Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Η Ελλάδα αποθέωσε τον Γιάννη Αντετοκούνμπο. Να πάμε όμως ένα βήμα παραπέρα. Να αναλογιστούμε τι σημαίνει η δική του ιστορία για τη χώρα μας. Και επίσης να κοιταχτούμε στον καθρέφτη και να δούμε αν οι πανηγυρισμοί μας κρύβουν και ένα στοιχείο υποκρισίας.
Μας συγκίνησε γιατί είδαμε κάποιον που δεν μοιάζει με κανέναν που ξέρουμε γύρω μας να πετυχαίνει, να δείχνει αγάπη για την πατρίδα του και πατρίδα μας, να σέβεται την ελληνική σημαία όσο λίγοι «κανονικοί» Ελληνες. Μας κέρδισε με τον απλό και καθαρό λόγο του, αλλά και με το γεγονός ότι επέστρεψε στα Σεπόλια για να τιμήσει το μέρος από όπου ξεκίνησε.
Δεν είναι το μόνο παράδειγμα που μας συγκινεί. Δεν θα ξεχάσω την εικόνα ενός μαύρου Ελληνα φαντάρου που υπηρετούσε στην Ελληνική Δύναμη Κύπρου. Ο πατριωτισμός του αλλά και το πόσο διαβασμένος ήταν για τα εθνικά μας θέματα έδειχναν έναν άνθρωπο με λαμπρό μέλλον. Ούτε μπορώ να αγνοήσω τις οικογένειες μεταναστών που τρέχουν με τα παιδιά τους σε αγώνες στίβου ή άλλων αθλημάτων σε όλη την Ελλάδα. Τα παιδιά μιλούν ελληνικά άψογα και στο πρόσωπό τους βλέπεις τη δίψα για διακρίσεις και ένα καλύτερο μέλλον.
Εχουμε πολλά επιτυχημένα παραδείγματα που δείχνουν ότι η χώρα μας μπορεί να αντλήσει δύναμη και ελπίδα από ένα κομμάτι τουλάχιστον των μεταναστών. Φάνηκε άλλωστε και τη δεκαετία του 1990, όταν περάσαμε τη φάση του φόβου και είδαμε στην πράξη το πόσο καλά εντάχθηκαν στην ελληνική κοινωνία χιλιάδες μετανάστες από την Αλβανία. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να μετράμε τις αντοχές μας και να προστατεύουμε τη χώρα από την ανεξέλεγκτη παράνομη μετανάστευση. Κάθε άλλο. Καμία χώρα που σέβεται τον εαυτό της δεν ανοίγει τις πύλες της χωρίς μέτρα και ελέγχους.
Το ζήτημα είναι πως είμαστε μια «ράτσα» που ξέρει και να αφομοιώνει τα θετικά στοιχεία και να κερδίζει εντασσόμενη σε ξένες κοινωνίες. Η ιστορία μας μέσα στους αιώνες έχει αποδείξει και τα δύο.
Οι πανηγυρισμοί για τον Γιάννη δεν πρέπει να κρύψουν, όμως, κάτω από το χαλί τα φαινόμενα ρατσισμού που είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα εκδηλώνονται στην ελληνική κοινωνία. Πανηγυρίσαμε όλοι για τον Αντετοκούνμπο γιατί διέπρεψε έξω. Αναρωτιέμαι αν θα ήταν τόσο οικουμενικά αποδεκτός κάποιος άλλος Γιάννης, που θα προσπαθούσε να γίνει δημοτικός σύμβουλος ή, γιατί όχι, και πρωθυπουργός. Σκέπτομαι πόσα ρατσιστικά επεισόδια μπορεί να κρύβει η πορεία του, όπως αυτό με τον μανδαρίνο σε κάποια υπηρεσία που γκρίνιαζε γιατί τον πίεζαν για τα «χαρτιά των νεγράκων». Ευτυχώς, όμως, δεν είναι αυτή η Ελλάδα. Και για αυτό η πατρίδα μας θα βγάλει πολλούς ακόμη Γιάννηδες…