Γράφει ο Τάσος Παππάς
Πηγή: “Εφημερίδα των Συντακτών”
Η συμφωνία ΗΠΑ, Ηνωμένου Βασιλείου, Αυστραλίας αιφνιδίασε την Ευρωπαϊκή Ενωση, προκάλεσε την οργή της Κίνας, την έντονη δυσφορία της Γαλλίας και πλήθος αναλύσεων που καταλήγουν στην εκτίμηση ότι έχουμε νέο Ψυχρό Πόλεμο. Οι αναφορές του Μπάιντεν εναντίον της Κίνας και η δημοσίως διατυπωμένη θέση του ότι αποτελεί για τη χώρα του τη μεγαλύτερη απειλή έπρεπε να είχαν βάλει σε σκέψεις τις κυβερνήσεις της Ε.Ε. και τις Βρυξέλλες. Προφανώς τα επιτελεία δεν περίμεναν ότι η μετάβαση από τη ρητορική στην πράξη θα γινόταν σε τόσο σύντομο χρόνο. Και τώρα προσπαθούν να ανιχνεύσουν το έδαφος: μέχρι πού θα το πάει η αμερικανική διοίκηση, ποιες πολιτικές θα επιλέξει για να στριμώξει την Κίνα και σε ποιες άλλες χώρες θα απευθυνθεί επιχειρώντας να τις εντάξει στο σχήμα που δημιούργησε.
Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης έφυγε από τη μέση ο παράγοντας που ήταν το αντίπαλο δέος για τις ΗΠΑ. Πανηγύρισαν και πίστεψαν ότι η Ιστορία έχει τελειώσει με τη νίκη του καπιταλισμού. Χρειάζονταν όμως, όπως κάθε υπερδύναμη, και έναν εχθρό για να δικαιολογούν τις επεμβάσεις τους και για να συνεχίσουν να πρωταγωνιστούν στη διεθνή σκηνή χωρίς αμφισβήτηση της ηγεμονίας τους. Ποιες χώρες… προσφέρονταν για να παίξουν τον ρόλο του κακού λύκου; Η Βόρεια Κορέα διαθέτει πυρηνικά όπλα, καθοδηγείται από έναν αλλοπρόσαλλο… μονάρχη με τον οποίο δεν είναι εύκολο να συνεννοηθείς, αλλά δεν μπορεί να τρομάξει ούτε τις ΗΠΑ ούτε την Ευρώπη, παρά μόνον τις γειτονικές χώρες. Το ίδιο ισχύει και για το Ιράν.
Εχει φιλοδοξίες να γίνει περιφερειακή δύναμη, αλλά μέχρι εκεί. Για μερικά χρόνια τη θέση του μοχθηρού εχθρού πήρε η διεθνής τρομοκρατία, αλλά μετά τα χτυπήματα που έχει δεχτεί, δεν φοβίζει τόσο όσο στο πρόσφατο παρελθόν. Εμειναν έτσι η Ρωσία και η Κίνα. Η πρώτη βρίσκεται στην κατηγορία των αντιπάλων, χωρίς πάντως να είναι το φόβητρο που ήταν για τη Δύση η Σοβιετική Ενωση, η δεύτερη όμως, λόγω της στρατιωτικής και οικονομικής δύναμής της και της επιθετικής διείσδυσής της σε περιοχές που έχουν στρατηγικό ενδιαφέρον για τις ΗΠΑ, μπορεί να λειτουργήσει σαν μπαμπούλας. Και τώρα, τι;
■ Υπάρχει περίπτωση να πάμε σε στρατιωτική σύγκρουση ΗΠΑ-Κίνας; Και οι δύο χώρες έχουν πυρηνικά. Μόνον άφρονες θα έμπαιναν στον πειρασμό να δοκιμάσουν το πρώτο πλήγμα γιατί θα είναι μια επιλογή με κατάληξη «χάνω-χάνεις». Η μια χώρα μπορεί να καταστρέψει την άλλη καμιά τριανταριά φορές.
■ Η οικονομική ισχύς της Κίνας μπορεί να πληγεί από κυρώσεις και προστατευτικούς δασμούς που θα την υποχρεώσουν να υποκύψει στις αξιώσεις των ΗΠΑ; Τεράστια αγορά η Κίνα, καταναλώνει δυτικά προϊόντα σε μεγάλες ποσότητες, έχει πειθαρχημένο και φτηνό εργατικό δυναμικό, τα προϊόντα που παράγει είναι περισσότερο ανταγωνιστικά και μπορούν να εξασφαλίσουν μεγάλα μερίδια στις διεθνείς αγορές. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μέρος του εξωτερικού χρέους των ΗΠΑ βρίσκεται στα χέρια Κινέζων. Και επίσης δεν πρέπει να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο η απάντηση της Κίνας να είναι η συνεργασία με τη Ρωσία.
■ Θα ενισχυθούν οι απόψεις στο εσωτερικό της Ε.Ε. που προτείνουν κοινή εξωτερική πολιτική και δημιουργία ευρωπαϊκού στρατού; Το εισηγείται η Γαλλία, αντιστέκεται μέχρι τώρα η Γερμανία και ο κανόνας της ομοφωνίας είναι ένα εμπόδιο.
■ Θα επιχειρήσουν οι ΗΠΑ να υπονομεύσουν τη σταθερότητα του πολιτικού συστήματος της Κίνας εστιάζοντας σε θέματα ελευθεριών, δικαιωμάτων και ενθαρρύνοντας τις φωνές των αντιφρονούντων και των μειονοτήτων στην Κίνα; Το έκαναν με υπομονή την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου εναντίον της Σοβιετικής Ενωσης. Αυτό το σχέδιο όμως για να αποδώσει θέλει χρόνο, συμμάχους να το υπηρετήσουν και πλούσια ανταλλάγματα στις χώρες που θα συμπράξουν, ώστε να καλύψουν τις ζημιές από τη διατάραξη των εμπορικών σχέσεών τους με την Κίνα.
Ανάγωγα
«Να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω από την Ελλάδα», είπε ο Αλέξης Τσίπρας στην ομιλία του στη ΔΕΘ και πολλοί θυμήθηκαν το ανάλογο σύνθημα του ανδρεοπαπανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ. Υπήρχε όμως και άλλη μία αναφορά στο κίνημα που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου. Εμμεση τούτη, ορατή όμως σε όσους έχουν εντρυφήσει στα κείμενα του ΠΑΣΟΚ. Η περιγραφή που έκανε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία για τη μεσαία τάξη παραπέμπει στο αρκετά ευρύχωρο σχήμα «προνομιούχοι-μη προνομιούχοι» που χρησιμοποιούσε ο Αν. Παπανδρέου τα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησής του.
