Συνέντευξη του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξη Τσίπρα, στο ραδιοφωνικό σταθμό Λέσβου, «ΣΤΟ ΝΗΣΙ 99 FM»
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αγαπητοί ακροατές και ακροάτριες, έχουμε τη χαρά και την τιμή να έχουμε εδώ στο ραδιόφωνο, στο «Νησί» τον Αλέξη Τσίπρα, τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία και αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Καλώς ήρθατε στο νησί, καλώς ήρθατε στη Λέσβο.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση. Είναι μεγάλη η χαρά μου να βρίσκομαι στη Λέσβο, να βρίσκομαι σ’ αυτό το νησί που είναι πραγματικά πανέμορφο αλλά ταυτόχρονα και με πολύ μεγάλη παράδοση δημοκρατικών αγώνων, αγώνων για την κοινωνική δικαιοσύνη.
Κι ένα νησί, έναν τόπο που δοκιμάστηκε πάρα πολύ σκληρά αλλά ανέδειξε πολύ σημαντικές αξίες σε μια δύσκολη εποχή – αναφέρομαι στην κρίση την προσφυγική – και πολύ μεγάλες αντιθέσεις, βέβαια, αργότερα. Είμαι λοιπόν διπλά χαρούμενος γιατί βρίσκομαι στο νησί της Λέσβου αλλά και στο «Νησί» εδώ το δικό σας, τον σταθμό τον ραδιοφωνικό, που αποτελεί μια όαση πλουραλισμού και μαχητικής δημοσιογραφίας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σας ευχαριστούμε πολύ. Ας προχωρήσουμε όμως στις ερωτήσεις. Βρισκόμαστε στον δεύτερο μήνα της καρδιάς του καλοκαιριού και στα ελληνικά νησιά υπάρχει τεράστια ανησυχία μήπως και το λεγόμενο «τέταρτο κύμα» της πανδημίας του κορωνοϊού, προκαλέσει ξαφνικό κλείσιμο δραστηριοτήτων εν μέσω της τουριστικής περιόδου, γεγονός που θ’ αποτελέσει ταφόπλακα για χιλιάδες επιχειρήσεις, χιλιάδες εργαζομένους που απασχολούνται στον τουρισμό και όχι μόνο, οι οποίοι ανέμεναν το καλοκαίρι για να δουν φως στο τούνελ του έωλου χειμερινού lock-down.
Οι πολίτες ανησυχούν από αυτά που ακούν και βλέπουν. Πρόσφατα επισκεφθήκατε τη Μύκονο, που αποτέλεσε εδώ και λίγες μέρες ένα από τα όσα περιέγραψα πριν. Θα ήθελα ένα πρώτο σχόλιό σας γι’ αυτή την κατάσταση.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Το βασικό μου σχόλιο είναι ότι η κυβέρνηση διαχειρίζεται με πολύ μεγάλη ελαφρότητα μια πολύ σημαντική υγειονομική κρίση και αναδεικνύει μέσα από αυτή τη παιδαριώδη διαχείριση, μια σειρά από αντιφάσεις οι οποίες βγαίνουν στο φως της ημέρας, δεν κρύβονται. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο κ. Μητσοτάκης πανηγύρισε δυο φορές το τέλος της πανδημίας, το τέλος του κορωνοϊού, μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο.
Κι επειδή εδώ βρισκόμαστε μπροστά σε μια κρίση η οποία δεν είναι, απ’ ό,τι φαίνεται, μια κρίση που θα διαρκέσει λίγους μήνες και θα φύγει. Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτή την κρίση και να μάθουμε να προστατευόμαστε και σε ατομικό επίπεδο και σε συλλογικό επίπεδο. Ο κ. Μητσοτάκης τι κάνει; Κάθε φορά που έχουμε αύξηση των κρουσμάτων ρίχνει την ευθύνη στους πολίτες και κάθε φορά που έχουμε ύφεση, βγαίνει και πανηγυρίζει ότι τελείωσε ο κορωνοϊός, τον νίκησε ο ίδιος προσωπικά.
Είναι μια ανόητη στάση αυτή, δεν μπορεί να κρυφτεί αυτή η ανοησία, νομίζω. Και είναι κι επικίνδυνο για την πορεία της υγειονομικής κρίσης, για τη δημόσια υγεία. Το πιο χαρακτηριστικό – είναι η αδυναμία ή η ιδεολογική εμμονή, δεν ξέρω τι ακριβώς απ’ τα δύο είναι – να ενισχύσουν ουσιαστικά το ΕΣΥ, την Πρωτοβάθμια Φροντίδα. Κυρίως την Πρωτοβάθμια Φροντίδα. Αποτελεί ενδεχομένως πολιτική επιλογή, διότι η άποψη της Νέας Δημοκρατίας, η νεοφιλελεύθερη σκληρή γραμμή της, είναι να ιδιωτικοποιήσει νοσοκομεία και όχι να δημιουργήσει νέες δημόσιες δομές, να προσλάβει νοσηλευτές και γιατρούς, να αυξήσει τις δυνατότητες δηλαδή του συστήματος για να προστατεύσουμε την ανθρώπινη ζωή.
Το δεύτερο πάρα πολύ σημαντικό ζήτημα, δεν θα σταθώ στα επιμέρους, είναι ότι επιλέγει τον διχασμό. Επιλέγει δηλαδή μια στρατηγική κοινωνικού αυτοματισμού, να βάλει τη μια κοινωνική ομάδα απέναντι στην άλλη, να βάλει τους πολίτες σε μια διαρκή διχόνοια και σ’ έναν διχασμό, γιατί γνωρίζει πάρα πολύ καλά ο κ. Μητσοτάκης ότι αν δεν βάλει τους πολίτες τον έναν απέναντι στον άλλον, τότε όλοι μαζί θα στραφούν εναντίον του.
Πράγματι, αυτή η επιλογή είναι επιλογή πάρα πολύ επικίνδυνη σε μια περίοδο πάρα πολύ κρίσιμη για την ελληνική κοινωνία. Βλέπω τις τελευταίες ημέρες, όμως, ότι τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα απ’ όσο κι εμείς νομίζαμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα λέγατε ότι υπάρχει ένας επιτελικός σχεδιασμός ή είναι όλα αυτά στο πλαίσιο του «βλέποντας και κάνοντας»; Μήπως και η κυβέρνηση χρησιμοποιεί την πανδημία για να περάσει μια σειρά μέτρων όπως ο πτωχευτικός κώδικας, το εργασιακό που πέρασε, το ασφαλιστικό που έρχεται; Μήπως αποτελεί αφορμή όλη αυτή η κατάσταση για να περάσει και άλλα μέτρα;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ασφαλώς είναι μια αφορμή να προωθήσει μια πολύ σκληρή πολιτική ατζέντα με τις λιγότερες δυνατές κοινωνικές αντιδράσεις, εν μέσω της πανδημίας. Τώρα με πάτε όμως σ’ ένα άλλο κεφάλαιο. Διότι όλες αυτές οι επιλογές αποδεικνύουν ότι η σημερινή κυβέρνηση, δυστυχώς, είναι μια κυβέρνηση που, σε πρωτοφανές επίπεδο στα μεταπολιτευτικά χρόνια, επιδιώκει την εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων και δεν διστάζει, προκειμένου να εξυπηρετηθούν αυτά τα συμφέροντα, να θέσει σε διακινδύνευση το δημόσιο συμφέρον.
Εν μέσω πανδημίας είχαμε τη νομοθέτηση για τον νέο πτωχευτικό, το οποίο είναι ένα πολύ σημαντικό δώρο στις Τράπεζες. Είχαμε τη νομοθέτηση του κ. Χατζηδάκη για τις εργασιακές σχέσεις, την κατάργηση του 8ωρου και τις απλήρωτες υπερωρίες, ήταν ένα πολύ σημαντικό δώρο στους μεγαλοεργοδότες, ιδίως στον Σύνδεσμο Ελλήνων Βιομηχάνων.
Είχαμε τη νομοθέτηση της κ. Κεραμέως, που ουσιαστικά στερεί τη δυνατότητα και τα όνειρα σε πάνω από 25.000 παιδιά για την εισαγωγή τους στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Ήταν ένα δώρο στους ιδιοκτήτες ιδιωτικών κολεγίων. Και τώρα έχουμε και τη νομοθέτηση που έρχεται στη Βουλή για το νέο ασφαλιστικό, που θα δημιουργήσει μια τεράστια μαύρη τρύπα την οποία θα την πληρώσει ο Έλληνας φορολογούμενος. Και αυτό είναι ένα δώρο σε ιδιωτικά συμφέροντα, σε μεγάλα funds που έρχονται να τζογάρουν τα χρήματα των Ελλήνων εργαζομένων και ασφαλισμένων, προκειμένου να εξοικονομήσουν κέρδη.
