησης των επιτοκίων. Επίσης οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έγιναν δημοφιλέστερες λόγω της ευρωπαϊκής στροφής και των πολιτικών ταχείας απεξάρτησης από τα ρωσικά ενεργειακά αγαθά που υιοθετήθηκαν από τις Βρυξέλλες.
Επιπλέον, στα συστημικά πιστωτικά ιδρύματα επικρατεί η άποψη ότι ούτε ο τουρισμός πρόκειται να πληγεί από τον πόλεμο. Οι τελευταίες προβλέψεις θέλουν την εφετινή τουριστική κίνηση να προσεγγίζει ή και να ξεπερνά σε αφίξεις τα επίπεδα του 2019. Απλώς εκτιμούν ότι ο εγχώριος τουριστικός τομέας θα πορευτεί εφέτος με χαμηλότερα ποσοστά κέρδους επειδή τα συμβόλαια της τρέχουσας τουριστικής περιόδου είναι εδώ και καιρό συμπεφωνημένα και δεν μπορούσαν να αναθεωρηθούν και να συμπεριλάβουν την αύξηση του κόστους που ο πόλεμος μετέφερε.
Οι τραπεζίτες αποδέχονται ωστόσο ότι τις σοβαρότερες πιέσεις από την έξαρση του πληθωρισμού και τις συνέπειες του πολέμου αντιμετωπίζουν κυρίως τα νοικοκυριά και δη τα ασθενέστερα. Και αυτό γιατί δεν έχουν επιλογές αντιστάθμισης του πληθωριστικού κύματος, ούτε υπάρχουν, επί του παρόντος τουλάχιστον, σημάδια βελτίωσης των αμοιβών. Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι οι τραπεζίτες δεν διαπιστώνουν κάποιο κύμα αύξησης των αμοιβών τόσο στην ευρωπαϊκή όσο και στην ελληνική οικονομία. Κάτι που επιτρέπει, όπως λένε, στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να μην προβαίνει ακόμη σε αύξηση των επιτοκίων προκειμένου να ελέγξει τις πληθωριστικές πιέσεις.
Γεγονός που επιβεβαιώνει την εκτίμηση ότι το μεγαλύτερο βάρος των συνεπειών της πολεμικής σύγκρουσης στην Ουκρανία σηκώνουν πρωτίστως τα ανήμπορα νοικοκυριά. Κατόπιν αυτών, η συζήτηση μεταφέρεται αναγκαστικά στη ζώνη της πολιτικής. Σε τέτοιες περιόδους μη αντιμετωπίσιμης πληθωριστικής έξαρσης συνήθως την πληρώνουν οι κυβερνήσεις. Οι δοκιμαζόμενοι από την ακρίβεια πολίτες, στις περισσότερες των περιπτώσεων, τιμωρούν τις κυβερνήσεις. Γι’ αυτό άλλωστε ο πληθωρισμός και η ακρίβεια έχουν καταχωριστεί στην ιστορία της πολιτικής ως «πολιτικοί φονιάδες». Στην κυβέρνηση αναγνωρίζουν το πρόβλημα και γι’ αυτό σπεύδουν να υιοθετήσουν αντισταθμιστικά μέτρα. Οι ανακοινώσεις για αυξήσεις κατώτατων αμοιβών και συντάξεων, επιδοτήσεις των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος και άλλα φιλολαϊκά μέτρα θα πληθύνουν προσεχώς.
Οι πιο υποψιασμένοι μάλιστα θεωρούν ότι, στον βαθμό που επιβεβαιωθούν οι καλές επιδόσεις του τουρισμού το εφετινό καλοκαίρι, ο κ. Μητσοτάκης θα μπει στον πειρασμό να στήσει αιφνιδιαστικά κάλπες εντός του προσεχούς Σεπτεμβρίου. Να εκμεταλλευτεί δηλαδή τη θερινή ευφορία και να αποφύγει έναν δεύτερο φθοροποιό, πανδημικό και πολεμικό χειμώνα θυσιάζοντας κομμάτι της αξιοπιστίας του. Αλλωστε σε πολεμικές συνθήκες όλοι έχουν δικαίωμα αναπροσαρμογής.
