Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Τα νέα είναι και καλά και κακά. Τα καλά νέα είναι ότι οι Τούρκοι ενοχλούνται αφάνταστα από την παρουσία του αμερικανικού στρατού στην Αλεξανδρούπολη και τα διαβήματα που έκαναν στις ΗΠΑ μακριά από τα φώτα της δημοσιότητος ήταν έντονα. Λέγεται μάλιστα ότι η διπλωματική τους υπηρεσία είχε ζητήσει από τον πρόεδρο Ερντογάν να μην εγείρει ποτέ δημοσίως αυτό το θέμα για λόγους πρεστίζ, εις μάτην όμως.
Ο «σουλτάνος» άστραψε και βρόντηξε από οργή. Πίσω από την αμερικανική παρουσία στην Αλεξανδρούπολη φαίνεται να υποκρύπτεται η προοπτική μιας άρρητης συμφωνίας μεταξύ Ελλάδος και ΗΠΑ: Η ελληνική διπλωματία αναλαμβάνει ρόλο εμπροσθοφυλακής της Δύσεως στην περιοχή των Βαλκανίων, καθώς οικοδομεί σχέσεις εμπιστοσύνης και με τη σερβική, και με την αλβανική, και με τη βουλγαρική, αλλά και με τη σκοπιανή κυβέρνηση.
Με την τελευταία υπό την έννοια ότι δεν αποτέλεσε εκείνη την πηγή των προβλημάτων της, αλλά κυρίως τα Τίρανα, η Αγκυρα και η Σόφια. Εναντι αυτής της εξυπηρετήσεως να καλύψει το κενό ισχύος που άφησαν οι ΗΠΑ πίσω τους, αλλά και του απλώματος της διπλωματικής μας βεντάλιας στον αραβικό κόσμο και στην Αφρική, η Αθήνα λέγεται ότι εξασφάλισε εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ. Στο μέτρο του δυνατού, βεβαίως. Επί της ηπειρωτικής Ελλάδος.
Αυτή είναι η θετική ανάγνωση των πραγμάτων και μακάρι να ισχύει. Υπάρχει όμως και η άλλη, την οποία είμαστε υποχρεωμένοι να επισημάνουμε. Δεδομένου ότι τα Βαλκάνια (με χώρες αιχμής τη Βοσνία και τα Σκόπια), η Ουκρανία (και ειδικότερα η Κριμαία), το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, η Σινική Θάλασσα και, βεβαίως, η ανατολική Μεσόγειος είναι δυνητικές εστίες ανάφλεξης του κόσμου του 2022, καλό είναι να προσέχουμε την κινητικότητα που αναπτύσσεται στην περιοχή μας.
Όπου τίποτε δεν είναι δεδομένο. Αυτές τις μέρες συμβαίνουν ενδιαφέρουσες εξελίξεις και όσοι διακινούν τη θεωρία της απομονωμένης Τουρκίας καλό είναι να τις έχουν υπ’ όψιν τους. Το γεγονός ότι η συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν εξελίχθηκε όπως μας ειπώθηκε από αρμόδια χείλη σε «διάλογο κωφών», είναι καλό για εμάς, αλλά δεν αρκεί. Και τούτο διότι: Πρώτον, οι Τούρκοι άνοιξαν για πρώτη φορά μετά το 2013 δίαυλο επικοινωνίας με τους Ισραηλινούς.
Η παράδοση των Ισραηλινών κατασκόπων από την Αγκυρα στην Ιερουσαλήμ αποτέλεσε για τον Ερντογάν την ιδανική αφορμή που αναζητούσε για να μιλήσει με την ηγεσία του Ισραήλ. Και τα κατάφερε. Ομίλησε και με τον πρόεδρο και με τον πρωθυπουργό. Δεύτερον, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στη συμμαχία των οποίων ελπίζουμε, άνοιξαν επίσης κανάλι επικοινωνίας με τον Ερντογάν. Κορυφαίος υπουργός τους θα επισκεφθεί την Αγκυρα. Τα κέρδη του Κατάρ από την εμπλοκή στο Αφγανιστάν έπεισαν τους Αραβες φίλους μας ότι δεν πρέπει να λείπουν από την περιοχή. Εχουν μπει μάλιστα στον πειρασμό να αναμειχθούν ενεργώς στις τουρκικές εκλογές, μάλλον υπέρ του Ερντογάν.