Εδώ λοιπόν βλέπω ότι αυτή η κυβέρνηση δεν ορρωδεί, είναι μια κυβέρνηση η οποία προκειμένου να εξυπηρετήσει συμφέροντα, δεν διστάζει να διακινδυνεύσει, να θέσει σε μεγάλη διακινδύνευση το δημόσιο συμφέρον. Και γι’ αυτό είναι μια επικίνδυνη κυβέρνηση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είπατε για τον νόμο Κεραμέως και η επόμενη ερώτηση είναι αυτή, και αφορά εδώ το Πανεπιστήμιο Αιγαίου που έχει έδρα τη Μυτιλήνη. Μια αναγωγή των περσινών αποτελεσμάτων στην ελάχιστη βάση εισαγωγής που ανακοινώθηκε για φέτος, δίνει μονοψήφιο αριθμό εισαγωγής φοιτητών σε 2 από τα 5 τμήματα της πανεπιστημιακής μονάδας εδώ στη Μυτιλήνη.
Ποια πιστεύετε ότι θα είναι η εικόνα του Πανεπιστημίου Αιγαίου, δεδομένων όλων αυτών και εντέλει, γιατί να έρθει να σπουδάσει κάποιος στην ακριτική Ελλάδα, στη Λέσβο, εδώ εν προκειμένω, αφού με τα ίδια λεφτά θα μπορεί να σπουδάσει σε κολλέγιο της Αθήνας δίπλα στο σπίτι του;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Δεν ξέρω αν θα είναι τα ίδια λεφτά, εν πάση περιπτώσει, σίγουρα θα είναι περισσότερα τα χρήματα που θα πρέπει να βγουν από το υστέρημα της μέσης ελληνικής οικογένειας, αλλά αυτή είναι μια στρατηγική που μόλις τώρα αναπτύξατε. Είναι η στρατηγική της προώθησης πελατείας σε ιδιωτικά κολέγια.
Κατά την άποψή μου, αυτό είναι απαράδεκτο από κάθε πλευρά, διότι αυτή η επιλογή της κυβέρνησης έχει δυο πτυχές. Η μία πτυχή είναι ότι στερεί τη δυνατότητα σε χιλιάδες νέα παιδιά να περάσουν στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ενώ το αξίζουν. Μάλιστα, οι τελευταίες εξελίξεις ανέδειξαν ότι υπάρχουν μια σειρά από κρυφούς κόφτες στο σύστημα της κ. Κεραμέως. Μέχρι πρότινος υπήρχε η εντύπωση ότι αφορά μονάχα αυτούς που δεν μπορούν να πιάσουν τη βάση. Αυτοί είναι μόλις 9.000 απ’ ό,τι μαθαίνω.
Υπάρχει ένας υπερδιπλασιασμός που οφείλεται σε κρυφούς κόφτες, σε κόφτες σε ειδικά μαθήματα, που βγάζουν εκτός πρώτης προτίμησης ακόμα και αριστούχους μαθητές. Κι εδώ είναι ο πυρήνας της αντίληψης, εν πάση περιπτώσει της προπαγάνδας της κυβερνητικής, που πλήττεται από το αποτέλεσμα των επιλογών. Μας έλεγαν για την αριστεία. Εδώ άριστοι μαθητές, οι οποίοι έχουν γράψει 18 στις πανελλαδικές ή 19, μένουν εκτός της επιλογής τους.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχουν απευθύνει και επιστολές στην κ. Κεραμέως.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ναι, και συνάντησα πολλούς απ’ αυτούς. Επειδή μπήκε ένας κρυφός κόφτης με μια ειδική βάση, η οποία, άγνωστο πώς αποφασίστηκε, μια ειδική βάση στο ειδικό μάθημα το οποίο δεν έχει διδαχθεί και μέσα στο σχολείο. Δηλαδή, είναι απίστευτο αυτό το οποίο συμβαίνει. Όλα προκειμένου να δημιουργηθεί μια μεγάλη δεξαμενή παιδιών που έχουν αποτύχει, προκειμένου αυτή να είναι η πελατεία στα ιδιωτικά κολλέγια.
Είναι ντροπή αυτό που συμβαίνει. Είναι ντροπή για τη χώρα να έχουμε μια κυβέρνηση που δεν σέβεται τα όνειρα της νέας γενιάς και μια κυβέρνηση που δεν σέβεται τον κόπο των νοικοκυριών, των οικογενειών που επενδύουν τις ελπίδες τους αλλά και τα χρήματά τους για να σπουδάσουν τα παιδιά τους.
Εγώ το είπα ξεκάθαρα: Όχι μόνο θα καταργήσουμε την ελάχιστη βάση εισαγωγής, αυτή τη αδιανόητη προσπάθεια να κοπούν πάνω από 25.000 μαθητές, αλλά, αν μέχρι του χρόνου τέτοιον καιρό έχουμε ενδιάμεσα πολιτικές εξελίξεις και ο ΣΥΡΙΖΑ ξαναβρεθεί σε θέσεις ευθύνης για τον τόπο κι εγώ στη θέση του πρωθυπουργού, θα αποκαταστήσουμε κι αυτή την αδικία.
Τα παιδιά που κόπηκαν φέτος, θα έχουν του χρόνου, αν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση, τη δυνατότητα να καταθέσουν μηχανογραφικά με τους βαθμούς τους φετινούς για να περάσουν στις σχολές που αξίζουν να περάσουν. Βεβαίως, αν το επιθυμούν, γιατί καταλαβαίνω ότι μέσα σ’ έναν χρόνο πολλά μπορεί να έχουν συμβεί στη ζωή του καθενός.
Αλλά δεν απάντησα για το νησί σας. Ο πρώτος στόχος λοιπόν ήταν να μείνουν εκτός και να πάνε σε ιδιωτικά κολλέγια. Ο δεύτερος στόχος ήταν να καταργηθεί αυτή η πολύ σημαντική μεταρρύθμιση που ξεκίνησε, που ολοκλήρωσε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ μέσα από την ανωτατοποίηση της Τεχνολογικής Εκπαίδευσης, την ανωτατοποίηση των Τεχνολογικών Ιδρυμάτων και τη δημιουργία νέων τμημάτων και νέων σχολών.
Η δική μας αντίληψη ήταν να προσλαμβάνουμε καθηγητές. Η αντίληψη της κυβέρνησης του κ. Μητσοτάκη είναι να προσλαμβάνει αστυνομικούς στα πανεπιστήμια, παρά το γεγονός ότι έχουμε τη χειρότερη αναλογία ανάμεσα σε καθηγητές και φοιτητές στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εμείς λοιπόν λέμε ότι πρέπει να προσληφθούν καθηγητές, πρέπει να αυξηθούν τα κονδύλια για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Εμείς το κάναμε σε πολύ δύσκολες δημοσιονομικές συνθήκες, πόσο μάλλον τώρα που έχουμε βγει από τα μνημόνια και αυτό θα δώσει τη δυνατότητα ολοένα και περισσότερα νέα παιδιά να πηγαίνουν σε τμήματα πανεπιστημιακά, τα οποία θα παρέχουν υψηλού επιπέδου εκπαιδευτική διαδικασία. Αυτός είναι ο στόχος μας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εξ αφορμής αυτού που είπατε πριν για τις πολιτικές εξελίξεις, να το πάρω ως βάση: πιστεύετε ότι θα έχουμε πολιτικές εξελίξεις;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Πιστεύω ότι είτε έτσι είτε αλλιώς η κλεψύδρα έχει γυρίσει. Είμαστε πέραν του μισού της θητείας, της συνταγματικά κατοχυρωμένης θητείας της κυβέρνησης. Η κυβέρνηση έχει διαψεύσει τις προσδοκίες όλες από την εκλογή της. Τρία πράγματα είπε και στα τρία έχει αποτύχει παταγωδώς: είπε για καλύτερες δουλειές και έχει φέρει τον εργασιακό νόμο όπου οι δουλειές πλέον θα είναι σε κατάσταση εργασιακής ζούγκλας, ο κόσμος θα δουλεύει 10ωρα και 12ωρα και θα βρίσκεται, και βρίσκεται διαρκώς σε κατάσταση ανασφάλειας για την επόμενη μέρα.
