Σχεδόν δύο χρόνια πέρασαν αφότου ο Υπουργός Δικαιοσύνης εξήγγειλε στη Βουλή την συνεπιμέλεια με ίσο χρόνο του παιδιού και με τους δύο γονείς όταν αυτοί χωρίσουν.
Στις 7 Μαΐου 2021 κατατέθηκε στη Βουλή η τελευταία έκδοση του νομοσχεδίου. Θετικό σε σχέση με το νομοσχέδιο που είχε κατέβει σε δημόσια διαβούλευση είναι :
(α) ότι το 1/ 3 του χρόνου επικοινωνίας του γονέα που δε θα διαμένει με το παιδί υπολογίζεται με βάση το συνολικό χρόνο του παιδιού και όχι το συνολικό χρόνο επικοινωνίας,
(β) η γονική μέριμνα στη περίπτωση διαζυγίου θα ασκείται όχι μόνο από κοινού αλλά και εξίσου από τους δύο γονείς.
Πρώτιστο αρνητικό το νομοσχεδίου του Μάιου είναι το «ιδίως». Το συμφέρον του παιδιού κατά τη διαβούλευση ήταν «πρωτίστως» να το ανατρέφουν και οι δύο γονείς. Σήμερα έγινε «ιδίως» καθ’ υπόδειξη της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων. Έτσι, η κοινή ανατροφή έπαυσε να είναι ο πρωταρχικός κανόνας.
Η δικαστική εξουσία έχει πάρει πάνω της την εφαρμογή της κοινής ανατροφής των παιδιών μας και την επιτυχία του νέου νόμου. Και αυτό γίνεται με πλέγμα διατάξεων, με κάθε άρθρο του νομοσχεδίου.
Έχουμε παρουσιάσει τους μηχανισμούς κοινωνικής προστασίας που θα επέτρεπαν στους πολίτες να μη χρειάζεται να προσφύγουν στη δικαιοσύνη για τα καθημερινά θέματα ανατροφής των παιδιών τους :
Και οι δύο γονείς να μεγαλώνουν το παιδί τους, είτε είναι παντρεμένοι είτε ζουν μαζί, είτε όχι. Κατοικία του παιδιού θα ήταν ο τόπος της τελευταίας κοινής κατοικίας των γονέων, μέσα στον οποίο το παιδί θα διαμένει εξίσου στα σπίτια και των δύο γονέων. Οι γονείς θα είχαν συντάξει σχέδιο ανατροφής τέκνου, με τους δικηγόρους ή το διαμεσολαβητή, ώστε από πριν να συμφωνήσουν πως θα μεγαλώσουν το παιδί τους. Στο δικαστή θα πήγαιναν μόνο για κάποια διαφωνία τους.
Αντί γι’ αυτό, ο «γονέας με τον οποίο το παιδί διαμένει», ο χρόνος με κάθε γονέα, η υποχρεωτική διαμεσολάβηση, η «γνώμη των ειδικών», η ακρόαση του παιδιού, είναι μερικά από αυτά που με το νέο νόμο θα οδηγούν τους γονείς στο δικαστήριο και στη σύγκρουση που αυτό συνεπάγεται.
Τι πρέπει να βελτιωθεί στο νομοσχέδιο του Μαίου 2021 :
- Άρθρο 3 : ως τόπος της τελευταίας κοινής κατοικίας των γονέων να οριστεί ο τόπος της τελευταίας κοινής κατοικίας των γονέων του,
- Άρθρο 4 : να προστεθεί η δυνατότητα να συμφωνηθούν δύο γονείς με τους οποίους το τέκνο θα διαμένει (εναλλασσόμενη κατοικία),
- Άρθρο 5 : η γνώμη του τέκνου να λαμβάνεται ανάλογα με την ικανότητα διάκρισής (discretion) του, δηλαδή αν έχει δική του γνώμη, από επαγγελματία ψυχικής υγείας,
- Άρθρο 7 : οι πράξεις από τον ένα γονέα να επιχειρούνται κατόπιν προηγούμενης συμφωνίας, δηλαδή με τη σύνταξη σχεδίου ανατροφής τέκνου, parenting plan,
- Άρθρο 8 : η προσφυγή στη διαμεσολάβηση είναι προαιρετική και αν ο δικαστής πρέπει να διατάξει κάτι ας διατάξει δικαστική μεσολάβηση κατ’ άρθρο 214 Β ΚΠολΔ,
- Άρθρο 9 : μετά την καθ’ οιονδήποτε τρόπο αναγνώριση του τέκνου και οι δύο να ασκούν τη γονική μέριμνα, επιμέλεια και φροντίδα του τέκνου,
- Άρθρο 13 : να προβλεφθούν δικονομικές εγγυήσεις της δικαστικής πραγματογνωμοσύνης για τις «εκθέσεις» κοινωνικών υπηρεσιών για τις οποίες έχει πολλάκις καταδικαστεί η Ελλάδα,
- Άρθρο 14 : Το τεκμήριο αθωότητας είναι κατάκτηση του πολιτισμού μας, δεν θα το δούμε να κάμπτεται παρά μόνο μετά από την αμετάκλητο καταδίκη,
- Άρθρο 18 : Να εφαρμοστεί ο νέος νόμος για όλα τα παιδιά της χώρας, χωρίς τον ασφυκτικό χρονικό ορίζοντα των 2 ετών.
Αν το νομοσχέδιο δε βελτιωθεί, όχι μόνο δεν θα φέρει τη συνεπιμέλεια, την οποία εδώ και καιρό έχει παύσει να επαγγέλλεται, αλλά δε θα κάνει τίποτε άλλο παρά να περιγράψει σε κείμενο νόμου αυτό που σήμερα γίνεται από τα δικαστήρια. Αλλάζοντας μονάχα την ορολογία : αντί για «γονέα με επιμέλεια» θα μιλάμε για «γονέα με τον οποίο το τέκνο συνήθως διαμένει».