Γράφει ο Τάσος Παππάς
Κάτι κινείται στην Ευρώπη. Από τη μια έχουμε δηλώσεις αξιωματούχων της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών και πολιτικών από διάφορες χώρες, κυρίως του Νότου, ότι πρέπει να συζητηθεί σοβαρά η αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Και μόνο η ιδέα προκαλεί ανατριχίλα στις πολιτικές και οικονομικές ελίτ της Γερμανίας,
οι οποίες σπεύδουν να την αποδοκιμάσουν και να προειδοποιήσουν ότι καραδοκούν οι κίνδυνοι του πληθωρισμού (το σύνδρομο της Βαϊμάρης) και της εκτόξευσης του δημόσιου χρέους. Απαιτούν να επιστρέψουμε γρήγορα στην κανονικότητα. Εναντίον της δημοσιονομικής χαλάρωσης τάσσονται η γερμανική Δεξιά, ο υποψήφιος καγκελάριος του SPD και φαβορί στις εκλογές Ολαφ Σολτς, αλλά και οι κυβερνήσεις των χωρών που συγκροτούν την ομάδα των «φειδωλών» (Αυστρία, Ολλανδία κ.α.).
Από την άλλη το αμερικανικό φιάσκο στο Αφγανιστάν προκαλεί προβληματισμούς για τις σχέσεις της Ευρώπης με τις ΗΠΑ. Αναζητούνται εκείνες οι πολιτικές που θα επιτρέψουν στην Ευρωπαϊκή Ενωση να παίξει πιο ενεργό ρόλο στη διεθνή σκηνή, κινούμενη με βάση τις δικές της προτεραιότητες, τα δικά της συμφέροντα, τις δικές της επιδιώξεις.
Για το θέμα αυτό έδωσε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, στη δεξαμενή σκέψης Groupe d’études géopolitiques: «Η τραγική κατάσταση στο Αφγανιστάν πρέπει να ωθήσει εμάς τους Ευρωπαίους να κοιταχτούμε στον καθρέφτη και να αναρωτηθούμε: Πώς μπορούμε να έχουμε μεγαλύτερη επιρροή στη γεωπολιτική σφαίρα στο μέλλον από ό,τι σήμερα. Το γεγονός ότι μια από τις μεγαλύτερες οικονομικές και δημοκρατικές δυνάμεις του κόσμου δεν είναι σε θέση να εγγυηθεί την απομάκρυνση των πολιτών της και των Αφγανών που την υποστήριξαν πρέπει να μας προβληματίσει».
Σημειώνει ότι οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έδειξαν αλληλεγγύη στις ΗΠΑ μετά την 11η Σεπτεμβρίου, όταν έγινε για πρώτη φορά επίκληση του άρθρου 5 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ, και επικρίνει τις κυβερνήσεις Τραμπ και Μπάιντεν ότι έκαναν «πολύ λίγες -αν όχι καθόλου- διαβουλεύσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους τους» όταν οι ΗΠΑ ενεπλάκησαν σε διαπραγματεύσεις για πρώτη φορά με τους Ταλιμπάν πέρυσι ή όταν ανακοίνωσαν την αποχώρησή τους το καλοκαίρι.
Ο Σ. Μισέλ για να ενισχύσει την επιχειρηματολογία του αναφέρει ότι υπάρχει μια τάση στις ΗΠΑ να δίνεται προτεραιότητα στα αμερικανικά συμφέροντα, η οποία υπήρχε ακόμη και πριν ο Ντόναλντ Τραμπ γίνει πρόεδρος: «Πρέπει να έχουμε μεγάλη επίγνωση αυτής της πραγματικότητας, η οποία είναι θεμιτή». Οπότε, σύμφωνα με τον Μισέλ, η Ευρώπη οφείλει να επανεξετάσει τη στάση της σε διάφορους τομείς και να ακολουθήσει τον δικό της δρόμο ακόμη και απέναντι στην Κίνα, η οποία, σύμφωνα με την αμερικανική διοίκηση, είναι η μεγαλύτερη απειλή για τη Δύση.
Ο Σ. Μισέλ έχει καταθέσει και στο παρελθόν παρόμοιες απόψεις, αλλά με λιγότερη ένταση. Δεν του αρέσει ο κανόνας της ομοφωνίας που υπάρχει στις διαδικασίες για τη λήψη αποφάσεων, δεν προτείνει όμως, τουλάχιστον στην παρούσα φάση, την κατάργησή του. Είναι φανερό ότι προωθεί τη γραμμή Μακρόν, με τον οποίο είναι στην ίδια πολιτική οικογένεια: λίγο κεντρώοι, λίγο φιλελεύθεροι, λίγο δεξιά σοσιαλδημοκρατία. Η σημερινή περίοδος πάντως δεν προσφέρεται για αποφάσεις σε μείζονα ζητήματα.
Στη Γερμανία έχουν εκλογές. Κανείς δεν ξέρει πότε θα σχηματιστεί κυβέρνηση και ποια θα είναι η σύνθεσή της. Χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Γερμανίας, καμία σημαντική αλλαγή δεν πρόκειται να γίνει, εκτός αν η Γαλλία τραβήξει τα πράγματα στα άκρα. Ωστόσο, η σύγκρουση μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας δεν είναι πιθανή. Δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι ο Μακρόν θα επιμείνει στις απόψεις του για την Ευρώπη, αν κρίνουμε από τις αναδιπλώσεις που έχει κάνει στο παρελθόν, αντιγράφοντας την τακτική των προκατόχων του. Αλλωστε θα δοκιμαστεί κι αυτός στις κάλπες σ’ έναν χρόνο. Η συζήτηση πάντως ξεκίνησε.
Ανάγωγα
Το ένα ερώτημα για το ΚΙΝ.ΑΛΛ. είναι ποιος θα κερδίσει τις εσωκομματικές εκλογές. Το πιο κρίσιμο όμως ερώτημα είναι αν την επόμενη μέρα όλοι οι υποψήφιοι θα συνεχίσουν να πορεύονται μαζί.