Το δεύτερο το οποίο είπε ήταν «λιγότεροι φόροι». Τους είδαν τους λιγότερους φόρους μόνο οι μεγάλες επιχειρήσεις που είχαν κέρδη, μεγάλα κέρδη. Μεγάλωσε τα κέρδη τους, αν θέλετε.
Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών έχει δει μείωση του εισοδήματος και της αγοραστικής δύναμης. Δείτε μονάχα πού βρίσκονται αυτή τη στιγμή οι τιμές στα σούπερ μάρκετ ή σ’ ένα βενζινάδικο αν πάτε να βάλετε βενζίνη και συγκρίνετε, και δείτε τον κατώτατο μισθό ο οποίος έχει μείνει κολλημένος για δυο χρόνια, τους μισθούς συνολικά που έχουν μείνει κολλημένοι ή μειώνονται. Και δείτε εν τοιαύτη περιπτώσει και με τις νέες αντικειμενικές, ποιες είναι οι συνθήκες που θα προκύψουν ακόμη και στον ΕΝΦΙΑ που ήταν η σημαία της κυβέρνησης. Άρα, ούτε αυτό έχει συμβεί, το αντίθετο. Έχει μειωθεί η αγοραστική δύναμη.
Και το τρίτο που είπε ήταν η ασφάλεια. Ποια ασφάλεια; Εξελέγησαν με σημαία την ασφάλεια του πολίτη και βρισκόμαστε σε κατάσταση Κολομβίας. Με καθημερινές δολοφονίες μέρα μεσημέρι, με μια μαφία να οργιάζει. Και με τον μέσο πολίτη να αισθάνεται ανασφαλής, απέναντι σε ένα αυταρχισμό των αστυνομικών δυνάμεων, όχι απέναντι στο έγκλημα όμως να είναι συνεπής, αλλά με έναν αυταρχισμό απέναντι στον πολίτη.
Άρα, αυτά τα δυο χρόνια οι βασικές αιχμές της προπαγάνδας της Νέας Δημοκρατίας για να κερδίσει τις εκλογές και οι προσδοκίες έχουν εξανεμιστεί και τι μένει; Η διαχείριση της πανδημίας, για την οποία διαχείριση της πανδημίας δεν χρειάζεται να πω πάρα πολλά, νομίζω ο μέσος πολίτης καταλαβαίνει ότι έχουμε μια παταγώδη αποτυχία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Τσίπρα, από χτες συζητείται έντονα το θέμα της αποκάλυψης της εφημερίδας Ντοκουμέντο για την απόκρυψη υπηρεσιακών στοιχείων της συζύγου του πρωθυπουργού. Πώς σχολιάζετε αυτό το αποκαλυπτικό δημοσίευμα;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Εδώ έχουμε δυο θέματα. Το ένα θέμα είναι ότι ο πρωθυπουργός δεν τηρεί τους νόμους. Δηλαδή, είναι γνωστό στη χώρα μας, οφείλει το κάθε πολιτικό πρόσωπο – και όχι μόνο τα πολιτικά πρόσωπα, είναι κάποιοι πολίτες υπόχρεοι να καταθέτουν αποδεικτικά στοιχεία για την περιουσία τους – πώς αποκτήθηκε αυτή η περιουσία, το πόθεν έσχες.
Υπάρχει κι ένας νόμος τον οποίο είχαμε ψηφίσει εμείς όταν η Νέα Δημοκρατία θυμάμαι μας είχε επιτεθεί διότι ψηφίσαμε μια ευρωπαϊκή οδηγία τότε που αφορούσε τις εξωχώριες επιχειρήσεις. Ήταν ευρωπαϊκή οδηγία. Ήμασταν υποχρεωμένοι να την ψηφίσουμε. Και λέμε: «ωραία, για να μην υπάρχει δεύτερη σκέψη, κάθε πολιτικό πρόσωπο -είχαμε πει- οι εκλεγμένοι βουλευτές και υπουργοί, δεν θα έχουν δικαίωμα αυτοί και τα συγγενικά τους πρόσωπα Α’ βαθμού να είναι ιδιοκτήτες ή να κατέχουν μετοχές επιχειρήσεων της αλλοδαπής». Αυτοί είναι νόμοι του κράτους. Αν δεν τους αρέσουν, μπορούν να τους αλλάξουν.
Αν στον κ. Μητσοτάκη δεν αρέσει ή δεν συμφέρει να είναι υπόχρεος να αποδεικνύει πόθεν αποκτήθηκαν τα περιουσιακά τους στοιχεία, να πάει να αλλάξει τον νόμο. Να παρανομεί όμως δεν νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο τον τιμά.
Άρα, εδώ έχουμε ένα θέμα που είναι η παρανομία και στα δυο ζητήματα αυτά. Το δεύτερο όμως το πιο ατιμωτικό κατά την άποψή μου είναι η απόπειρα να δημιουργήσει εντυπώσεις με ψευδή στοιχεία, το να λες ψέματα, για να αποδείξεις ότι δεν παρανόμησες.
Εγώ πιστεύω ότι αν αυτό συνέβαινε σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα μπορούσε να σταθεί ούτε λεπτό ο πρωθυπουργός, ο όποιος πρωθυπουργός. Φανταστείτε να συνέβαινε σε εμένα! Φανταστείτε εγώ ως πρωθυπουργός ή τώρα ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης να απέκρυπτα από τη δήλωσή μου στοιχεία για την περιουσία μου ή να έδινα ψεύτικες δικαιολογίες την επόμενη μέρα.
Θα ήταν κεντρικό θέμα συζήτησης; Θα ήταν πρώτο θέμα στην ατζέντα των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης; Εδώ νοίκιασα ένα σπίτι και έγινε πρώτο θέμα στις ειδήσεις! Εδώ υπάρχει ένα θέμα που αφορά την ισονομία, αν δηλαδή όλοι οι πολίτες είναι ίσοι απέναντι στον νόμο ή είναι όλοι εκτός από τον κ. Μητσοτάκη και την οικογένειά του. Και υπάρχει κι ένα θέμα δημοκρατίας και πλουραλισμού. Διότι εδώ δημιουργείται ένα καθεστώς. Ένα καθεστώς που αποκρύπτει από τον δημόσιο διάλογο ζητήματα τα οποία ενοχλούν την ηγεσία του καθεστώτος.
Εκτιμώ ότι είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα, όχι με την έννοια μιας πρόσκαιρης πολιτικής αντιπαράθεσης, ανεξαρτήτως του ποιος κυβερνά και ποιος είναι στην αντιπολίτευση. Νομίζω ότι στον δημόσιο βίο πρέπει να υπάρχει διαφάνεια και πρέπει να υπάρχει ισονομία, δικαιοσύνη και δημοκρατία. Εκτός εάν μας πει ο κ. Μητσοτάκης ότι οι νόμοι είναι για όλους τους άλλους εκτός από τον ίδιο. Και τοιαύτη περιπτώσει εάν συνεχίσει να μη δίνει απαντήσεις και αν η αρμόδια Επιτροπή της Βουλής και η ελληνική Δικαιοσύνη συνεχίζει να ποιεί τη νήσσα, τότε να σταματήσουμε κι εμείς να κάνουμε δηλώσεις πόθεν έσχες. Για ποιο λόγο όλοι οι υπόλοιποι βουλευτές και δημόσια πρόσωπα να κάνουμε δηλώσεις πόθεν έσχες; Να μην κάνει κανένας δηλώσεις και να μην τηρούμε τον νόμο ούτε εμείς.
Νομίζω ότι είναι ένα θέμα το οποίο θα απασχολήσει το επόμενο διάστημα, θέλοντας και μη, από την πλευρά της κυβερνητικής εξουσίας, θα απασχολήσει την κοινή γνώμη. Γιατί, επαναλαμβάνω, είναι ένα θέμα ισονομίας και πιστεύω ότι μέσος Έλληνας πολίτης είναι πολύ ευαίσθητος σε τέτοια ζητήματα.