Είναι βεβαίως προς τιμήν τους ότι έστειλαν προσωπικό απεσταλμένο στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να τον ενημερώσει εγκαίρως για το άνοιγμά τους προς την Τουρκία, αλλά αυτό δεν αναιρεί την ουσία. Το άνοιγμα παραμένει άνοιγμα.
Τρίτον, η Ισπανία του Σάντσεθ. Απ’ όσο θυμόμαστε, ο πρωθυπουργός είχε συναντηθεί με τον πρωθυπουργό στο παρελθόν και είχαν κάνει κοινές δηλώσεις κατά του… λαϊκισμού. Χθες έγινε γνωστό ότι η Ισπανία θα ναυπηγήσει αεροπλανοφόρο και φρεγάτες για λογαριασμό της Τουρκίας, μία από αυτές θα ονομαστεί μάλιστα… «Θράκη».
Τέταρτον, το Ιράν. Και εκεί άνοιξε νέο κεφάλαιο ο Ερντογάν. Τέλος, υπάρχει και η Ρωσία, την οποία θα επισκεφθεί στις αρχές Δεκεμβρίου ο πρωθυπουργός. Ανακοίνωσε συμπαραγωγή με την Τουρκία για την κατασκευή ανταλλακτικών για τους S-300. Κακά νέα όλα αυτά. Εκτιμούμε βεβαίως ότι αυτή την περίοδο η ελληνική διπλωματία ανοίγει μαζί με την Αίγυπτο πανιά στη Λιβύη. Εξ ου και μας έρχεται ο υπουργός Εξωτερικών Σούκρι, ο οποίος έχει διορίσει στην Αθήνα πρέσβη έναν σοβαρό διπλωμάτη εμπιστοσύνης του – είναι εξάδελφος της συζύγου του.
Εκτιμούμε ότι θέτουμε τα διλήμματα στους Αλβανούς την ώρα που οι Τούρκοι πάνε και φέρνουν τον Ράμα με πριβέ πτήσεις τζετ σε ξενοδοχεία πολυτελείας στα τουρκικά παράλια.
Η Αλβανία, αν θέλει να επιβιώσει, μόνον έναν δρόμο έχει, τον ευρωπαϊκό, ο οποίος περνά από την Αθήνα. Εκτιμούμε ότι προειδοποιούμε τη Σερβία για τις αγάπες και τα λουλούδια με την Τουρκία, όταν εμείς δεν αναγνωρίζουμε το Κόσοβο.
Εκτιμούμε ότι, έστω και αργά, ανακαλύπτουμε το μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας Ρωσία, αν και κάποιοι υπουργοί ζήτησαν αστόχαστα παραμονές της επίσκεψης Μητσοτάκη στη Μόσχα την επιβολή κυρώσεων στη Μόσχα για την Ουκρανία. (Οι Ρώσοι μάς ζητούν σεβασμό με το να μην αναμειγνυόμαστε στα εσωτερικά τους και εμείς τρία πουλάκια κάθονταν). Το ερώτημα μετά ταύτα είναι αν τα συμφέροντα της χώρας και η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε μας επιτρέπουν να παίζουμε «μπάλα» σε όλη την ακτίνα, από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή έως τα Βαλκάνια και τον Καύκασο! Αυτό δεν θα το απαντήσουμε εμείς, αλλά οι αρμόδιοι, με πρώτο τον πρωθυπουργό. Προβληματισμό θέτουμε απλώς… Καλημέρα σας.
