Της Δρ. Σοφίας Πουρίκη
Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος
Επιμελήτρια ΜΕΘ Covid
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Τα διδάγματα της κρίσης
Δύο χρόνια τώρα και ολόκληρος ο κόσμος χορεύει στο ρυθμό που θέτει η πανδημία covid. Πότε σκληρά lock down, πότε χαλάρωση, πότε νέα μέτρα, πότε αναστολή των μέτρων.
Οι κυβερνήσεις, αντιμέτωπες με το σκληρό πρόσωπο της πανδημίας, είχαν να επιλέξουν από τη μία, την κατάρρευση των συστημάτων υγείας τους και του επώδυνου αριθμού αμέτρητων θανάτων του πληθυσμού τους, αφήνοντας όμως την οικονομία και την κοινωνία ανοιχτές και από την άλλη, την οπισθοχώρηση της οικονομικής ανάπτυξης, τον κίνδυνο της απώλειας της κοινωνικής συνοχής και την καταρράκωση της ψυχολογίας του πληθυσμού τους, διαφυλάττοντας όμως το πολύτιμο αγαθό της δημόσιας υγείας .
Με την πάροδο του χρόνου, καθώς τα πανδημικά κύματα χτυπούσαν το ένα μετά το άλλο τις ήδη καταπονημένες κοινωνίες και τα συστήματα υγείας, η κοινωνία δειλά δειλά άρχισε να μαθαίνει να ζει με τον ιό, να της είναι όλο και πιο οικείος, να ξέρει να προφυλάσσεται, να συμβιώνει μαζί του και στο τέλος να γίνεται ένα με τον τρόπο ζωής της. Μάσκες, που μέχρι τότε αποτελούσαν χλεύη των δυτικών έναντι των Κινέζων οι οποίοι τις φορούσαν πολλά χρόνια τώρα στο πλαίσια της προστασίας τους από την περιβαλλοντική μόλυνση, αποτέλεσαν τελικά ένα ακόμα απαραίτητο αξεσουάρ της ζωής μας εκτός σπιτιού, κοινωνικές αποστάσεις, αδιανόητες μέχρι πριν από δύο χρόνια ειδικά για ένα μεγάλο κομμάτι του παγκόσμιου πληθυσμού, αποτέλεσε προϋπόθεση για την συνεύρεση μας με άτομα εκτός σπιτιού ενώ η σχολαστική υγιεινή μας κομμάτι της καθ’ημέρα ζωή μας.
Η επιστήμη τελικά, έκανε το καθήκον της και προσέφερε στην κοινωνία την προστασία από τη μόλυνση και σοβαρή λοίμωξη, δίνοντας έναν δυνατό αέρα αισιοδοξίας στο γενικό πληθυσμό αλλά και ένα σημαντικό όπλο στις πολιτείες να προφυλάξουν τη δημόσια υγεία και εντέλει τα συστήματα υγείας τους και τις οικονομίες τους. Και αυτό το καθήκον δεν ήταν τίποτα άλλο από το πολυπόθητο εμβόλιο, το οποίο χαιρετήθηκε όπως και όλες οι μεγάλες εφευρέσεις από τον κόσμο, με επιφωνήματα χαράς από τη μεγαλύτερη μερίδα των κοινωνιών αλλά και δυσπιστίας από μια μικρή μερίδα πληθυσμού.
Το ερώτημα που τίθεται πλέον από πολλούς ειδικούς είναι: ο πληθυσμός έμαθε τελικά να αντιμετωπίζει μεγάλες παγκόσμιες κρίσεις; οι Πολιτείες είναι σε θέση πλέον να προλαμβάνουν και να αντιμετωπίζουν μεγάλης έκτασης κρίσεις; Οι κυβερνήσεις είναι πλέον σε θέση να θωρακίζουν τα συστήματα της υγείας τους αλλά και τις οικονομίες τους από κάποια παγκόσμια απειλή χωρίς να χάνεται η κοινωνική συνοχή; Πόσο έτοιμοι είμαστε πλέον να αντιμετωπίσουμε μία καινούργια κρίση σε παγκόσμιο επίπεδο; Έχει δημιουργηθεί η μαγιά ώστε στην επόμενη κρίση να αναλάβουν την διαχείριση πεπειραμένοι άνθρωποι στο είδος της κρίσης; Η απάντηση των επίσημων φορέων είναι δεδομένη και φυσικά καταφατική. Όμως οι κοινωνίες δεν ξεχνάνε και ενώ σε αυτή την κρίση ήταν απροετοίμαστοι όλοι και συγχωρέθηκαν πολλά λάθη, στην επόμενη παγκόσμια κρίση, οι κοινωνίες θα είναι σκληρές και αμείλικτες. Θα αναζητούν συγκεκριμένες και αποτελεσματικές απαντήσεις και δράσεις. Τότε κανείς δε θα μπορεί να πει ότι δεν ήξερα και ότι ήταν πρωτόγνωρο.
Δεδομένου του γεγονότος, ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός θα έρθει αντιμέτωπος και με άλλες σοβαρές κρίσεις, όχι απαραίτητα υγειονομικές και δεδομένου του γεγονότος ότι πλέον στην ουσία είμαστε μία ενιαία παγκόσμια κοινότητα, χρέος των κρατών και ιθυνόντων είναι να καταστρώσουν σχέδια δράσης, να έχουν διαύλους επικοινωνίας και διακρατικές επιτροπές ώστε την επόμενη φορά η κρίση να μη στοιχίσει σε τόση μεγάλη έκταση την οικονομία, την κοινωνική συνοχή, την ανάπτυξη και την οικονομία.