Όλοι γνωρίζουν ότι ο κ. Μητσοτάκης έχει περιουσία. Είναι γόνος μιας πολύ ευκατάστατης πολιτικής οικογένειας. Τώρα, το πώς έγινε και να είναι μια από τις πιο ευκατάστατες, τις πιο πλούσιες οικογένειες στη χώρα, έχοντας ασχοληθεί μόνο με την πολιτική, είναι ένα άλλο ζήτημα. Δεν είναι το ζήτημα εκεί, αν έχει ή δεν έχει λεφτά. Το ζήτημα είναι αν τηρεί τους νόμους.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σίγουρα. Ας πάμε και σε μια άλλη ερώτηση που αφορά εδώ την Λέσβο. Στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το 2015, πέραν των άλλων που είχατε να αντιμετωπίσετε όσον αφορά τους δανειστές και το χρέος, έλαχε και η καυτή πατάτα του προσφυγικού–μεταναστευτικού. Οι κάτοικοι της Λέσβου αλλά και των υπόλοιπων νησιών του βορείου Αιγαίου βίωσαν πρωτόγνωρες καταστάσεις με το πέρασμα εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων. Μετά, τα σύνορα έκλεισαν από τις χώρες της βόρειας Ευρώπης. Ακολούθησε η συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας το 2016, η οποία να πούμε ότι ομολογουμένως περιόρισε τις μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές.
Ερχόμενοι στο σήμερα και βλέποντας πίσω, πιστεύετε ότι έγιναν κάποια λάθη; Κάποια πράγματα τα οποία στο προσφυγικό–μεταναστευτικό θα έπρεπε να γίνουν καλύτερα; Κάποιες παλινωδίες; Κάνοντας μια αποτίμηση, πώς θα χαρακτηρίζατε αυτή την περίοδο; Η μια ερώτηση είναι αυτή.
Και η δεύτερη ερώτηση αφορά τη διαχείριση του προσφυγικού–μεταναστευτικού από τη Νέα Δημοκρατία. Από το 2019 μέχρι και εδώ, πώς πιστεύετε ότι είναι αυτή η διαχείριση; Είναι σε καλό δρόμο; Έχουν γίνει αρνητικά σχόλια για τη χώρα μας όπως πρόσφατα αποφάσεις κάποιων Επιτροπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για διάφορα ζητήματα επαναπροωθήσεων;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Μετά Χριστόν προφήτης δεν μπορεί να είσαι! Διαχειριστήκαμε μια πάρα πολύ μεγάλη κρίση, εγώ θα τη χώριζα σε δυο στάδια αυτή την περίοδο. Το πρώτο ήταν η περίοδος μέχρι να κλείσουν μονομερώς τα βόρεια σύνορά μας και η βαλκανική δίοδος, διότι όλοι γνωρίζουμε ότι αυτός ο κόσμος δεν θέλει να μείνει στην Ελλάδα, θέλει να πάει στην κεντρική Ευρώπη.
Μέχρι τότε, παρότι έσκασε στην πλάτη μας η μεγαλύτερη προσφυγική κρίση μετά τον 2οΠαγκόσμιο Πόλεμο και είχαμε εκατομμύρια πρόσφυγες που πέρασαν από τα νησιά μας, νομίζω ότι αυτό που καταφέραμε -καταφέραμε κυρίως χάρη στο αίσθημα αλληλεγγύης και στις αξίες που ανέδειξε η δική σας κοινωνία- ήταν να δημιουργήσουμε μια άλλη εικόνα και για την Ελλάδα και για την Ευρώπη.
Επαναλαμβάνω, μια εικόνα αλληλεγγύης, αλτρουϊσμού, ανθρωπισμού η οποία ανέδειξε την Ελλάδα ψηλά. Σας θυμίζω την επίσκεψη του Ποντίφικα μαζί με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο εδώ στην Λέσβο. Σας θυμίζω όλες εκείνες τις συνταρακτικές εικόνες των απλών ανθρώπων να δίνουν τροφή, να βοηθούν κατατρεγμένους ανθρώπους και να σώζουν τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων που περνούσαν κυνηγημένοι μέσα από τη θάλασσα.
Η δεύτερη φάση ήταν η φάση μετά το κλείσιμο των συνόρων. Όπου εκεί πράγματι βρεθήκαμε μπροστά σε ένα τεράστιο κίνδυνο: να γίνει η χώρα μας ένα μαύρο κουτί, μια φυλακή ψυχών, ανθρώπινων ψυχών. Πράγματι, εκεί βρεθήκαμε σε αυτή την τρομακτική δυσκολία, έπρεπε να βρούμε μια λύση.
Εγώ μάλιστα ως πρωθυπουργός τότε πήγα τρεις φορές στην Τουρκία, επισκέφθηκα τρεις φορές μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Παίξαμε έναν πρωταγωνιστικό ρόλο για να βρεθεί μια συμφωνία. Δεν ήταν η καλύτερη δυνατή, αλλά ήταν μια συμφωνία η οποία μείωσε τις ροές, μείωσε τους θανάτους ανθρώπων και έδινε μια προοπτική.
Η συμφωνία αυτή είχε πολλά προβλήματα. Πολλά προβλήματα, το ομολογώ. Το ήξερα. Αλλά δεν είχαμε κι άλλη εναλλακτική. Και εν τοιαύτη περιπτώσει, προσπαθήσαμε μέσα σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία να κάνουμε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό για να διατηρήσουμε τα πράγματα σε μια διαχειρίσιμη κατάσταση. Δεν ήταν πάντα διαχειρίσιμη η κατάσταση. Όταν οι ροές ανέβαιναν, με επιλογή της Τουρκίας όπως πάντα, υπερβολικά, η κατάσταση ήταν εξαιρετικά δύσκολη.
Παρ’ όλα αυτά καταφέραμε, διότι δεν ήταν το μέτωπό μας μονάχα προς την Τουρκία αλλά και προς την Ευρώπη, να έχουμε πάνω από 20.000 μετεγκαταστάσεις ανθρώπων που με νόμιμο τρόπο μεταφέρθηκαν σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και καταφέραμε σε όλη τη χώρα να δημιουργήσουμε μια σειρά από κέντρα υποδοχής για να μην είναι μόνο τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου που θα υφίστανται τη μεγάλη πίεση των προσφυγικών.
Μετά ήρθε η Νέα Δημοκρατία. Είναι γνωστό ότι από την αντιπολίτευση τότε υφιστάμεθα πολύ σφοδρή κριτική. Αφήσαμε όμως μια κατάσταση διαχειρίσιμη με 5.500 εδώ στη Λέσβο περίπου τότε. Και μέσα σε έξι μήνες οι 5.500 έγιναν 23.000. Διότι η στρατηγική τότε της νέας κυβέρνησης ήταν να δυσαρεστήσει τα νησιά της πρώτης γραμμής προκειμένου να μην έχει δυσαρεστημένη όλη την υπόλοιπη Ελλάδα. Διότι η ρητορική του μίσους, η ρατσιστική ρητορική που ενσωμάτωσε στην προπαγάνδα της την προεκλογική, είχε δημιουργήσει εστίες αντίστασης σε τοπικό επίπεδο σε όλη την Ελλάδα. Δεν ήθελε κανένας μετανάστη ή πρόσφυγα στη δική του περιοχή.
Αυτό οδήγησε τα πράγματα σε ένα πρωτοφανές αδιέξοδο. Και αν δεν ερχόταν ο κορωνοϊός, ο οποίος δημιούργησε ένα πάγωμα δραστηριοτήτων σε παγκόσμιο επίπεδο και άρα μείωσε δραστικά και τις ροές και άρα υπήρξε η δυνατότητα μιας σταδιακής αποσυμφόρησης, το πρόβλημα θα ήταν ακόμη εδώ.
Δεν είμαι βέβαιος ότι θα ξαναβρεθούμε απέναντι στο πρόβλημα και δεν πιστεύω ότι η λύση είναι η δημιουργία τεράστιων κέντρων–φυλακών στα νησιά της πρώτης γραμμής. Μαθαίνω ότι υπάρχει ένας σχεδιασμός για δυο μεγάλα κέντρα, δυο μεγάλα camps προϋπολογισμού 120 εκατομμυρίων. Τεράστια νούμερα! Τι ακριβώς θα φτιάξουν; Τι σχεδιάζουν ακριβώς;
Η λύση κατά την άποψή μου είναι η ισχυρή διεκδίκηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε η Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλάβει τις ευθύνες της και όχι να μας χτυπάει την πλάτη για να κρατάμε εμείς στη χώρα μας και μάλιστα σε κέντρα–φυλακές τους κατατρεγμένους και απελπισμένους αυτούς ανθρώπους.
Και ταυτόχρονα, πέραν των μετεγκαταστάσεων, η λύση είναι η διασπορά του όποιου βάρους όχι μόνο στα τέσσερα–πέντε νησιά υποδοχής, αλλά σε όλη τη χώρα. Νομίζω ότι η πολιτική που ακολούθησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν μια πολιτική που είχε να αντιμετωπίσει πάρα πολύ μεγάλες δυσκολίες, προφανώς μέσα σε όλα αυτά έγιναν και λάθη, δεν θέλω να πω ότι το κάναμε όλα σωστά.
Εντούτοις όμως, καταφέραμε να διαχειριστούμε τα πράγματα. Η πολιτική της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας μέσα σε έξι–επτά μήνες έδειξε ότι οδήγησε τα πράγματα σε τραγικές καταστάσεις. Ο κορωνοϊός μας έχει δώσει ένα διάλειμμα, να δούμε τι θα γίνει μετά… Γιατί, επαναλαμβάνω, δεν θα ξεμπλέξουμε με την προσφυγική κρίση σε παγκόσμιο επίπεδο όσο θα υπάρχουν πόλεμοι, ανισότητες, προσφυγικές ροές. Άρα, είναι κρίσιμο να δημιουργήσουμε τώρα τις κατάλληλες πολιτικές και τις κατάλληλες υποδομές, ώστε να μη βρεθούμε ξανά στα ίδια προβλήματα στα νησιά πρώτης υποδοχής.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συζητήθηκε πολύ τις τελευταίες ημέρες η μη πρόσκληση, παρά το γεγονός ότι είχε ανακοινωθεί από την Προεδρία της Δημοκρατίας, η μη πρόσκληση ενός εμβληματικού ανθρώπου για ανθρώπινα δικαιώματα, του διασώστη Ιάσονα Αποστολόπουλου. Τελικά, θεωρείτε ότι η ακροδεξιά ρητορική και η πρακτική συγκεκριμένων στελεχών της Νέας Δημοκρατίας οδήγησε την Προεδρία της Δημοκρατίας να ακυρώσει την πρόσκληση του Ιάσονα Αποστολόπουλου;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Καταρχάς είναι πολύ θλιβερό αυτό που έγινε με τον Ιάσονα Αποστολόπουλο. Και νομίζω ότι δεν τιμά την Προεδρία της Δημοκρατίας ως θεσμό να βγάζει διαρροές που ουσιαστικά ρίχνει την ευθύνη αλλού, ή απομειώνει τις όποιες θεσμικές αρμοδιότητες αφορούν την Προεδρία της Δημοκρατίας.
Δεν ξέρω τι ακριβώς έχει συμβεί. Αυτό που ξέρω εγώ και το ξέρει νομίζω ο καθένας σε αυτή τη χώρα είναι ότι αν έχει δυο αποκλειστικές αρμοδιότητες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι η απονομή χάριτος και η απονομή τιμής σε πολίτες. Άρα, με στενοχωρεί όλη αυτή η εξέλιξη. Θεωρώ αδιανόητο ο κάθε βουλευτής, εν προκειμένω ένας βουλευτής ο οποίος έχει γίνει διάσημος για τις ακραίες ρατσιστικές πολλές φορές τοποθετήσεις, να γίνεται πορτιέρης του Προεδρικού Μεγάρου. Περιμένω κάποιες ουσιαστικές εξηγήσεις.
Σε κάθε περίπτωση, είναι μια πολύ θλιβερή εξέλιξη αυτή. Και είναι θλιβερή εξέλιξη διότι είναι προφανές κατ’ εμέ – και νομίζω σε κάθε πολίτη – ότι ο Ιάσονας Αποστολόπουλος δεν θα παρασημοφορηθεί όχι διότι δεν αξίζει – έχει σώσει ζωές, ήταν ορθή η επιλογή να τιμηθεί από την ελληνική πολιτεία – αλλά επειδή σε κάποιους δεν αρέσουν οι απόψεις του. Και εν προκειμένω αυτοί οι «κάποιοι» δεν είναι η Προεδρία της Δημοκρατίας που τον επέλεξε προς παρασημοφόρηση, αλλά είναι οι ακραίοι κύκλοι εντός του κυβερνητικού κόμματος.
Και είναι ακόμη πιο προφανές ότι δεν είναι ευθύνη του υπουργείου Εξωτερικών και μιας χαμηλόβαθμης επιτροπής του υπουργείου Εξωτερικών που τυπικά εγκρίνει ή μάλλον γνωμοδοτεί προς την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, αλλά αφορά τις αποφάσεις της Προεδρίας της Δημοκρατίας, είναι απολύτως σαφές αυτό. Αλλά είναι νομίζω ηλίου φαεινότερο ότι ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης παρενέβη προκειμένου να υπάρξει αυτή η εξέλιξη και κατά την άποψή μου είναι και θεσμικό πρόβλημα αυτό αλλά και πρόβλημα ουσίας.
Είναι πρόβλημα ουσίας: πού πηγαίνουμε δηλαδή ως κοινωνία και ως πολιτεία. Να δημιουργείται μια κατάσταση ενός ασφυκτικού καθεστώτος, όπου όποιος διαφωνεί με τον αυτοκράτορα και την πολιτική του δεν θα έχει δικαίωμα είτε να εκφράζει τις απόψεις του, είτε να απολαμβάνει της τιμής που η πολιτεία επιλέγει; Διότι πράγματι εδώ έχει κάνει μια πολύ σημαντική δουλειά αυτός ο άνθρωπος και είναι μια πολύ θλιβερή εξέλιξη. Πραγματικά με λυπεί και θέλω να ελπίζω ότι θα είναι το τελευταίο θλιβερό συμβάν. Διότι όταν εμπλέκεται και ένας θεσμός, η Προεδρία της Δημοκρατίας και υποβαθμίζεται με αυτό τον τρόπο αυτός ο θεσμός, η Προεδρία της Δημοκρατίας, τότε είναι μια πολύ αρνητική εξέλιξη που δεν αφορά μόνο την πολιτική σφαίρα, αφορά και το θεσμικό πλαίσιο, κάτι το οποίο είναι εξαιρετικά θλιβερό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σαφέστατα. Σε συνέχεια όμως της προηγούμενης ερώτησης, μια πτυχή του προσφυγικού–μεταναστευτικού ήταν η εργαλειοποίησή του από τη Νέα Δημοκρατία καθ΄ όλη την περίοδο από το 2016 μέχρι το 2019 προκειμένου να εισπράξει πολιτικά οφέλη. Εδώ μάλιστα στη Μυτιλήνη, στην πρωτεύουσα του νομού της Λέσβου, το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας δεν είχε επίσημο ψηφοδέλτιο αλλά στήριξε στη Δημοτική Κοινότητα εμμέσως πλην σαφώς ένα ακροδεξιό πολιτικό σχήμα.
Πιστεύετε ότι αυτές οι ιδιότυπες συμμαχίες ήταν ένα φαινόμενο τοπικό που έγινε εδώ στη Λέσβο για παράδειγμα ή έχει μια πανελλαδική διάσταση; Δηλαδή, έγιναν και αλλού και ακόμη αυτές οι ιδιότυπες συμμαχίες μεταξύ ακροδεξιών και Νέας Δημοκρατίας; Συνεχίζονται ακόμη και στις μέρες μας;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Είναι προφανές ότι έχει μια πανελλαδική διάσταση. Η μεγάλη επιτυχία του κ. Μητσοτάκη είναι ότι κατάφερε να δημιουργήσει ένα ευρύτατο μέτωπο από τα δεξιά της Δεξιάς μέχρι τις παρυφές του Κέντρου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το αντί-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Εκείνη την περίοδο, ναι. Ένα μέτωπο το οποίο κατάφερε να εγκoλπώσει ή να ενσωματώσει, να στείλει στην κάλπη της Νέας Δημοκρατίας ένα μεγάλο μέρος ψηφοφόρων πολιτών που ψήφισαν τη Χρυσή Αυγή ή συστρατεύτηκαν με ακραία ρητορική και στο προσφυγικό και στο θέμα της επίλυσης του ονοματολογικού με τη Βόρεια Μακεδονία. Άρα νομίζω ότι δεν ήταν μια τοπική εξαίρεση, αν και η Λέσβος έχει μια ιδιαιτερότητα.
Διότι ακριβώς εξαιτίας του προσφυγικού και της μεγάλης πίεσης που δέχτηκε η λεσβιακή κοινωνία, οφείλουμε να το ομολογήσουμε αυτό, δημιουργήθηκαν αντιδράσεις και διαμορφώθηκε ένα πρόσφορο έδαφος για τη ρητορική του μίσους, για συμπεριφορές που δεν συνάδουν με τις αξίες του λεσβιακού λαού και του ελληνικού λαού, θα έλεγα. Τις είδαμε αυτές και μετά την αλλαγή της κυβέρνησης στην κρίση που είχε να διαχειριστεί τον Γενάρη-Φλεβάρη του 2020 εδώ στη Λέσβο.
Νομίζω ότι είναι μια συνολική στρατηγική αυτή του κ. Μητσοτάκη. Αλλά, ξέρετε, αυτή η στρατηγική απέδωσε καρπούς εκλογικά, αλλά είναι μια στρατηγική που έχει κοντά ποδάρια. Διότι δεν μπορεί κανείς για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα να πατάει σε δυο βάρκες.
Υπάρχουν μεγάλα ανοιχτά ζητήματα μπροστά μας τα οποία πρέπει οι τοποθετήσεις να είναι ξεκάθαρες και στα ζητήματα αυτά θα δημιουργηθούν μεγάλες αντιθέσεις και στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας. Σε κάθε περίπτωση εγώ είμαι περήφανος που η δημοκρατική παράταξη, η προοδευτική παράταξη παίρνει ξεκάθαρες θέσεις με πολιτικό κόστος στα μεγάλα ζητήματα της εποχή μας. Και στο προσφυγικό και στα εθνικά θέματα, σε κρίσιμα ζητήματα έχουμε μια καθαρή άποψη.
Μπορεί κάποιες φορές αυτή η άποψη να μην είναι πολύ δημοφιλής, αλλά στο τέλος της ημέρας πιστεύω ότι οι πολίτες την καθαρότητα των απόψεών μας θα την εκτιμήσουν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συζητώντας για πρόσφυγες και μετανάστες δεν μπορώ να μην σας ρωτήσω για την περίπτωση του Γιάννη Αντετοκούνμπο. Γιος Αφρικανού μετανάστη και Έλληνα πολίτη που μέσα από χίλιες δυσκολίες αναδείχθηκε προ ημερών ο πρώτος του ΝΒΑ. Ο Γιάννης φαίνεται πως ενώνει την κοινωνία σε ένα αντιρατσιστικό μέτωπο. Είναι έτσι ή μήπως αυτό είναι κάτι το πρόσκαιρο;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Κάτι το υποκριτικό, εννοείτε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι, και το πρόσκαιρο, για τώρα. Γιατί ως λαός, πάντα διακρινόμαστε στο να έχουμε τις επιτυχίες να τις προβάλλουμε για λίγο χρονικό διάστημα και μετά ξαναγυρίζουμε πάλι στα ίδια.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ο Γιάννης είναι μια ειδική περίπτωση, είναι ένας ευλογημένος άνθρωπος όπως είπε ο ίδιος, ο οποίος είχε την δυνατότητα να αναδειχθεί και να προχωρήσει. Χιλιάδες άλλα παιδιά που γεννιούνται σαν τον Γιάννη εδώ και είναι οι γονείς τους πρόσφυγες ή μετανάστες χωρίς χαρτιά από την Αφρική, από άλλες χώρες, δεν θα έχουν τη δυνατότητα να διαπρέψουν και να προχωρήσουν.
Και είναι πολύ υποκριτική η στάση ορισμένων πολιτευτών της συντηρητικής παράταξης οι οποίοι τώρα πανηγυρίζουν και βγάζουν φωτογραφίες και κάνουν ποσταρίσματα στο διαδίκτυο με τον Γιάννη Αντετοκούνμπο και την ελληνική σημαία, αλλά εδώ είναι κήρυκες του μίσους και ψήφιζαν νόμους και ψηφίζουν νόμους που αποκλείουν τα παιδιά των μεταναστών από την προοπτική ενσωμάτωσής τους στην ελληνική κοινωνία και διακήρυσσαν ότι “Έλληνας γεννιέσαι δεν γίνεσαι”.
Είναι πάρα πολύ υποκριτικό. Θέλω να πω ότι αν δεν υπήρχε η προοδευτική παράταξη, στην αρχή ο νόμος Ραγκούση επί Γιώργου Παπανδρέου και μετά ο δικός μας ο νόμος που δίνει ιθαγένεια αυτομάτως στα παιδιά που γεννιούνται εδώ, θα είχαμε έναν απίστευτο αποκλεισμό όλων αυτών των ανθρώπων, γιατί αυτή είναι η πολιτική της Νέας Δημοκρατίας και αυτό κάνει σήμερα ο Βορίδης στο υπουργείο Εσωτερικών. Έχει διαμορφώσει συνθήκες ώστε ιθαγένεια να μην μπορείς να πάρεις, ακόμη κι αν είσαι ο καλύτερος Έλληνας και έχεις μεγαλώσει… Αν πάω εγώ να δώσω εξετάσεις, δεν θα πάρω ιθαγένεια, έτσι όπως έχει κάνει τη διαδικασία!
Είναι βαθιά υποκριτική αυτή η στάση των πανηγυρισμών για τον Γιάννη Αντετοκούνμπο. Και θα έλεγα ότι είναι πιο ειλικρινείς οι πολύ ακραίοι ακροδεξιοί οι οποίοι επιμένουν στη ρητορική ότι δεν πανηγυρίζουμε επειδή είναι έγχρωμος και δεν είναι Έλληνας. Μα αυτά λένε και οι άλλοι στην ουσία όταν αποκλείουν τα παιδιά αυτά από την ελληνική παιδείας. Διότι ας μην ξεχνάμε ότι Έλληνας είναι αυτός ο οποίος έχει γίνει κοινωνός της ελληνικής παιδείας, οποίος αγαπάει αυτή τη χώρα και όποιος θέλει να προχωρήσει και ο ίδιος μπροστά αλλά και το κοινωνικό σύνολο.
Αν δεν αλλάξουμε μυαλά θα αντιμετωπίσουμε πολύ σύντομα πολύ μεγάλα προβλήματα. Θέλω να συνδέσω αυτή τη συζήτηση όχι για να το αναλύσω τώρα, αλλά για να κάνω μια αναφορά με το μεγάλο πρόβλημα που απειλεί τη χώρα σήμερα και τα επόμενα χρόνια και αυτό είναι το δημογραφικό.
Η Ελλάδα είναι μια χώρα που συρρικνώνεται. Η Ελλάδα είναι μια χώρα που γερνάει. Και κοιτάξτε γύρω τι γίνεται. Η Τουρκία για παράδειγμα που μας απειλεί, έχουμε εντάσεις, έχει διεκδικήσεις παράνομες, είναι μια χώρα που είναι νεανική, που μεγαλώνει. Εμείς τι κάνουμε εδώ; Κλεινόμαστε στον εαυτό μας. Κλεινόμαστε στον εαυτό μας και δεν θέλουμε να δημιουργούμε ένα πολυπολιτισμικό πλαίσιο ενσωμάτωσης ανθρώπων που θα μας κάνουν περήφανους και θα είναι και οι ίδιοι περήφανοι που είναι Έλληνες. Την περηφάνια που είδα στα μάτια αυτού του παιδιού – όχι παιδί τώρα, αλλά ένας σπουδαίος αθλητής – κρατώντας την ελληνική σημασία δεν την έχουμε δει από πολλούς άλλους γηγενείς Έλληνες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δέκα μίλια από τις τουρκικές ακτές, δεν μπορώ να μη σας ρωτήσω για τα ελληνοτουρκικά. Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 24 Ιουνίου ο κ. Μητσοτάκης αποδέχτηκε την εκκίνηση της θετικής ατζέντας με την Τουρκία χωρίς να τη συνδέσει με υποχρέωση για προσφυγή στην Χάγη με την Ελλάδα για την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ. Σε μια περίοδο που η Τουρκία πιέζεται, πιστεύετε ότι αυτή είναι η ενδεδειγμένη στρατηγική από μεριάς της κυβέρνησης;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Καταρχάς να κάνω ένα σχόλιο τώρα, με προκαλείτε, αν ο κ. Μητσοτάκης έπαιζε στοίχημα θα είχε πάει στον κουβά, που λένε, πάρα πολλές φορές. Τι μας είπε αρχές του καλοκαιριού; Ότι θα έχουμε ένα ήσυχο καλοκαίρι στα ελληνοτουρκικά, ότι θα έχουμε τον Ιούλιο και τον Αύγουστο μια κανονικότητα στον τουρισμό και ότι δεν θα έχουμε κρούσματα. Και στα τρία έπεσε έξω 100%.
Νομίζω τώρα, για να μιλήσω σοβαρά, η κυβέρνηση κάνει λάθος, έχει μια λάθος στρατηγική αντιμετώπισης των ελληνοτουρκικών. Μια στρατηγική αμηχανίας, μια στρατηγική που ακριβώς επειδή έχει πολύ σοβαρά εσωτερικά προβλήματα, διαφωνιών, τα βλέπουμε… Μια τον Σαμαρά να λέει ότι η κόκκινη γραμμή είναι ο διάλογος με την Τουρκία, από την άλλη ο Γεραπετρίτης λέει ότι η κόκκινη γραμμή είναι τα 6 μίλια. Πήγε στα 6 μίλια τα δικαιώματά μας. Αυτές οι μεγάλες αντιφάσεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης οδηγούν τον Μητσοτάκη σε μια στρατηγική απραξίας και αμηχανίας. Θα το πληρώσουμε αυτό. Μπορεί να μην το πληρώσουμε άμεσα, θα το πληρώσουμε μεσομακροπρόθεσμα.
Είναι προφανές ότι η στάση της Τουρκίας το τελευταίο διάστημα ήταν υποκριτική. Αλλά άνοιξε, έστω και για τα μάτια του κόσμου, ένα παράθυρο διαλόγου. Αυτό έπρεπε να το αρπάξει η ελληνική πλευρά. Και βεβαίως το κρίσιμο θέμα που ανέδειξα είναι ότι δεν μπορείς να συναινείς ώστε η Ευρωπαϊκή Ένωση να ανοίγει δρόμους προς την Τουρκία, χωρίς να παίρνεις κάτι από αυτό.
Είμαι απολύτως θετικός στο να ανοίγει η Ευρωπαϊκή Ένωση δρόμους προς την Τουρκία, όμως η Ελλάδα πρέπει από αυτό να κατοχυρώνει τα δικά της δικαιώματα. Άρα λοιπόν, είχα μιλήσει έγκαιρα και είχα πει: τον Ιούνη η Τουρκία ζητά, διεκδικεί την επανέναρξη του διαλόγου από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την τελωνειακή της ένωση. Τι θέλει σήμερα η Τουρκία από την Ευρωπαϊκή Ένωση; Μια ειδική σχέση. Δεν θέλει την ευρωπαϊκή προοπτική, είναι προφανές, ούτε οι Ευρωπαίοι τη θέλουν. Θέλει όμως μια ειδική σχέση, η οποία αποτιμάται σε σημαντικά οικονομικά συμφέροντα για την Τουρκία.
Θα συναινέσουμε σε αυτή την ειδική σχέση εάν και εφόσον δεσμευτεί η Τουρκία ότι θα πάμε στη Χάγη για την επίλυση της διαφοράς μας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και την υφαλοκρηπίδα. Εάν αυτό δεν το δέσουμε με κάτι που η Τουρκία επιθυμεί από την Ευρώπη, τότε μην έχουμε αυταπάτες. Ποτέ δεν θα λυθεί η διαφορά της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας.
Για ποιο λόγο η Τουρκία αυτή τη στιγμή – απέναντι σε μια Ελλάδα η οποία, όπως είπα πιο πριν, είναι μια χώρα η οποία συρρικνώνεται δημογραφικά, είναι μια χώρα που τα τελευταία χρόνια έχει μειώσει την οικονομική της δυναμική, ενώ η Τουρκία αυξάνεται και πληθαίνει – για ποιο λόγο να κάτσει και να λύσει τις διαφορές της με βάση το διεθνές Δίκαιο; Έντιμα δηλαδή; Ενώ έχει στο μυαλό της ότι θα ισχύει πάντοτε ο νόμος του ισχυρού.
Όσο περνάει ο καιρός οι διεκδικήσεις θα βαθαίνουν και τα τετελεσμένα θα δημιουργούν ένα νέο πλαίσιο. Θα είναι εις βάρος μας όσο περνάει ο καιρός και το είδαμε αυτό με το Κυπριακό. Εγώ δηλαδή τι ζήτησα; Ένα νέου τύπου Ελσίνκι που θα κατοχυρώνει την προοπτική επίλυσης, θα δεσμεύει την Τουρκία στην προοπτική επίλυσης με βάση το διεθνές Δίκαιο.
Δεν το έκανε αυτό η ελληνική κυβέρνηση. πανηγύριζε για τη δήθεν ψύχραιμη και ήρεμη συμπεριφορά της Τουρκίας… Πριν αλέκτωρ λαλήσει τρεις, ένα μήνα μετά, ανοίγει τα Βαρώσια ο Ερντογάν.
Τώρα, εδώ που βρισκόμαστε, θεωρώ ότι ο κ. Μητσοτάκης πρέπει να παγώσει τη διαδικασία εάν ο Ερντογάν υλοποιήσει τις απειλές του για τα Βαρώσια. Τώρα είμαστε σε άλλη φάση, σε χειρότερη φάση…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πολύ χειρότερη.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Και αναρωτιέμαι τι θα γινόταν στον τόπο αν αυτά συνέβαιναν επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ, τι θα μας έλεγαν!
Εμείς ψύχραιμα πάντα τοποθετούμαστε σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Αλλά δεν μπορεί να μην βλέπουμε, να μην καυτηριάζουμε ότι η κυβέρνηση σήμερα οδηγεί τον τόπο σε τετελεσμένα που δημιουργούν πολύ χειρότερες συνθήκες για την εξυπηρέτηση των εθνικών μας συμφερόντων.
Άρα, επαναλαμβάνω, δεν αρκεί να λέμε είμαστε αλληλέγγυοι στην Κύπρο, αυτό έλειπε να μην ήμασταν. Εδώ η Ελλάδα πρέπει να σταθεί αξιοποιώντας τη δυνατότητά της ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θέτοντας στο τραπέζι συγκεκριμένα προτάγματα.
Δεν μπορεί να συζητάει η Ευρώπη την αναθεώρηση τελωνειακής Ένωσης σαν να μη συμβαίνει τίποτα και να έχουμε μια Τουρκία η οποία δεν δεσμεύεται για τη δίκαιη επίλυση στη βάση του διεθνούς Δικαίου της διαφοράς με την Ελλάδα για την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα και ταυτόχρονα δημιουργεί νέα τετελεσμένα στην Κύπρο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η Λέσβος ανήκει στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, η οποία Περιφέρεια βορείου Αιγαίου είναι από τις φτωχότερες Περιφέρειες της Ευρώπης. Επί πρωθυπουργίας σας είχατε δεσμευτεί και μάλιστα είχατε εξασφαλίσει και την απαραίτητη έγκριση από μεριάς των θεσμών προκειμένου να δοθούν 660 εκατομμύρια ευρώ στη νέα χρηματοδοτική περίοδο 2021-2027 στο ΕΣΠΑ.
Φέτος τον Μάιο η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι το Βόρειο Αιγαίο θα λάβει 269 εκατομμύρια ευρώ και πριν από λίγες μέρες αύξησε το ποσό για να ανέλθει στα 394. Ποσό όμως το οποίο απέχει πάρα πολύ από τα 660 τα οποία είχατε δεσμευτεί να δώσετε στο Βόρειο Αιγαίο…
Με αφορμή αυτό το δεδομένο θα ήθελα να μου κάνετε ένα σχόλιο για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει η κυβέρνηση τα νησιά του βορείου Αιγαίου, παρά τις όποιες προεκλογικές εξαγγελίες είχαν γίνει.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ναι, θα μου επιτρέψετε ένα συνολικότερο σχόλιο όμως. Εδώ είναι ένα ζήτημα που αφορά συνολικά την ελληνική Περιφέρεια. Έχουμε μια ασύμμετρη ανάπτυξη. Η μεγάλη πλειοψηφία των πόρων κατευθύνεται στα μεγάλα αστικά κέντρα και ειδικότερα για την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, που μαζί με την Περιφέρεια της Ηπείρου είναι από τις φτωχότερες Περιφέρειες σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Και εδώ δεν είναι μονάχα ότι μειώνονται οι πόροι που είχε προγραμματίσει και είχε προβλέψει η προηγούμενη κυβέρνηση. Εμείς είχαμε προβλέψει αυτούς τους πόρους μονάχα από το ΕΣΠΑ. Δεν αφορούσε το Ταμείο Ανάκαμψης. Εδώ λοιπόν έρχονται επιπλέον 30 δισεκατομμύρια και αντί να αυξηθούν οι πόροι για το Βόρειο Αιγαίο, μειώνονται. Αυτό, πραγματικά δηλαδή, με αφήνει άναυδο.
Δεν αντιλαμβάνεται η σημερινή κυβέρνηση ότι υπάρχουν τεράστια ζητήματα υποδομών, τα οποία πρέπει να επιλυθούν στην ελληνική περιφέρεια και δη στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου; Εμείς ως κυβέρνηση κάναμε σε πολύ δύσκολες δημοσιονομικά συνθήκες, μια επαναστατική μεταρρύθμιση για τους νησιώτες μας. Επαναφέραμε, βάλαμε σε προτεραιότητα το ζήτημα της νησιωτικότητας. Και αναδείξαμε ένα ζήτημα δικαιοσύνης και ισότητας απέναντι σε όλους τους πολίτες της χώρας.
Διότι ο νησιώτης επιβαρύνεται μόνο και μόνο επειδή επιλέγει να ζει σ’ αυτό τον τόπο, στο νησί του. Επιβαρύνεται διότι πληρώνει πιο ακριβά τα τρόφιμα στο σούπερ μάρκετ, τη βενζίνη στο πρατήριο της βενζίνης, τη μετακίνησή του από το νησί του προς το κέντρο της χώρας. Φέραμε λοιπόν στο προσκήνιο τη λογική της νησιωτικότητας μέσα από τη θέσπιση του μεταφορικού ισοδυνάμου, το οποίο προβλέπει πάνω από μισό δισ. στον προϋπολογισμό, προκειμένου να χρηματοδοτούνται οι μετακινήσεις των νησιωτών αλλά και οι μετακινήσεις των εμπορευμάτων. Αφορά δηλαδή και τα φυσικά πρόσωπα και τις επιχειρήσεις.
Όταν ανέλαβε η νέα κυβέρνηση, δεν το κατήργησε αλλά το υποβάθμισε. Κατήργησε το δεύτερο σκέλος που αφορά τη μεταφορά των υγρών καυσίμων – είχε εφαρμοστεί βέβαια σε πιλοτικό επίπεδο αλλά εμείς είχαμε σχεδιασμό να το εφαρμόσουμε το επόμενο διάστημα καθολικά. Και κάνει πολύ μεγάλες καθυστερήσεις στις πληρωμές, στα φυσικά πρόσωπα και στις επιχειρήσεις.
Παρ’ όλα αυτά, κατά την άποψή μου, είναι μια πάρα πολύ σημαντική μεταρρύθμιση η οποία πρέπει σε καθολικό βαθμό να εφαρμοστεί και να βαθύνει, διότι είναι μια μεταρρύθμιση που στην πραγματικότητα έρχεται να άρει μια εγγενή ανισότητα απέναντι στο νησιώτη και στους υπολοίπους πολίτες της ενδοχώρας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και μια τελευταία ερώτηση, γιατί έχουμε ξεφύγει από τον χρόνο: Αναφερθήκατε πριν στο δημογραφικό. Αν είχατε απέναντί σας έναν νέο άνθρωπο ο οποίος τελείωσε τις σπουδές του και επέλεξε να έρθει εδώ πίσω στο νησί, στη Λέσβο και ή δε βρίσκει δουλειά ή ετεροαπασχολείται ή είναι ελαστικά εργαζόμενος ή δουλεύει σε προγράμματα κοινωφελούς για παράδειγμα και σκέφτεται να φύγει από δω, για να βρει αλλού δουλειά, έξω και από τη χώρα μας ενδεχομένως, τι θα του λέγατε;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Πιστεύω ότι η ελληνική Περιφέρεια και δη η νησιωτική Περιφέρεια, παρά τις πολιτικές που έχουν κατά καιρούς ασκηθεί και τις μεγάλες αδικίες, αποτελεί έναν τόπο πολύ μεγάλων δυνατοτήτων και ευκαιριών. Και πρέπει να δουλέψουμε όλοι μαζί ώστε αυτές οι δυνατότητες και οι ευκαιρίες να ενισχυθούν. Δεν πιστεύω ότι ένας νέος άνθρωπος θα βρει μεγαλύτερες δυνατότητες και ευκαιρίες στην ενδοχώρα, στην ηπειρωτική χώρα απ’ ό,τι σ’ έναν τόπο όπως η Λέσβος.
Θεωρώ ότι, και είναι πάρα πολύ σημαντικό για το νησί σας, έχετε μια πολύ σημαντική οικονομία στον πρωτογενή τομέα, στην κτηνοτροφία, στην αγροτική παραγωγή, πρέπει να ενισχυθεί. Ο τουρισμός μπορεί να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο, νέες ιδέες με start-up επιχειρήσεις πρέπει να ενισχυθούν. Νομίζω ότι υπάρχουν πολύ σημαντικές δυνατότητες στο νησί και σε όλα τα νησιά.
Θα πρέπει να παλέψουμε, τώρα που δεν βρισκόμαστε στον γύψο των μνημονίων, ώστε αυτές οι δυνατότητες να ενισχυθούν και η πολιτεία να δώσει μεγάλη προσοχή προκειμένου να ενισχύσει καταρχάς τον πρωτογενή τομέα της παραγωγής, τους κτηνοτρόφους, τους αγρότες, τους αλιείς. Εγώ σήμερα θα αφιερώσω ένα πολύ μεγάλο μέρος του προγράμματός μου συναντώντας αυτούς τους ανθρώπους, να ακούσω τα προβλήματά τους. Περισσότερο, να ακούσω τις διεκδικήσεις τους, τις αγωνίες τους.
Ξέρω ότι είχατε κι ένα ατύχημα την προηγούμενη εβδομάδα εδώ στον Συνεταιρισμό του Μεσοτόπου…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι, πυρκαγιά σε αποθήκες…
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Αυτό είναι ένα δυσάρεστο γεγονός. Πρέπει να αποκατασταθούν οι ζημιές. Πρέπει να ενισχύσουμε το συνεταιριστικό κίνημα, τους συνεταιρισμούς. Ξέρω ότι έχετε εξαιρετικούς συνεταιρισμούς γυναικών εδώ στη Λέσβο, παράγουν εξαιρετικά ποιοτικά προϊόντα. Να ενισχύσουμε λοιπόν τον πρωτογενή τομέα, το συνεταιριστικό κίνημα, να ενισχύσουμε τον τουρισμό του νησιού, έχει εξαιρετικές ομορφιές αυτό το νησί. Να ενισχύσουμε όμως και με έργα υποδομών.
Εμείς λοιπόν θα παλέψουμε ώστε αυτός ο σχεδιασμός της κυβέρνησης να αναθεωρηθεί σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα της αξιοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης. Και σε κάθε περίπτωση, δεσμευόμαστε γι’ αυτό, διότι είναι προφανές, μπορεί να υπάρξουν δεσμεύσεις σήμερα, της σημερινής κυβέρνησης εννοώ απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά δεν είναι αυτά γραμμένα στην πέτρα.
Ως επόμενη, μελλοντική κυβέρνηση του τόπου όχι σε συνθήκες μνημονίων αλλά σε συνθήκες κανονικότητας, θα δώσουμε βάρος στην Περιφέρεια. Θα δώσουμε βάρος στους ανθρώπους που έχουν ανάγκη να στηριχθούν, στους αγρότες, στους εργαζόμενους, στους ελεύθερους επαγγελματίες, στους επιχειρηματίες, τους νέους επιχειρηματίες. Διότι πιστεύουμε ότι το μέλλον αυτού του τόπου είναι ακριβώς εκεί, στους ανθρώπους του μόχθου και της δημιουργίας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να σας ευχαριστήσω πολύ για την παρουσία σας εδώ, στο ραδιοφωνικό σταθμό «Στο νησί» και στην εκπομπή.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Κι εγώ σας ευχαριστώ πολύ. Να είστε καλά. Καλημέρα σ’ εσάς και στους ακροατές σας.
